Tíminn - 29.09.1962, Blaðsíða 12
f
Veftvangurinr
Framhald af 8. síðu.
næsta vor vænti ég, að FUF-fé-
lagar muni taka jafn virkan þá.tt
í undirbúningsstarfinu og ekki
síður en síðastliðið vor, enda von
umst við eftir ekki lakari ár-
angri en þá. Eg vil hvetja alla
félaga til þess að taka þátt i starf
inu, hvern eftir beztu getu, því
þá verður árangur aðeins góður,
að allir ungir og gamlir, leggist
á, eitt samtaka um að vinna að
glæstum sigri Framsóknarflokks-
ins.
Ég þakka Kristjáni ánægjuleg-
ar og fróðlegar upplýsingar um
starfsemi FUF á Akureyri.
Meðan við Kristján ræddumst
við komu fleiri stjórnarmenn FUF
á vettvang, þeir Ingólfur Þormóðs
son, Pá.11 H. Jónsson, og Ævar
Ólafsson, einnig Ingvar Gíslason,
alþingismaður, skrifstofustjóri
Framsóknarflokksins á Akureyri.
Var settur stjórnarfundur, þar
sem við In.gvar vorum viðstadd-
ir. Rætt var m.a. um félagsstarf-
ið á komandi vetri og helztu þætti
„þess, sem bæri að efla; um 9.
þing SUF í Borgarnesi 2.—4. nóv.
n.k. og gildi þess að senda sem
fiesta fulltrúa á þingið, helzt eins
marga og lög sambandsins leyfðu.
Einnig var ákveðið að halda aðal-
fund félagsins 9. okt. kl. 20.30.
Það er mjög ánægjulegt að hitta
fyrir jafn áhugasama og starfs-
glaða unga menn og FUF-félaga á
Akureyri og við óskum þeim
bezta gengis á komandi starfs-
ári. H.G.
tfí«8vaita:ur
tekur nýtt stórstökk að segja
aðeins: „VIÐREISNIN HEFUR
TF,KIZT“. Meira þarf ekki um
það að ræða. í gær hljóðar
málsgreinin á þessa lund í leið-
ara:
.Aleginatriðið er, ag öllum
er nú Ijóst, að viðreisnin hef-
ur tekizt, og fórnirnar hafa
verið minni en stjórnarflokk-
arnir boðuðu í Uipphafi“.
Skyldi nú öllum vera þetta
stjórnarflokkamir, að vísitalan
ljóst? Hvernig var það, boðuðn
hækkíaði me'ira en 64 stig?
2, sföan
En Guisan hershöfðingi var á
annarri skoðun og þann 25. júlí
1940 kallaði hann saman á her-
stefnu alla herforingja sína við
Riitli þar sem svissneskir bænd-
ur höfðu sjö öldum fyrr lagt
grundvöll að sambandsríkinu og
þar var varnaráætlunin lögð fyr-
ir þá.
Guisan ákvað að landsvæðið
fyrir norðan Alpana skyldi eft-
irlátið óvinunum ef þeir gerðu
innrás en öll áherzla lögð á að
verjast úr Ölpunum, þar sem að-
staða var ákjósanleg.
Samtímis voru þjóðinni flutt
eftirfarandi boð:
— Treystið .kki þeim sem fyr-
'ir óvizku sakir eða illmennsku
sá efasemdum í hugi fólksins og i
sljóvga hugdirfð þess. Eflið |
trúna á þjóðlegan rétt vorn og |
mátt vorn til að verja land vort
þegar hver þegn er hertur í eldi ]
viljans
Hugmyndin um hinar víðtæku
varnir í Ölpunum varð til þess
að þjóðin st.óð einhuga um her-
in. Guisan skipulagði varnir af
mikilli þrautseigju og útsjónar-
semi, lét sprengja inn í fjöllin
vígi og virki, skotfærageymslur
og jafnvel flugvelli. Virkin kost
uðu 500 milljónir svissneskra
franka. Það var dýrt en borgaði
sig þegar íandið var síðar um-
kringt af óvinaliði á alla vegu.
Hitler aerðist og heimtaði að
lagt yrði til atlögu við Guisan
en þýzku bershöfðingjarnir lögð
ust eindregið gegn því að ráðast
inn í Sviss. Það mundi verða
of dýrkeyptur sigur, þeir sáu
fram á gífurlegt manntjón og
eigna að ráðast gegn fjalla-
virkjunum.
Án þess að hleypa af skoti
hafði Guisan slegið vopnin úr
höndum Þjóðverja. Hitler vék
aldrei frá þeirri ákvörðun sinni
að ráðast inn í Sviss og þó kom-
ið væri fram í marz 1943 fékk
Guisan viðvörun um að innrás
væri á næstu grösum. Fyrirliði
hennar átti að vera Dietl, sá sem
hafði tekið Narvik. En Guisan
tók af öll tvímæli um að Sviss-
lendingar myndu berjast til síð-
asta manns — og nú gat hann
þar að auki bent á hin óvinnandi
fjallavígi til frekari huggunar.
Og Þjóðverjar töldu ekki ráðlegt
að hætta sér í þá tvísýnu baráttu.
Njósnastarfsemin
Jafnframt því sem varnarkerfi
landsins var sífellt á verði og
vann sigur án orrustu, var stöð-
ugt unnið að njósnum. Masson of
ursti og 10 menn hans unnu af
kappi og gátu þegar í stríðsbyrj-
un sýnt árangur af starfi sínu.
Masson tókst að leggja leyni-
þræði inn í innsta hring þýzku
herforingjaklíkunnar og gat þeg
ar þann 30. marz 1940 tilkynnt
London að fyr'ir dyrum stæði inn
rás Þjóðverja í Danmörku og
Noreg. Hermálaráðuneytið
skeytti þó engu þessum upplýs-
ingum vegna þess að brezka
leyniþjónustan í Stokkhólmi
þóttist vita betur.
Svissneska leyniþjónustan gat
sér brátt orðstír og árið 1942
kom yfirmaður amerísku leyni-
þjónustunnar, Allen Dullcs, til
Sviss og setti þar upp skrifstofu.
Svisslendingar létu bandamönn-
um í té ómetanlegar upplýsingar
og störfuðu með þeim bak við
tjöldin til að skerða ekki hlut-
leysisstefnu landsins.
í stríðslok var Guisan hershöfð
ingi einn þeirra fyrstu sem send-
ur var heim þegar herinn var
leystur upp Það var þó ekki
vegna þess að stjórnin væri ó-
ánægð með starf hans, þvert á
móti — það var ekkert lengur
fyrir hann að gera.
Sextug:
Brynhildur Jósefsdóttir
PCjördæmisþing
(Framhald at 9 síðu.)
fyrir árslok 1968. Rafmagnsþörf
sveitaheimila verði fullnægt með
samveitum að svo miklu leyti sem
mögulegt er, en aðstoð veitt til að
koma upp einkastöðvum fyrir þau
heimili, sem eru svo mjög af-
skekkt,; að ekki þykir fært að
leggja raflínur til þeiria, og sé að-
stoðin ákveðin með hliðsjón af
þeim opinbera stuðningi, sem
heimilin á samveitusvæðunum
njóta. Ríkisframlög til raforku-
sjóðs og nýrra raforkufarm-
kvæmda séu aukin en þau eru
minni nú, en fyrir 4 árum, þrátt
fyrir aukinn framkvæmdakostnað.
Þá telur fundurinn rétt, að orka
frá rafveitum ríkisins verði seld
sama verði um land allt.
Fundurinn bendir á, að æski-
legt sé, að fyrsta stórvirkjun fall-
vatna hér á landi með stóriðju
fyrir augum verði staðsett á Norð-
urlandi, meðal annars til að stuðla
að jafnvægi í byggð landsins.
IV.
SAMGÖN GUMÁL *
Þar sem fjárveitingar til sam-
göngubóta eru nú langtum minni
hluti af ríkistekjunum en áður var,
en framkvæmdaþörfin sívaxandi,
skorar fundurinn á þingmenn kjör
dæmisins að beita sér fyrir því á
Alþingi, að fjárframlög til vega-
og brúargerða verði aukin mjög
veiulega þegar á næsta ári.
Þá leggur fundurinn sérstaklega
áherzlu á, að frumvarp til laga um
lantöku vegna Siglufjarðarvegar
ytri (Strákavegar sem flutt var
á síðasta þingi sbr þingskjai 548,
verði samþykkt á næsta Alþingi.
VERÐLAGSMÁL
LANDBÚNAÐARINS
Fundurinn leggur áherzlu á, að,
Brynhildur Jósefsdóttir, sem
nú er kennari við Breiðagerðis-
skólann í Reykjavík, varð sextug
3. september síðast * liðinn. Satt
bezt að segja ætlaði ég tæpast að
trúa as svo gæti verið, fyrr en ég
sá öll sönnunargögn þar að lút-
andi, Frú Brynhildur ber enn með
sér svo augljósan þrótt og fersk-
leik æskunnar, að fágætt er. En
þegar viðhorf manna og breytni
mótast fyrst og fremst af kærleika
til náungans og fórnfúsu starfi í
þágu göfugra hugsjóna, er sem
kerling Elli komist hvergi nærri
og æskan ráði sífellt ríkjum. Frú
Brynhildur er f hópi þeirra til-
tölulega fáu, sem hlotnast slík
hamingja.
Brynhildur er fædd að Látrum
í Aðalvík, dóttir Jósefs bónda á
Atlastöðum í Fljóti, N-ísafjarðar-
sýslu, Hermannssonar bónda þar,
Guðmundssonar, og Pálínu Ástríð-
ar Hannesdóttur bónda á Látrum,
Sigurðssonar.
Ag loknu barnaskólanámi stund-
aði frú Brynhildur nám í Ungl-
ingaskóla ísafjarðar, en fór síðan
í Kennaraskólann og lauk þaðan
prófi vorið 1925.
Næstu fimm árin kenndi frú
Brynhildur við barnaskólann á
Látrum í Aðalvík, og síðar kenndi
hún nokkur ár í Þingeyrarskóla-
hverfi, Dýrafirði, og í Reykja- og
Tjörneshreppi, S-Þing. En haust-
ið 1945 varð hún kennari við
Barnaskóla Húsavíkur og starfaði
við verðlagningu landbúnaðaraf-
urða í haust verði teknar til greina
tillögur fulltrúa bænda í sex
manna nefndimni frá 1961, að
beim hækkunum viðbættum, sem
crðið hafa á rekstrarkostnaði land
búnaðarins síðan verðlagning fór
síðast fram.
Fáist ekki réttmæiar leiðrétt-
ingar á verðinu telur fundurinn ó-
lijákvæmilegt, að lögin um fram-
leiðsluráð o. fl. verði endurskoðuð
með það fyrir augum að tryggja
rétt bænda betur en nú er gert.
VI.
SKATTAMÁL BÆNDA
Fundurinn skorar á næsta Al-
þingi að fella niður þann aukaskatt
á bændur, sem á þá var lagður
með lögum um stofnlánadeild
landbúnaðarins á síðasta þingi,
! sem hann er bæði ranglátur og ó-
þarfur, og einnig verði felldur nið
i-ur sá viðbótarsöluskattur á land-
búnaðarafurðir, sem ákveðinn er
i sömu lögum.
VII.
fHAFNARMÁL
(félagsmálanefnd)
Aðalfundur Kjördæmissambands
Framsóknaimanna í Norðurlands-
kjördæmi vestra 1962 telur að
mjög skorti á, að hafnarmál kjör-
dæmisins séu enn komin í æski-
legt horf, og er ljóst hverju tjóni
það veldur íbúum viðkomandi
byggðarlaga. Telur fundurinn eðli
legt, að sett verði ný löggjöf um
liafnir og hafnarbótasjóð og legg-
ur ríka áherzlu á, að sjóðnum
verði séð fyrir nægu fjármagni til
nauðsynlegra hafnarframkvæmda
m. a. með því að útvega honum
erlent lánsfé Fundurinn telur
einnig fullkomlega athugandi, að
hafnarbótasjóður hafi sjálfur með
höndum lánveitingar lil hafnar-
íramkvæmda.
þar samfleytt í 11 ár af þeim
tuttugu, sem ég var þar skóla-
stjóri.
Þegar frú Brynhildur var ráðin
að barnaskólanum f Húsavík,
[ þekktumst við ekki neitt. Eg vissi
aðeins, ag hún hafði kennt eitt-
hvað áður og að hún var húsfreyja
á fjölmennu heimili, móðir sjö
barna, þar af sex heima og öll
í æsku. Það var engan veginn
laust við, ag ég hefði áhyggjur
út af þessari ráðningu. Mundi
þessi annríka húsmóðir, kennslu-
konan nýja, hafa nokkurn tíma til
að sinna skólanum, eins og skylt
var? Eitthvag á þessa leið mun
ég oft hafa hugsað fyrstu dagana
eftir ráðningu hennar.
En ég þurfti ekki lengi að vera
í miklum vafa. Frú Brynhildur
hafði aðeins starfað við skólann
stuttan tíma, er mér varg ljóst, að
hún var óvenjú fjölhæfur kennari
og hafði til að bera flesta þá kosti
sem kennara mega bezt prýða. Það
var { rauninni alveg sama, hvað
frú Brynhildur var beðin fyrir,
hún leysti öll sín fjölþættu skóla-
störf einkar vel af hendi, og sumt
óvenju vel. Með öruggri og elsku
legri framkomu náði hún huga
nemenda sinna, og átti það að
sjálfsögðu mikilsverðan þátt í
ágætum árangri hennar í skólah-
um.
Alla þessa kosti kunni ég vel
að meta, en þó er einn ótalinn,
sem lengst mun lifa í huga minum
frá samveruárum okkar: Þag er
trúmennskan og skylduræknrn,
sem ejnkenndi allt skólastarf
liennar.
Eg hef fyrr drepið á það, ag frú
Brynhildur hafði ærnu starfi að
gegna sem húsmóðir, og mundi
mörgum hafa reynz'. nóg að sinna
þvf einu saman. En aldrei stóð
þannig á fyrir henni, ag hún væri
ekki ávallt til taks og boðin og
búin til starfa, ef skólinn þurfti
á að halda. Þjónustan við ,hann
skyldi sitja fyrir öllu. Þær voru
því venjulega ekki fáar aukastund
irnar hennar í viku hverri, Sem
aldrei var krafizt launa fyrir, auka
stundirnar við að hjálpa seinfær-
um börnum, við handavinnu telpn
anna eða vig féiagsstörfin í stúk-
unni okkar, sem oft voru mikil.
Allt var þetta unnið af þeirri fórn
fýsi og hjartahlýju, sem einkenn-
ir starf hugsjónamannsins. Og
það eru einmitt þessir eiginleikar,
sem mikilsverðastir eru í samlífi
manna og mást aldrei úr safni
minninganna, þótt annað hverfi í
skuggann.
Á þessum merku tímamótum í
lífi frú Brynhildar sendi ég henni
hjartanlegar hamingjuóskir og
þakkir fyrir okkar langa og
ánægjulega samstarf á liðnum ár-
um. Jafnframt sendi ég henni og
ágætri fjölskyldu hennar innileg-
ar þakkir fyrir margar og ógleym
anlegar samverustundir á heimili
þeirra, og óska þeim öllum langra
og farsælla lífdaga.
S'igurður Gunnarsson.
Kennsla
Enska, þýzka, franska,
sænska, danska, bókfærsla
og reikningur.
Harry Vilhelmsson
Haðarstíg 22
Sími 18128
Börn óskast
til að bera Tímann út i eftirtalin liverí'i frá 1. okt.
Vogar
Fornhagi
Grímsstaðaholt
Múlakampur
Barónsstígur
Langholtsvegur
T í M I N N
afgreiðsla
Bankastræti 7
sími 12323
Bíóskálinn Selfossi
. ! i '
Framreiðslustúlka óskast. Upplýsingar í Bíóskál-
anum Selfossi eða Skíðaskálanum Hveradölum.
LISTMUNAUPPBOÐIN FARA AÐ HEFJAST. —
Seljum: Málverk, kjörbækur og allskonar listmuni.
ListmunauppboS Sigurðar Benediktssonar, Aust-
urstræti 12 — Sími 1-37-15.
TIMINN, laugardaginu 29. sept. 1962
12