Tíminn - 22.11.1949, Page 8

Tíminn - 22.11.1949, Page 8
£3. árg. wm Reykjavlk „A FÖRTSTJM. VEGi'* t DAGs Mðnaðarsíöðvar í sveitum. 22. nóv. 1949 250. blað iiiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiMiiiiiiiiniiiii 111111111111111111111111111: IIIIIIIIÍIIimillllllMIIIMM Hermann Jónasson hættur stjórnarmyndunartiiraunum aö svo stöddu Forsoti hefir faiið Ólafi Th«»rs tilraun til að mynda mcirihlutasí.j«»rii Frá skrifstofu forseta hcfir borizt svohljóðandi til- kynning:' „Sunnudaginn 20. nóv. fyrir hádegi tjáöi Hermann Jónasson, formaður Framsóknarflokksins, forseta ís- lands, að hann teldi sér ekki unnt eins o? sakir stœðu að mynda stjórn með fylgi meirihiuta alþ'ngis. Sam- dægurs átti forseti íslands einnig viðræður við for- menn hinna þingflokkanna. Að þeim loknum hefir forseti íslands i dag falið formanni Sjálfsíaeðisflokks- ins, Ólafi Thors, fyrrv. forsætisráðherra, að gera til- raun til að mynda stjórn, sem fyrir fram sé tryggður stuðningur meirihluta alþingis. Mun svar hans liggja fvrir innan fárra daga.“ Nánar verður skýrt frá þessum mátum í næsta blaði. II llllll 11111111111111111111111111111111» Þriðja bindi af merkum íslendingum komiö úí Flytur 18 ævlsögm* að þt*ssu sinni. Þriðja bindið af Merkum íslendingum er komið út á veg- im Bókfellsútgáfunnar. Þorkell JóhannessQn, prófessor hef- :r annazt ritstjórn. í bindi þessu eru prentaðar 18 ævisögur ig þættir, sem allir hafa verið prentaðir áður nema þrír. Afmæli V erkalýðs- félags Akraness Verkalýðsfélag Akraness hélt hátiðlegt 25 ára afmæli sitt í gærdag með samkom- um í samkomuhúsum bæjar ins. Fyrst um daginn var sam koma í Bíóhöllinni og voru j þar ræður fluttar, en um kvöldið var skemmtisamkoma i Báruhúsinu gamla og dans- I leikur. Tveir af forvígismönn ' um félagsins voru heiðraðir í tflefni af afmælinu, þeir Sæmundur Friðriksson fyrsti formaður félagsins, sem nú er fluttur til Stokkseyrar og Sveinbjörn Oddsson. sem um langt skeið hefir verið for- ( ' maður félagsins og baráttu- maður. Voru þeir báðir gerð- ir að heiðursfélögum og einn ig kona Sveinbjarnar. | Verkalýðsfélag Akraness átti lengi í baráttu við at- vinnurekendur á staðnum eins og orðið hefir eðlilegt hlutskipti annarra verkalýðs félaga. En upp á síðkastið hefir baráttan mildast og skilningur atvinnurekenda aukizt á félagssamtökunum, en atvinnurekendum hefir smátt og smátt skilizt það, að samtök verkamanna eru ekki stofnuð til þess eins að troða illsakir við þá. Sérskóli fyrir matsveina- og veitingaþjóna í þann veg- inn Ævisögur þær, sem í bind- nu birtast, eru þessar: Ævi- saga Brynjólfs biskups Sveins sonar eftir Torfa Jónson, prófast, er var bróðursonur oiskups. Ævisaga Bjarna sýslumanns Nikulássonar, rit íð af honum sjálfum. Ævi- saga séra Jóns Jónssonar í íteykjahlíð eftir hann sjálf- an. Ævisaga Stefáns amt- manns Þórarinssohar, eftir Gísla Brynjólfsson. Sjálfs- ævisaga Sveins Pálssonar iæknis. Sjálfsævisaga Björns ólsens frá Þingeyrum. Sjálfs- ævisaga séra Björns Hjálm- arssonar í Tröllatungu. Ævi- saga Jóns Thorkelsens eftir Steingrím biskup Jónsson. Feðgaævir eftir Boga Bene- liktsson. Ævisaga Boga Bene- liktssonar eftir Hannes Þor- steinsson. Ævisaga Páls Vída- líns eítir Pétur Eggerz og að lokum ævisögur þeirra Stein- gríms Thorsteinssonar skálds eftir próf. Harald Níelsson, séra Jóns Bjarnasonar eftir Þórhal! biskup Bjarnason, Júlíusar Havsteen amtmanns eftir Klemens Jónsson, Þór- oalis biskups Bjarnarsonar eftir séra Magnús Helgason. Tryggva Gunnarssonar eftir 'Klemens Jónsson, séra Frið- riks Bergmanns eftir Bene- dikt Sveinsson og Jóns Ólafs- sonar ritstjóra eftir Þorstein Gislason. Ævisöeunum fylgja myndir og rithandarsýnis- hórn ýmsra- Bókin er hin vandaðastá og á fjcrða hundrað blaðsíður að stærð. Gjaldeyriseign bankanna 6,9 miljónir í lok október nam eign bankanna í erlendum gjald- eyri 22,0 millj. kr„ en hér koma til frádráttar ábyrgöar skúldbindingar þeirra, sem voru á sama tima að upphæð 15,1 mi!!j. kr. Nettóeign bank anna erlendis nam þannig 6,9 millj. kr. í lok síðasta mán- aðar. Við lok septembermánaðar áttu bankarnir 4,3 millj. kr. inneign erlendis, og hefir hún þannig hækkað um 2 6 millj. kr. í október. Ekki má taka þessa hækkun sem merki þess. að gjaldeyrisástandið hafi farið batnandi í mánuðinum, enda liafa yfirfærsluörðug- leikarnir verið sizt minni en áður og upphæð gjaldeyris- leyfanna, sem bíða yfirfærslu hefir aukizt til mikilla muna. Framlög Efnahagssam- vinnustofnunarinnar í Wash- ington (E.C.A.) eru ekki inni- falin í þessum töium. Er hér um að ræða 3,5 millj. dollara framlag, sem látið var í té gegn þvi. að íslendingar legðu fram jafnvirði þeirrar upp- hæðar í freðfiski til Vestur- Þýzkalands, og enn fremur 2, 5 millj. dollara framlag án endurgjalds frá síðastliðnu vöri. í lok októbermánaðar Alþingismenn skoða Reykjavíkursýning- una Þingmenn skoðuðu Rvikur- sýninguna i fyrrad. í boði borg arstjóra. Ávarpaði Vilhjálmur Þ. Gíslason formaður sýning- arnefndar alþingismenn og leiðbeindi þeim um sýningar- salina. Síðan var gestum veitt kaffi. Þar kvaddi Steingrímur Steinþórsson forseti samein- aðs þings sér hljóðs og þakk- aði boðið. Lét hann svo um mælt að þess væri óskandi að framfarir í Reykjavík og annarra byggða, á landinu fylgdust sem mest að og héldust í hendur og gagn- kvæmur skilningur ríkti milli j höfuðborgarinnar og annarra byggðarlaga. Margt utanbæj- arfólk skoðaði sýninguna i gær, einkum skólafólk. Miðast aðallega vlð Jiarfir íslenzka skipaflotans I sjómannaskólahúsinu nýja err nú verið að koma á fót • zz". -. ' t á fót nýrri stofnun sem er nauðsyhlegur þáttur í atvinnu- málum þjóðarinnar en það er matsvelna og veitingaþjóna- skóli. Hafa húsakynni stofnunarinnar verið tekin til not- kunar og reynd þó að skólinn sé raunverulega ekki tekinn til starfa ennþá. Blaðamður frá Tímanum hefir átti viðtal við Gunnlaug Ólafsson bryta sem séð hefir um fyrirkomu- lag á húsakynnum hins nýja skóla og Böðvar Steinþórsson formann matsveina og veitingaþjónafélagsins og spurt þá um þessa nýju stofnun. störL þeirra og kenna þeim það áeíft þeim er nauðsynlegt að vfta í starfinu en sleppa hinuEáð: mestu. Þannig eiga ungi#. piltar sem fengið hafa lítilsÉáttar æfingu á mótor- bátum' eðá sem hj álparmat- sveinar-á-stærri skipum með eins vetrar námi orðið vel færir til þess að veita for- stöðu eldhúsi á togurunum og verða fyrirmyndarmatsvein- ar á fiskibátunum, þar sem venjulega eru gerðar mirmi kröfur. Monaco Nýr þjóðhöfðingi í smárík- ínu Monaco vann hollustu- eið sinn í gær. Var það René prins, sonur hins nýlátna þjóðhöfðingja. Um helmingur þeirra, sem borgararétt hafa í landinu voru viðstaddir krýn inguna en þeir eru um 2 þús. íbúar landsins eru hins vegar um 20 þúsund. var búið að nota til vöru- kaupa sem svarar 37,4 millj. kr. af þeim 39,0 millj. kr„ sem hér er um að ræða, og voru þvi eftirstöðvar fram- laganna þá 1,6 millj. kr. í lok mánaðarins á undan voru þessar eftirstöðvar 4,0 millj. kr„ og hafa því í síðastliðn- um mánuði verið notaðar 2,4 millj. kr. af þessu fé. Byrjun á betra fyrirkomulagi. Eins og mönnur er kunnugt hefir til þessa enginn stofn- un verið starfandi sem búið getur matsveina og þjóna undir starf þeirra, nema hvað þeir hafa lært störf sín smátt og smátt við liin daglegu störf. Hlotið þannig misjafna menntun og þurft að eyða meiri tíma til náms en nauð- synlegt er. Þannig er það raunveru- lega í flestum okkar iðngrein um því úrelta iðnámsfyrir- komulagi sem nú er gildandi í landinu. Nemendur eru í fjögur ár að nema það sem þeir í mörgum tilfellum geta lært á fáum mánuðum og læra það auk þess oft ver á hinum langa tíma en hægt væri á stuttum en hnitmið- uðum námsskeiðum. Matsveinar og húsateikningar. Þjóðir þær sem lengst eru komnar í tækni og framförum hafa varpað hinu úr- elta iðnkennslu skipulagi fyrir borð og tekið annað hagkvæmara upp í staðinn. Sérskólar eru fyrir hinar einstök iðngreinir og verkin sjálf eru látin skera úr um það hvort viðkomandi getur talizt fagmaður eða ekki. Á skólanum er fyrst og fremst kennt þaö sem kemur málinu við en hinu sleppt eða haldið í skefjum. Þegar matsveinar og veit- ingaþjónar voru viðurkennd- ir sem iðnaðarmenn átti að fara að kenna þeim húsateikningar í Iðnskólan- um í Reykjavík. Af tungumál um er danskan aðalmálið þó not þessarar stéttar sem ann arra iðnstétta sem þurfa að lesa útlendar bækur séu margfallt meiri af ensku og því ástæða til að leggja áherzlu á þá tungu. Eftir nokkurt þóf fengu matsveina nemarnir að sleppa húsa- teikningunum. Kennslan færð í nútíma horf. Þessi yngsta stétt af iðn- stéttunum hefir nú ákveðið að framvegis verði grein þeirra kennd á sérstökum skóla og þannig orðið fyrstir til að færa iönámsgrein á ís- landi í nútímahorf. Hinn nýi skóli á að búa matsveina á flotanum undir Fullkomin menntun fyrir bryta Svo er hugmyndin í fram- tíðinni að nemendur geti fengið framhaldsmenntun á þessum skóla svo að þeir sem útskrifast þaðan geti orðið færir um að verða brytar á stærri skipum. í haust voru húsakynni skólans í Sjómannaskólanum tekin til afnota er sveinspróf fóru þar fram í matreiðslu og framreiðsluiðn. Annars er ekki búið að (Framhald á 7. síðu.) Fundur í Nord- mannslaget Fundur var haldinn í Nord- mannslaget í Tjarnarkaffi í gærkvöldi- Einar Farestveit, formaður félagsins stýrði fundi, en Há- kon Bjarnason, skógræktar- stjóri, skýrði frá komu norska skógræktarfólksins hingað i vor sem leið og för íslending anna til Noregs. Þakkaði hann Nordmannslaget fyrir þá velvild og fyrirgreiðslu, sem það hafði sýnt, bæði með stórri peningagjöf og eins með því að halda mikið ski’T aðarhóf hér, er Norðmenn- irnir fóru, en íslendingarnir komu heim. Ræddi Hákon Bjarnason síðan um gagn það, er af þessari ferð hlaust, reynslu þeirri sem fengist hefði og möguleikana á, að halda slík um ferðum áfram annað eða þriðja hvert ár. Síðan var sýnd kvikmynd frá gróðursetningarstörfum hér á landi, sú mynd verður síðan felld saman við myndir þær, sem teknar voru af ís- lendingunum i Noregi.

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.