Tíminn - 26.10.1962, Blaðsíða 14

Rosemaríe Nitríhitt
HERBERGIÐ VAR BLÁTT, að
minnsta kosti var blátt ríkjandi lit
ur þar inni. Gólfteppin og vegg-
tjöldin og flest húsgögnin voru í
þeim lit. Sumir veggfletirnir og
hurðirnar voru kremgular. Þegar
Schmitt, sem varð síðastur inn,
fann að blátt flosteppið undir
ítölsku skónum hans var mjúkt
eins og mosi, beygði hann sig og
strauk mjúklega fína þræðina í
ofnu teppinu með hendinni.
Bláa herbergið var nærri þvi
jafnstórt og salur. Á listanum
yfir herbergin í Palace Hotel var
það kallað Bláa fundarherbergið.
Kringum stórt, sporöskjulagað
t»orð með bláum dúk var raðað
tnttugu þægilegum, bláum stólum.
Á fundum Einangrunarsambands-
ins var aldrei setið í fleirum en
átta þeirra. í raun og veru voru
meðlimir sambandsins ekki nema
sjö, því að herra Hoff sat fund-
ina sem áheyrnarfulltrúi ríkis-
stjórnarinnar. Vanalega komu þeir
reglulega saman og mættu allir
á réttum tíma. Viðskipti þeirra
voru mikilvæg. Hjá þessum herr-
um var nú stórmál á döfinni. Eng-
inn af þessum sjö, sem er dular-
full tala, eins og Hartog hafði einu
sinni sagt, — enginn af þessum
sjö iðnrekendum framleiddi ein-
angrunarefni. Að vísu átti von
Killenschiff glerullarverksmiðju,
en hún var aðeins eitt af mörgum
fyrirtækjum hans. Það var Brust-
er, sem hafði lagt til nafnið Ein-
angrunarsambandið, á fyrsta fundi
þeirra, þegar þeir voru að velta
vöngum yfir heppilegu nafni. Þeir
þurftu á þægilegu, blekkjandi
nafni að halda vegna skráningar-
innar og urðu að geta skírskotað
til þess. Uppástungunni var tekið
með hlátrasköllum. Þessir menn,
leiðandi iðnrekendur á sínum
stað og sínum tíma, voru vanir að
hlæja svona háum og ruddalegum
hlátri. Fyrirrennarar þeirra hefðu
látið sér nægja að sýna velþókn-
un sína með blíðu brosi.
— Hvern fjandann ertu að
gera? spurði Bruster 'Schmitt, eig-
anda efnaverksmiðjanna Mallen-
wurf & Erkelenz, þegar hann
strauk yfir teppið.
— Eg er ekkert nema aðdáunin,
sagði Schmitt og setist í sinn stól
við borðið. — Þeir hljóta að hafa
alveg sérstakt þjónustulið hér.
Hótelið var tekið í gegn fyrir
meira en þremur árum síðan. Eg
ætti að vita það, sem bjó þá hér
vikum saman. Þetta er nærri því
óhugnanlegt, Teppið lítur út, eins
og það hefði verið lagt á gólfið í
gær. Heima hjá mér eyðileggja
þær ósvikið, persneskt teppi, sem
hefur litið út eins og nýtt i tvær
aldir, á einu ári með því að
hreinsa það með ryksugunni.
Haldið þið, að við getum kennt
stúlkunum að beita ekki burstan-
um of fast? Þær læra það aldrei.
— Nei, auðvitað ekki, sagði
Hartog. — Ef vinnukonur kynnu
að fara með vélar, væru þær
ekki vinnukonur; þær myndu fá
sér vinnu í verksmiðju. Heima
hjá mér fá þær aldrei að sherta
ósvikin, austurlenzk teppi með ryk
sugunni.
— Þú segir ekki, sagði Burster.
— Hvernig fara þær þá að?
— Kannski þær berji þau með
höndunum, sagði Nakonski hlæj-
andi.
Allir fylgdust af áhuga með
samtalinu, nema Hoff, sem leidd-
ist.
Einmitt það, sagði Hartog.
— Áttu við það, sagði Schmitt,
— að þú hafir þjónustulið, sem
vefur upp teppin í hverri viku,
ber þau út, hengir þau á slá og
lemur þau, svo að lungun fyllast
af ryki?
Hartog svaraði, eins og hann
væri hálffeiminn: — Við höfum
stúlku, sem gerir það. Þjónninn
hjálpar henni auðvitað.
— Hvað eru þau búin að vera
lengi hjá þér? spurði Bruster.
— Stúlkan er búin að vera
nærri átta ár, en þjónninn var hjá
pabba í gamla daga.
— Nú, það er svona, sagði Na-
konski.
Rafmagnsklukkan yfir dyrunum
var hálfþrjú. Fundurinn átti að
hefjast klukkan kortér yfir tvö.
— Gætuð þið gefið mér nokkra
hugmynd um það, herrar mínir,
hve lengi þið ætlið að halda á-
fram að tala um vinnukonur?
spurði Hoff, ráðuneytisfulltrúi.
— Nú, þú hefur kannski enga?
sagði Schmitt. Hann var elzti mað-
urinn við borðið, með silfurhvítt
hár, en rjóður og sællegur í and-
liti, enda nýkominn úr fríi frá
Sviss. Hann minnti á dómara í
amerískri kvikmynd. Hann var sá
eini af þesum sjö, sem leyfði sér
að móðga Hoff, og hann naut þess
að nota sér þá dirfsku sína. Hann
hafði lengi harmað þátttöku sína
í þessum samtökum, sem höfðu
orðið tilefni svo margra funda í
Bláa fundarherberginu á liðnu ári
og rugluðu hann í öllum fram-
leiðsluáætlunum.
— Eg átti bara við, að vinnu-
konur eru óendanlegt umræðu-
efni, sagði Hoff.
— Allt í lagi, þá skulum við
snúa okkur að viðskiptunum,
sagði Bruster. — Hvaða góðar
fréttir geturðu sagt okkur í dag?
— Eg er smeykur um, að þær
séu fáar, svaraði Hoff. Erfiðleik-
arnir, sem skapazt hafa hjá Mall-
enwurf, — þið eruð allir kunn-
ugir síðustu skýrslu, — gera okk-
ur stórum erfiðara fyrjr um alla
afgreiðslu.
— Þetta var strax dauðadæmt,
sakut Bruster inn í.
— Við samþykktum afgreiðslu-
skilmálana samhljóða, svaraði
1
Hoff strax. — Hér er fundar-
gerðin frá þeim fundi.
— Við þurfum ekki að fara yfir
hana, sagði Nakonski. — Við
gerðum axarskaft. Það er allt og
sumt. Hraðinn var allt of mikilL
— Já, herra ráðuneytisfulltrúi,
okkur hefur skjátlazt, svaraði
Hartog. — Mistök okkar vora
fólgin í því, að við héldum, að
við þyrftum ekki að taka tillit til
venjulegra byrjunarerfiðleika. Við
vonuðum, að við gætum notfært
okkur eþkkingu og reynslu ann-
arra fyrirhafnarlaust. En það er
ekki hægt. Við erum búnir að glata
fimmtán árum og getum ekki bætt
okkur þau upp á einu. Það er eitt,
sem vfst er.
Hartog brá öðru hverju fyrir
sig orðalagi, sem hinum hefði
aldrei dottið í hug. Hann hafði
einu sinni sagt um varnarmála-
ráðherrann, yfirmann Hoffs:
„Hann er alltaf að segja okkur,
hvar Davíð keypti ölið, en það
vitum við bezt sjálfir". Þarna kom
fram bændablóðið úr Rínarlönd
unum, sem var æði ríkt í Hartog-
fjölskyldunni.
Annars gátu meðlimir Einangr-
unarsambandsins yfirleitt ekki
státað af arfgengri hefð. Meira
að segja var aðalstign Killen-
schiffs ekki nema einnar kyn-
slóðar gömul. Hann erfði hana
frá föður sínum eða réttara sagt
Vilhjálmi keisara II. Og Killen-
'Schiff lagði jafnve] talsvert á sig
til að dylja fortíð sína Hann
gerði sér fara um að líkjast hinum
í tali, sem sjaldan notuðu fleiri
en átta hundruð orð. Það nægði
þeim til að segja það, sem þeir
þurftu. Hartog og Gernstorff voru
þeir einu í hópnurh, sem áttu sér
verulega fortíð í viðskiptaheimin-
um. Ættir þeirra höfðu verið rík
ar og staðið í nánum tengslum við
iðnaðinn í hundrað ár. Hartog-
33
vatnskrani, sem bilaður var, eða
seðlaveski, er hún ætlaði að kaupa
sér. Allt og sumt, sem Caro-
lyn þarfnast er, eðlilegt heimilislíf
hér, þar sem hún er borin og
barnfædd, hélt ég áfram.
Marion lygndi augunum.
— Ó, já, þér eruð nú hjúkrunar-
kona, ungfrú Browning, svo að
þér eruð sjálfsagt vanar því, að
hafa með að gera erfið og leiðinleg
börn. Eg verð bara frávita af
skelfingu við tilhugsunina eina.
Og þér eruð náttúrlega alltof ung-
ar til að skilja hvað við — Oliver
og ég höfum orðið að þola . . . líf
okkar voru eyðilögð algerlega
þessa hræðilegu nótt.
Þetta kom ekki alveg heim og
saman hjá henni, að minnsta kosti
notaði hún ákaflega mikla peninga
til fata og snyrtitækja alls konar.
En mér stókst að stynja einhverj-
um samúðarorðum fram. Eg skildj
ekki hvernig Oliver þoldi að um-
gangast þessa hundleiðinlegu
konu. Hún var alls ekki hans kven-
gerð og tal hennar um Carolyn
gerði mig reglulega reiða.
Kannski var það veðráttan, sem
hjúpaði mig inn í svikna öryggis-
tilfinningu eða kannski voru það
daglegar framfarir Carolyn, sem
gerðu það að verkum, að ég kveið
ekki svo mjög komu Ðeidre. Og
að hljómaði hreint ekki svo illa
þegar Oliver sagði dag nokkurn,
um það bil mánuði eftir komu
okkar, við mig:
— Deidre kemur ein og stoppar
aðeins um helgina. Frá- Donovan
er veik eða lætur að minnsta
kosti sem hún sé það. Hún neitar
allavega að fara frá London. Eg
get ekki sagt að ég harmi það. Það
hefur verið svo friðsælt og indælt
hér upp á 'síðkastið, ekki satt?
— Mjög friðsælt, samsinnti ég,
en ég hef likast til fölnað eilítið,
því að Oliver brosti til mín.
— Kæra Mandy mfn, þú ert
varla hrædd við Deidre enn?
Þegar hún sér Carolyn verður
hún ákaflega undrandi yfir breyt-
ingunni . . og hún er tilneydd að
éta ofan í sig allt, sem hún sagði.
— Ekki hef ég trú á að hún geri
það nokkurn tíma. Eg gat ekki
ímyndað mér að Deidre bæði nokk
urn tíma afsökunar á neinu. Og
ég var ekki viss um að Deidre
kynni að meta þær breytingar, sem
orðið höfðu á Carolyn. Eg var
reglulega kvíðin yfir því, að henni
tækist einhvern veginn að eyði-
leggja það sem okkur hafði miðað
þennan mánuð, og ég sagði biðj-
andi: — Oliver, lofaðu mér einu!
Láttu ekki Carolyn vera ejna með
henni — ekki eitt einasta augna-
blik!
Hann leit alvarlegur á mig og
hrukkað'i ennið.
— Eg held enn, að þú dæmir
Deidre rangt. Þú skalt sjá það, að
hún verður stórhrifin af breyting-
unni á Caro . . . Han hristi höf-
uðið og brosti eilítið. — Hún væri
ekki mannleg ef henni þætti ekki
mikið til koma. — Við eigum þér
óskaplega mikið að þakka, Mandy.
Hann horfði á mig ljómandi
augum. Eg vissi að honum þótti
vænt um mig og að hann var mér
óendanlega þakklátur fyrir það,
sem ég hafði gert fyrir dóttur
hans, en ég vissi einnig að hann
hélt að ég ýkti þau völd, sem
Deidre hafði yfir Carolyn.
— Þá verður þú að vera svo
góður að gera það, sem ég bið
þig um, Oliver. Jafnvel þótt ekki
sé Deidre um að kenna — þá er
Carolyn hrædd við hana. Eg vil
ekki að hún verði hrædd við
nokkra manneskju aftur — aldrei,
sagði ég biðjandi.
— Gott og vel Mandy. Eg skal
sjá til þess að þær verði ekki
BARNFÓSTRAN
einar eitt andartak, sagði Oliver
léttilega, og ég varð að gera mér
það að góðu. Við höfðum ekki
haft upp á Jane Polvern enn þá —
og það fannst mér í rauninni
merkilegt, og ég óskaði að við
hefðum getað talað við Jane áður
en Deidre kom til Mullions í helg-
arheimsókn. En helgin gætj samt
gefið mér skýringar á ýmsu, hugs-
aði ég. Carolyn og ég stóðum
hvor annarri svo nær núna, að ég
vissi alltaf hvað barnið hugsaði
eða hvað hennj leið, auk þess gat
hún talað skýrt núna og stamaði
ekki nærri eins mikið og áður.
Fyrsta merkið um erfiðleika
kom 'Um leið og Oliver sagði
Carolyn að von væri á Deidre.
Barnið starði skelfingu lostið á
hann og ýtti frá sér diskinum eins
og hún væri allt í einu orðin
södd.
— Eg vil ekki mála. Hún getur
ekki n-neytt mig til að m-mála,
pabbi, hrópaði hún þverlega, en
augu hennar voru biðjandi. Deidre
hafði sett allt teikn'dót Carolyns
niður í tösku, en barnið hafði
allan tímann nejtað að snerta dót-
ið og ég hafði aldrei reynt að
neyða hana til þess.
— Auðvitað þarftu ekki að
mála ef þig langar ekk: til þess,
svaraði Oliver hálfóþolinmóður, en
áhyggjufull augu hans mættu
mínum. — Deidre frænka kemur
í bíl hingað frá London, — það er
að segja hún verður bara föstu
dagskvöld og taugardag hérna,
hún verður sjálfsagt að leggja af
stað snemma á sunudagsmorgua.
— Eg vil ekki fá hana hingað,
sagði Carolyn skýrmælt og leit í
kringum sig eins og óttaslegið
dýr. Hún leit á Oliver, á mig, á
Mark, sem sat á gólfinu vjð stól-
inn hennar, á þær lifandi verur,
sem hún hafði lært að treysta.
Oliver þurfti varla skýrari sönnun
en þetta, hugsaði ég . .
En hvort sem hann hefur hugs-
að það, þá "sýndi hann það að
minsta kosti ekki. Hann brosti vi'ð
Carolyn og sagði ákveðjnn:
— Deidre er frænka þín og hún
verður hér aðeins í tvo daga Hún
verður okkar gestur, Caro, og við
verðum að láta henni líða vel
þessa helgi. Skilurðu?
— Já, pabbi, sagði Carolyn fús-
lega, en þegar máltíðinni var lok
ið, hljóp hún út í skóg með hund
inn sinn, og mótmælin skinu af
henni.
— Láttu hana hlaupa. sagði
Oliver, þegar ég gerði mig líklega
til að fara á eftir henni Svo and-
varpaði hann: — Þessi helgi verð
ur sjálfsagt erfið, Mandy Eg gei
ekki gleymt og má ekki gleyma.
að ég hef líka ýmislegt að þakka
Deidre.
Eg vorkenndi honum. Eg hafði
mína eigi,n reynslu og hugboð mín
að fara eftir, þegar barn átti í
hlut, en Oliver hafði þekkt Deidre
í átta ár, hún var mágkona hans
og hafði að því er virtist gert hon
um mikinn greiða eftir hinn mikla
sorgaratburð fyrir tveimur árum
Eg gat að nokkru leyti skilið hann
— Varpaðu sökinni á mjg, ef
Carolyn er ókurteis við hana,
sagði ég rólega. Deidre hefði gert
það alla vega, hugsaði ég bitur
lega, en jafnvel hún gæti ekki
sagt að ég hefði haft slæm áhnt
á barnið að öðru leyti Carotvn
leit þegar mun betur út hún gat
lesið og skrifað betur en fles
sex ára börn, hún hljóp um í hu;,
inu og á eigninni eins og húr
hefðj aldrei frá Mullions fanð og
hún gat skrafað heilm kið þegar
vel lá á henm Og framar öltn
öðru, hún gat hlegið ug ve-ið
stríðnisleg prakkarakerhng þei.ir
hún vildi það við hafa Nei. hugs
aði ég. Carolyn er frjáls núna
Deidre, og þú hefur ekki frámar
neitt vald til að kúska hana
Deidre kom meðan við sátum og
drukkum te á veröndinni við rósa
garðinn. Oliver gekk til að taka
á móti henni þegar við heyrðuni
í bílnum. Það kom torkennilegur
svipur á andlit Carolyn allt líf
hvar úr augum hennar. Og hjart-
að í mér sökk niður í skó af ein-
skærri meðaumkun Eg reis fljót
lega upp og þrýsti hennj að mér
og hvíslaði:
— Hún verður bara til sunnu-
dags, vina mín, reyndu að vera
eóð stúlka.
Hún svaraði engu. en reis hægt
upp, þegar Oliver og Deidre komu
fyrjr hornið. Deidre kjpraði sam-
an augun þegar hún sá hvað við
höfðum haft það notalegt Carolyn
og ég vorum í fallegum og lé t
um sumarkjólum. og þegar orðn-
ar sólbrúnar eftir ferðirnar niður
á ströndina , .
— Nú-nú . . . L hrópaði hún
14
T f MIN N, föstudaginn 26. október 1962