Alþýðublaðið - 18.07.1927, Blaðsíða 3

ALPÝÐUBLAÐIÐ
3
u
feTmMÖLSEHÍC
Höfum fyrirliggjandi:
Colmai’s Unsterkjn.
Colian's Sliiep
vðrnr eru heimsfræuar.
eyna með óhiljóðum, börðu menn,
særðu og drápu. Smöluðu þeir
eyna gersamlega og ráku fólkið
saman að dönsku verzlunarhúsun-
um og handtóku þar 242 menn,
en brendu síðan húsin og það fólk
með, er örvasa var. Þar misti og
séxa Jón Þorsteinsson lífið með
þeim hætti, er frá hefir verið
greint. Rændu þeir svo eyjamar
öllu fémætu, lögðu eld í Landa-
kirkju og héldu á brott. Voru
fangarnir fluttir til Algier og seld-
ir mansali. Dóu flestir fljótt, en
sumir tóku Múhameðstrú. Um lið-
sinni við fólkið fór svo, að Dana-
konungur keypti út eina 37, en að
eins 13 komust hingað heim heilu
og höldnu.
Hrun Jeríkómúranna.
Lengi hiefir mörgum verið for-
róðin gáta, hvemig á því hafi
staðið, að múrarnir umihverfis Je-
ríkóborg hrundu á dögum Jósúu.
Ætluðu nokkrir, að hljómfallið og
fótaþramm Gyðinga hafi valdið
svo miklum titringi, að það hafi
orðið múrunum að hruni. Sú til-
góta er þó næsta .ólíkieg. Nú hafa
þeir fallið öðru sinni, og orsökin
er kunn, — jarðskjálftar. Er ekki
ósennilegt, að hrun fomu múranna
hafi verið af sömu orsökum.
Veðrið.
Hiti 15—9 stig. Viðast hægt og
þurt veður. Loftvægishæð fyrir
vestan land. Otlit: Hæg, noxðlæg
átt. Þurt veður. I nótt verðux
þoka til hafsins á Norðurlandi og
Vestfjörðum.
Fertugur
er í dag Helgi Jónsson verka-
maður, Nýlendugötu 22.
Áheit
til Elliheimilisins frá G. S., af-
hent Alþbl., kr. 10,00.
Páll Jónsson Vídalín
lögmaður.
18. júlí 1727. — 18. júli 1927.
Það er ártíðardagur þessa
merkai manns í dag, hdnn 200. Það
mun að vísu svo, þó að nafn
mannsins lifi. að fæstir vita hverja
þýðingu hann hafði. Menn mun
reyndar marga ráma í þras þeirra
Odds lögmanns og hans; flestir
munu og kannast við vísuna:
Forlög koma ofan að,
örlög kring um sveima,
álögin úr ýmsum stað;
en ólög fæðast heima.
Hvort menn vita, að hún sé eftir
Pál, er öðru máli að gegna, en
svo er þó, og eins er um marga
húsganga, sem hvert mannsbarnið
kann.
Það eru vafalaust hinar smellnu
vísur Páls, sem 'hafa geymt nafn
hans með alþýðu, því að bagna-
smíðir verða langlífir hér í landi.
En þö er sú starfsemi hans ekki
hálfdrættingur við önnur störf
fians að gagnsemi, og má af því
marka ágæti hans.
Merkasta starf hans er Jarða-
bókin, sú, er kend er við Árna
Maanússon. bví að bó svo sé,
ér hún verk beirra beggja. Er hún
eitt hið ágætasta heimildarrit um
búnaðaihag! landsins um mót 17.
og 18. aldar og um margt fleira.
í ritstörfum sínum er Páll ekki
frekar en þeirrar tíðar menn við
eina fjöl feldur. Hann ritar um
hagfræði, lögfræði, sögu og bók-
mentasögu og málfræði jöfnum
höndum, og er það auðvitað ekki
ait gjaldgengt nú lengur. Möig
af ritunum haía þann fróðleik að
geyma, að þau eru og verða merk-
ís heimildir að ýmsu, er sögu
lán’dsins snertár. En sum 'þeirra
feru enn í svo að kaila fullu gildi,
til dænris „Skýringar yfir forn-
yrði lögbókar". Af ritum Páls hef-
ir verið prentað þetta rit, „Deo,
aægi, patriæ“, rit um hag og fram-
fariT íslands, en þó að eins í út-
drætti, „Aldarfarsbók" hans, svo
og safn af kveðskap hans („Vísna-
kver“). Rit Páls eru að vísu að
möigu með annmörkum þeirrar
tíðar, en skýrar gáfur hans hafa
sett á þau gildismörk, sem tíðar-
andinn hefir ekki fengið hulið.
Páll var dóttursonur séra Arn-
grims lærða Jónssonar á Mel og
fjórði maður frá Guðbrandi bisk-
íupi Þorlákssyni, svo að ekki átti
hann langt að sækja gáfurnar,
en þeir voru sysQtinasynir, 'jön
þiskup Vídalín og Páll.
Þó að Páll kæmist til vegs og
valda, var hann engu aÖ síður
lítill gæfumaður og olli því lund-
erni. Átti hann í sífeldu mála-
stappi og þrasi og hafði oft litla
gleði af. Mannsæfin sýnist úr
fjarska slétt og feld, en sé hún
nærskoðuð, er hún lík á öllum
öldum.
IIssb daginn og vegiosa.
Næturlæknir
er í nótt Konráð R. Konráðsson,
Þingholtsstræti 21, sími 575.
Þenna dag
árið 1374 andaðisV italska stór-
skáldið Francesco Petrarca, einn
af brautryðjendum fornmentastefn-
unar og endurreisnartímabilsins,
sem hóf fyrir lok miðalda.
Frá stofnun
Kalmarsambandsins voru i gær
530 ár, en auðvitað ekki 350 ár,
eins og rangprentaðist í siðastablaði.
Trúlofun
sína hafa nýlega opinberað ung-
frú Ólöf Ólafsdóttir frá Þorkötlu-
stöðum í Grindavík og Sigurður
Þorsteinsson skólastjóri á Minni
Borg í Grímsnesi. Komu þau með
Æsju« i s. 1. viku úr ferðalagi
austan^af Fljótsdalshéraði, æsku-
stöðvum Sigurðar, og fóru í gær
héðan austur í Grimsnes.
Guðmundur Brynjölfsson,
sem meiddist við slysið mikla
á höfninni, er nú orðinn hress, en
meiðslið á kinninni er þó enn
ekki gróið að fullu.
Nákvæmnivandlætingablaðsins
„Varðar", má nokkuð marka á
því, að það birti atkvæðatölurnar
við kosningarnar upp úr „Mgbl.“
án leiðréttinga, þótt kunnugt sé,
að sumar þeirra eru rangar.
Fall Þórarins og Eggerts
Ókunnnga undraði á því i fyrstu,
að Þörarinn á Hjaltabakka skyldi
hrökklast að óreyndu úr kjördæmi
þvi, erhann var þingmalhr frá, úr
þvi að hann samt sem áður
reyndi til að komast aftur á þing.
J5u skýring hefir verið gefin á þvi,
að Eggert Leví hafi Jþótt hann
vera í vegi fyrir sér og hótað að
bjóða sig fram jafnt hvort sem
Þórarinn yrði líka i kjöri í Vest-
úr-Húnavatnssýslu eða eigi. Hafi
hann á þann hátt kúgað Þórarinn
úr Jeiknum i því kjördæmi og
breytt þannig trúlega eftir sam-
keppnisboðorði íhaldsflokksins og
þannig tryggt fall beggja, Þór-
arins og sjálfs sin. Féllu þeir báð-
ir í samkeppnisgryfju Eggerts, og
sannaðist þar á íhaldinu, eins og
víðar, að „sér grefur gröf, þótt
grafi“.
f - ' I !
“Litli KIeppur“
hefir nú verið rifinn, svo að
kjallararústirnar einar eru eftir.
Reipdráttur milli Austur- og
Vestur-bæinga.
Næsta fimtudagskvöld eiga bæj-
arbúar von á góðri útiskemtun.
' f ráði er, að 2 beztu flokkarnir úr
Knattspyrnufél. Reykjavíkur, A- og
B-lið, beyi kappleik. Enn fremur
stendur til, að reiptog milli Aust-
ur- og Vestur-bæinga fari fram.
Gaman verður að sjá, hvor bæjar-
jhlutinn á knárri karla. Hvorugir
munu vilja láta sinn hlut. Vest-
urbæingar voru Iöngum sigursæl-
ir hér áður fyrr, þegar erjurnar
milli þeirra og Austurbæinga
stóðu sem hæst, en ekki er gott
að segja, hvorir skjöldinn bera í
þessari viðureign. Gert er ráð fyrir,
að margir hraustir menn úr báðum
bæjarhlutum vilji gjarnan gefa sig
fram i þennan karlmannlega leik
og geri sitt til, að sá bæjarhluti,
sem þeir eru úr, beri sigur af
hólmi. Kept verður í 8 manna
sveitum. Þeir, sem vilja vera með
í reiptoginu, gefi sig fram við
Guðmund Ólafsson, Vesturgötu 24.
Fagnaðarsamkomu
heldur Jafnaðarmannafélag Is-
lands annað kvöld kl. 81/2 í Hótel
Skjaldbreið. Verða þar efalaust
margir félagar saman komnir, sig-
urreifir úr kosningabardaganum.
Þingmenn flokksíns, sem hér eru,
verða þar. Haraldur Guðmunds-
son kom að vestan í morgun, og
ætlar hann að segja fréttir það-
að. Aðgöngumiðar fást nú þegar í
afgr. blaðsins og í kaupfélaginu,
Laugavegi 43.
Skipafréttir.
„Island“ kom í mojjgun úr Ak-
ureyrarför. Það fer héðan á inið-
viltudagskvöldið kl. 8 til Kaup-
mannahafnar. „Villemoes" kom í
morgun frá Englandi með olíu-
farm. Er nú verið að losa úr hon-
um, en I kvöld fer hann aftur
vestur og norður um Iand.
Tyrkjaránsins minst.
Séra Bjarni Jónsson míntist
þess ©g séra Jóns Þorsteinsjsonar
píslarvotts í gær í dómkirkjunni.
1 Vestmannaeyjum var ránsins lér-
staklega minst. Var fyrst gengið
í kirkju, og var kirkjan tjölduð
svörtu. Presturinn, séra Sigurjón
Árnason, lagði út af ráninu, og er
sagt, að ræða hans hafi verið rót>
tæk um rán bæöi fyrrum og nú í
fjárplógi. Síðan var farið í skrúð-
göngu út í kirkjugarðinn og
lagður sveigur á léiði séra Ólafs