Tíminn - 17.10.1962, Blaðsíða 2
UR ÖÐRUM LÖNDUM
DANSKA ÞJÚDMINJASAFN-
ID OPNAR GAMLA 6RÖF
Af mikilli leynd er í und-
irbúningi aS opna gamla
gröf í Vestervig-kirkjugarði
í Danmörku. Eru þaS þó
ekki neinir grafarræningjar
sem hafa þetta á prjónunum
heldur sjálft hiS virSulega
ÞjóSminjasafn Dana. í leg-
staS þessum eru grafin
hjónaleysi ein sem
uppi voru á 16. öld, Liden
Kirsten og Buris prins. Li-
den Kirsten var systir Valdi-
mars I. konungs Dana að því
er sagnfræSingar herma, en
þó er ekki fullvíst um upp-
runa hennar. Sama máli
gegnir um Buris prins og
er þó allt meir á huldu um
hvernig hann er til kominn.
Þau unnu hvort öðru hugást-
um en máttu ekki njótast fyrir
ofríki grimmlyndra ættingja og
er af því mikil harmsaga. Ljómi
er þó enn yfir minningu þeirra
og hefur það til skamms tfma
verið hefð, að hjón, sem hafa
ALÞÝÐUBLAÐIÐ hefur vakiS sér-
staka athygli á þvi, að hungur
sverfur að fólki i Alsir, og leikur
börn harðast. Erlend blöð hafa að
undanförnu vakið athygli á þessu
með myndum og greinum og hvatt
til skjótrar hjálpar. Barnahjálp
ýmissa landa og Rauði krossinn
hafa hafið fjársöfnun til þess að
bjarga alsírskum börnum frá hung
urdauða. 'Hví skyldu íslendingar
ekki taka þátt f því? Áskorun Al-
þýðublaðsins var áhrifarík og tíma-
bær. — Væri sjálfsagt, að Rauði
krossinn, sem er einu alþjóðlegu
hjálparsamtökin, sem hér starfa,
tæki eð sér forystu um málið. Fleiri
mættu og gætu þar að unnið —
verið gefin saman í Vestervig-
kirkju hafa að vígslu lokinni
gengið út í garðinn þar sem leg-
staður elskendanna er og lagt
þar á blómsveig.
Dauðadans
Valdimar konungur refsaði
systur sinni gri'mmilega fyrir
það að leggja hug á prinsinn og
eru af því sagnir, að hann hafi
knúið hana til að dansa unz
hún að lokum hné niður ör-
magna og andaðist af áreynslu.
Endalok prins Buris voru á
sama hátt hörmuleg, hann lét
líf sitt í hlekkjum, og hermir
sagan, að hann hafi áður verið
handhöggvinn.
Bróðir og systir
Grafir hinna ólánsömu elsk-
enda snúa göflum saman og eru
á þeim legsteinar fornir, róm-
anskir að gerð, höggnir kross-
marki. Slík tilhögun á tvöfaldri
gröf er ekki annars staðar
þekkt og vita menn ekki gjörla
hvað þvi veldur. Latnesk á-
letrun er á steininum, máð af
vindum og vatni og sorfin af
tímanna tönn og hafa menn ekki
getað ráðið letrið nema að litlu
en forystan og framkvæmdastjórn
ætti að vera í höndum Rauða
krossins.
ÍSLENDINGAR geta áreiðanlega sér
að meinalausu lagt fram góðan
skerf til að seðja hungur alsírska
barna. Þessi börn eiga að erfa
frjálst land og fullvalda ríkl. Hér
er gömul og gróin menningarþjóð
að stíga fram til frelsis í samfélag
þjóða, og eldar frelsistökunnar eru
ekki enn slokknaðir. Glæpir heims
ins eru margir, en barnahungur
er einn hinn versti og svívirðileg
asti. Ábyrgð á þeim glæp bera
ekkl þelr einir, sem eru þjóðbræð
ur sveltandi barna. Slíka ábyrgð
ber allur heimurinn og fyrst og
leyti. Þar hyggja menn þó, að
skráð hafi verið orðin „hróðir“
og „systir" en ekki er óyggjandi
að svo sé.
í blóma lífsins
Gröfin hefur verið opnuð áð-
ur. Þar var Þjóðminjasafnið
einnig að verki undir forystu
J. B. Löffler. Löffler rannsak-
aði grafirnar sem reyndust
hlaðnar granítsteinum og var
sérstaklega búið um höfðalag.
Interpol er ekki alþjóðleg
lögreglusveit eins og al-
menningur heldur. Interpol
hefur enga spæjara á sínum
snærum sem þjóta heims-
hornanna á milli og elta
uppi bófa og glæpamenn.
Þetta eru tómar sögusagn-
ir og heilaspuni sem á rót
sína að rekja til þess að
kvikmyndir hafa ruglað fólk
í ríminu og ímyndunaraflið
hlaupið með það í gönur.
Interpol sendir aldrei út leyni-
lögreglumenn. Fulltrúar á síðasta
alþjóðaþingi Interpol náðu ekki
upp í nefið á sér fyrir vonzku
vegna þess hvað starfsemi þeirra
er ranglega túlkuð í kvikmynd-
um, skáldsögum, sjónvarpi, aug-
lýsingum og öðru slíku, og þeir
sendu sérstaka áskorun til allra
ríkisstjórna þar sem farið var
fram á það að hið opinbera
beitti sér fyrir því að binda endi
á þessa vitleysu.
Alþjóðasamvinna
Interpol er samvinna margra
ríkja um lögreglumál og einn
þáttur í starfseminni er að afla
upplýsinga um glæpamenn sem
fremst þær þjóöir, sem eiga gnægð
matvæla. Þessari ábyrgð verður
ekki dreift. Hún leggst með fullum
þunga á hvern einstakling. En sam
tök og bræðralag getur máð út
svívirðinguna. Gerum okkur þessa
ábyrgð Ijósa og leggjum fram
skerf okkar. Sá, sem seður eitt
barn, seður hundrað börn. Leggj-
um hönd að samtaka verki og
minnumst þess, að við erum ekki
fyrst og fremst að gera góðverk
á börnum suður í Alsír, heldur að
gegna skyldu okkar og afmá eigin
afbrot. Á slíkum hugsunarhætt'
einum er unnt að grundvalla einr
heim og eitt mannkyn.
— Hárbarður.
Grafirnar eru norðan við kirkj-
una og fannst í vestari gröfinni
beinagrind af karlmanni sem
sýnilega hafði verið í blóma lífs
ins og á léttasta skeiði er hann
andaðist. í austari gröfinni var
beinagrind af konu, sem sýni-
lega var fullþroska en ung að
árum. Höfuðlagið var tiltakan-
lega fagurt, andlitið fremur
mjótt og ennið hátt.
Sýnilega hafði fyrr verið rót
að f gröf þeirra.
Handhöggvinn
Að lokinni rannsókn voru
beinagrindurnar lagðar í leg
sitt á ný og gengið frá öllu svo
sem það hafði verið.
Dr. Möller Christiansen fór
til Vestervig í fyrradag til þess
að undirbúa opnun hinna sögu-
frægu grafa og vonast vísinda-
menn eftir því að nútímatækni
geri þeim nú kleift að lyfta hulu
leyndardómsins, sem hvílt hef-
ur jafnan yfir örlögum hinna
ungu elskenda. Meðal annars
hyggja menn að hægt verði að
ganga úr skugga um, hvort Bu-
ris prins hafi verið handhöggv-
inn eins og sagan hermir.
starfa á alþjóðlegum vettvangi.
Interpol fer alltaf að lögum
hvers lands, sem það starfar í.
Aðildarríkin eru 76 og er ekk-
ert Sovétríkjanna með í spilinu.
Ef leitað er að glæpamanni og
lögreglan í einu ríki telur ástæðu
til þess að halda að hann leynist
í öðru landi, þá er það hlutverk
Interpol að skerast í leikinn og
æskja Þess að lögregla viðkom-
andi ríkis hneppi mann í fjötur
unz mál hans hefur verið rann-
sakað. Ef eftirlýstur glæpamað-
ur kemur ekki í leitirnar þá
eru allir starfsmenn Interpol
látnir vita og þeir beðnir að gera
að því gangskör að hafa uppi á
manninum. Þessa stundina er for
seti Interpol brezkur maður,
Richard Jackson, varamenn hans
og nánustu samstarfsmenn eru
frá Pakistan og Mexíkó. Aðrir
æðstu menn eru frá Túnis, Grikk
landi, Sviss, Þýzkalandi, Chile
og Filipseyjum. Flest hinna nýju
nýju ríkja í Afríku hafa óskað
aðildar að samtökunum.
Glæpamennska
Ljósmyndir af hundruð þúsund
glæpamönnum eru geymdar
tryggilega bak við lás og slá í
höfuðbækistöðvunum í París.
Starfsmennirnir hafa gert sér
eitt fullkomnasta kerfi sem þekk
ist í veröldinni og það tekur þá
ekki nema nokkrar mínútur að
finna t.d. ljósmynd af manni sem
ekki.er ann’að vitað um en að
hann sé Þjóðverji eða Svisslend
ingur, stingur við á hægra fæti
og er sérfræðingur í þvi að falsa
dollaraseðla.
Interpol hefur getið sér bezt-
an orðstír fyrir að koma upp
um vítæka glæpahringi sem
störfuðu á alþjóðlegum vettvangi
og smygluðu gulli, seldu og
smygluðu eiturlyfjum og fram-
leiddu það, og enn fremur seðla-
fölsun.
Áður en nokkru ríki er veitt
aðild að Interpol verður það að
tryggja að það því gengur ekki
annað til en vernda þegna sína
gegn glæpamönnum.
Því Interpol hefur engin af-
’kipti af stjórmálum, trúmálum |
’ða kynþáttamálum. |
Það heldur sig algerlega við |
glæpamennskuna.
Bóndinn á Staksteinum
Halldór Kristjánsson á
Kirkjubóli sendir „bóndanum
á Staksteinum“ bréfstúf, og er
það svar við nafnlausu tilskrifi,
dálítið heimalegu, sem þar
kom fram ti'l Halldórs fyrir
nokkru. Halldór segir:
„Staksteinar Mbl. 6. október
sl. eru sagðir vera úr bréfi,
sem „norðlenzkur bóndi skrif-
ar Maðinu“. Frá eigin brjósti
segir ritstjóri blaðsins að lok-
um;
„Þetta sagði bóndinn fyrir
norðan. Mun flestum finnast,
að hann hafi vel mælt og vitur-
lega.“
Ekki getur blaðið um nafn
á „bóndanum fyrir norðan“ Lát
um hann vera óskírðan. Nafn'ið
skiptir minnstu.
Það, sem „bóndanum fyrir
norðian" liggur á hjarta, er að
ger.a athugasemd við þau um-
mæli mí,n í Tímanum 26. sept.
að laigður sé á bændur eina
manna sérstakur skattur ti'I að
draga úr lánsfjárkreppu í land-
inu. „Bóndinn fyrir norðan“
segir: — Útgerðarmenn hafa
sinn Fiskim'álasjóð, sem er
sams konar lánasjóður fyrir
þá og stofnlánadeildina fyrir
bændur. Þeir hafa um langt
skeið greitt af sinnj fram-
leiðslu til hans samkvæmt lög-
um „sérstakan skatt“ 1,8% af
brúttóverði vörunniar, eða yfir
30 millj. kr. á ári.
„Norðlenzki bóndinn" slær
því föstu, að útgerðarmenn
greiði al'lt, sem útgerðin greið-
ir. Um það getur e.t.v. átt við
það, sem Stephan G. kvað:
„Hálfsannle'ikur oftast er
óhrekjandi lygi.“
En þegar ég Stundaði sjó
var kallað, að sumt af útgerðar-
kostnaðinum væri gre'itt af ó-
skiptu, og þannig er það í naun
og veru enn þann dag í dag.
Svo virðist mér að sé um þetta
gjald til Fiskimálasjóðs.
Ekkí af óskiptu
Það er h'ins vegar ákveðið í
hinum nýju lögum um Stofn-
lánadeild bænda, að búvöru-
gjaldið — 1% af verði iand-
búnaðarvara — skuli ekki telj-
ast með rekstrarkostnaði bú-
skaparins og þannig ganga inn
í vcrðlagsgrundvöllinn oig valda
hækkun á afurðiaverðinu. Þess
vegna hlýtur þetta gjald að
leggjast á BÆNDUR EINA
MANNA, lækka tekjur þeirra
frá því sem þær eru áður á-
kveðnar sem líkastar tekjum
annarra vinnandi alþýðumanna
frá ári til árs. Gjiald'ið er ekki
tekið af óskiptu. Þetta vænti
ég, að bændur l'áti ekki „áróð-
ur óvandaðra ma,nna og lýð-
skrumara dylja fyrir sér til
lengdar“, svo að ég noti orð-
bragð „bóndans fyrir norðan“.
Bcðið um vottorð
Er þessi gjaldlieimta siam-
bærileg við framleiðslugjaldið
til Fisk'imálasjóðs? Útgerðar-
menn haf,a margsinnis átt í
samningum við ríkisstjórn um
kjör sín. f sumar var gerðar-
dómur látinn ákveða hluta-
skipti á síldveiðiflotanum. Nú
vi'l ég biðja „bóndann fyrir
norðan“ að fá það opinberlega
staðfest af einhverjum þeirra
manna, sem einhvern tíma hafa
fjallað um slíka samninga, að
þetta framleiðslugjald hafi
EKKI verið talið með óhjá-
kvæðilegum rekstrarkostnaði
útvegsins og dregið frá, áðttr
en fundið var, hvað útgerðar-
Framhald á bls. 13.
Gröf Linden Kirsten og elskhuga hennar viS Vestervlgklrkju.
Á FÖRNUM VEGI
INTERPOL
2
T f M 1 N N, miðvikudagurinn 17. okt. 1962