Tíminn - 29.12.1947, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Þórartnn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útaefandi
Framsóknarflokkurinn
Skrifstofur i Eddvhúsinu
Ritstjórnarsí'r’ar:
4373 og 2353
Afgreiðsla og auglysinga-
sími 2323
Prentsmiðjan Edda
31. árg.
Reykjavík, mánudaginn 29. des. 1947
241. blaff
Flestir munu minnast ævintýralegs flótta pólska bændaleiðtogans
Mikolajczyks frá föðurlandi sínu, þar sem fangelsisvist eða jafnvel
ömurlegur dauðdagi vofði yfir liöfði hans. — Nú situr hann öruggur
meðal vina í hinum vestrænu löndum, eins og sjá má hér á mynd-
inni og l’eggur á ráðin um fra mtíðarbal’áttu sína fyrir stjórn-
frelsi í Póllandi.
Ittast um velbátinn
írá
Núgildandi peningaseðlar ólög-
mætur gjaldmiðill frá og með
desember
LeiSlieiiiiiigar mti tilhögun peninga-
skiptaima
Nú líður óðum að því, að farið verði að leysa inn pening-
ána, og er nauðsynlegt, að fólk geri sér grein fyrir því, hversu
þessu verður hagað. Birtir Tíminn því hér leiðbeiningar,
er Landsbankinn hefir Látið blaðinu í té, að þessu Iútandi.
Fór í róður á föstutlagskvalíl og er ekki
koaetiuu frasu
Farið er að óttast um afdrif vélóátsins Bjargar frá
Djúpavogi, sem fór i róður að kvöldi liins 26. og var ekki
enn kominn að landi í morgun, eftir fregnum sem blað-
ið fékk frá Slysavarnafélaginu.
Vélbáturinn Björg er um 20 |
smál að stærð, og fór hann í
róður frá Djúpavogi að kvöldi
annars jóladags.. Ætluðu
skipverjar að leggja línu um
nóttina og koma að landi
daginn eftir. Vonzkuveður |
var þegar báturinn reri, en !
á laugardaginn spilltist veð-
ur enn til muna, og þegar
báturinn var ekki kominn að
landi í gær auglýsti Slysa-
varnafélagið eftir honum og
bað skip á þeim slóöum, þar
sem hans gat verið von, að
líta eftir honum.
Þar eð símasambandslaust
er við Austurland, hefir ekki
tekizt að fá nákvæmar fregn
ir af þvi, hvað margir menn
eru á bátnum. En þeir munu
vera 4—5, eins og venja er á
línuveiðum á bátum af þess-
ari stærð.
Stálframleiðsían
í Bandaríkjunum
Er að verlSa tiálega
eins mSkil og 1944
Síðan styrjöldinni iauk
hefir verið mjög mikill
skortur á stáli í heiminum,
en mesta stálframleiðslu-
landið nú eru Bandaríkin.
Fyrstu viku desembermán-
aðar varð stálframleiðsian
97,7% af mestu íramleiðsl-
unni á einni viku árið 1944,
en það ár varð stálframleiðsl-
an mest þar í landi. Fram-
leiðslan fyrstu 11 mánuðina
af árinu 1947 er nálægt
77,500,000 smálestir.
Mikil ös í bönkunuiE
Mikil þröng hefir verið í
bönkunum að undanförnu,
því að allir keppast við að
leggja, inn peninga sína. sér
til hægðarauka, áður en pen-
ingaí/iiptin eiga sér stað. Það
þykir til dæmis tíðindum
cæta, að á laugardaginruvoru
á tveimur klukkutímum
gerðar 1200 færslur í Lands-
bankanum, og munu aldrei
hafa verið þar jafn ör við-
skipti.
Þá er það einnig algert
einsdæmi, að í útibú bank-
ans á Selfossi hafa verið
lagðar inn tvær mii-jónir
króna síðustu daga.
Mesta stórhríð í
mörg ár
Frá fréttaritara Tímans
á Akureyri:
Aftaka norðaustanveður
með mikilli snjókomu gerði
hér aöfaranótt sunnudagsins.
Telja menn það mestu stór-
hríð, sem hér hefir komið í
mörg ár. Fólk komst ekki
milli bæja, til dæmis urðu
gestir, sem voru á samkomu
á Hrafnagfli, að láta fyrir-
berast á bæjum þar í grend-
inni um nóttina, og komust
ekki til Akureyrar fyrr en
seint á sunnudag.
Allar landleiðir innanhér-
aðs eru lokaðar bilum sem
stendur, vegna snjóa. Veður
hafa yfirleitt verið mjög ill
hér nyrðra um jólin.
Hver, sem skipta ætlar pen
ingum, verður að útfylla í
tvíriti sérstal^a innlausnar-
beiðni, þar sem tiltekin sé
upphæðin, sem skipta á, nafn
11! f.V'aöeiganda, heimilisfang
og aðrar upplýsingar, sem
nánar eru tilteknar á inn-
lausnarbeiðninni.
Þessar leiðbeiningar fylgja
innlausnarbeiðninni:
1. Einstaklingar, 16 ára eða
eldri, sem æskja innlausnar
á peningum, skulu sjálfir
undirrita innlausnarbeiðnina.
2. í kaupstöðum og kaup-
túnum, þar sem innlausn fer
fram, skulu einsta,klingar, 10
ára og eldri, afhenda sjélfir
peninga sína til innlaasnar,
séu þeir um það færir.
Ef eigandi peninga á heima
utan nefndra staða, eða sé
hann ekki fær um að af-
henda peninga sjálfur, má
hann fela öðrum manni að
I innleysa peninga fyrir sína
' hönd, enda. afhendi hann
, nafnskírteini sitt til sýnis og
•stimplunar í innlausnarstofn
un.
) 3. Gift. kona, sem afhendir
peninga til innlausnar, sjcal
I tilgreina nafn og heimilis-
i fang eiginmann.s síns, et hún
i er skattlögð með honum. Sé
i hún hins vegar sjálfstæður
! skattgreiðandi, þá skal nafn
eiginmannsins ekki tilgreint
, í innlausnarbeiðninni.
I 4. Innlausnarbeiðni fyrir
barn, yngra en 16 ára, skal
undirrituð af framfær.slu-
manni þess.
j 5. Innlausnarbeiðni óper-
'sónulegra aðila (félaga,
stofnana o. s. frv.) skal und-
irrituð af þeim stjórnarmönn
um viðkomandH. aðila, sem
hafa rétt til að skuldbinda
; hann.
I Innlausn peninganna fer
fram dagana 31. þ. m. til 9.
|jan. n. k. að báðum dögum
meðtöldum, en með því að
; búast má við, að mikil þröng
verði á skiptistöðvum pen-
inganna fyrstu innlausnar-
dagana, væri mjög æskilegt,
að fólk athugaði vandlega of-
angreinda innlausnarbeiðni,
þannig að það gæti hiklaust
og án umhugsunar fyllt hana
út á innlausnarstaðnum.
Það skal sérstaklega brýnt
fyrir fólki, að koma með
nafnskírteini sín og framvísa
þeim til áritunar, er skiptin
fara fram, því að öðrum kosti
fæst peningunum eigi skipt.
Ennfremur er sérstök athygli
vakin á því, að sama aðila er
óheimilt að fá peninga inn-
leysta oftar en í eitt skipti.
Er fólk kemur á skiptistað,
ætti það að vera búið að telja
vandlega peninga þá, er það
kemur til með að skipta, og
búnta þá eftir tegundum, þvi
að búast má við, að það valdi
allmiklum örðugleikum og
töfum, ef fólk fer fyrst að
telja peninga sína í þröng
þeirri er búast má við, að
verði á innlausnarstaðnum.
Nokkurs misskilnings virð-
ist gæta meðal fólks um það,
hvenær núgildandi peninga-
seðlar Landsbankans hætta
að vera löglegur gjaldmiðill,
en til að fyrirbyggja allan
misskilning, skal það tekið
fram, að það er frá og með
31. þ. m. Eftir þann tíma er
því viðtaka og sérhver önnur
ráðstöfun á innkölluðum
peningaseðlum óheimil,
nema afhending til innlausn-
ar. Þó er heimilt að nota 5 og
10 kr. seðla fyrstu 3 innlausn-
ardagana til greiðslu á al-
mennum nauðsynjavörum og
flutningagjöldum. Viðtaka
•seðlanna þessa þrjá daga
veitir þó viðtakanda eigi
heimild til að skipta seðlum
oftar en einu sinni.
Síærsti togari is-
a
til Hafnarfjarðar
Stærsti togari, sem til
þessa hefir verið smíðaður
handa íslendingum, kom til
Ha.fnarfjarðar í fyrradag frá
Englandi. Heitir hann Nep-
túnus og er eign útgerðar-
félagsins Júpíters í Haínar-
flrði. Togari þessi er einn af
þeim 30 togurum, sem ís-
lendingar láta smíða í Eng-
landi, en samið var um mikl-
ar breytingar á þessu skipi
frá hinni upphaflegu teikn-
ingu.
Neptúnus er 182y2 ,fet að
lengd og 717 rúmlestir. Hann
er því um 67 rúmlestum
stærri en hinir nýju togar-
arnir.
Auk þess sem Neptúnus er
stærri en aðrir nýju togar-
arnir, er hann þeim frábrugð
inn að ýmsu öðru leyti. Mat-
salur skipverja er frammi á
skipinu, en ekki fyrir aftan
brú. En þar eru aftur á móti
lýsisbræðslutækin. Hefir sú
orðið reynsla með þá nýju
togara, sem komnir eru; aö
þeir eru orðnir of léttir að
aftan og er þvi með þessu
gerð tilraun til að þyngja
skipið að aftan og létta þaö
að framan.
Fiskiborð og kassar eru
ekki geymdir i forlestinni á
Neptúnus, eins og venja er,
heldur er geymsla fyrir þau
undir hvalbak.
iðja a
rætí síld
Meirl oi»' niiiuii Isiti víða s siijölmu í
geyssasIsEíEi í'íkisverksBisiSjiaiíua
Snemma að morgni annan jóladag kom eldur upp í mjöl-
geymslu S.K.N. á Siglufirði og skemmdisc nokkuð af mjöli,
cn flytja varð það af mjölinu, sem eldurinn komst ekki í
í hluta af hinni stóru mjölgeymslu frá 1946.
Strax og eldsins varð vart
var brunaliðið kallað á vett-
vang. Tókst því aö ráða nið-
ixrlögum eldsins áður en veru
legt tjón hefði orðið á mjöl-
inu. Á sama tíma var hafizt
handa um að flytja þaö af
mjölinu, sem eldurinn hafði
ekki komizt í, í stóru skemm-
una frá 1946, það er að segja
þann hluta hennar sem uppi
stendur. Hún hefir þó ekki
verið talin nógu góð geymsla
fyrir mjöl vegna þess, að ótt-
azt hefir verið um að vatn
kæmist að því í þíðvirði, auk
þess sem fennt hefir inn í
húsið meö þakskeggi.
Allmikils hita hefir orðið
vart á síðustu vikum í mjöl-
geymsluhúsunum, en ekki er
talið að hann komi til með
að valda verulegu tjóni úr
því sem komiö er. Hins vegar
eru síldarverksmiðjurnar svo
illa staddar með mjölgeymsl-
úi' eftir að þessi bruni hefir
átt sér stað, að ekki verður
unnt í taili aö starfrækja
nema eina verksmiðjuna, S.
R. P. Eru öll mjölgeymslu-
húsin yfirfull. Hins vegar er
von á þrem skipum til Siglu-
fjarðar i þessari og næstu
viku, er eiga að taka mjöl og
verður reynt að losna við
mjölið eins fljótt og unnt er.
(Framhald á 2. siðu)