Tíminn - 04.11.1956, Blaðsíða 1
i
pylgizt með tímanum og lesið
TÍMANN. Áskriftarsímar 2323 og
81300. Tíminn flytur mest og fjöl-
breyttast almennt lesefni. _____
40. árgagnur.
ao far
¥iö arasma a
London, 3. nóv. — í fyrramá!-
ið liefst í Bretlandi allsherjarher-
ferð brezka Vej'kamannaflokksins
Og verkalýðssamtakanna gegn á-
rás Breta og Frakka á Egypta,
undir slagorðinu: „Eden verður
að fara frá“. Varla nokkru sinni
í sögu Breta hefir stjórnarand-
staðan verið jafn hatröm í and-
Stöðu sinni e'n.j og í þessu máli.
Meiri hluti brezku blaðanna tek
ur imdir gagnrýni stjórnarand-
stöðunnar á þingi. Einkum eru
blöð* frjálslyndra miskunnarlasis
í gágnrýni sinni. Telja þau vegiS
að flestum grundvallarreglum
brezku þjóðarinnar og stefnt í
hinn mesta voða. Það er litlurn
vafa undirorpið, að helmingur
brezku þjóðarinar eða meira, er
algerlega andvígur stefnu stjórn-
arinnar
Á fundi kolanámusambandsins
í Cardiff-héraðinu var í dag sam-
þykkt ályktuii um að kelanámu-
samband Iandsins boðaði til alls-
lierjar verldalls kolanámuinanna
í Bretlandi til þes a'ð stöðva það
sem kallað var í ályktuninni
„styrjöld afturhaldsseggja“.
Vilson fyrrv. verzlunarmálaráð-
herra sagði í dag, að stjórn Verka
mannaflokksins myndi hafa orð-
ið við kröfu S. Þ. og liætt hern-
aðaraðgerðum gegn Egyptum
þegar í stað.
Hetjan frá bardögunum í Búdapest, Paul Maleter offursti, sem nú er land-
varnamálarácherra. Hann stjórnaði vörn 1200 verkamanna og stúdenta
í Kllian-herbúðunum í Búdapest, sem í fjóra daga hrundu áhlaupum rúss-
neskra hersveita. Þeirri viðureign lauk með því að Rússarnir urðu að
víkja af hó'mi.
Ungverjar
alþjódlegu
krefjast kosninga undir
í Ungverjalandi
Seinnstiifréttirfrá
þingi S.þ.
New York, 3. nóv. — Alls-
lierjarþingið kemur saman í nótt
til að ræða árásina á Egyptaland
Flytur Hammarskjöld skýrslu
um ástandið eftir að Bretar liafa
neitað að fallast á samþykkt
þingsins. Einnig munu Bandarík-
in bera fram tvær ályktunartil-
lögur. Önnur er á þá leið, að
sett skuli á stofn nefnd með full-
trúa frá fimm ríkjum, sem ekki
eru tilgreind. Skal nefndin koma
með tillögur uin hvernig leysa
megi almennt deilumálin við
austanvert Miðjarðarhaf. Hin er
um skipun þriggja manna nefnd-
ar er geri tillögur um hvernig
hefja megi siglingar um Súez
þegar í stað og finna framtíðar-
lausii á rckstri hans.
DuISes skorion upp
Washington, 3. nóv. — í morgun
var Dulles utanríkisráðherra Banda
ríkjanna lagður inn á sjúkrahús í
Washinton. Læknar sögðu að liann
væri með botnlangabólgu. Síðar
var tilkynnt að hann yrði skorinn
upp í skyndi þá um kvöldið. Til-
kynnt var að Herbert Hoover yngri
sem verið hefir aðstoðarutanríkis-
ráðherra, tæki við störfum Dulles.
ViSræður haínar viS Róssa um hrott-
flutning hers þeirra. Aðeins 3 komm-
únistar í nýjustu ríkisstjárn Nagys
Cúd?pest og Washington, 3. nóv. — Viðræður eru hafnar
í Eúdapest milli sendinefndar frá Sovótríkjunum og fulltrúa
ungversku stjórnarinnar um brottflutning rússneskra her-
sveita úr landinu. Ekki hefir komið til bardaga milli ung-
verskra og rússneskra hersveita, en fregnum ber ekki saman
um, hvort Rússar haldi enn áfram herflutningum inn í landið.
Nagy hefir enn breytt stjórn sinni og eiga nú aðeins 3 komm-
únistar sæti í henni. Mindszenty kardináli sagði í útvarpsræðu
í dag, að Ungverjar myndu krefjast kosninga í landinu undir
alþjóðlegu eftirliti. Þeir vildu vinsamlega sambúð við Sovét-
ríkin en myndu aldrei slaka til á kröfum sínum um fullt sjálf-
stæði.
Bandankjastjórn segir Breta og Frakka
ekki hafa heimild ti! a3 nota hafidarisk
vopn tií árása
Olíuleiðslan mikla frá írak hefir verið
sprengd í loft npp á nokkrum sloSnm
London, 3. nóv. — Anthony Nutting aðstoðarutanríkisráð-
; herra Breta og um langt skeið talsmaður þjóðar sinnar á
; þingi S. Þ. hefir sagt af sér ráðherraembætti í mótmælaskyni
við aðgerðii brezku stjórnarinnar gagnvart Egyptum. í bréfi
til forsætisráðherrans segist hann ekki treysta sér til að verja
stefnu stjórnarinnar í neðri málstofunni né heldur á vettvangi
; S. Þ. — í tilkynningu frá egypzku herstjórninni segir, að
brezk og frönsk herskip geri nú árásir á höfnina í Súez og
I segjast Jiafa sökkt þrem skipum, er fluttu landgönguher-
! sveitir. Seint í kvöld sendi Bandaríkjastjórn orðsendingu til
; Breta og Frakka, þar sem þeim er sagt, að þeir hafi ekki leyfi
til að nota bandarísk vopn til árása, heldur aðeins til varnar.
i
Brezka stjórnin viðurkenndi f
kvcld, að hún hefði fengiö þess;
áminningarorðsendingu frá Band. l
ríkjastjórn. Bandaríkjamenn minn. I
á, að vopn, sem Bretar og Frakk I
ar hafa fengið skv. sérstökum
samnignum um aðstoð Bandaríkj-
anna við þessi ríki, megi ekki
nota nema til varnar og innan sam-
taka N-Atlantshafsbandalagsins.
Nutting segir af sér
í bréfi sínu til Edens segist
Nutting algerlega ósammála
stefnu stjórnarinnar og treysti sér
ekki til að verja hana. Eden tók
afsögn hans til greina, en harmar
afstöðu hans. Afsögn Nuttings er
mikið áfall fyrir stefnu Edens og
álitshnekkir. Mun hún stórum
bæta vígstöðu stjórnarandstöðunn-
ar, sem hamast gegn stjórninni.
íralc hefir stöðvað olíuna
Óstaðfestar fregnir í kvöld
liermdu, að olíurennslið í leiðsl-
unum miklu, sem íiggja frá olíu-
lindunum í írak um Sýrland til
sjávar, væri stöðvað. Hefðu leiðsl
urnar verið skemmdar á allmörg
um stöðum í Sýrlandi, en einnig
hefðu þrjár dælustöðvar í frak
sjálfu verið sprengdar í loft upp.
í Sýrlandi er framkvæmd her-
væðing og landið hefir lýst alger-
um stuðningi við Egynta. Sama
I útvarpsræðu sinni sagði Minds-
zcnty, að barátta ungversku þjóðar
innar væri ekki bylting heldur
frelsisbarátta. Fólkið hefir brotið
niður gömlu stjórnarklíkuna, sem
var þröngvað upp á okkur 1945.
Kosningar undir alþjóða-
eftirfifi
Hann sagði, að þjóðin yrði að
fá að ganga til frjálsra kosninga,
sem allir flokkar tækju þátt. í. und
ir alþjóðlegu eftirliti. Við viljum
taka upp vináttu við Bandarikin,
við viljum einnig vináttu við Sov
étríkin og nágrannaríki okkar
Tékkóslóvakíu, Rúmeníu og 'Pól-
land. Ungverjaland er hlutlaust.
Örlög okkar eru undir því komin,
hvort Sovétríkin vilia fara með ber
sinn úr landinu. Við óskum ekki
eftir blóðsúthellingum, sagði hann.
7 herfylki Rússa
Rússar segja sjálfir, að þeir
liafi hætt að flytja herafla inn í
landiö. Aðrar frcgnir lierma að
þessir flutningar haldi áfram og
mikill herafli biði við rússnesku
landaniærin. Vesturlandafréttarit
arar segjast gizka á að Rússar
liafi 7 herfylki í landinu og um
(Framhald á 2. síðu.)
ANTHONY NUTTING
virðist ákveðið í írak, en afstað-
an í Jordaníu er enn óljós.
Landganga að hefjast
Head hermálaráðherra Breta
sagði í kvöld, að landganga Breta
og Frakka myndi senn hefjast við
Súez. Allt væri nú tilbúið undir
hana. Stöðugum tilkynningum er-
útvarpað til íbúa við Súez-skurð
og hafnarborga við Nílarósa, svo 1
sem Alexandríu; að innrásin sé
yfirvofandi og fólk beðið að halda
sér sem fjarst ströndinni.
Bretar haía í rauninni eyðilagt S. þ.
sagði Gaitskell á þingfundi í gær
London, 3. nóv. — í dag hafnaði Sir Anthony Eden að
verða við áskorun allsherjarþings S. Þ. um að hætta hernað-
argerðum Breta og Frakka í Egyptalandi. Kvað hann þessar
„nauðsynlegu Iögregluaðgerðir“ verða framkvæmdar, unz
markmiði þeirra væri náð, sem væri að stilla til friðar miili
deiluaðila, koma í veg fyrir að bardagar hæfust á milli þeirra
að nýju og leggja grundvöll að varanlegri lausn á deilu ísraels
og Arabaríkjanna.
í öðru lagi yrðu S.Þ. að setja
upp lögreglulið, sem gæti séð um
að friður héldist og finna viðun-
andi lausn á Súez-deilunni, sem
samtökin tækju ábyrgð á að yrði
haldin. í þriðja lagi yrðu bæði
ísrael og Egyptaland að fallast
á, unz lierlið S. Þ. kæmi til, að
herlið Breta og Frakka hertæki
nokkra staði á Súez-svæðinu.
(Framhald á 2. síðu.)
Setfi þrjú skilyroi
Hann kvað Breta og Frakka
myndu með glöðu geði stöðva
hernaðaraögerðir jafnskjótt og
þrem skilyrðum væri fullnægt.
f fyrsta lagi yrðu bæði ísrael
og Egyptar að leyfa brezkum og
frönskum hersveitum að sjá um
að friður yrði lialdinn þar eystra.
Reykjavík, sunnudaginn 4. nóvember 1956.
12 síður
Frægasta verk Picassos, bls. 4.
Þættirnir Munir og minjar, Lífið
í kringum okkur og Mál og menn-
ing, bls. 5.
Grein um Nagy, bls. 6.
Skrifað og skrafað, bls. 7.
251. blað.
Allsherjarherferð
ondir slagorðinu:
varautanríkisráðherra segir af sér