Tíminn - 23.09.1960, Blaðsíða 9

TfMINN, fðstudagmn 23. september 1960.
9
færðar á rennibðndum inn í frysti
hús. Mör og lungu, lifur og hjörfu
koma í annan sal til aðskilnaðar
þvotta og snyrtingar, sett í alúm-
íníumbakka sem stungið er í þar
til gerða rekka og kælt þar. Að
því loknu er rekkunum ekið í frysti
húsið og bökkunum stungið inn í
aðra sams konar rekka til frysting-
ar. Það, sem sett er í dósir, er um-
búið frammi og flutt þannig til
Hausarnir eru fluttir í þessum kláfi,
sem hreyfist á rennibraut. Þar velkj-
ast þeir hvorki né blóSgast.
frystingar. Sikrdkkarnir ganga hins
vegar áfram á rennibandinu, eiu
þvegnir og snyrtir, en síðan koma
þeir inn í kjötsalinn og hanga þar
til næsta morguns að þeir eru tekn
ir til viktunar. Skrokkamir eru svo
klæddir og settir til frystingar
seinnihiuta dags.
Það var reynt í sambandi við
þessa endurbyggingu að taka upp
allar þær nýjungar, sem reyndai'
höfðu verið annars staðar hér á
landinu. Við nutum þar reynslu
og kunnugleika þeirra á Teikni-
stofu Sambandsins, sem hafa teikn-
að og fylgst með byggingu flestra
nýju sláturhúsanna hér en þeir
hafa ferðast milli sláturhúsanna
undanfarin haust, kynnt sér vinnu-
brögð og reynt að skipuleggja
tæki og vinnubrögð samkvsemt
þeirri reynslu og á þann hátt, sem
þeim virðist að muni koma að bezt
um notum. Sá maður, sem hefur
mest að þessu unnið og teiknað og
skipulagt allan búnað hér, er
Björgvin Ólafsson verkfræðingur.
Hann kom nú hér nokkrum dögum
áður en við hófum slátrun og var
viðstaddur, þegar lögð var síðasta
hönd á frágang þessa alls, og það
vildi nú svo vel til að það var mjög
lítið, sem þuifti breytinga við, þó
að þama væri ýmislegt nýtt, sem
ekki hafði verið reynt áður. Þá gat
maður nú búizt við að sitthvað
reyndist öðruvísi en hugsað
hafði verið, en hvað það snertir
höfum við ekki orðið fyrir neinum
óþægindum. Eins og gengui', þá er
fólkið vant gamla ’laginu og þarf
tíma tii að átta sig á hinum nýju
vinnubrögðum, og við höfum ekki
núna, tvo fyrstu dagana, náð þeim
afköstum, sem við áðui höfðum,
en slíkt stendur til bóta. Yfirleitt
er fólkið hrifið af þessu. Það sér
að öll aðstaða til verkunar hefur
stórum batnað og vinnan mun létt-
bærari.
— Hvað slátrið þið mörgu fé
á þessu hausti?
— Samkvæmt áætlun slátrum
við um 900 á dag og heildarslátrun
er áætluð ‘26450 fjár.
— Hvað er starfsfólkið margt?
— Við húsið frá fyrsta til síð-
asta 82.
— En vom í gamla húsinu?
— Voru áður 74—76, en við
höfum aukið dagslátmnina lítils
háttar, eða úr 800—850 í 900 á dag
eins og ég sagði áðan.
— Og gerið kannske ráð fyrir
að auka hana enn?
— Já, það var nú svo að við
þorðum ekki að auka hana meira
þó að við teldum að vegna þessa
breytta búnaðar hefðu skapazt skil-
yrði til að auka hana enn meir með
tiltölulega lítilli fólksaukningu
vegna þess við þurtftum samtímis
að auka vélakost frystihússins og
engin reynsla fengin á þvi hvaða
afköstum hann skilaði. Kjötið er
nú lagt með venjulegu lofthitastigi
inn í frystihúsið þar eð forkælir-
inn var lagður niður. Þá þurfti að
stórauka frostið og við þorðum
ekki meðan reynsla var engin að
bæta meir við afköstin að þessu
sinni. Hins vegar er sláturhúsið
byggt fyrir meiri slátrun eða 1100
fjár á dag.
— Gerirðu ráð fyrir að þessi nýi
búnaður muni hafa vinnusparnað
í för með sér, að þið þurfið hlut-
fallslega færra fólk m. v. afköst?
— Við ætlumst nú til þess þeg-
ar frá líður og menn venjast að-
stæðunum. En það er strax gTerni-
legt að öll meðferð er miklu hrein-
legri og auðveldari en fyrr.
— Þið ætlið að koma upp mötu-
neyti fyrir starfsfólk.
— Já, það er ætlunin að hafa
það á efri hæð gæmhússins, sem
við byggðum í sumar. Þar ver’ða
snyrtiherhergi, eldhús og búr, all-
stór matsalur og fatahengi. Við gát
um nú ekki lokið þessum hluta
byggingarinnar eða mötuneytisað-
stöðunni fyrir þetta haust vegna
manneklu í sumar. Sláturhúsið
vaið að sitja fyrir. En það er unn-
ið að þessu samhliða slátruninni og
ef vel gengur, þá gætum við tekið
þetta í notkun síðast á þessari
sláturtíð.
— Hvað fcosta nú þessar fram-
kvæmdir?
— Það er víst of snemmt að tala
um það. Bygigingunni er ekki lokið
og reikningar óuppgerðir. Hiiis veg
ar kostar þetta mikið fé. Það kost-
ar allt mikið í krónum nú á tímum
eri þær eru verðlitlar eins og við
vitum. Þetta var aðeins nauðsyn.
Það, sem verið er að verka, er öll
framleiðsluvara hér'aðsins og ann-
að er ekki forsvaranlegt en að að-
staða sé slík að varan geti orðið
fyrsta flokks og boðleg á hvaða
markaði sem er og hvenær sem er.
— Sigurður, hvað hefur þú stórt
svæði til eftirlits?
— Frá Húsavík til Hornafjarðar.
— Hvað eru mörg sláturhús á
svæðinu?
— Þau hafa verið 21 og eitt er
í byggingu við Lagarfljótsbrú.
— Þetta hér á Kópaskeri er lik-
ast til það, sem þú ert ánægðastur
með?
— Já, því er fljótsvarað. Það
virðist nú í augnablikinu vera
komið langt fram úr hinum húsun-
um. Hitt er svo annað mál, að víst
hafa sumir í huga að gera um-
ur hjá sér og þær standa á sumum
stöðum yfir. Það hefur til dæmis
verið áformað að byggja alveg nýtt
sláturhús á Húsavík, þó að fram-
kvæmdir séu ekki hafnar. Þær
hef jast þó að líkindum fyrr en var-
ir og ekki efast maður um að þeir
reyni að gera það svo vel úr garði
sem unnt er.
— Eru slátrunars’kilyrði léleg á
þessu svæði, einhvers staðar eða
víða?
— Það eru þau að Vísu, en frysti-
húsin eru þó yfirleitt orðin góð
þar sem um meiriháttar slátrun
er að ræða. Það voru þau ekki fyr
ir nokkru, sérstaklega var of lítið
frost í þeim. Nú eru flestir búnir
að sigrast á þessu. Þó vantar
fjöldanrargt til að aðstaða sé nægi
lega fullkomin. Meðal annars er
húsnæði sums staðar of lítið. En
á seinni árum hefur orðið veruleg
breyting í þessum efnum þannig
að áður fyrr tóku framleiðendur
verulegan Muta af slátrunum heim
tH sín til neyzlu fyrir sig og sitt
fólk. Nú hefur þetta breytzt þann-
ig að slátrin falla sem innleg-g til
sláturhúsanna og þarf mikið til að
hirða allt það magn svo vel sé. Á
mörgum slátrunarstöðum hefur því
vantað húsakynni fyrir t. d. eina
grein eða fleiri og stafa af því mik-
il vandræði. í því sambandi er ekk
ert á móti því að taka það fram, að
til þess hefur verið gripið að
reyna að kæla sumar tegundirnar
úti, en það er mjög gallað og í
rauninni ekkert viðunandi fyrr en
hægt er að kæla allt undir þaki.
Þetta ’hefur náðst hér á Kópaskeri
en tæplega annars staðar. Til
dæmis hafa menn á flestum stöð-
um orðið að kæla gærur utan húss,
sumir hausa og jafnvel fleira. Ekk
ert af þessum vörum þolir þetta
í raun og veru. Þetta mætti að Vrsu I
Sigurður Björnsson, yfirkjötmatsmaður, t. v. og Þórhallur Björnsson, kaup-
féiagsstjóri, ræðast við.
gera í góðu veðri en ekki £ vot-
viðri og stormum, sem er hin al-
gengasta haustveðrátta. Jafnvel
sólskinið getur skemmt margar
sláturafurðir.
— Þórhallur, þið eruð komnir
það vel á leið með höfnina hér að
þið getið losnað við allar afurðir
fr'á bryggju?
— Jú, það ætlumst við tiltmeð
þeim hafnarframkvæmdum, sem
lauk á s. 1. sumri en Grettir var
þá hér í rúman mánuð að vánna
að dýpkun hafnarinnar. Þar á und
an hafði verið unnið að framieng-
ingu bryggjunnar, og það er nú
komið svo, að allt að 1000 tonna
skip geta lagzt hér að bryggju.
Þannig höfum við á s. I. ári fengið
allar þungavörur og losnað við
meginið af afurðunum í skip, sem
hafa lagzt hér að bryggjunni. Þetta
er alveg nýtt í okkar sögu, því að
fram að síðasta ári höfðu skip ekki
komið hér að bryggju. Að vísu
höfðu þrjú erlend skip komið hér
með slatta á seinna ári bryggju-
framlengingarmnar en íslenzk
skip ekki fyrr en á árinu ’59.
— Eruð þið þá hættir að nota
uppskipunarbáta?
— Að mestu Ieyti. Að vísu er
það nú svo, að strandferðaskipin
Esja og Hekla koma hér ekki upp
að en við gerum okkur vonir um
að þau fari til þess áður en langt
um líður. Við bíðum þess að þeir
sjái sór ekki fært annað en veita
okkur þá þjónustu, sem þeir eiga
að ’geta veitt við sæmileg skilyiði
og aðrir njóta. B.Ó.
Gærurnar hanga um stund á rám til kælingar, sfðan er þeim kastað niður um lúgu á gólfinu og ,þær saltaðar í stafla.