Tíminn - 24.04.1956, Blaðsíða 5

T í MINN, þriðjudaginn 24. apríl 1956.
5
Skyld lífskjör og viöhorf tengja bændur,
sjómenn og verkamenn í fylkingu
Bændnr fagna því samstarfi, sem tek-
er í vændum lý'ðræðissinnaS um-
bótastarf. ÞaS er frá mínu sjónar-
miSi eina vonin, ,sem nú er fram-
ist heftir í milli Framsóknarflökksks nS'SSítTSl
heilsteyptan grundvöll aS nýju og
aS hér verSi raunveruleg hagsæld.
Þegar Framsóknar- og AlþýSu-
flokkurinn unnu saman aS stjórn
landsins á árunum fyrir styrjöldina
var hér unnið merkilegt umbóta-
starf. Þá var lagður grundvöllur
að þeirri merku félagsmálalöggjöf
á mörgum sviðum, sem þjóðin býr
nú við, og sem í mörgum greinum
mun vera með því Wzta, sem þekk-
ist af því tagi.
Þessi félagsmálalöggjöf myndi
þó njóta sín enn betur ef stjórn-
arhættir yrðu í anda þeirrar stjórn
málastefnu,sem flokkar þeir, Fram
sóknar- og Alþýðuílokkurinn lofa
nú að beita ef þeir ná meirihluta.
Það fyrsta sem tryggja þarf, er
fjárhagslegt sjálfstæði þjóðarinn
því,S É® ©lkið, .sem aðallega fyllir j verða hörðum höndum að vinna ar'
þessa flokka, á ‘svo líkra hagsmuna j fyrir brauði sínu.
og AlfjýSiiflokksins
Ræða Agústs Þorvaldssonar á Brúna-
stöðum á stjómmálafimdi á Selfossi
ÉG VERÐ að segja það, að þaö stundum yfir sig olæju frjáls-
þa'ð gleður-mig, að nú hefir tek- lyndis og lætzt vilja félagslegar
ist .samstaKa um höfuðstefnu í umbætur á kjörum almennings. En
málefnum þjóðarinnar milli Al- ef framkvæmdar- og - :fjármálavald-
þýðuflokksins og Framsóknar- j ið er í þess handum, þá er það tek-
flokksins. Ég er einn þeirra, sem ' ið með annarri hendinni sem gefið
al!a líð heíi álitiö að þessir tveir j er með hinni.
flokkar. adtu óg gætu unnið sam- \ Dýrtíðarskrúfan er í liöndum
an ;áð fléstuíri hinna þýðingar- slíkrar stjórnmálastefnu hið ákjós-
meiri þjóðmála. janlegasta tæki til þess að gera hina
Þessi. skoðun mín hefir þyggzt á ríku ríkari á kostnað þeirra, sem
að gásta d lífsbarátlu sinni. (
Merinírig pess og lífsviðhorf eru ' Þróunin í menningarlöndum.
nátengd vegna hinna skildu lífs-
kjara.
Samstaða, baráttunnar.
Bóndinn, sjómaðurinn og verlca-
maðurinn heyja baráttu sína á
sama grundvelli, þar sem sækja
verður eftir lifsbjörginni með þoli
og þreki líkamskraftanna, og nátt-
úran sker oft svo naumlega skerf-
inn að neyta verður allra bragða,
svo að nægi fyrir brýnustu þörfum.
Þessar Stéitir hljóta því líka ad
eiga það sameiginlegt að vilja
vernda hiirn veika grundvöll af-
koniu sinnar fyrir hvers konar
ásækni af hendi þeirra sem vilja
lifa á afrakstri þeirrar vinnu,
sem þessar stéttir afkasta.
En eins og kunnugt er þá hafa
þessar stéttir löngum átt í vök að
verjast með arðinn af vinnu sinni,
fyrir ásækni ýmissa afla og er þar
helst að nefna þá sem kaupsýslu
stunda, og þá sem náð .hafa valdi
yfir fjármálum og atvinnutækjum.
Slíkir menn hafa stjórnmálasam-
tök sér til styrktar. Hér á lándi
lieita þau sámtök Sjálfstæðisflokk-
ur.
Víkja þarf gróðaöflunum til hliðar.
Verzlunárstéttinn og gróðaöflin
hafa löngum reynzt skammsýn
enda miðað mest við það að
fleyta rjómann ofan af framleiðslu
annarra.
Hið vinnandi fólk á að samein-
ast til átaka fyrir því að arðurinn
af striti þess verði því sjálfu og
þjóðfélaginu sem heild til farsæld-
ar. Þeim sem vilja hafa frjálsar
hendur til -að græða á vinnu ann-
arra verður að víkja hæfilega til
liliðar.
Bændurnir hófu viðnám sitt
gegn auðvaldinu með stofnun sam
vinnufélaga, sem gjörbreytt hafa
lífsaðstöðu þeirra til hin betra. En
síðar hafa þeir að meirihluta unnið
að pólitiskum áhugamálum sínum
í Framsóknarflokknum og fengið
þar til liðs við sig fjölda frjáls-
lyndra umbótamanna úr öðrum
stéttum þjóðfélagsins.
Sjómenriirnir og verkamennirnir
urðu að fára nokkuð aðra leið sér
til varnar, Þeir stofnuðu verkalýðs-
og sjómannafélögin, sem hafa fært
þeim mátt og megin og hækkað
lífskjör þeirra og Alþýðuflokkur-
inn varð þeirra pólitíska vopn.
Að þessum samtökum bænda og
verkalýðs1 liefir verið sótt frá ýms-
um hliðum.
Flokkur sérréttindamannanna er
þar harðvítugur andstæðingur, og
hefir nú í seinni tíð beitt hvers
konar klækibrögðum til að halda
aðstöðu sinni.
Þegar íhald var íhald.
Á æskuárum mínum var íhaldið
íhald. Þá duldi það sig ekki undir
neinuni frjálslyndishjúp. Þá var
það á móti öllum auknum mann-
í’éttindum til handa alþýðunni og
barðist eins og boli við harðan
stein. Nú á seinni árum bregður
í flestum háþróuðum menningar-
löndum verður sérréttindastefna í-
haldsins að hopa á hæli nú orðið
fyrir samstarfi lýðræðis- og um-
bótaafla þjóðanna.
Hér á landi hefir stjórnmála-
stefna íhaldsins lifað á sundrungu
hinna umbótasinnuðu manna, enda
er óspart reynt að veikja samtök
þeirra innan frá og eru kommúnist
ar í því efni þarft verkfæri íhalds-
ins.
í þeim kosningum, sem í hönd
fara, ætla þeir að læðast að kjós-
endum huldir sauðargæru. Á þann
hátt mun eiga að fleka vinnandi
fólk í landinu, sem óskar samstarfs
móti þeim flokki, sem mest metur
sérrcttindi fárra manna til valda
og auðs.
Austræna þokan.
Vonandi verður greind alþýðunn
ar í sveit og bæ svo giftudrjúg, að
sjá við þeirri villu, sem hin aust-
ræna þoka vill leiða yfir hugi
manna.
I-Iinir óþreytandi boðberar hinna
kommúnistísku trúarbragða hafa
nú brugðið scr í nýja hempu og
skal nú sýna fólkinu nýjar mynd-
ir lýðræðisástar með sameiningar-
hjali.
Væntanlega gera menn sér Ijóst
hvað undir býr.
Sigurhorfur.
Það er áreiðanlega hægt fyrir
fólkið að vinna mikinn sigur í
næstu kosningum með því að veita
kosningabandalagi Framsóknar- og
Alþýðuflokksins stuðning sinn. Þá
Sjúkt efnahagslíí.
Efnahagsástand þjóðarinnar er
sjukt og eyðsla margra einstak-
linga og þjóðarinnar í heild óhóf-
legt. Við erum að komast fram á
fremstu brún ferlegs gljúfurs. Það
þarf að stöðva ferðina snögglega
ef ekki á illa að fara.
En það dugar ekki að setjast
um kyrrt á gljúfurbarminum, lield-
ur verður að sveigja fyrir ófæruna.
Atvinnuvegirnir veroa að halda á-
fram, svo að framleiðslan aukist
og fólkið hafi vinnu.
Áfranihalclancli framfarir.
Framkvæmdir, sem styðja þjóð-
arhaginn þurfa að aukast, því að
framtíðin verður að byggjast á deg
inum í dag og deginum á morgun.
Þjóðinni fjölgar og kröfurnar
vaxa með hverri nýrri kynslóð.
Glingur og prjál verða íslend-
ingar að Ieggja til hliðar, en láta
fjármagn það sem þjóðin skap-
ar með vinnu sinni þjóna liags-
munum almennings.
Þetta er sú hugsjón, sem samtök
Framsóknar- og Alþýðuflokksins
ætla að vinna að. Þetta er hugsjón,
sem verðugt er að vinna fyrir og
ég trúi ekki öðru en að margir
komi til liðs við þessa stefnu og
fylki svo liði að þessir flokkar fái
það áhrifavald sem þeim nægir til
þess að inóta nýja og farsæla þjóð-
málaþróun á næstu árum.
Stöndum saman.
Ég óska flokkunum til hamingju
með kosningasamstarfið í vor og
ég skora á Árnesinga að veita full-
trúum þessara flokka hér í sýslu
brautargengi, hverjir sem þeir nú
verða, við kosningarnar í vor.
Sveit Harðar ÞórSarsonar spilar
á Evrópumeistaramótinu í bridge
Síðastliðið sunnudagskvöld
lauk bridgekeppni milli íslands-
meistaranna og sveitar Harðar
Þóraðarsonar um réttinn til að
spila á Evrópumeistaramótinu,
sem háð verður í Stokkliólmi í
sumar og hefst 26. júli og stendur
til 4. ágúst. Spiluð voru 180 spil
og sigraði sveit Harðar með að-
eins 14 stiga mun, og sýnir sá
litli munur glöggt hve keppnin
hefir verið óvenjulega jöfn og
tvísýn.
Eftir 120 spil hafði sveit Harð-
ar fjögur stig yfir, en það tald-
ist jafntefli og var því ákveðið
að spila 60 spil til viðbótar. Eftir
140 spil hafði sveit Harðar átta
stig yfir, en þegar 160 spilum var
lokið voru sveitirnar alveg jáfnar.
í síðustu 20 spilunum tókst Herði
svo að vinna 14 stig. Þess má
geta, að í einu spili voru sveiflur
17 stig. Á öðru borðinu spilaði
sveit Harðar sex grönd, en á hinu
fóru Ólafur Haukur og Stefán
Guðjohnsen í sjö tígla, sem töpuð-
ust vegna þess, að tíglarnir lágu
5-0 úti. Ilins vegar var hægt að
vinna sjö grönd, og ef þeir hefðu
náð þeirri sögn hefði það nægt
til vinnings.
í sveit Harðar eru auk hans
Einar Þorfinnsson, Gunnar Guð-
mundsson, Kristinn Bergþórsson,
Lárus Karlsson og Stefán Stefáns-
son. Allir þessir menn eru mjög
reyndir bridgespilarar, sem náð
hafa ágætum árangri erlendis. Til
dæmis varð þessi sveit eitt sinn
í þriðja sæti á Evrópumeistara
mótinu í bridge, ög eftir þá keppni
voru þeir Einar og Gunnar valdir
í sveit Evrópu, sem spilaði í heims
meistarakeppninni á Bermuda.
Sjálfvirkar bókhalds-
véiar ryðfa sér tíi rúms
Þýzkar vélar nýlega komnar hér á markao, og
henta smærri fyrirtækjum, sem ekki hafa áður
áít kost slíkra véla.
Vélvæðxng á skrifstofustörfum er nú tekin að ryðja sér til
rúms hér á landi. Fyrst komu samlagninga- og reiknivélar,
sem núna eru í öllum skrifstofum. Næst á eftir kom notkun
bókhaldsvéla, sem nota laus blöð í staðinn fyrir bækur og
gera það kleift að færa aðalbók og dagbók, eða viðskipta-
mannareikninga, viðskiptamannabók og dagbók með sam-
ritun.
Mörg fyrirtæki í landinu hafa'
tekið upp fullkomnar, sjálfvirkar
bókhaldsvélar. Fyrst í. stað riðu
stór fyrirtæki á vaðið, en nú er
hafinn innflutningur á véíum frá
þýzkum fyrirtækjum, Taylorix og
Zeiss Ikon, sem henta meðalstór-
um iðnaðar- og verzlunar fyrirtækj
um jafnt sem stórum. Meðal fyrir
tækja, sem hafa tekið upp bókhald
með sjálfvirkum þýzkum vélum, er
Kf. Árnesinga á Selfossi og verzl
O. Jóhannessonar og togarafyrir-
tæki á Patreksfirði.
Fyrir páskana kom í heimsókn
hingað til lands Herbert Kupfer,
einn af skipulagssérfræðingum
Taylorix og Zeiss Ikon fyrirtækj-
anna og leiðbeindi við nýjar að-
ferðir í lausblaöabókhaldi ög notk-
un allskonar bókhaldsvóla. Skýrði
hann svo frá, að yfir 100 þús. fyrir-
tækja víðs vegar um heim notuðu
nú Taylorix bókhalds- eða skrif-
stofutæki, enda hefði fyrirtækið
um 30 ára skeið unnið að því að j
finna upp og útbreiða fuilkomnari
tæki til skrifstofuhalds.
Taylorix og Zeiss Ikon bókhalds
kerfið byggist fyrst og fremst á
því, að fært er á laus blöð en ekki
í bækur og margar færslur eru
færðar samtímis. Er hægt að fylgja
kerfinu hvort sem er í handskrif-
uðu bókhaldi eða vélabókhaldi og ;
fást vélar af ýmsum gerðum, allt
frá einföldustu vélum fyrir minni
fyrirtæki til hinna flóknustu og
fullkomnustu. Zeiss Ikon vél t.d.,
er alveg sjálfvirk en samt ódýr.
Hagnaður sá, sem er af notkun
hinna nýju bókhaldstækja, er bæði
vinnusparnaður, aukið öryggi og
fullkomnari not af bókhaldinu, þar
sem auðveldara reynist að fá hve-
nær sem er nauðsynl. upplýsing-
ar um viðkomandi rekstur.
Skipulagning fyrirtækja, fjár-
hagsáætiun, sérstaklega í iðnaði,
sem verður brátt nauðsynleg á ís-
landi, er ekki fyrir hendi án full-
kominna upplýsinga um rekstur-
inn.
Með því að taka upp það bók-
haldskerfi, þau tæki eða þá vél,
sem er sérstaklega hæf fyrir ákveð
ið fyrirtæki, er hægt að fá allar
upplýsingar á réttum tíma. í við-
bót dregur vélabókhaldið úr rekst
urskostnaði við skrifstofur þeirra
á margan hátt. Hefir reynsla þeirra
fyrirtækja, sem hafa tekið upp laus
blaðabókhald, sérstaklega með
reiknandi vélum, verið rnjög góð,
i enda fer þeirn stöðugt fjölgandi,
sem afla sér slíkra véla.
Samband ísl. samvinnufélaga
annast sölu á Taylorix og Zeiss
Ikon bókhaldsvélum hér á landi og
; veitir leiðbeiningar um bókhalds-
1 skipulagningu.
Á tjarnarbakka í sólskini.
FAGURT HEFIR veðrið verið hér
sunnanlands fyrstu viku sumars-
ins. Stundum hefir verið líkast
því að komið væri fram á mitt
sumar, einkum þó ef maöur hefir
staðið á steinlögðu stræti og horft
á vatn eða bláan himin. Gróður-
inn er að sjálfsögðu aðeins
skammt á veg kominn, og þó
furðu langt. Ég var að velta
þessu fyrir mér hér á dögunum,
er ég stóð við tjarnarbakkann
skammt frá miðbænum í hita
sólskini og horfði á drengi, sem
voru að sigla skipi sínu landa á
milli. Þetta var fallegt skip með
drifhvítum seglum og það klauf
tígulega öldurnar og miðaði vel
áfram. Þegar ég horfði á þetta
og á sólglampann á vatninu og
á berhöfðaða strákana í vaðstíg-
vélunum, þá fannst mér svo sann
arlega komið sumar — ekki að-
eins sumarbyrjun, heldur liásum
ar. Og vissulega staðfesta veður-
fregnirnar hér og annais staðar,
að svo sé í rauninni, hvað sem
almanaki líður. Hér er dag effcir
% dag lieitara i veðri en í Kaup-
mannahöfn, París og New York.
Þetta les ég í Tímanum og trúi
því vel.
Ævinfýralöngun drengja.
EN AUÐVITAÐ er sumav víðar
en á götunum í Reykjavík. Ég
brá mér austur í sveitir um helg
ina og þar var alls staðar sumar.
Víðirinn við vegmn er að því kom
inn að springa út, andahjón eru
komin að tjörnum og læk.ium og
svanir á heiðavötn. Stelkur stóð
á þúfu úti í miðri tjörn Lóuhép-
ar voru á hlaupum á túnum og
grundum. Og hinn græni skrúði
sumarsins er smátt og smátt að
færast yfir landið.
Di-engirnir úti í sveitinni vita
líka að sumarið er komið. Það
grípur ætíð ævintýralöngun
stráka þegar sól er komin hátt á
loft. Þá eru þeir til í allt. Ég ók
meðfram Ingólfsfjalli í húðarrign-
ingu, en hún spillti ekki fevða-
gleðinni, því að veðrið var svo
milt og fagurt. Fjórir strákar
komu hlaupandi niður fjallsidíð-
ina, rennvotir en samt í goðu
skapi. Sumarið hefir rekið þá upp
á fjall snemma morguns, á með-
an dagurinn var enn óráðinn. Og
vafalaust hafa þeir notið mikils
útsýnis af fjallslindinum þegar
sólin skein, eins og Ingólfur forð-
um og því gerði ekkert til þótt
þeir vöknuðu ofurlitið á heimleið-
inni. Það var líka sumar í ferð
og fasi þessara stráka, eins og í
busli drengjanna í tjörninni í
Reykjavík.
Skammdegi á Sandskeiði.
ÞAÐ SKIPTAST á skin og skúrir
alla daga, bæði í náttúrunni og
í manns eigin brjósti. Ég ók um
íiellisheiði á austurleið. Áður en
komið var á heiðina, á fjölförn-
um vegi skammt frá Sandskeiði,
(Framh. á 8. síðu.)