Tíminn - 15.04.1954, Blaðsíða 7

88. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 15. apríl 1954.
7
Fimmímt. 15. apríl
Fréttabréf frá Alþlngi
n / • 1* n • ,»|f
„Sosialismi Sjali-
stæðisfiokksins
Sú fullyr'ðing Framsóknar-
manna, aö frjálsar bruna- (
tryggingar myndu reynast i tima ákveðið. Skattalækkunin er
húseigendum í Reykjavík jséretætt mál, því að um margra
14.4. 1954. i
Alþingis þess, sem nú er lokið,
mun lengi verða minnzt. Tvö mál
munu þó fyrst og fremst setja svip
á störf þess, þegar frá líður. Þessi
mál eru raforkumálin og skatta-
lækkunin. Með samþykkt raforku-
laganna er hafizt handa um eina
hina stærstu og merkilegustu fram
kvæmd, er Alþingi hefir nokkurn
hagkvæmastar, hefir þegar
sannazt áþreifanlega í verki.
Samkvæmt lægsta tilboðinu,
áratuga skeið hefir Alþingi stöðugt
verið að hækka skattana, en hið
gagnstæða aldrei átt sér stað fyrr
sem Reykj avíkurbæ barst — en nú- Mestar voru skattahækkan-
tilboöi Samvinnutrygginga —
hefðu iðgjöldin getað lækkað
irnar í fjárstjórnartíð Sjálfstæðis
flokksins á árunum 1939—49. Með
um 47% eða sern svaraði 1.71 Skattalækkuninni hefir rikisstjórn
miilj. kl’. á ári. Frjálsar trygg | °s Alþingi markað nýja stefnu. Þess
ingar hefðu alltaf tryggt,var lika fyllsta i>örf’ sem
híisfliffPnííiltfi lfpkkiin oöt ,bGinir skattar voru orðnir svo ,
InAvPl rr,piri Þe^nri !háit, að þeir stóðu eðlilegum sparn um 100 millj. kr. lántöku til fram- ræða, er væmA mu góUs af, þótt kosta þjóðin^að ógleymdum öllum
málanna var hins vegar hafn ’aði cinstaklinga og eflingu nauð- haldsvirkjunar við Sogið. meira þurfi enn að gera til þess Þjáningunum, og því væri vissu
Vipnnnief Krtn -* J-:,“
um hana meira og verður þá að
leita að nýjum leiðum. Sennilega
mun enn líða löng stund þangaö
til hin viðunandi lausn er fundin
í þessum málum, en því aðeins
finnst hún að menn þreifi fyrir
sér og prófi ný úrræði og nýjar
leiðir.
Spítalar og heilsuvernd.
Alþingi kaus þriggja manna milli
þinganefnd í heilbrigðismálum
samkv. tillögu, er Hermann Jónas-
son flutti. Verkefni néfndarinnar
er að gera tillögur um stærð og
staðsetningu sjúkrahúsa, en mikið
handahóf ríkir nú í þeim málum,
og að gera tillögur um almennar
ráðstafanir til eflingar heilsuvernd
og heilbrigði með þjóðinni. í nefnd
ina voru kosnir læknarnir Esra Pét
ursson, Alfreð Gíslason og Kjart-
an J. Jóhannsson.
) í greinargerð tillögunnar vakti
STEINGR/MUR STEINÞÓRSSON flutnmgsmaður athygli a þvi, hví-
lík ógrynni fjar sjúkdómarmr
að og tryggingarnar lagðar synlegra
undir nýtt einokunarfyrir-
tæki Reykjavíkurbæjar.
Fyrsta afleiðing þeirrar ein-
okunar var sú, að iðgjöldin
hafa verið ákveðin óbreytt..
Vegna þessarar ráðsmennsku er rakið
verða húseigendur í Reykja-|
vík að greiða nær tveimur Raforkumálin.
mdlj. kr. meira í iðgjold ar-, Það yoru alls
atvinnufyrirtækja fyrir
að örfa sparifjársöfnunina. lega athugandi, hvort ekki væri
þrifum. jXækkun skatta og tolla. j Auk skattalækkunarlaganna, hægt að draga úr þessu með auk-
Hið nýlokna þing afgreiddi og j Skattalækkunin er annað merk- samþykkti þingið lög um lækkun inni heilsuvernd og þó ekki sizt
mörg önnur merk mál, eri tvö þau asta mál þingsins næst á eftir tolla á hráefnum til iðnaðar og með aukinni fræðslustarfsemi um
framannefndu mun bera lang- raforkumálunum. Síðan Alþingi var nemur sú lækkun samtals um 5 þessi mál. Það ætti að vera eitt
hæst, þegar frá líður, eins og áður endurreist fyrir meira en 100 ár- millj. kr. á ári. af aðalverkefnum nefndarinnar að
um hefir það aldrei samþykkt al- : Þá voru sett lög um breytingu á Sera tillögur um slíka fræðslu-
menna lækkun skatta. Þvert á útsvarslögunum, er miðar að því starfsemi.
móti hefir stöðugt verið unnið að að hindra rangláta og handahófs- 1
því að hækka þá. Það eru því vissu kennda álagningu útsvara. lÝmis mál.
fjögur lög, sem lega mikil tíðindi, þegar þeir eru ! Ástæða væri til að nefna sérstak-
málin. hluta.
Fyrst ber að nefna lögin um raf-
_wl, þingið áfgreiddi varðandi raforku- íækkaðir um meira en einn fimmta Öflun lánsfjár til smáíbúða. i leBa fleiri merk mál, sem þingið af
pao neioi aetao veno skiíj n/rn*oi ioM vií-kt-í
anlegt, ef einhver flokkur, er,
játaði átrúnað sinn á sósíal-
isma, hefði beitt sér fyrir
slíku háttalagi af hugsjóna-
legurn misskilning.i. Héi er stj^rnarjnnar_ samkvæmt þeim er 49, þegar Sjálfstæðisflokkurinn fór lán innanlands og endurlána það Jónssonar,
llllS vegar e. 1 nGlllU s l u 1 frvp.p.» ora rnilli Vr. fiárvpit.inp- til mfiármálnstinrnina. Þesar Ev- lánadeilri smáíhnffa ’ sern André
að dreifa. Sá flokkur,
sém hefir baft forustuna um
þennan sósíalisma, þykist öðr
um fremur trúa á frjálst fram
tak og samkeppni. Trú sína
Meðal merkustu laga þingsins greiddi, en rúmið leyfir ekki öllu
Það var löngu orðið Ijóst, að má telja lögin um öflun lánsfjár nánari upptalningu. Rétt þykir þó
væðingu dreifbýlisins, er flutt beinir skattar voru orðnir of háir til smáíbúðabygginga, en sam- að benda á lögin um réttindi og
voru af Steingrími Steinþórssyni raf hér á landi. Þeir höfðu mjög kvæmt þeim er ríkisstjórninni heim skyldur opinberra starfsmanna, er
orkumálaráðherra í nafni rikis- farið hækkandi á árunum 1939— ilað að taka allt að 20 millj. kr. sett voru að frumkvæði Eysteins
kirkjubyggingarlögin,
tryggð 250 millj. kr. fjárveiting til með fjármálastjórnina. Þegar Ey- lánadeild smáíbúða. ; sem Andrés Eyjólfsson átti drjúgan
þessara framkvæmda næstu árin. steinn Jónsson tók við fjármála- j Steingrímur Steinþóisson flutti Þáu I að koma fram, þingsályktun-
Þetta fé skal notað til að koma stjórninni 1950, var svo mikill halli mál þetta í þinginu fyrir hönd rík- ina um rannsókn byggingaefna, sem
UPP nýjum orkuverum utan veitu- á ríkisrekstrinum, að ekki var þá isstjórnarinnar, en byggingamálin Ásgeir Bjarnason og Vilhjálmur
svæða Sogs- og Laxárvirkjananna hægt að gera það hvdrt tveggja heyra undir ráðuneýti hans. Stein Hjálmarsson fluttu, þingsályktuuina
....... . , og til héraðsrafveitna fyrir kaup- í senn að losna við hallann og lækka grímur átti frumkvæðið að því á um endurskoðun laga um fiskveiða-
Vl , ann a Pennan staði, kauptún og sveitir. Þá skulu skattana. Eftir fjögurra ára fjár- sínum tíma, ásamt Rannveigu Þor- sjóð, sem Gísli Guðmundsson og
bændum veitt lán til að. koma málastjórn Eysteins hefir hins vegar steinsdóttur, að lánadeild smáíbúða fleiri fluttu, og þingsályktunina um
upp smárafstöðvum á þeim svæð- tekizt að gera þetta hvort tveggja. var komið á fót, en hún hefir þeg- byggingu stjórnarráðshúss og endur
um, þar sem ekki verður hægt að í því felst öruggur dómur um fjár- ar orðið fjölda manna að miklu iiði reisn Skálholtsstaðar, sem forsætíS-
fá orku frá samveitum. I málastjórn hans. ! og gert þeim kleift að koma ráðherra og kirkjumálaráðherra
Með lögum þessum er unninn sig- j Með skattalækkunarlögunum hef upp eigin húsnæði, er ella hefði fluttu.
ur í þeirri baráttu, sem Fram- ir skattur á persónulegum fram- reynzt þeim ógerlegt. Með fjáröflun j Ýms merk mál döguðu uppi. Með-
sóknarmenn hófu fyrir rafvæðingu teljendum verið lækkaður til jafn- þeirri, sem heimiluð er í framan- al þeirra voru frv. Gísla Guðmunds-
dreifbýlisins á þingi 1942, eins og aðar um 29%, en tiltölulega mun greindum lögum, ætti lánadeild- sonar um brúasjóð, frv. Eiríks Þor-
hátt
Vissulega saimar þetta at-
vik vel, hve lítið er að marka
hátíðlegar yfirlýsignar Sjálf-
stæðisflolcksins. Hann hikar
ekki við að fara inn á braut
hins fjarstæðasta sósíalisma,
þegar hann telur það henta
1_ _1_ Q O'C’TYI llYjlimllYl l_ - _i. UIClfUjRölUö a pUl&l dudl UIIl tu V /O f CU tUtUlUlC&d HIUII glCIilUUIIl 1U& UIIi, <Ctti IdlldUCUU "
1-iíSH- a hr;,u: „f. , .’ áður hefir verið rakið hér í frétta- meiri á f jölskyldumönnum og sjó- inni að vera kleift að halda uppi steinssonar um Vesturlandsveg og
þótt það brjóti gegn yfirlýstri
stefnu hans og hagsmunum
borgaranna. Það, sem í þessu
bréfunum. Framsóknarmenn hafa mönnum. Á fyrirtækjum hefir mjög myndarlegri starfsemi á þessu tillögur um útfærslu fiskveiðaland-
helginnar fyrir vestan og austan.
land.
barizt ötullega fyrir framgangi þess skatturinn verið lækkaður talsvert ári.
róáirh^ir máttsín meira°en máis ja,fnan siðan °g.gerðu Það að minna eða um.20%’ Samf fafalw . ,
aðalmali sinu 1 stjornarsamnmg- stjornarandstæðingar reynt að telja Lán tll jarðakaupa.
unum í haust. j lækkunina á fyrirtækjum of mikla. j Með lögunum, sem þingið setti Stjórnarsamstarfið Og
Þá samþykkti Alþingi lög um Sannleikurinn var sá, að skattur um veðdeild Búnaðarbanka íslands, stjórnarandstaðan,
sannfæringin, er óttinn viö
það, að fyrirtæki samvinnu-
manna myndu bera sigur af
hólmi í frjálsri samkeppni.
Með tryggingareinokuninni
skapast Sjálfstæðisflokknum
jafnframt tækifæri til að ná
fjármunum frá borgurunum 11 uui,tuiji pvi ““ vi um wui«6» mmj. *.*. uS muu ««« ----------- — —** — - >
f ^rr i..^„r„ ,lvrvr steins Jónssonar og annarra Aust- réttingu að ræða af þeirri ástæðu. um það fé, sem hún fær þannig, til llof hann að leysa ýms sérmál sín
fjarðaþingmanna. f síðarnefndu Þess ber jafnframt að gæta, að jarðakaupa. j nieð fulltingi stjórnarandstæðinga.
lögin var bætt ákvæðum um virkj skattalækkun á fyrirtækjum kemur j Upphaf þessa máls er það, að Seinasta daginn klykkti hann svo
un Haukadalsár í Dalasýslu og
lög
virkjun Dynjandisár á Vestfjörðum á fyrirtækjum var orðinn óeðlilega ' er markað spor í rétta átt, en j Samstarf stjórnarflokkanna gekk
samkv. frumvarpi, sem Eiríkur hár, þar sem þau nutu ekki svo- samkvæmt þeim skal ríkisstjórnin að mörgu leyti sæmilega, þrátt fyrir
Þorsta|insson og fleiri þingmetnn kallaðs umreiknings eins og per- tryggja veðdeildinni árlega sölu á málefnalegar andstæður. Þó hefðu
Vestfjarða fluttu, og lög um virkjun sónulegir framteljendur. Hér var skuldabréfum fyrir a. m. k. 1.2 heilindi Sjálfstæðisflokksins mátt
Lagarfoss samkv. frumvarpi Ey- því að nokkru leyti um eðlilega leið millj. kr. og skal deildin lána bænd vera meiri. Er liða tók á þingið,
í eyðsluhít sína og koma upp
mannmörgu fyrirtæki, er get-
ur orðið eitt hjólið í kosninga
vél hans.
Múlaár í Austur-Barðastrandar-
sýslu.
Líklegt má telja, að fljótlega
verði hafizt handa um byggingu
þeirra fjögurra orkuvera, sem þessi
lög gera ráð fyrir. \
Loks er svo að nefna lök um
heimild til handa Sogsvirkjunmni
Hlutur hinna sósíalistisku
flokka, sem hafa stutt Sjálf
stæöisf'okkinn f þessu máli,
er sannarlega brjóstumkenn
anlegur. Þeir telja sig hafa
veitt stuðning sinn af hug-
sjónalegum ástæðum. „Hug-
sjón“ þeirra framkvæmir ..............■
Sjálfstæðisflokkurinn þann-' , . „ . ,,
ig, að tæpast er hægt að fá vikingar, sem verða að gjalda
þyngri röksemdir gegn Þef,a sosiahsma Sjálfstæðis-
henni. Tryggingarnar eru flokksinS og aðstoðarflokka
gerðar miklu óhagstæðari hans‘ Vegna þessa nyja ein-
fyrir borgarana en þær okunarfyrirtækis Reykjavik,
þyrftu að vera og íhaldið beitti Sjalfstæðisflokkunnn
kemur sér upp nýrri flokks- sér ?e^n Þvi, ásamt Þjoðvarn
vél, er óspart mun notuð í ?5í?0«n,U,in. °S rneivlh\uta A1'
lika heildinni allri að meira eða Framsóknarmenn fluttu frv. um út með því að samþykkja með þeim
minna leyti óbeint til góða, þar ríflega fjáröflun handa veðdeild- stórfellda útgjaldatillögu, þótt sam-
sem hún veitir þeim bætta aðstöðu inni og skyldi ákveðnum hluta henn ið væri um það milli flokkanna, að
ar varið til að veita frumbýlingum Þeir samþykktu ekki útgjaldatillög-
lán. Ekki náðist samkomulag um ur með andstæðingunum. Þetta
þetta frumvarp, en árangurinn af samningsrof mun Sjálfstæðisflokk-
flutningi þess varð þö sá, að sett urinn að vísu réttlæta með því, að
voru framannefnd lög. Þau ná að hann hafi gert það til að stöðva
sönnu alltof skammt, en með þeim húsaleigulögin. Það sýnir samt eigi
er þó stefnt í rétta átt og verður (að síður, að hann hikar ekki við
að vinna að því, að í framtíðinni að svíkja gefin loforð, ef hann telur
verði stóraukins fjár aflað í þessu siS geta haft einhvern hag af því.
skyni.
til atvinnuaukningar og fjárfest-
ingar.
Sérstök ástæða er til að vekja at-
hygli á því ákvæði skattalækkun-
arlaganna, er fjalla um skattfrelsi
sparifjár. Þar er um nýjung að
næstu
ingum.
bæjarstjórnarkosn-
þýðuflokksins að bæjar- og
. sveitarfélög utan Reykjavík-
] ur yrðu leyst af klafa Bruna-
Það er ekki furða, þótt bótafélags íslands. Það var
kommúnistar, Alþýðuflokks- nefnilega óttast, að iðgjöld-
menn og Þjóðvarnarmenn séu in yrðu svo lág utan Reykja-
hrifnir af þessum „sósfal- víkur, ef bæjar- og sveitar-
'isma0 og hjartaglaðir yfir því félögin þar fengju rétt til út-
að sjá, hvernig þeir hafa boða, að einokunin í Reykja-
íhjálpað til að láta hugsjón vík myndi neyðast til þess að
sína rætast á þessu sviði! jlækka tryggingarnar. Slikt
En :það eru fleiri en Reyk- varð vitanlega að .hindra og
því voru bæjar- og sveitar-
félögin þar bundin við klafa
Brunabótafélagsins áfram,
þótt sannanlegt sé, að vegna
þessarar einokunar yrðu þau
nú að búa við miklu óhagstæð
ari kjör en þyrfti að vera.
Þannig leggst nú „sósíal-
ismi“ Sjálfstæðisflokksins
með miklum og óeðlilegum
þunga á húseigendur um allt
land. Jafnframt heldur svo
Sjálfstæðisflokkurinn því
kappsamlega áfram að lýsa
sig fylgjandi frjálsri sam
keppni og andvígan einokun
í öllum hennar myndum. Heil
indin og samræmið í orðum
og athöfnum þess flokks eru
alltaf söm við sig!
Afengislögin.
Þingið setti ný áfengislðg. Vafa-
laust greinir menn allmikið á um
réttmæti þeirra og hvort
Slikur drengskapur kemur hins
vegar engum á óvart, er þekkir til
forustumanna Sjálfstæðisflokksins.
Engu mun hér spáð um framtfð
stjórnarsamvinnunnar, en mikið
þar
þau (vandamál bíður framundan,
munu reynast nokkuð til bóta. Mik sem er hallarekstur togaranna. Sér-
ið veltur á framkvæmdinni í þeim stök nefnd var kosin af þinginu til
efnum og mun því mikil athygli að rannsaka það mál.
veitt, hvernig hún fer úr hendi.
Það var styrkur fyrir stjórnina,
Þrátt fyrir það, þótt sitt hvað að stjórnarandstaðan var sérlega lé
megi að nýju áfengislögunum (leg og neikvæð og öll í molum. Þing-
finna, verður það ekki átalið, að menn Þjóðvarnarflokksins aug-
Alþingi setti þau. Það verður að lýstu vel málefnaleysi þess flokks og
líta á þau sem tilraun tH að bæta að hann getur ekki átt annað er-
það, sem fyrir var. Hitt er svo indi inn á svið íslenzkra stjórnmála
annað mál, hvort sú tilraun heppn en að sundra íhaldsandstæðingun-
ast. Ef hún heppnast, er betur af um og styrkja íhaldið á þann hátfc.
stað farið en heima setið, en mis- l PaUa-Gestar.