Alþýðublaðið - 28.10.1927, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUölíAÐI ð
ÍALÞÝÐUBLAeiD j
< kemur út á hverjum virkum degi. •
] Afgxeiðsla í Alþýðuhúsinu við t
j Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. >
J til kl. 7 síðd.
5 Sferifstofa á sama stað opin ki.
í 9VS—10Vs ^rd. og ki. 8—9 siðd.
I* Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ;
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftaiverð kr. 1,50 á ;
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 I
i hver mm. eindálka. ;
í Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan !
< (í sama húsi, sömu simar).
4
,F oðurlandssvik4.
Aiþýðnflokknrinn otj Stefán
sbölameistari SteSánsson.
,,llgbl“.-mennirnir í gapa»
stokknnm.
„Morgunb]a&ið“ hefir nú upp á
síökastið verið að reyna að velkja
j)j'óðremIjingsö 1 du út af því, að
„komist hafi upp“(!), að danskir
jafnaðíirmenn hafi veitt flokks-
bræðrum sínum á tslandi fjár-
hagslegan stuðning. VeltiT það sér
yfir ýmsa forvigismenn jafnaðar-
manna með ókvæðisorðum, brigsi-
ar þeim um föðurlandssvik o. s.
frv.
Ef menn vildu vera góðgjarnir,
})á mætti ef til vill finna máls-
bætur fyrir ,]>essum hamagangi
blaðjins. Allir vita, hve afskaplega
})unnir og óslyngir þeir eru, rit-
stjórarnir, og þá er hitt alkunnugt,
hversu sárt þeim fellur, að íhaldið
skuli vera búið að missa völdin.
Þá bætir það ekki skaþið, að
svo að segja daglega kemst upp
nýtt hneyksli um íhaldsmennina-
og hneykslanlegar framkvæmdir
þeirra, meðan þeir fóru með vökl-
in. Eiga sjálfsagt mörg íhalds-
hneyksli eitir að koma í ljós enn,
og sjálfsagt mun mörgum heiðár-
legum íha’dsmanni bregða í brún,
þjegar búið«er að rannsaka í hólf
og gólf öll íhaldshneykslin.
En „Morgunblaðið*1 er ekki af
þeirri tegimdmni.
fað ýlfrar undan hverju nýju
íhaldshneyk'sli og reynir aðglepsa
í þá, sein það helzt telur hafa
valdið ósigri íhaldsins.
Þess vegna er vonzkan í blað-
ánu við jafnaðarmenn. Þess vegna
á það engin orð nógu sterk til
að svivirða þá með.
En höggiii hitta elcki jafnaðar-
menn. í hvert skifti, sem gáfna-
íjósin i „Mgbl.“ reiða sína andlegu
svipu til höggs, þá lendir höggið
jafnaðarlegast yíir þvert andlit
þeirra sjálfra eða þeirra, sem eru
þeim nákomnir.
Þegar þeir eru að brigzla jafn-
aðarmönnum um alþjóð’.ega sam-
hjálp þeirra, sem er gerð af á-
huga fyrir góðu málefni, þá verð-
ur afleiðingin að eins sú, að farið
er að rifja upp hið hneykslanlega
samband „Mgbl.“ við danska auð-
valdssinna, svo sem Berléme o. fl.
Og þegar „Mgbl.“ ásakar jajn-
aðarmenn fyrir tillögur þeirra í
sambandsmálinu 1918 og kallar
það „svik við sjálfstæðismál ís-
lendinga“, þá hljóta ,,Mgbl.“-
niennirnir líka að kalla tillögur
meiri hluta sambandslaganefndar-
innar frá 1908 „svik við sjálf-
stæðismál tslendinga".
Stefán skólameistari Stefánsson
ýar .einn í þeirri nefnd. Hvernig
skykli Vaitýr, sonur hans, vilja
titla hann fyrir tillögurnar 1908?
Ef nokkurt samræmi er í því, sem
Valtýr segir, þá myndi hann vafa-
iaust brigzla föður sínum í gröf-
inni um svik í sjálfstæðismálum
þjóðarinnar, og það því fremur,
sem tiliögurnar frá 1908 gengu
miklu skemur í kröfum sínum
gegn Dönum en til'ögur jafnaðar-
manna 1918.
Jafnaðarmenn jj segjast (1918)
vilja „frjálst samband milli full-
valda (suværen) og jafnrétthárra
þjóða“. En tillaga Stefáns Stefáns-
sonar (og annara nefndarmanna)
1908 er svo: „ísland er frjálst og
sjálfstætt land, er eigi verður af
hendi látið. . . . Danmörk og Is-
land eru því í sambandi, er nefn-
ist ,Veldi Danakonungs’ “ —.
Ekki þarf að lesa iengi tillögu
jafnaðarmanna 1918 og „Uppkast-
ið“ frá 1908 til að sjá, að langtum
eru jafnaðarmenn kröfuharðari um
réttindi landsins en „Uppkasts"-
menn frá 1608.
Séu jafnaðarmenn ámælisverðir
fyrir tiljögur sinár 1918, eru hinir
miklu freniur ámælisverðir, er
gerðu tiliögurnar frá 1908. Engum
hefir þó dottið í hug að bendla þá
við föðuriandssvik fýrir þessar til-
lögur sínar. Og þetta er ekki
dregið hér fiam til að ámæla þeim
mönnum, er þar voru að verki,
heldur er það gert til að setja
„Mgbl.“-ritstjói aita í gapastokk
sinn. En það neyðarlegasta fyrir
„Mgbl“‘ og ritstjóra þess, Valtý
Stefánsson, er það, að ókvæðis-
orð blaðsins lenda óbeinlínis á
Stefáni heitnurn skólameistara,
föður ritstjórans.
Um fæðin2arréttinn segja jafn-
aðarmenn 1918: „Fæðingarréttur-
inn sé sameiginlegur, sem frá
sjónarmiði verkamanna verður að
álítast undirstöðuatriði undir
sönnu þjóðasambandi . . .“
Meiri hlutinn 1908 leggur til:
„. . . Löggjafarvald hvors iandsins
um sig getur þó veitt fæðingja-
rétt með lögum, og nær hann þá
til teggja landa. . .“
Öll ókvæðisorð, sem Valtýr hef-
ir látið dynja yfir jafnaðarmenn
siðustu vikurnar, — alt fjasið um
föðurlandssvik oe Því um líkt
lendir lika á föður Valtýs í gröf-
inni.
Skyldi það hafa verið tiiætlun-
in? Nema þeir séu svona
heimskir?
. Valtýr! Valtýr!
Hörmuleg eru örlög þeirra
manna, sem ganga auðvaldi og
Bfturhaldi á hönd.

í Hnífsdal.
I gær voru þeir Hálfdan Hálf-
danarson hreppstjóri og Eggert
Halldórsson settir í gæzluvarð-
nald. Fór Halldór Júiíusson sýslu-
ma&ur [)angað með þrjá eða fjóra
menn, og var nú enginn mótþrói
sýnclur. Hálfdan var fluttur i
fangahúsið, en Eggert var lasínn,
lxafði hitavott, og var hann því
fluttur í sjúkiahús? — „Mgbl.“ til
leiðbein.tngar má geta þess, þó
að öðrum þurfi varla að segja
það, að hvorki var her hafður við
handtökuna né nokkur vopnaður
maður og engin lög brotin,
nema þegar þeir Hálfdan og Egg-
ert neituðu um daginn að fara í
gæzluvarðhald, þá sýndu þeir
réttviúnni ólöglegan mótþróa,
og þeir, er rannsóknina fremja,
hafa látið stjórnarskrána óbrotna.
„Mgbl.“ ýkir veikindafrásagnir til
þess að -reyna að leiða athygli
lesendanna frá atkvæðafölsuninni.
Auk þess lýgur það til.-um, hvert
Eggert yar fluttur, og segir hann
fluttan i fangelsi. Einnig tekur
það svo til orða, að hann hafi
verið borinn út óklæddur. Nú var
sannleikurinn sá, að hann var
fluttur i sjúkrabörum, en e. t. v.
veit „Mgbl.“ ekki mun á því að
drösla manni út nöktum eða
flytja hann á þann hátt. Hitt er
opinbert orðið, að ,,Mgbl.“ skipar
sér gegn réttarrannsókninni í at-
kvæðafölsunarmálinu, og er sú
aðferð grunsamleg mjög.
Hvort sem sekt Hálfdanar sann-
ast eða ekki, þá er þegar sannað,
að margt misjafnt hefir farið
fram í koáningunum. Og hand-
skriftirnar á fölsuðu seðlunum eru
fil - sýnis. Þeirri staðreynd ver'J-
ur ekki hrundið.
Bifreiðarslys.
Maðnr biðup bana.
1 gærkveldi varð ferðamaður
austan úr Hreppi, Jón Bergsson
aö nafni, fyrir bifreið á Fríkirkju-
vegfnum. Var hann fluttur í
sjúkrahús, en virtist ekki vera
beinbrotinn. Hann andaðist í nótt.
Málið er í íannsókn.
SMðurvörn „iorgimbíaðsms4*.
Heimsku „Mgbl.“-skrifaranna
eru engin takmörk sett. 1 gær
býsnast þeir yfif því, að fé það,
sem íslenzki Alþýðuflokkurmn
hafi fengið frá dönskum skoðana-
systkinum, ætli bann að nota til
þess að berjast gegn núverandi
þjóðskipulagi. Til hvcrs annars
ætti hann svo sem að nota fé,
það eða annað, heldur en til þess
að berjast gegn auðvaldsskipu-'
'laginu og fyrir því, að aiþýðan
fái yfirráð þjóðmálanna í sínar
hendur? Til h\ærs annars en að'
koma stefnuskrá Alþýðufiokksins
í framkvæmd? Og svo eru ritbuli- ■
arar „Mgbl." að fárast um, að
féð sé látiö af hendi í þessu
skyni(i). Þeir eru e. t. v. kunn-
ugastir annari aðferð, kunnari
slíkri trúmensku í notkun fjár,
fem Kaldárhoitssímalagningunni
af almannafé, og hafa því ætiað
að líkum, að fé alþýðunnar, sem
flokkur hennar helir umráð yfir,
væri varið á sama liátt og rikis-
sjóðsfénu, sem ihaldsstjórnin gaf
Ingimundi, varið handa einstök-
um flokksmönnum. Það er að
vonum, að þeir dæmi eftir því,
sem þeir þekkja bezt. Og hug-
sjónaskyn sannfæringarsalanna
kemur þarna greinilega í Ijós.
Hvers ætti Aiþýðuflokkurinn
fremur að nota fé tii annars en
baráttunnar fyrir sigri alþýðunn-
ar ? — Tökum annað mál, sem
„Mg'ol.“ þekkir, þótt það forðist
/að geta þess, skrifurum þess tií
skýringar. Gaf íhaldsstjórnin Ingi-
rnundi ekki símann til þess að
tala í hann ? Eða myndi þeim
hafa þótt eðlilegra, að hún hefðl
ætlað honum að þurka á honurn
þvott eða eitthvað þvílíkt? — Nei;
með þessu slúðri tekst ekki að
breiða yfir málagöngu Jóns Þor-
lákssonar hjá dönsku auðvaldi til
þess að efla það gegn Islmzkum
hagsmunum.
Kböfn, FB., 27. okt.
Rikiserfðadeilan í Rúmeniu.
Prá Bexlín er símað: Yfirvöldin
í Rúmeníu hafa handtekið sendi-
mann Carols, fyrr verandi krón-
prinz I Rúmeníu, og bera á hann
pær sakir, að hann hafi unnið að
undirróðri til breytinga á ríkis-
erfðum þar í landi. Stjórnin í
Rúmeníu virðist óttast, að áhang-
endur Carols í Rúmeníu muni
gera tiiraun til byltingar. Af þeim
'órsökum heíir skeytaeftirlit verið
skerpt
Mi'rðingi sýknaður.
Frá Paris er símað: Kviðdómur
í Parisaxborg hefir sýknað Gyð-
inginn Schwarzbaxd, er myrti Pet-
l'iíra, sjálfstæÖisforingja Ukraine-
xnanna I fýrra vor. Schwarzbard
kendi Petlura um ofsóknirnar
gegn Gyðingum i Ukraine.
Skip ferst Þrjátiu og fjórir menn.
farast.
Prá Lundúnum er símað: ítaiska
farþegaskipið Principessa(?) hef-
tr sokkið nálægt ströndum Bra-
ziliu, hefir senni'iega siglt á sker.
A þvi voru tólf hundruð manns,
og la a sennilega þrjátiu og fjór-
ir forist.
Ný nellanmálssaBa
fcyrjar hétr í blað%>u i dag. Er hún-
mjög skemtileg og næstum fram
úr hófi „spennandi", — eins og-
komist er að orði um slíkar sög-
ur. Sagan heitir „Njósnarinn