Tíminn - 27.05.1956, Side 7

T f MIN N, sunmudaginn 27. maí 1956.
— SKRIFAÐ OG SKRAFAÐ
HræSslan við vaxandi fylgi bandalags nmbótaflokkanna. - Eina leiðin til að sigrast á glundroð-
annm. - ASeins bandalag bænda og launafólks getur leyst efnahagsmálin á réttlátan hátt. - I
utanrí kismálum er valið milli íslenzks málstaðar annars vegar og amerískrar eða rússneskrar
leppsteínu hins vegar. - 24. juní verður þjóðin að kveða niður ghmdroðann og leppsteínurnar
með glæsilegum sigri bandalags Álbýðufiokksins og Framsóknarflokksins.
Ef menn lesa stjórnmála-
greinarnar í Morgunblaðinu,
Vísi, Þjóðviljanum, Útsýn og
Frjáísri þjóð, munu þeir fljótt
komast að þeirri niðurstöðu,
að árásum og áróðri þess-
ara blaða er fyrst og fremst
beint gegn bandalagi Alþýðu-
flokksins og Framsóknar-
flokksins. Morgunblaðið og
Vísir minnast nú tæpast á
kommúnista eða þjóðvarnar-
menn, og í málgögnum komm
úista og þjóðvarnarmanna er
ekki minnst á íhaldið, nema
til málamynda. Öll skamma
þessi blöð hinsvegar banda-
lag umbótaflokkanna, eins og
þau frekast geta.
Ástæðan fyrir því, að Sjálf
stæðismenn, kommúnistar
og þjóðvarnarmenn eru
þannig orðnir einskonar
bandamenn í kosningunum,
er næsta augljós. Hún staf-
ar af óttanum við sívaxandi
fylgi bandaíags umbótaflokk
anna. Þær vonir liafa bnigð-
þeim algerlega, að banda-
laginu yrði misjafnlcga tek-
ið af íylgismönnum flokka
þess. Inert á móti er því
hvarvetna fagnað af þeim,
enda alltaf vitanlegt, að
samstarfið myndi ekki
stranda á liðsmönnunum, ef
fovingjarnir bæru gæfu til
koma sér saman. Til viðbót-
ar koina svo nýir menn, sem
áður hafa fylgt öðrum flokk
um, og lýsa fylgi sínu við
bandalagið. Þessar staðreynd
ir valda hinum sameiginlega
ótta, er nú einkennir æsi-
skrifin í málgögnum íhalds-
ins, kommúnista og þjóð-
varnarmanna.
En æsingaskrifin munu
reynast tilgangslaus. Fólkið
mun ekki láta hræðsluskrif
.í Mbl., Þjóðviljanum eða
Frjálsri þjóð ráða gerðum sín-
um. Það' ætlar ekki að láta
þessi blöð meta stjórnmála-
ástandið fyrir sig, eins og í-
haldsmenn vilja láta erlenda
hershöfðingja meta nauðsyn
hersetunnar. Fólkið ætlar að
leggja sitt eigið mat á málin.
Þessvegna verður málstaður
bandalags umbótaflokkanna
sigurvænlegri með hverjum
degi.
ÞjótSin vill losna vi(S
glundro^ann
Hvað veldur hinu vaxandi
fylgi bandalags umbótaflokk-
anna, sem hræðsluskrifin í
Mbl., Þjóðviljanum og Frjálsri
þjóð vitna svo glöggt um?
Framar öðru er orsökin sú,
að þjóðin vill losna við
þann glundroða, sem hefir
einkennt íslenzkt stjórnmála-
líf seinustu áratugina. Mönn-
um er lj óst, að þessi glundroði
stafar af því, að hér hefir ekki
verið hægt að mynda neina
samhenta ríkisstjórn, því að
samstæðan meirihluta hefir
vantað, og hinar ýmsu stjórn-
ir því orðiö að styðjast við
sundurleita flokka. Þessvegna
hefir aldrei veriá fylgt neinni
markvissri stjórnarstefnu. Af-
leiðingarnar hafa orðið þær,
að upplausn og ringulreið
hafa mótað efnahagslífið,
unz svo er nú komið, að alger
stöðvun framleiðslu og fram-
kvæmda bíður framundan.
Þetta ástand vill þjóðin
lækna. Það verður hinsveg-
ar ekki læknað, nema henni
takist að skapa samhentan
þingmeirihluta, sem nú er
búið að vanta hér um tutt-
ugu ára skeið með þeim af-
leiðingum, sem að framan
er lýst.
Slíkan meirihluta getur
þjóðin skapaö nú með því að
efla bandalag umbótaflokk-
anna, en ekki á neinn annan
veg. Slíkur meiríhluti verður
ekki skapaður meö því að
efla Þjóðvarnarflokkinn eða
kommúnista, því að hvorug7
ur þessara flokka getur feng
ið nema örfáa þingmenn.
Sjálfstæðisflokkinn vantar
líka svo mikið til að fá
meirihluta, að fyrir því eru
engar líkur, enda allt annað
æskilegra. Bandalag umbóta
flokkanna hefir hinsvegar
fyllstu líkur til að fá hrein-
an þingmeirihluta, þar sem
Framsóknarflokkurinn hefir
möguleika til aff vinna 6 ný
þingsæti (Barðastrandar-
sýslu, Skagaf jarðarsýslu,
Eyjafjarðarsýslu, Seyðis-
fjörð, V.-Skaft. og Árnes-
sýslu) og Alþýðuflokkurinn
hefir einnig mikla mögu-
leika til að bæta við sig bæði
kjördæmasætum og uppbót-
arsætum. Með eðlilegri fylg-
isaukningu eiga þessir flokk
ar að geta örugglega fengið
traustan þingmeirihluta.
Þetta gerir þjóðin sér orðið
ljóst. í fyrsta sinn um tuttugu
ára skeið, býðst henni hér
tækifæri til að binda endir á
glundroðann og skapa traust-
an þingmeirihluta. Þessvegna
boðar bandalag umbótaflokk-
anna ný og merkileg tímamót
í íslenzkum stjórnmálum. —
Þessvegna fjölgar þeim kjós-
endum stöðpgt, er skipa sér
j undir merki þess, en lætur
hræðsluskrifin í Mbl. og Þjóð-
viljanum ekkert á sig fá.
Hvað bíííur framundan,
ef meiribluti næst ekki?
Enn kunna að vera til ein-
hverjir þeir menn, er varpa
fram spurningunni um það,
hvað taki hér við, ef svo fer
einu sinni erín, að ekki verður
til neinn samstæður meiri-
hluti eftir kosningarnar. Þess
um mönnum fer þó áreiðan-
lega fækkandi, bví að svo aug-
ljóst er, hvað þá muni í
vændum.
Það, sem þá tekur við, er
ekkert annað en áframhald
sama glundroðans og ríkj;
lvefir seinusto tvo áratugina,
en hann verður þá enn
hættulegri en hann hefir
verið hingað til vegna þess,
Búnaðarbanki íslands er eitt glæsilegasta tákn þeirrar umbótastefnu, er
hófst til valda í landinu með fyrsta samstarfi Framsóknarflokksins og
Alþýðuflokksins á árunum 1927—31. Fram að þeim tíma hafði landbún-
aðurinn búið við algeran lánsfjárskort og Sjálfstæðisflokkurinn hafði
barist með hnúum og hnefum gegn því að landbúnaðurinn fengi sér-
staka lánsstofnun. Forkólfar hans sögðu m. a., að það myndi gera bænd-
ur að ölmusulýð! Með stofnun Búnaðarbankans og lánadeilda hans,
voru mörkuð tímamót í sögu íslenzks landbúnaðar. Næst afurðasölu-
lögunum, er voru sett af samstjórn Framsóknarflokksins og Alþýðu-
flokksins 1934—37, hefir starfsemi Búnaðarbankans og deilda hans, átt
meiri þátt í efiingu landbúnaðarins seinustu áratugina en nokkuð annað.
að ástandið í efnahagsmál-
um verður stöðugt geigvæn- j
legra. Margföld reynsla er
fyrir því, að vandi efnahags- j
málanna verður ekki leystur
með Sjálfstæðisflokknum og
samstarf milli hans og
bandalags umbótaflokkanna
er því útilokað. Þessu hefir
verið greinilega yfirlýst af
forustumönnum beggja um-
bótaflokkanna. Á samvinnu
kommúnista er ekki að
treysta hér fremur en ann-
ars staðar, en þeir hafa ráð
Alþýðubandalagsins í hendi
sér, a. m. k. enn sem komið
er. í Þjóðvarnarflokknum
er ekkert liff, enda allar lík-
ur til að hann velti út úr
þinginu. Utanþingsstjórn
gæti orðið bráðabirgðalau n
á glundroðanum og sundur-
lyndinu í þinginu, en hún
yrði svo veik, að ekki mætti
vænta neinnrar forustu af
henni.
Það er þetta geigvæniega
viðhorf, sem blasir framund-
an, ef þjóðin fylkir sér ekki
nógu fast um bandalag um-
bótaflokkanna og trýggir því
öruggan þingmeirihluta. —
Þetta er þjóðinni líka að verða
ijósara og ljósara. Þessvegna
eykst bandalagi umbótaflokk
anna stöðugt fylgi, eins og
hræðsluskrif andstæðinga
blaðanna bera svo glöggt með
sér.
Lausn efnahagsmálanna
Fleira kemur svo að sjálf-
sögðu til greina, sem eykur
og styrkir sigurhorfur banda-
lags umbótaflokkanna. í
fyrsta lagi ber þar að nefna
stefnu þess í efnahagsmálun-
um og utanrikismálunum.
Þjóðinni er ljóst, að rót-
tækri lausn í efnahagsmál-
uiuum verður ekki frestað
lengur. Hún hefir þar um
það að velja, hvort helddr
skuli láta flokk millilið-
anna ráða þeirri lausn eða
bandalag umbótaflokk-
anna, er eiga megin fylgi
sitt meðal bænda og launa-
fólks. Engin vinnandi mað-
ur þarf að efast um það
hvorum þessara aðila megi
betur treysta í þessum efn-
um. Flokkur milliliðanna
mun að sjálfsögðu miða úr-
ræði sín við það, að hagur
gróðamanna og milliliða
verði sem bezt tryggður. Það
íjónarmið mun hann setja
ofar öílu öðru, sbr. ummæli
Ólafs Thors, að einkahags-
munir komi fyrst, flokkks-
hagsmunir svo og þjóðar-
hagsmunir síðast. Bandalag
umbótaflokkanna mun hins
vegar að sjálfsögðu miða úr-
ræði sín við það, að tryggja
sem bezt hagsmuni hins
vinnandi fólks, launafólks
og bænda. Það mun gera
sitt ítrasta til að tryggja
það, að þetta fólk verð'i ekki
áfram hlunnfarið af milliliff
unum og afætunum, eins og
óhjákvæmilega hefir leitt af
stjórnarþátttökum Sjálfstæff
isflokksins seinustu 18 árin.
Þær staöreyndir, sem hér
hafa veriö raktar, gera, það
tvimælalaust að verkum, að
meðal launafólks og bænda
fjölgar þeim nú stöðugt, er
ætla að efla bandalag um-
bótaflokkanna, svo að það fái
nægilegt bolmagn til að' leysa
þessi höfuðmál þjóðarinnar.
Öðruvísi geta kjósendur ekki
heldur stuð'lað að heilbrigðri
lausn þeirra.
Leppríkisstefnan
Þá er það viðhorfið í utan-
ríkis- og varnarmálunum, sem
hefir mjög stutt að fylgis-
aukningu bandalags umbóta-
flokkanna að undanförnu.
Þjóðin stendur nú frammi
fyrir þeirri uggvænlegu staff
reynd, aff stærsti flokkur
hennar, er af undirferli og
loddaramennsku kennir sig
viff sjálfstæði landsins, hef-
ir nú endanlega og augljós-
lega gengið erlendu valdi á
hönd. Hann hefir markaff
sér þá stefnu, að erlendum
hershöfðingjum skuli gefiff
sjálfdæmi um þaff, hve lengi
skuli Ieyfa hér hersetuna, en
slíkt myndi þýffa þaff, að hún
héldist hér um ófyrirsjáan-
lega framtíff. Þessa stefnu
hafa forkólfar flokksins
markað lionum vegna þeirra
f járöflunarmöguleika, er
hersetan skapar ýmsum
gróðamönnum og milliliðum.
Til þess að gera þessa stefnu
sem ísmeygilegasta, er nú
rekinn sá áróður, að þjóðin
megi ekki trúa á landið og
hér muni skapast eymd og
kreppa, ef herinn sé látin
fara. Það á m. ö. o. aff hræffa
þjóffina til að láta landsrétt-
indi af hendi.
Hverjum einuhi má vera
ljóst, hverjar afleiðingaj'nar
yrðu, ef á þessa stefnu væri
fallist. Þjóðin yrði brátt svo
háð hernaðarvinnunni, að
hún yrði efnalega ósjálf-
bjarga og þannig háð því, er
Bandaríkin vildu fleygja í
hana hverju sinni. Um Banda
ríkin má vissulega margt gott
segja, en eigi að siöur hefðu
beztu menn íslendinga til lít-
ils barist fyrir frelsi og sjálf-
stæði þjóðarinnar, ef hún ætti
að verða amerísk leppþjóð
strax á öörum tug hins ný-
stofnaða lýðveldis. Amerísk
leppríkisstaöa er sannarlega
allt annað en eftirsóknarverð.
Það sannar reynslan frá Mið-
og Suður-Ameríku. Að sönnu
hefir auðstéttinni tekist að
búa vel um sig í þessum lönd-
um, en almenningi er þar hald
ið ófrjálsum og kjör hans hin
bágbornustu. Og álit þessara
þjóða er á lægsta stigi.
(Framhald a 8. siðu).