Alþýðublaðið - 12.10.1927, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUöLAÐI Ð
r"’
ÍALÞÝÐUBLAÐIÐ!
< kemur út á hverjum virkum degi. j
J A*grelðsla í Alþýðuhúsinu við
<j Hverfisgötu 8 opin írá k!. 9 árd.
J til ki. 7 síðd.
| Stcrifstofa á sama stað opin kl. ;
< 9’/a—10V* árd. og ki. 8—9 síðd. ;
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 |
(skrifstofan). I
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á ;
| mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 I
< hver mm. eindálka. ;
5 Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan I
J (í sama húsi, sömu simar).
Spnrningar
fll verkafélks.
Verkafólk!
Hvers vegna haldið þið,að blöð
atvinnurekendastéttarínnar geri
sér nú svo títt um að -reyna að
sýna ykkur fram á, að fulltrúar
ykkar, sem samtök ykkar hafa fal-
ið að standa fyrir málum ykkar,
geri ykkur lítið gagn, ,,Iifi á“ ykk-
ur með því að gera sér málstað
ykkar að atvinnu, bregðist jafn-
vel vonum ykkar í starfi sínu, svo
eð þið ættuð að !osa ykkur við
þá og helzt við alla forystu slika
sem þeirra?..
Haldið þið, að það sé af um-
hyggju fyrir velferð ykkar og hag,
að dag eftir dag og blað eftir
b!að er ausið á þessa menn, full-
tTÚa ykkar, rógi og svívirðingum ?
Hefir ykkur fundist, að í til-
boðum atvinnurekenda um kaup
fyrir vinnu ykkar hafi jafnan
gætt' svo mikillar nærgætni um
iífsþarfir ykkar, að líklegt sé, að
atvinnurekendur, sem bera því
meira úr býtum til handa sjálfum
sér, sem kaup ykkar er Iægra,
éba folaðamfetin atvinnarekend.
sem þeir geta abð því beíur, sem
þeir græða meira, — hefir ykkur
fundist, að þessir menn hafi
hingað til látið sér annara um
sæmileg lífskjör ykkar en fulltrúar
ykkar, sem borið hafa fram kröfur
ykkar og háð harða baráttu þeim
til framgangs?
Finst ykkur, að atvinnurekend-
um eða vinnumönnnum þeírra við
.,Mgbl.“ hafi jafnan tekist svo vei
ailar sínar athafnir, að þeir séu
n-.anna xéttkjörnastir til dómara
yfir starfseml fulltrúa ykkar og
Ijklegastir til að dæma um hana
réttsýnilega og af heilum huga?
Dettur ekki þeim af ýkkur, sem
mesta hafa lífsreynsluna, í hug,
að fiskur liggi undir steini, þegar
skrifstofumenn togaraeigenda setj-
ast við skriltir til að sýna ykkur
fram á, að eiginlega sé það full-
trúum sjóiranna að kenna, að sjó-
menn hafi ekki haít talsvert betra
kaup við sildveiðar í sumar en
togaraeigendur haíi ætlast til?
Finst ykkur ekkí atvinnurekend-
um a't af í lófa lagið að hækka
kaup við ykkur eftir vild?
Virðist ykkur hún ekki eitthvað
hol innan, þessi umhyggja, sem
felt í einu er farin að ólga yfir til
ykkar úr „MorgunbIaðinu“?
Skyjdi ekkí vera óhætt að gera
ráð fyrir því, að atvinnurekendur
séu það hagsýnir, að þeir hafi
komið auga á, að ,,vinnukraftur-
inn“ — það er bókfærslunafn
þeirra á ykkur — gætí orðið tals-
vert. ódýrari, ef þið snérust hvert
gegn öðru, og enginn vildi beita
sér fyrir málefni ykkar?
Ætii atvinnurekendur séu alveg
frábitnir að hugsa sem svo, að ef
jreim tækist að koma upp meðal
ykkar tortryggni við fulltrúa ykk-
ar, þá myndi auðveldara að kQjna
fram vilja þeirra um lágt 'kaup-
gjald og langan vinnnutíma?
Finst ykkur ósvíííð að gera ykk-
ur í hugarlund, að atvinnurekend-
ur séu ekki svo illa að sér, að
þeir haíi aldrei heyrt getið sig-
urbragðsins rómverska: „Tvístr-
aðu og drottnaðu!“, eða að j>eir
séu ekki svo óvenjulega göfug-
lyndir, að þeir fengju sig ekki tií
að neyta slíks bragðs, þótt gróði,
svo að tugum þúsunda skifti,
væri öruggur ella?
Er þab mjög syndsamlegt óg
heiðinglegt í ykkar augum að vera
á vaðbergi og ekki alt of auðtrúa,
þegar „Mgbi.“ gerir sig vinsam-
legt við eitthvert ykkar, og ger-
ast ekki ált of auðleidd til vin-
semdar í móti, heldur minnast og
gegna lífsreglunni fornu:
„Ovinar sins
skyli engí maðr
vinar vínr vera“?
Breskir og' rússneskir
verkamenn.
Sameiningartilrannir, sem bera
engan árangur.
Fyrir fímm vikum kom sú
fregn uían úr heimi, að brezkir
verkamenn hefðu slitið stjórn-
málasambandi við rússneska
stéttarbræður.
Flestir, sem lásu þessa fregn,
áttu bágt með að átta sig á henni,
enda var hún loðin mjög og sveip-
Uð einhverri dularfullri lyga-til-
rauna-þoku.
Allir, sem fylgjast með erlend-
um verkamannamálum, vita, að
ekkert stjórnmálasamband hefir
veríð milli’brezkra og rússneskra
verkamanna. Það, sem hefir vald-
ið því, eru mísmunandi skoðanir
ú baráttunni fyrir frelsi verkalýðs-
ins og jafnaðarstefnunni.
Brezkir verkamenn fylgja skoð-
un lýðræðis-jafnaðannanna, en
rússneskir öreígar hylla sameign-
arstefnuna.
Brezkir jafnaðarmenn eru í 2.
alþjóðasami>andiiju —• eins og Ál-
þýðuflokkurinn —, en Rússarnir í
hánu 3;, sem hefir aðseíur sitt í
Moskwa, og milli þessara sam-
banda hefir engin samvinna átt
sér . stað. 2. alþjóðasambandið
byggir alla starfsemi sína á lög-
festum grundvelli,' þingræðiss'arf-
seminni, og það trúir því, að jafn-
aðarstefnunni sé hægt að koma
á með þeim hætii.
í mjög stórum drá’ttum liggur
mismunurinn í þessu: Marx sýndi
fram á, að skipulag jafnaðarstefn-
unnnar væri afleiðing auðvalds-
skipulagsius, — að þegar auður-
inn væri kominnn á mjög fáar
hendur og auðvaldsþróunin væri
búin að ná hápunkti, þá myndi
aftur fara að sakka og sækja í
það horf, að auðhrúgurnar myndu
dreifast út, auftváldid hverfa, en
fólkið, fjöldinn, myndi rísa upp
í vehnegun. Fátæktin myndi
hværfa og atvinnuvegirnir beinasf
í aðra hagkvæmari átt fyrir heild-
ina, svo að óhjákvæmileg afleið-
ing auðvaldsþróunarinnar yrði
fullkomin þjóðfélagsbyltiing í sarn-
ræmi við kröfur jafnaðarsteínunn-
ar.
Undir þetta geta allir þeir, sem
haliast að skoðun jafnaðar-
manna, skrifað. En þegar á að
fara að skera úr,. hver sé hin
rét a starfseini jafnaðarmanna nú,
skiftast skoðanirnar. Lýðræðis-
jafnaðarmenn trúa á edlilega pró-
un. Þeir halda því fram, aÖ
mannsandinn sé á leíðinni og ekki
sé annað en að halda í horfinu
og ■ færa jafnaðarstefnuna fram
smátt og smátt. Þeir hyggjast að
grípa völdin af auðnum með lög-
gjöf og vinna þVí ósleitilega á
þingræðisgrundvellinum að jafn-
aðarbreytingum.
3. alþjóðasambandið — sam-
eignarsinnarnir — telja þá bregð-
ast jafnaðarsíefnunni og alþýð-
unni, er slíkar skoðanir hafi. Þeir
halda því fram, að lýðræðis-jafn-
aðarmenn reki að dhs erindi auð-
valdsins með slíkri starfsemi.
Telja þeir, að skyndibylting geti
ab eins borið jafnaðarstefnuna til
sigurs, og eftir byltinguna vilja
þeir setja á stofn „alræði öreig-
anna“, er varið sé með vopnum
og harðneskju, ef á þurfi að
halda.
Þessi greínarmumir hefir alt-af
útilokað alt samstarf á stjórn-
málasviðinu.
En það er annar liður í starf-
semi jafnaðar- og verka-manna,
og hann er verklýðsmálabarátt^n.
Þar hafa þeir einnig verið
sundraðir.
Tií eru tvö verklýðssambönd.
Annað er kent við Amsterdam og
hitt við Moskwa..
Brezkir verkamenn og yfirgnæf-
andi meiri hluti verkamanna í E^-
j rópu eru í Amsterdam-samband-
inu, en Rússarnir og.mikill hiuti
austrænná verkamannna eru í
Moskwa-sambandinu. Amsterdam-
^ambandið er fjölmennara.
Brezkir verkamenn, sem hafa
reynst mjög duglegir í baráttu
sinni, sáu, hvílik fásinnna það var,
að verkamenn í öllum löndum
heims skyldu ekki geta starfað
saman í baráttunni í verklýðs-’
málunum, þó þeir gætu ek-ki haft
samstarf á stjórnmálasviðinu.
Reyndu þeir því fyrir sér trni
sameiningu, og afleiðing þeirra
tilrauna varð svo sú, að árið 1925
\,ar sett á stofn nefnd frá brezk-
um og rússneskum verklýðsfélög-
um.
Verklýðssamböndin í flestum
löndum Evrópu trúðu eigi á, að
pessi sameiningarti I raun myndi
takast- Þau álitu, að stjórnmál
Rússlands sem ríkis myndu vega
meira en sameiningin, þegar til
hennar kænii af hálfu Rússanna.
Nefnd þessi hefir svo starfað
í tvö undan farin ár, enn árang-
urinn vafð enginn. Skoðanamis-
munurinn var alt af að koma
skýrar og skýrar fram. Grund-
völlurinn, sem brezkir verkamenn.
byggja starfsemi sína á, var svo
gerólíkur hinum rússnesku, að ait
samstarf reyndist ókleift. Og af
leiðingin varð svo sú, að á þingi,
er brezkir verkamenn héldu í Ed-
inborg fyrir nokkru, var samþykt
með yfirgnæfandi meiri hluta að
láta nefndina hætta störfum.
Brezku nefndarmennirnlr, sem
t
allir voru ^fulltrúar á þinginu,
lýstu skoðun sinni á málinu, og
voru sumir þeirra all-harðorðir í
garð Russanna. Citrine, sem hafði
verið ritari nefndarinnar, fórust
orð á þessa leið:
„Það er ekki með glöðu geði,
að ég greiði hér atkvæði með
því, að þessum sameiningartil-
raunum verði hætt. Ég sé allar
þær vonir, sem ég og fjöldi verka-
inanna báru um samstarf allra
vinnandii þræla, verða að engu.
En ég get sagt, að ég og landar
mínir göngum með góðri sam-
yizku frá þessu starfi. Við höfum
reynt allar hugsanlegar leiðir, en
alt hefir strandað á uppgerðri
velvild, sem heíir að eins verið
skreytt með hrópyrðum um sam-
hjálp, en reynst, þegar til átti
að taka, undirferli. Ég veit, að
rússneskur vinnulýður er búinn
að vinna þrekvirki, og við dáum
þá fyrir það. En skoðanir þeirra
eru gerólíkar okkar, hinum vest-
rænu, ösamrýinanlegar að öllu.
leyti. Þeir byltu á einni svip-
stundu. Ástandið bjó í haginn
fyrir þá, en víð byltum smátt og
smátt, og við erum að bylta, Við
réttum hinum rússnesku stéttar-
bræðrum höndina og kveðjum þá.;
og hryggjuinst yfir því, að alt
skyldi ekki verða eins og vio
vildum.“
Þannig endaði sameiningartil-
raunin, og er það áreiðanlega á-
hyggjuefni alls verkalýðs, hvar
sem er, og verður ekki komist
hjá að áfellast það, að skortur á
'samningalipurð og kenningastirfni
hefir verið látin sitja í fyrirrúmi
fyrir hagsmunum alþýðustéttar
allra Janda, þeim hagsmunum, er
Karl Marx lagði svo ríka áherzlú
& í hinuni frægu kjörorðuni jafn-
aðarmanna: ’ '
„öreigar i ölluni löndum! Sam-
einist!“
Póstar.
Austanpóstur fer héðan á morg-
un, en kemur hingað á föstudag-
inn.