Tíminn - 18.10.1955, Blaðsíða 2

TÍMINN, þriðjudaginn 18. október 1955.
- Jl ~ • fi ‘v-'“3 -V. ■ ■ i.- - •* *■ —
.<11*1 il .o■
23G.~tðSS;
Vísindaleiðangur gerður út til Páskaeyja
Tfeor MoyerdaliS sotlar nú að ráða gáiana
uin hðnar dnlarfullu stelmuyndir þar
Thor Heyerdahl, norski
Sandkönrmðurinn, sem gat
sér heimsfrægð, þegar hann
sigldi á fiekanum Kon Tik’
vfir Kyrrahaf, hef*r nú lagí
, npp i nýjan leiðangur, sem
rekur rnikla athygli. Er sa
gerður t'í Páskaeyjanna til
að rannsaka standmynd'r
hær hinar miklu úr steink er
þar gnæfa við himinn og
hafa verið mönnum óleyst
ráðgáta til þessa.
Er hér um aS ræða 20 manna
! Eiðímrur á 150 lesta skipi, sem
Si'ÍEtian. Bjel’and heitir. í förinni
•era margir fornleifafræðingar, sem
aeíla að reyna að ráða gátuna um
bsð hvernig þessar miklu stand-
æyadir hafa komizt til evjanna.
Verifræðinrar hafa verið ráð-
orote. Hvernig gátu íbúarnir fært
'oessar stóru styttur til, þar sem
enghj txé voiu fyrir hendi, þar til
Evrópabúar komu til eyjanna?
Páskaeyjaa er 2.300 mílur vestur
il siröndum Chile og álíka langt
■lUEt.ur af Tahiti, svo ekki verður
iriíjveldlega komizt þangað. Það ei
2iuú hsegt að kaupa farseðil þang-
að. Birgðaskip kemur einu sinni á
árí frá Va’pariso, en ferðamenn eru
:kki velkomnir, ef þeir eru með
svef eSa nokkum annan sjúkdóm.
Siíkt orsakar faraldur hjá eyja-
oÚQXJi, sem vantar alveg mótstöðu-
afl boi-gabúa. Þú biður eftir skipi
s Chih f eitt ár, hnerrar þegar þú
=it rétt óiominn til Páskaeyjunn-
ar, og þú mun komast að raun um
33 þit faerð ekki að fara í land.
Hollendingar fundu eyjuna á
páskadag 1722, og notuðu hana sem
Eangaeyja á síðustu öld. (Nær allir
ísngamir dóu úr hitaveiki). í dag
ern þar 700 Polynesar og nokkuð
af hvitum mönnum, sem rækta kvik
iénað.
Þessi dularfuilu líkneski eru víða
am hraungrýtið, fullgerð og ófull-
geTð. Meira en sex hundruð að tölu
og allt írá fimmtán til þrjátíu og
prigeja feta há.
Ksn þeirra er nú í Britlsh Muse-
um. Sú er átta feta há og vegur
fjörar lestir. Þrjú hundmð brezkir
sjóiiðar drógu hana frá miðbiki
Utvaroið
l'tva.rpið i dag.
Pastir iiðir eins og venjule;a.
13J3öTónleíkar: Þjóðlög frá ýms-
itm (plötur).
20J30 Útvarpssagan: „Á bökkum
Bo!aíljóts“ eftir Guðmund
Danfelsson; III . (Höíundur
3es>.
21.80 Tónieikar (plötur): Pinnskii
kórar syngja.
21.25 íþróttir (Sigurður Sigurðsson)
21.45 Tónleikar (plötur).
5r2J.O JNýjar sögur af Don Camillo"
eftir Giovanni Guareschi; XII.
22.25 Tönleikar: Björa R. Einars-
son kynnir jassplötur.
23.-0Ö Dagskrárlok.
'Ctvarp® á morgun.
Fasiir liðir eins og venjulega.
192)0Tónieikar: Óperulög (plötur).
MlSOErindi: Steinvör Sichvatsdótt-
ír á Ke’dum (Prú Steinunn H.
Bjamason).
21.00 Tónleikar (plötur).
:2h2í) Dpplestur: Prumort kvæði (sr.
SigarSur Einarsson í Holti).
21.20 Tönlcikar (plötur).
21.45 Náttúrlegir hlutir: Spurningar
og svör um náttúrafræði (Geir
Gígja skordjrafræðingur).
22.10 ,ýjar sögur af Don Camillo“
eftir Giovanni Guareschi;
XTTT.
2235Léttlög (plötur).
iS.OO Dagskrárlok.
eyjunnar til strandarinnar, svo að
hægt væri að koma her.ni um borð
í H. M. S. Topas 1868. Það var
erfitt verk. Hvernig gátu hinir
fornu myndhöggvarar hreyft sl k
líknesld? — Komið þeim mar-.ra
mílna veg yfir hraungrýti og hraun
dali. Það er skýrt tekið fram í
skýrslum, aö það voru en;,in tré
á Páskaeyjunni, þegar fyrstu Hol-
lendingarnir cg síðar Cook komu
þangað.
Það helir verið reiknað út, að
nokkur hundrvð menn muni hafa
unnið að staðaldri 1 mörg ár að
full. era þessi llkneski og að byggja
steinpaliana, sein þau standa á.
Hvers ve; na eru gráu líkneskin með
rauða steinhafta, sem hafa verið
bornir frá fjarlægum eldgígum?
Þessir hattar eru sex feta háir og
níu fet í ummál. Það hlýtur að
hafa þurft mikið átak til að koma
þeim fyrir. Hattarnir voru þar, er
Cook var á Páskaeyjunni 1774. Síð-
ar, meðan evrópfskir sjómenn, sjó-
ræningjar og ^rælalialdarar herj-
uðu eyna, var höttunum hent nið-
ur og mörg likneskin eyðilögð.
Landkönnuðir, nema Thor Hey-
erdahi, halda að eyjan sé ekki byggð
frá Perú. Samt sem áður eru Que-
chua eða Inca nöfn á ýmsum al-
gengum hlutum, sem notaðir eru á
Páskaeyjunni. Þetta geta verið tii-
viljanir, eða þeir gætu hafa, lært
þau af þræium frá Perú.
Nokkrum sinnum hefir fólk ski'if
að mér, segir Heyerdahl, og boðið
sig fram í leiðaagra og sagt, að þeir
hvcrki vissu né kærðu sig um að'
vita, hvaða ákvörðu'narstað yrði
náð. Þá langaði bara til að fara.
Það var alveg sama hvert væri farið
Það’ virðist líklegt að þessi „óvis-
indalega" ályktun hafi verið a'geng
í gamla daga.
Inka-indíánar voru mjög færir
í höggmyndagerð og það væri eðli-
iegt fyrir þá að reisa styttur og
líkneski. Sumar af þessum styttum
í Kyrrahafinu likjast fornum Inka-
menjum, sem finnast á eyðisléttum
Tiahuanaco í Norður-Bolivíu.
íbúar Páskaeyjunnal• hafa borizt
til Tahiti og hafa siglt til baka
4.600 mílna vegalengd báðar leiðir
Hinar fornu ís'enzku og norsku
sagnir um víkingaskip, sem komu
til Ameríku, eru að líkindum sann-
anir, sem gætu ef til vill varpað
Ijósi yfh' allar furðusagnir um hið
ljósa fólk, sem gamlar indiána-
sagnir greina frá.
Frumstæði maðririnn var ekki
hjálparvána eins og nútima rit-
höíundar hafa ímyndað sér.
Inka-indíánar myndu hlæja að
10 ára áætlun okkar um fjórskipt-
an þjóðveg, þar sem þeir byggðu
sjálfir tv.'skipta þjóðvegi yfir fjall-
garða, sem voru 4 mílur á hæð, og
íannst ekki mikið að byggja höll
og vatnsveitu í skj'ja hæð.
íbuar Páskaeyjunnar eátu ekki
meitlað og fært úr stað þessar
geysistöra styttur sínar, segja sér-
fræðingar. En þeir gerðu það, og
það getur verið, að Thor Heyerdahl
uppgötvi, hvernig þeir gerðu bað.
Árásin á Sieiascn
(Framhald af 12. síðu).
hafi tekið ?.ð sér vörzlu Siem-
sens, en hann hafi farið fram
í verzlunina til að taka meira.
Ragnár hafi ekki haft vio
Siemsen og kallað í sig að
koma með kókflösku. Ragnari
hafi tekið flöskuna og marg
slegið Siemsen í höfuðið.
Hjálpuðust þeir til að koma
honum í gólfið og stóð Ragnar
þá með annan fótinn á brjósti
hána Siemaen komst þó á
fætur aftur. og sló Ragnar
hann þá enn með flöskunni,
og rann þá blóðstraumur nið-
ur andlit Siemsens. Og enn
segir Þorbjörn að Ragnar hafi
slegið Simsen. eða þar til hann
lá meðvitundarlaus, en Þor-
björn hélt honum. Blóð slett
ist mjög á föt þeirra.
Ragnar segir hins vegar, að
Þorbjcrn hafi farið fram í
búðina, en síðan komið aftur
með flösku og spurt Siemsen
um per.inga. Er Siemsen sagð
ist enga hafa greip Þorbjörn
æði og hafi bann slegið Siem
sen margsinnis. Segist Ragn
ari liafa blöskrað aðfarir Þor
björns og reynt að koma í
veg fyrir þær, þar sem hann
óttaðist að Siemsen myndi
deyja, en Þorbjörn hafi hins
vegar ekki hætt fyrr en Siem-
sen lá hreyfingarlaus. Ragn
ar segist hafa slegið S-einsen
með hnefunum, en aldrei
notað flöskuna.
Funáu peninga.
Þegar Siemsen- var orðinn
meövitundarlaus, fóru þeir
að leita að peningum og
fundu þeir skjaiatösku og
möppu með peningum. Fylltu
þeir skj alatöskuna af sígar-
ettum, tyggigúmmí og vindl
um, og hvor ber á hinn að
hafa tekið hringa af Siemsen.
Ragnar segist hafa óttazt, að
Siemsen væri dáinn, og vildi
hann tilkynna lögregiunni
um atburðinn, og Þorbjörn
heldur því einnig fram, að
hann hafi viljað tiikynna
lögregiunni um árásina. Haíi
þeir farið í símann, en hann
reynzt óvirkur. Þreifuðu þeir
þá á Siemsen og fundu hiart
slátt og héldu þeir síðan á
brott.
Fóru heira til sín.
Frá Jóni er það að segja,
að er hann kom út hitti hann
Ingólf og fóru þeir heim á
Bragagötu með ránsfenginn
en grófu töskuna. Héldu þeir
síðan niður í bæ til að reyna
að hitta félaga sina.
Hinir fóru aftur á móti
heim til Þorbjörns, þar sem
þeir skiptu peingunum. Einn
ig fór Ragnar úr jakkanum
og Þorbjörn úr frakkanum,
þar sem blóð var á þessum
flíkum. Fór Ragnar í biúissu
en Þorbjörn í frakka, sem
hvort tveggja er stoliö. Komu
900 kr. i hlut hjá þeim og
varð að samkomulagi mil-li
þeirra, að láta hina ekki vita
um peningana. Tóku þeir sér
síðan bíl og fundu félaga
sína. Dvöldu þeir á Braga-
götu um nóttina, en eftir liá
degi næsta dag lásu þeir um
atburðinn í Vísi. Keyptu þeir
sér síðan vín og svölluðu
fram á kvöldið.
Einn þeirra, Þorbjörn náð
ist um kvöldið, en við hús-
rannsókn heima hjá honum
komst rannsóknarlögreglan
á sporið, en Þorbjörn hafði
verið grunaður um þjófnað.
Kvaðst hann fyrst hafa .verið
einn með Siemsen. Hinir þrír
náðust síðar og neituðu þeir
með öllu fyrst í stað, en mis
ræmis gætti hjá þeim og haía
þeVr nú allir játað. Höfðu
þeir eytt öllum peningunum
enda keypt margar flöskur
af koníaki, mest á svörtum
markaði.
Theodór Siemsen fer nú
dagbatnandi, en hann var
mikið meiddur eftir hina
fantalegu árás. Hafa húð-
fleipar farið af höfði hans,
en það má merkilegt teljast,
að hann er ekki höfuðkúpu-
brotinn.
heimilistækin
fást hjá eftirtöldam
umboðsmönnum:
Reykjavík:
Hek!a h. f„ Austurstræti 14
Ljós & Hiti, Laugavegi 79
Raflampagerðin h. f.
Suðurgötu 3
Rafvirkinn, Skólavörðustíg 22
Raíorka, Vesturgötu 2
Raforka, Laugavegi
Rit & Reiknivélar, Tjarnarg. 11
Kafnarf jörður:
Verzlun Valdemars Long
Keflavík:
Nonni & Bubbi
Sandgerði:
Nonni & Bubbi
Grindavík:
Verzlun Ólafs Árnasonar
Vestmannaeyjum:
Verzlun Georgs Gislasonar
Akranesi:
Haraldur Böðvarsson & Co.
Borgarnesi:
Verzlunarfélagið Borg
Stykkishólmi:
Sigurður Ágústsson
Patreksfirði:
Verzlun Ásmundar B. Ólsen
Flateyri:
ísféll h. f.
Þingeyri:
Verzl. Sigm. Jónssonar
Boíungarvík:
Verzlun Einars Guðfinnssonar
Isafjörður:
Neisti h. f.
Bvammstangi:
Verzlun Sigurðar Pálmasonar
Skagaströnd:
Verzlun Sigurðar Sölvasonar
Blönduós:
Verzlun Þuríðar Sæmundsen
Sauðárkrókur:
Verzlun Pálma Péturssonar
Sigiufjörður:
Lárus Blöndal
Ólafsfjörður:
Verzlun Brynjólís Sveinssonar
Altureyri og nájrennl:
Verzlunin Londoíi
Þórshöfn:
Sigmar & Helgi -
Vopnaf jörður:
Benedikt Sigurðsson
Seyðisfjörður:
Óskar Árnason
Norðf jörður:
Björn Björnsson h. í.
F áskrúðsf jörður:
Marteinn Þorsteinsson & Co.
Reyðarf jörður:
Verzlun Kristins Magnússonar
Eskif jörður:
Verzlun Markúsar Jensen
Hellu, Rangárvaliasýslu:
Kaupfélagið Þór
Selfossi:
Verzlun S. Ó. Ólafss. & Co.
Ilyrarbakki:
Verzlun Gunhlaugs Pálssonar
Hveragerði:
Verzlunin Reykjafoss

Tveggja íbúða hús
á góðum stað í Grindavík til sölu.
Jón Skaftason, Sveinbjörn Dagfinnsson
héraðsdómslög m enn, Búnaðarbankahúshiu.
Sími 82568.
^0tötet%4mdun
allt
.•.VV/.V.V.V.V«V.V,'.V.V.V.VAWAVV.V,VV.%V»^W.V
í Inniegar þakkir færi ég ykkur öllum skyldum og
J vandalausum nær og fjær, sem minntuzt mín á átta- "l
í tíu ára afmæli mínu 10. okt. s. 1. ’J
;. Guð blessi ykkur öll.
’• Ólöl Sveínsdóítir, f.
.... ; *C".' J .1 ic
í Öldugötu 9, Hafnarfirði.
^VAV.W.W.,.”.VV,WA\'.W.,.VW.VAV.W.*AV\Wv!
Hjartkær eiginmaður mmn
ÓLAFUR H. ALBERTSSON
póstfulltrúi, andaðist 8. þ. m. — Jarðarförin Kéfir farið
fram. — Þakka auðsýnda samúð.
E'ríka Eiríksdóttír.