Alþýðublaðið - 20.10.1927, Blaðsíða 2

2
A L Þ Ý Ð u ts L A tii Ð
ÍALÞÝÐDBLAÐIÐ |
j kemur út á hverjum virkum degi. í
j Afgrei&sía í Alpýðuhúsinu við \
j Hverfisgötu 8 opin irá kl. 9 árd. í
j tíl kl. 7 siðd. í
j Skriístoia á sama stað opin ki. !
j 9lf2 — lOVa árd. og kl. 8—9 síðd. {
j Simar: 988 (afgreiðsian) og 1294 í
(skrifstofa'n). !
Verðlag: Askriítai verö kr. 1,50 á !
inánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 !
hver mm. eindáika. >
Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan !
(í sama húsi, sömu simar). >
Sigur alMðunnar
i Noregi
____ i
Jafnaðarmenn bæta við
sig 27 nýjum pingmöim-
uffi.
Samkvæmt skeyti, er norska
ræðismanninum barst í giærkveldi,
eru úrslit kosninganna nú orð-
in kunn.
Flokkaskiítingin í stórjringinu
verður Jiannig:
Sameinaði verkamannaflokkur-
inn 59, bændaflokkurinn 26,
vinstrimenn 30, hægrimenn og
frjálslyndir vinstrimenri 31, sam-
eignarsinnar 3 og róttæki þjóð-
flokkurinn 1.
Fyrir kosningarnar var flokka-
skiftingin þannig:
Sameinaði verkamannaflokkur-
inn 32, bændaflokkurinn 22,
vinstrimenn 34, hægrimenn og
frjólslyndir vinstrimenn 54, sam-
eignarsinnar 6 og róttæki þjóð-
flokkurinn 2.
{ skeytinu til norska ræðis-
mannsins stendur, að úrslitatöl-
ur úr nokkrum kjördæmum séu
eigi komnar. En þingmannatala
flokkanna, er hér hefir verið tal-
in, er 150, og í norska þing-
inu eiga ekki fleiri sæti en 150.
Þetfa er áreiðanlega allra glæsi-
legasti sigur, er alþýða á Norð-
urlöndum hefir nokkru sinni unn-
ið. Það má telja líklegast, að all-.
ir jalnaðarmennirnir (sameigriar-
sinnar meðtaidir) vinni algerlega
saman á þingi, og eru þá verka-
mannafulltrúarnir á þingi 62 að
tölu.
Tala ailra þingfulltrúr í norska
þingiriu er 150, og vantar þá al-
þýðuna aðeins 13 atkvæði til að
ná helmingi allra þingsæta.
íslenzk alþýðá getur glaðst yfir
þessum glæsilega sigri flokks-
bræðraima í Noregi. Straum-
hvörfin eru svo auðsæ. Ihaidiö
hrynur alls staðar og frelsishug-
sjónir hins vinnandi lýðs halda
innreið sína.
Alþýðusamband Islands hefir
sent sameinaða verkamanna-
flokknum norska (Norges Ar-
beiderparti) samfagnaðarskeyti-
Flestir munu hafa hevrt get-
ið um hið a’ræmda ameríska
glæpamannafé’ag Ku klux klan.
Það gekk aftur og magnaðist
eítir ófriðinn mikla. Nú munu
félagar þess vera um eina millj-
ón. Féíagi þessu er aðallega
síefnt gegn verkamönnum og
svertjngjum. Frjálslyndar skoðan-
ir eru eitur í beinum kian-manna,
og ofsækja þejr áhangendur
þeirra grimmilega. Megnt kyn-
flokkahatur gegnsýrir allan
verknað klan-mannanna. l>að hafa
oft komið fyrir hryllileg morð á
svertingjum og gulum mönnum,
sem sannað hefir verið að kian-
menn hafi verið valdir að. Með-
limir þessa félagsskapar eru ein-
göngu auðkýfingar, synir þeirra,
©g araðvaldið i Banda>
HlslBíínitsBií.
(Frh.)
1 ejnni af bókum sínum lýsir
Sinclair því, hve háskólar Banda-
ríkjanna séu algerlega háðir avrð-
valdinu. Eftir að sú bók konr
út, sögðu ýmsjr háskólakennar-
arnir af sér embættum sínum, „af
því að þeim fanst þeir ekki geta
í þeim setið, eftir að flett hafði
íærið oían af því, sem bókin ger-
ir að umræðuefni,“ eins og kona
Uptons Sinclairs sagði við E. H.
Kvaran. 1 bókinni er því lýst,
hversu ..mestu auðmennirnir hafa
með höndum ' yfirstjórn háskól-
anna og vaka yfjr því, hverjar
skoðanir þar kdma fram. Þetta
er auðvitað afleiðing þess, að svd
mikið af háskólunum er stofnað
frændur og aðrir attaníossar,
flestir ram-kaþólskir.
Nýlega kom sú símfregn frá
Birmingham. í Alabama, að um
90 rnenn- hefðu verið teknir til
fanga af Ku-klux-k!an-mönnum
og misþyrmt hroðalega. Nokkr-
ir þeirra voru svo illa leiknir,
að þeir dóu. Allir þeir, er mis-
þyrm'ngarnar frömdu, voru
klæddir hvitum kuflum, eins og
siður er ' kian-manna, þegar þeir
eru að vígum. Dómstólarnjr hafa
tekið málið til meðferöar.
Myndin hér að ofan sýnir flokk
Ku-klux-klan-manna. Eru þeir
þar á einum af fundum sínum,
tilbúnir að fara út til ránmorða
og ofsókna.
t
af gjöfum auðmanna, og þessar
mentastoínanir verða líka að
mæna eftir stuðnnigi þeirra til
þess að fá .sér haldið við.“ —
Sama hættan vofir yfir fríkirkj-
um, setn iifa' á gjöfum ríkis-
manria. 1 þeim mun og sú hætta
a!Is ekki ókunn í Ameríku.
Sinclair segir í annatí bók, að
auðvaldið hafi einnig náð fullum
tökum á lægri skólunum þar
vestra, ,,það ráði yfir fénu og
kennurunum, haldi þeim hrædd-
um, launi þeim illa og neiti þeim
um borgaraleg réttindi sín; það
ráði yfir börnunum, þjálfi þau
andlega, bæli þau og fylli huga
þeirra með eiturhugsunum —, til
þess að þau verði þess albúin að
hata cg ef þörf ger.ist að' tjarga
og fiðra og .drepa án dóms og
Iaga þá menn, sem reyna að
heita sannarlega amerískum hug-
sjónurn í'Ameríku og að verncla
jafn-vel réttindi fátæklinganna
eins og. auðmannanna..“ Ahrifum
þeirrar þjálfunar er snildarlega
lýst í sögu Sinclairs ,,Smiður er
ég nefndur“, sem nú er komin
út á íslenzku sérprentuð og mjög'
,ódýr í þýðingu séra Ragnars, son-
ar Einars H. Kvarans.
Enn fremur segir Sinclair (þýð-
ing E. H. Kv.)„Fræðurum Banda-
ríkjanna hefi ég þetta að segja
og líka foreldrum í Bandaríkj-
linum: Litið kring um vður í
þessu landi voru. Lítið ekki á
það gegn um hin róslituðu gler-
augu auðvaldsblaðanna, heldur
horfið með yöar eigin augum, og
spyrjið sjálía yður, hvort þetta
sé sú mennjng, sem þér séuö'
veruiega ánægðir með. t þessu.
landi eiga 5 af hndr. af lands-
mönnum 95 af hndr. af auðnumog
nota þetta til þess að auka sinn
hlutann af tekjunum og yfirráð-
unum; í þessu landi hafa 10 af
hndr. af landsmönnum ávalt
minni tekjur en þeir þurfa til
viðurværis og geta ekki fengið
nægan mat til þess að halcia iík-
»ma sínum í eðlilegu ástandi; í.
auðugustu borg þessa lands koma
22 af hndr. af börnum í skóla
þjáð af of lítilli næringu; i ]x>ssu
landi vaxa óþverrahverfin í borg-
unum eins og afskapleg krabba-
mein, en menn hverfa frá bú-
jörðunum, af því að það svarar
ekkj lengur kostnaði að búa á
þeim; leigu'iðmn á jörðum fjölgar
og veðskuldir á jörðtun aukast
um 1—2 af hndr. á hverju ári;
glæpum og sakamönnum í fang-
elsum fjölgar jaínvel enn hraðar;.
Jrá 1 milljón til 5 milljóna manna,
sem .fúsir eru á að vinna, eru
alt af látnir ganga atvinnulausir;
hálf milljón kvenna verður að
selja líkami sina til þess að fá
lífsviðurværi; 93 af hndr. af út-
gjöidum stjómarinnar er varið til
undirbúnings undir manndráp;
auðæfa-afganginn, sem full þörf
er á heima fyrir, er ekki leyft að
nota i Iandinu sjálfu, heldur er
hann sendur til annara landa til
þess að Ieita að tækifærum til
sð græða á öðrum og til þess að
gera fána vorn að tákni fjár-
gxæðginnar óg til þess að gera
landher vorn og sjólið að skuld-
heimtu-umboðsmönnum fyrir stór-
gróðamennina í Wall Street.
Svona eru Bandaríkin í raun og
veru nú; þessar eru staðreynd-
irnar — og tíu þúsund hálaun-
uðnm forráðamönnum mentamál-
anna er bannað að minnast
nokkuru sinni á þessar staðreynd-
ir, en þess krafist af þeim, að
þeir segi sjö hundruð þúsund
kennaragæsum og þeim tuttugu
og þrem milljónum gæsaranga,
sem kenslunnar eiga að njóta, að
þetta sé það mesta, það vegleg-
asta, það yndislegasta og það
bezt kristna land, sem guð hafi
nokkuru sinni skapað.“
„1 þessari borg [þ. e. Chica-
go[ eru nú", segir hann, „tíu þús-