Tíminn - 01.05.1956, Blaðsíða 7

T í IVf I N N, þíWjuftaginn 1. maí 1956.
7
Frú Bodil Begtrup, ambassador Dana á íslandi, heíir geri sér íar
im að kynnast öllu lancUmi.og fólki af öltom stéttum
Herniar verður lengi mimizt hér
sem eins hins ágætasta Jolitrúa
■ dönskn |)jöðariimar
■ Ennþá má þat5 teljast sjaldgæft hér á landi, at5 konur
komist til æðstu embætta. Breyting i þá átt vir'ðist ganga
hægar hér en í nalægum löndum. Engin kona hðfir enn
gégnt ráðherraembætti á íslandi og mög fáár setið á þingi.
Ösagt læt ég, hvað veldur þessu, en allt bendir til þess, að
í framíðinni muni konur leggja aukna áherzlu á að þroska
með sér þá hæfiieika, er nauðsyniegir mega teijast tii slíkra
starfa.
tnla í sendinefnd Danmer’-cur á
fyrsta þing Sameinuðu þjóöanna i
London. Þa'ð var ákafisga skemmti
legt að fá a<5 sitja bað þing.
—. Ilve lengi hafið þér veríJS full
trúi á þ'ngi Sameímiðu þjótSanna?
— Eg hefi.setið á 7 aðaiþingum.
! Fyrstu 4 árin, sem ég var á ís-
1 iardi, fór ég á hverju haiisti til
N.ew.-ymrk .t'l að sttja þingín.
— Álítiil þér ekki, að kvenrétt.
1 indsnefnd .‘Sameinuðu þjóðanna
hafi haft ailmikil áhrif víða um
heim?
— Tvímœlalaust. Eitthvert á-
nægjulegasta starf, sem rr.ér hefir
hlotnazt að taka þátt í. var cin-
inití að reyna þar að bmta kjör.
■ kvenna um heim ailan. Enda má
Við kýnni af erlendum konum,
sem hafizt hafa til ábyrgðarmik-
illa starfa í cpinberu lífi, leikur
efalaust fleirum en mér hugur á
að reyna að skyggnast eftir. hvaða
aðstæður og orsakir muni hafa leg
ið til þess, að ferill þeirra hafi
orðið slíkur.
í sjö ár hefir kona, frú Bodil
Begtrup, starfað sern seiidiherra
og síðar „ambassadör" Dana á ís-
landi, hámenntuð kona og glæsi-
leg. Hi'm hefir ékki einastá kyn 1
þjóð sína ög land, heldur einnig
kynnst Islandi og íslénzku j>jóð-
lífi ítarlcga af samskiptum við fóik
af öllum stéttum víða um land.
' Ég fór þess á léit' við frú Beg-
trup, aö hún segði okkúr nokKitð
um menntun sína cg starfsferil og
tók hún því Ijúfmannlega.
— Miðuðu® þér menntun >3ar
við það að verífa hlutgeng á \ eti-
vangi félags- og síjórnmáia? spyr
ég f.vrst.
— Nei, ekki get ég sagt það, en
foreldrar mínir höfðu hæði áhuga
á listum og vísinðum og bað var
alltaf talið sjáífsagt, að ég fengi
háskólamenntun í eir.hverri gf’ ín.
Á barnsaldri datt mér i hug að
verða laeknir cða lesa listsögu, en
þegar til Kauþmar.nahaínar k.’rtn,
eignaðist ég vir.t, sem höfðu taik-
inn áhuga á þjÖðfélagsroálum. Þnð
varð til þess, að ég tdk að leggja
stund á hagfræði og fekk strax
mikinn áliuga á því námi.
— Þér lial'ið þá farið að taka
þátt í félagstíiálúm strax á unga
aldri?
— Eftir fyrri heimsstyrjöidina
myndaðist sterk hreyfing til stuðn
ings því, að stúdentar frá öUuhi
löndum Evrópu ættu að hittast og
reyna að hefja samstarf tii að
grundvaila á frið í heiminum. Ég
varð snemma þátttakandi í þessari
hreyfingu, en hún leiddi til funda-
halda, bæði í ,Róm og Genf, bar
sem Þjóðabandalagið kom saman.
Þannig komst ég í tengsli við al-
þjóðlegt samstarf og með náms-
styrkjum og aðstoð föður míns
gáfust mér mörg tækifæri til að
fylgjast með alþjóðastjórnmálmn.
Árið 1938 yarð ég einn af fulltrú-
uni Danmerkur á þingi Þjóða-
bandalagsins, í staðinn fyrir ung-
frú Henni Forehammer.
— Þér haíið áít -sætj á þingi
Sameinuðu þjótiauna, er ekki svo?
— Jú. Eftir síðari heimsstyrj-
öldina var þess óskað, að Lands-
samband danskra kvenna veldi fuU
telja það Lil kraftaverkanna á vor-
urn dögum, að SameinuSu þjóð-
irnar skyldu setja það á steí'nu-
skrá sína, að konur skuli vera
jafn réttháar körlum. Vorið 1340
var í New York kosin nefnd, sem
aíti að undirbúa stéfmiskrá. og
starf Sameinuðu þjóðanna á þess-
um vettvangi. í henni voru 7 kon-
ur, sem voru íuiitrúar hinna mis-
munar.di menningar .tefna heims-
ins. Okkur tókst að skapa þau
frumdrög, sem enn er starfað eft
ir. Starí' Sameinuðu þjóðanna í
þessu efni hefir haft ómetanlega
þýðingu til að auka almenn mann
réttindi í londum, sem standa á
lágu menningarstigi. Eftir styrj-
öldina hafa t. d. flest lönd heims
veitt konum stjórnmálaleg rétt-
indi. í þeim efnum höfum við,
r.orrænar konur, reyn.zlu, sern viS
! eigum að miðla öfírum.
— Kynntust þér ekki mörgnm
; merlcum konum á þessum þingiun?
I — Jú, ég kynntist mörgam af-
i bragðs lconum, svo sem frú Roose-
j velt og frú Pandit Nehru, en emn-
| ig mörgum konum frá Jönduni,
I sem þá sendu í ívrsta sinn konur
t:l þátttöku í opinberum ráosíefn-
um. Fyrir þær konur var þingset-
an sannur merkisviðburður
Frú Bodil Begtrup hefir jafnan gert sér far om að kynnast landinu og fólkinu sem allra bezt og fylgjast
vel meB því, sem er a3 gerast í landinu, og fagnað’ framfórum og umbófum þar, sem íslcndingur vaari. Þegar
hin nýja og trausta brú á Jökulsá í Lóni var vígð, en hún rengdi Hornafjörö við Austurlandsvcginn og var
lífsnauðsynleg sarrgöngubót fyrir héraðið, tók frú Bodii sér ferð á hendur þangað austur og var meðal gesta
við vígsluna. Hér sjást vígslugestir ganga yfir brúna, þe-gar hún var opnuð til umferSar. í fremstu röð siást
talið frá vinstri: Getr Zoega, vegamálastjóri og frú hans, frú Bodil Begtrup, Hermann Jónasson þáverandi sam
göngumáiaráðherra og frú hans. (Lósm.: GuSni ÞórSarson).
Frú Bodil Begtrup, ambassador í hinum fagra garði danska sendiherra
bústaðarins í Reykjavík.
— llafíð þér hug á að starfa á-
fram í utanríkisþjónustunni?
— Mér þætti það æskilegt.
Síarfið á íslandi þessi sjö ár,
liefir verið mjög innihaldsríkt,
— ja, ég get hreinskilnislega
sagt, að það hafa verið ham-
ingjusömustu ár ævi mirmar. Ég
viJdi því gjarnan halda áfram á
sömu braut, ef ég get urmið
landi mínu gagn með öðrum hlið
stæ'ðum viðfangscfnum.
— Hefir það ekki stundum ver-
ið erfitt að sameina embættis-
störfin og húsmóðúrstarf á svo
gestkva-mu iieimiii?
— Nei, þvert á móti. í fáum

stöðum er sá samruni embættis-
starfa og heimilisforstöðu, sem;
konu er eðPlegur, nauðsynlegri en !
einmitt í embætti „ambassadörs", i
þar sem gestrisni er mikilvægur
þáttur í embættisrekstrinum. En |
þá er óhjákvæmileg nauðsyn að j
hafa eins góða og duglega ráðs-1
konu og ég hef haft. Frú Grete j
Nielsen hefir verið hjá mér í 17
ár.
— Það er mikið lán að fá svo
traust starfsfólk. En hvernig virð-
ist yður félagslegur þroski ís-
lenzkra kvenna vera, samanborið
við danskar konur?
— Þessu er erfitt að svara, því
að norrænum konum svipar- svo
mikið saman. Þær hafa sömu rétt-
indi og að miklu leyti sömu lífs-
skoðanir. Það, að íslenzkar konur
snúa sér einkum að mannúðarmál
um, og eru e. t. v. bundnari h iim-
ilum sínum en danskar konur, lelj
ég einkum stafa af því, að iðnað-
arviiina er ekki jafn stór þáttur í
íslenzku þjó'ðlífi pg dönsku, en
Iiins vegar þarf ykkar þjóðfélag
einmitt á kröftum kver.ranna að
halda til áðurnefndrar star';-emi.
Svo eru líka fleiri börn að jafn-
aði á íslenzkum heimilum en
dönskum. Konur hafa á öllum tim
j um haft undraverða hæfiieik-. til
í þess að láta til sín taka einmitt
i þar, sem þörfin krefur liverju
j sinni.
— Hvaða störf teljið þér líkleg-
ust til þess að auka félagslega á-
byrgðartilfinningu kvenna?
— Hvert það starf, sem vekur
j til ábyrgðar gagnvart fleirum en
nánustu skyldmennum. í lýðræ'ð-
j islegu þjóðskipulagi bera karlar
! og konur sameiginlega ábyrgð á
þjóðfélaginu.
j — En hvað mynduð þér telja,
I að einkuni auki félagslegan þroska
kvcnna?
— Háskólamenntun og það að
kynna sér þjóðfélagsleg- og hag-
i'ræðileg efni er auðvitað mjög
gott, cn annars konar menntun og
ýmsar starfsgreinar vekja einnig
áhuga á þjóðfélagsmáhim, t. d.
kennsla við húsmæðraskóla og
hjúkrunarstörf. Einnig það, að hús
mæður lesi eitt — og þó helzt
fleiri dagblöð af kostgæfni og
leggi öðru hvoru leið sína upp á
áheyrendasvalir Aiþiugishússins
til að hlusta á hina vísu landsfeð-
r og heimsins alls, segir frú Beg-
trup og brosir glettnislega.
— Að lokum vil ég biðja yður,
segir frúin, að bera íslenzkum kon
um hjartans kvcðju mína og þökk
fyrir þann hlýleik og vinarþel, sem
þær hafa alítaf sýnt mér, bæði hér
í Reykjavík og úti um byggðir
landsins.
Ég þakka frú Begtrup fyrir sam
talið.
Hún kveður ísland innan
skamms, en hennar mun lengi
verða minnst hér. ekki aðeins sem.
mikilhæfs fulltrúa sinnar þjóð-
ar, heldur einnig sem hús-
freyjunnar, sem veitt ' hefir
gestum beina af fyrirmennsku cg
örlæti. Lengst mun hennar þó
minnzt sem gáfukonu, sem mikill
vinningur er að hafa eignast að
vini.
Veit ég að margir taka undir
með mér og þakka henni góð
kynni og óska henni velfarnaðar í
framtíðinni.
Sigríður Thoélacius.
Erlent yfirlit
(Framhald af 6. síðu.)
að Rússar vilja forðast stórvelda-
styrjöld.
. Daily Mail: Rússar vilja bersýni-
lega komast hjá stórvéldastyrjöld.
Framkoma þeirra i málum hinha
nálægari Asíulanda verður próf-
steinninn á einlægni þeirra. Frið-
arvonir hafa glæðst við umræðurn-
ar.
Daily Express: Verulegur ávinn-
ingur að Rússar lofa að styðja
sáttatilraunir S. Þ. í deilu Gyðinga
og Araba. Friðarhorfur hafa
glæðst við viðræðurnar.
News Cronicle: Viðræður hafa
tvímælalaust verið til bóta. Ástæða
er til að vona, að þær geti orðið
upphaf betri tíma.
Daily I-íerald: Gagnkvæmur
skilningur hefir aukist við vi'ð-
ræðurnar. Rússar vilja bersýnilega
ckki stórveldastyrjöld. Friðarhorf-
ur hafa batnað við umræðurnar.
Fleiri blaðaummæli skulu ekki
rakin að sinni. Þetta nægir til að
sýna það, að dómarnir éru yfirleitt
á þann veg, að viðræðurnar í Lond
ón hafi verið til bóta og þær geíi
fyrirheit um meiri árangur síðar,
þótt ekki næðist mikill árangur nú.
Þá hafi þær og glætt friðarhorfurn
ar. Þrátt fyrir þetta skyldi enginn
halda, að verulegar viðsjár geti
ekki verið milli stórveldanna enn
um hríð og það taki ekki sinn tíma
að jafna ágreininginn. Mestu máli
skipti, að menn verði sammála
um að forðast styrjöld og leysa
málin friðsamlega, þótt dráttur
kunni að verða á lausninni. Við-
ræðurnar í London glæða ótvírætt
þær vonir, að sú leið verði farin.
1 Þ. Þ.