Tíminn - 01.10.1959, Blaðsíða 2

T í M I N N, fiinmtudaginn 1. október 1959,
Ræða Þórarins Þórarinssonar
(Framhald af 1. síðu)
i skattgreiðendum, og þá aðallega'
liftir því, hvort þeir eru launþegar
i;ða ekki. Launþegar komast ckki
!ijá því að telja allar tekjur sínar
;:ram, en það geta atvinnurekendur
og kaupsýslumenn að talsverðu
ievti. Heinu skattarnir lenda því
: angsamlega þyngst á launastéttun-
um.
Sreytt afstctða vinstri
ilokkanna
Það er af þessum ástæðum, sem
Jiað er orðið «. r t af stefnumálum
vinstri flokka /iða um heim, m. a.
•-•erkamannan kanna á Norður-
öndum, að ' i ma -að því að draga
-sem mest í.i.v veinum sköttum en
íækka tbeii . skatta (tolla, sölu-
•katt) í stíu wn, ef tekjuöflunar
,t þörf.
Sumir - . þetta hringsnúning
íjá vinstri ' i ■ kunum. þar sem áð-
jr fyrr L-öro st þeir meira fyrir
reinum si.öí1 m. Slíku er þó ekki
i.il að dreiía, 'ieldur er það þjóð-
élagsaostattii , er hefur breytzt.
4ður voru la- a vinnustéttanna -svo
ág, að beinir skattar náðu yfirleitt
ikki til þeirra. Nú hafa þær unnið
iér mikiar kiarabætur, en sem oft
ig tíðum glatast að verulegu leyti
/egira eini' skattanna.
Skattíagning eyíslunnar
Þá er möiinum að verða það ljós-
u'a en aður, að með því að hafa
ibeinu skattana mismunandi á vör-
im og ui'inustu, geta þeir engu
síður t-n Lcinu skattarnh’ náð hlut-
allslega meira til þeirra ríku en
tinna efuaminni. Fjölskylduhætur
)g/aðrar slíkar ráðstafanir hæta
>vo hiuv peirra, er óbeinu skattarn-
r bitiia annars ranglega á.
Það vnælir svo með óbeinu skött-
ínum, að þar sem þeir leggjast
'yrst og fremst á eyðslu, ýta þeir
niktu meira undir sparnað en
oeinu skattarnir.
Gailar útsvars-
álagningarinnar
Við áðurgreinda ókosti beinu
skattanna bætist það svo, að fyrir-
tomulag útsvarsálagningarinnar
er nú slíkt, að það getur boðið
hinni verstu spillingu heim. '
Alagningu útsvaranna er nú
þannig háttað, að niðurjöfnunar-
nefndir, víða pólitískt kosnar,
jafna nú niður eftir „efnum og
istæðum“. Þetta gat vel blessazt
meðan þjóðin bjó aðallega í sveit-
um og þorpum og niðurjöfnunar-
■nefndirnar gátu vel fylgzt með hag
skattgreiðenda í umdæmi sínu. í
stórum bæ, eins og Reykjavík, er
petta næsta örðugt og þar getur
liðurjöfnunarnefnd auðveldlega
■misnotað þetta víðtæka vald .sitt.
Reynslan er nú líka að ieiða það
í ljós, að nefndin fer ekkert eftir
svokölluðum útsvarssti.ga, þegar
vildarmenn bæjarstjórnarmeirihlut
ans, eins og t. d. forystumenn Sjálf
stæðisflokksins, eiga hlut að máli.
Þeim eru vekt fríðindi af hreinu
handahófi. Þáð er vissulega með
öllu óþolandi, að slik /pilling geti
haldizt áfram. Þess vegna varður
að breyta aigeriega um tilhögun
útsvarsálagningarinnar frá því, sem
nú er.
Beinu skattaiia
vertíur a<S lækka
í framhaldi :af því, sem nú hefur
verið rakið, mun ég á næsta þingi
beita mér fyrir endurskoðun og
breytingum á skatta- og útsvarslög-
unum, er gengur í þessa átt:
Að skipuð verði nefnd fulltrúa
launþegasamtakanna og fram-
leiðslustéttanna, sem athugi það,
ásamt tilkvöddum sérfræðingum,
að livað niiklu leyti sé hægt að
taka upp óbeina skatta í stað
útsvara og tekjuskatts á einstakl-
ingtim.
Að beinu skattarnir, útsvör og
tekjuskattarnir, verði strax lækk-
aðir verulega á einstaklingum,
fjölskyldufrádráttur aukinn og
eftirvinna og aukavinna ekki
skattlögð, eins og um refsivert at-
liæfi væri að ræða.
Að hætt verði að leggja á út-
svör á þann veg, að niðurjöfnun-
arnefndir geti veitt einstökum
mönnum stórfelld fríðindi, miðað
við aðra skattgreiðendur, sbr. út-
svör forystumanna Sjájfstæðis-
flokksins í Reykjavík. Fylgt verði
föstum útsvarsstiga, sem niður-
jöfminarnefndir geta ekki vikið
frá.
Skattamál fyrirtækja
Ég skal svo víkja nokkrum orð-
um að ■skattamálum félaga og fyrir
tækja. Andstæðingarnir hampa því
mjög, að Framsóknarflokkurinn
vilji láta samvinnufélögin búa við
einhver sérréttindi í þessum efn-
um. Þetta er alveg rangt. Hvað
tekjuskattinn snertir búa samvinnú
félögin nú ekki við neinn annan
eða meiri rétt en hlutafélög. Hitt
er það, að þau njóta nokkurrar
sérstöðu í sambandi við útsvars-
álagningu. Þau fengu á sínum tíma
þann rétt að ekki mætti leggja á
þau hærra útsvar en svaraði tekju-
•afgangi þeirra. Á þeim tíma
bjuggu hlutafélög og einkafyrir-
tæki einnig við hliðstæða aðstöðu.
Það mun ekki standa á Framsókn-
arflokknum að hlutafélög og einka-
fyrirtæki fái aftur þessa aðstöðu,
því að vitanlega er ekkert vit í því,
að svo langt sé gengið í skattpín-
ingu, eins og Reykjavíkurbær ger-
ir í ýmsum tilfellum nú, að atvinnu
fyrirtæki verða að ganga á eignir
sínar við greiðslu útsvaranna. Slíkt
er engum til hags. Af hálfu Sjálf-
stæðisflokksins hafa þó engar til-
lögur komið fram um leiðréttingu
á þessu né um skattaiækkun á ein-
staklingum, þótt ekki vanti, að for-
ingjar hans gali hátt um áhuga
sinn í þeim efnum. Sá áhugi hefur
bersýnilega ekki náð lengra en að
tryggja þeim sjálfum útsvarsfríð-
indi.
Síðar verður sagt nánara frá
öðrum ræðum, sem fluttar voru ó
kjósendafundi B-listans í gær-j
kveldi.
Tveir piltar
jáfa þjófnaði
Tveir seytján ára piitar
hafa játað á sig bílþjófnaði og
innbrot. Báðir þessir piltar
hafa áður komizt í kast við
lögreglu.
Annar þeirra hefur játað að hafa
•stolið R-649, sem er Skodahíll er
stolið var aðfaranótt 25. f. m. og
fannst á brúnni hjá Varmadal. Þá
hefur þessi sami piltur einnig ját-
að að hafa tekið jeppa D-46, sem
stolið var aðfaranótt 21. f. m. Var
þá með honum annar piltur seytján
ára. Sömu nóttina brutust þessir
menn inn í Togaraafgreiðsluna við
höfnina og einnig hjá Kol og Salt.
Stáhi þeir jeppanum til að flytja
varning þann, sem þeir stálu í
Togaraafgreiðslunni, en þar var
um að ræða talsvert magn af sæl-
gæti og tóbaki. Og loks hefur sá
fyrrnefndi játað að hafa brotizt
inn í Togaraafgreiðsluna í vor sem
leið.
kélarnir hefj-
sf hér í dag
40 færri í landsprófi en í fyrra
Leiðrétting
.'Nokkurs misskilnings gætti í
grein, sem birtist í blaðinu í gær,
varðandi vatnavexti á Austur-
landi. Va,. þar sagt, að fé farist af
völdum þess, er stífla hrast við
Grímsárvirkjun. Þetta mun ekki
vera rétt, heldur brast stíflan af
sama flóði og áður hafði numið
með sér féð, er var á hólmum úti
í ánni ofan 'stíflunnar. Néðan stífl
unnar fellur áin hins vegar í gljúf
ur og gerði þar ekki óskunda. —
■Rangfærsla þessi stafar af mis-
skilningi milli fréttaritara eystra
og blaðamanns syðra, og eru hlut
aðeigendur beðnir velvirðinga,. á.
Fréttir frá landsbyggðinni
í dag, 1. október, hefja
skólarnir að nýju starf sitt
eftir sumarleyfi. Samkvæmt
spjaldskrá fræðsluskrifstofu
Reykjavíkur eru 8.726 börn í
Reykjavík á barnafræðslu
aldri. Af þeim munu væntan-
lega sækja Barnaskóla Reykja-
víkur í vetur 8050 börn eða
92,3% og verða þau í 296
bekkjardeildum.
S. 1. vetur sóttu Barnaskóla
Reykjavíkur 7867 börn, er voru í
292 bekkjardeildum. Auk þess sóttu
um 500 börn í einkaskólum og
svipaður. fjöldi mun sækja einka-
skóla í vetur.
Nám í gagnfræðaskólum munu
stunda úm 3700 nemendur í 134
bekkjardeildum (128 deildir í
fyrra) þar af í I. og II. bekk skyldu
náms 2390 nemendur (2226 í
fyrra), í landsprófi 330 (370 í
fyrra), í verknámsdeildum 516
(440 í fyrra) og í alm. gagnfræða-
námi 464 (470 í fyrra).
Skólahverfi
gagnf ræðaskólanna
í Reykjavík
I. bekkur (nemendur f. 1946).
Gagnfræðaskóla Vesturbæjar,
Hringbraut 121, sækja allir nem-
endur, sem búsettir eru á svæðinu
vestan Lækjargötu og Kalkofns-
vegar og horðan Hringbrautar. Enn
fremur þeir nemendur sunnan
Hringbrautar, sem búsettir eru
vestan Kaplaskjólsvegar og norðan
Kaplaskj ólsmýrar.
Hagaskóla sækja þeir nemendur,
sem búsettir eru sunnan Ilring-
brautar vestan Vatnsmýrar og aust
an Kaplaskjólsvegar að Kaplaskjóls
mýri. Þó sækja nemendur úr
Skerjafirði gagnfræðadeild í Mið-
b.æjarskóla.
Gagnfræðadeild Miðbæjarskóla
sækja þeir nemendur úr hverfi
Miðbæjarbarnaskólans, sem heima
•eiga austan tjarnarinnar, Lækjar-
götu og Kalkofnsvegar. Ennfrenuir
•nemendur úr Skerjafirði.
Gagnfræðaskólann við Lindarg.
sækja þeir nemendur úr hverfi
Austurbæjarbarnaskólans, sem bú-
settir eru við Njálsgötu og Háteigs
veg og norðan þessara gatna. Enn
fremur nemendur búsettir austan
Stakkahlíðar og Háuhlíðar.
Gagnfræðaskóla Austurhæjar
sækja nemendur búsettir í hverfi
Austurbæjarbarnaskólans aðrir en
þeir, er að ofan ertt taldir.
Gagnfræðadeild Laugarnesskóla
sækja .nemendur úr hverfi Laugar-
nesbarnaskóla.
Vogaskóla sækja nemendur bú-
settir í Langholtsskólahverfi.
Gagnfræðaskólann við' Réttar-
Kolkrabbaveiðar
ÍSAFIRÐI, 26. sept. — Margir
bátar hafa verið á koikrabbaveið
um héðan að undanförnu og feng
:ið góðan afla. í fyrrinótt og nótt
ina þar áður var afli frá 100—400
*kg. á mann, en minni í nótt sem
!eið. Þá ovru 29 bátar að veiðum.
Kolkrabbinn er frystur og þykir
ein bezta beita, sem fengizt getur.
B.G.
Margt íé sett á
HÚSAVÍK, 29. sept. — Sauðfjár
slátrun stendur hér yfir þessa
dagana, og ef slátraö. úm 1100
fjár á dag, en alls vefður slátrað
32 þús. fjár. Er það 3 þús. minna
•en i fyrra og rnunu bændur setja
óvenju margt fé á í haust, enda
hefur heyfengur sumarsins verið
une^ allra bezta móti. Dilkar
íeggja sig yfirleitt heldtir vel og
betur en undanfarin ár. en ekk:
er enn vitað um meðalþunga. Þ.J.
Murtuveiíi í me^allagi
KÁR ASTÖÐUM, 29. sept. —
Murtuvertíð stendur nú yfir í
Þingvallavatni. Hófst hún að rétt-
um ioknum og sendur fram í miðj
| a nnæsta mánuð. Veiðin hefur ver
ið nokkufi misjöfn, góð frá sum
urn bæjum og síðri frá öðrum, en
heildaraflinn má heita sæmilegur.
í Þessum veiðiskap koma ekki
fram nein áhrif af lækkun vatns
ins í yor. G.E.
I
Vinnuvélar sökkva
í eöjuna
j ÁSAHREPPI, 24. isept. — Lítt er
, héðan að frétta utan eilífar rign
ingar að vanda. Smalamennskur
hér fara fyrirferðarlítið fram,
þar sem ekkert er rekið á af-
rétt, en allt fé haft í heimahög-
um. Er sú tilhögun vegna sauð-
fjárveikivarna.
Kartöfluuppskera hér er nokkuð
misjöfn eftir jarðvegi. Mun hún
vera sæmileg í sendnttm jarð-
vegi, en ekki er hægt ayj taka
upp í moldarjarðvegi, þar sem
bleyta þar er of mikil til þess að
hægt sé að koma vélum unt garð
löndin. S.R.
Fé misjafnt
Scarfaðardal, 24. sept. — Göng-
um og réttum er nú lokið hér um
slóðir. Réttað var s.l. mánudag,
og fengu menn ágætt veður. Fé
virðist mjög misjafnlega fram
gengið, og hefur sumt orðið illa'
úti í hretunum í vor. Er fyrirsjáan
legt að kroppþungi dilka verður
innan við meðallag að þessu sinni.
Þá er vitað að talsvert fé fórst
í júníhretunum, jafnvel svo að
tugum skiptir, og eru þó tæpast
öll kurl komin til grafar urn það
énn. — Heyfðngur bænda má
heita sæmilegur eftir sumarið, all
mikill að yöxtum. en hætt er við
a ðgæðin séu rýr, a.m.k. á því
sem . síðast var hirt. F.Z.
Nýtt sláturhús
Svaibarðsströnd, • 24. sept. —
Slátrun hófst hér 17. sept. og
stendur væntanlega fram til 9.
ok. Verður 'slátrað um 11 þúsund
fjár. Enn sem kontið er virðist
sláturfé vera í dágóðu meðallagi.
Hér er slátrað í nýju og rúmgóðu
sláturhúsi. Var það aö visu tekið
i notkun í fyrrahaust, en hefur
í suntar verifj bætt stórlega og
býggt við það. —Kartöfluupptöku
er langt komið hér, og virðist tipp
skera ætla að verða í meðallagi-
S.J.
holtsveg sækja nemendur búsettjr:
í Bústaðahverfi, Smáíbúðahverfi
ag Blesugróf, nánar tiltekið ’á
svæði, er takmarlcast af Klifvegi,
Mjóumýrarvegi og Seljalandsvegi
að vestan, en að norðan af Soga-
vegi að Grensásvegi og af Suður-
iandsbraut að Elliðaám.
Hér að framan er eins og áður
er sagt aðeins átt við þá nemendur
er eiga að stunda nám í 1. bekkj-
um gagnfræðaskólanna í vetur, en
það eru þeir, sem luku barnaprófi
frá barnaskólunum s. 1. vor, en þeir
nemendur, sem voru í 1. bekkjum
gagnfræðaskólanna í fyrra, eiga að
stunda nám í II. bekkjum í söniu
skólum'og þeir sóttu í fyrra nema
bústaðaskipti hafi átt sér stað.
Tveir nýir skólar rnttnu taka til
■starfa nú i haust. Er það Vpgaskóli
en kennsla hófst þar í 5 kennslit-
stofum í desember í fyrra. í vetur
verða 11 bekkjardeildir I. og II.
bekkjar gagnfræðastigs í Vogaskóla
og einnig verður þar barnakennsla
í nokkrum deildum. Þá mun Hlíða-
skóli talca til starfa um miðjan
október.
Helgi Þorláksson; yfirkennari við
Gagnfræðaskóla Austurbæjar, hei
•ur verið settur skólastjóri Voga-
'skóla. Við skólastjórn Kvennaskól-
ans tekur frú Guðrún Helgadóttir
og Ingi Kristinsson tekur við skól?.
stjórn Melaskólans.
íkveikjuæði
NTB—Karlstadt, 29. sept. — tLög
reglan í Karlstadt hefur handtekið
21 árs gamian mann, sem hefur
játað á sig að hafa verig valdur
að 22 af þeim 25 húsbrunum, sem
hafa' orðið í borginni síðan 22.
ágúst í sumai’. Maðurinn gat ekki
gefið neina skýringu á þessum
íkveikjum sínum. Hann var tek
inn til geðrannsóknar.
LEIÐRÉTTING
í afmælisgrein um Bjarna á
Skáney hér í blaðinu í gær féll
niður setning, og getur það valdið
misskilningi. Málsgreinin öll, sem
setningin féll úr, er svohljóð-
andi:
„Um tugi ára hefur hann verið
organisti í Reykholtskirk.iu og ná-
grannakirkjum hennar. Var um
fjölmörg ár söngstjóri karlakórs-
ins Bræðurnir og ein aðaldrif-
fjöður hans. Kenndi hann mörg
ár söng í Reykholtsskóla og hin
síðari árin hefur hann æft kirkju-
kóra víðs vegar um héraðið. Og-.
auk þessa hefur hann kennt fjöl-
mörgurn einstaklingum hljóðfæra-
leik.“
Flokksstarfið úti á landí
KOSNINGA
SKRIFSTOFURNAR
Kosningaskrifstofa Fram-
sóknarflokksins vegna kosu
inganna úti á landi er í
Edduhúsinu, Lindargötu
9a, 3. hæð.
Stuðnmgsmenn Fram-
sóknarflokksins eru beðuir
að hafa samband við skrif-
i stofuna sem allra fyrst og
gefa upplýsingar um kjós-
j endur, sem dveljasf utan
kjörstaðar, innan lands eða
utan, á kosningadag. —
Símar: 16066 — 14327 —
: 19613.
j Skrifstofan er opin sunnu-
j daga frá kl. 2—6 og alla
virka daga kl. 10—10.
KOSNINGASKRIFSTOFAN
Á AKUREYRI
Framsóknarfélögin á Akur
eyri hafa opnað kosninga
skrifstofu í Hafnarstræt 95
og eru símar hennar: 1442
og 2406. Þá hafa félögin efn*
til 50 kr. veltu til fjársöfn
unar í kosningasjóðinn, oc
eru stuðningsmenri hvattii
til að koma í skrifstofur.a oc
taka þátt í veltunoi.
KOSNINGASKRIFSTOFA
Á SELFOSSI
Framsóknarfélögin I Árne:
sýslu hafa opnað kosninga
skrifstofu að Austurveg
21, Selfossi, og er sfn*
hennar 100. Flokksmemi
eru beðnir að hafa sam
band við skrifstofuna sen
allra fyrst og gefa upplýs
ingar um kjósendur,