Tíminn - 31.10.1962, Blaðsíða 15
Grefnargerií
Framhald af 16. síðu
einn þeirra lækna, sem sagt hafa
upp, og á morgun er væntanleg
greinargerð frá Læknafélagi
Reykjavíkur um afstöðu þess til
málsins. Fer greinargerð Friðriks
Einarssonar hér á eftir:
„Um mörg undanfarin ár og allt
þar til lög um kjarasamninga op-
inberra starfsmanna voru sam-
þykkt á síðasta Alþingi, hafa laun
þeirra verið ákveðin með launa-
lögum. Lítill munur hefir verið
milli hinna ýmsu launaflokka. —
Spítalalæknum mun alltaf hafa
fundizt, að of lítið tillit væri tek-
ið til hinnar sérstæðu vinnu, sem
fram fer á spítölunum. Spítalar
starfa allan sólarhringintn. Þar
þurfa því alltaf að vera margir
læknar til taks þegar á þarf að
lialda, hvenær sem er. Menn skipta
á milli sín vöktum um nætur og
helgidaga, en vegna stöðugt auk-
innar sérhæfingar lækna í hinum
ýmsu greinum kemur það ekki
sjaldan fyrir, að læknar, 'sem eiga
„frí“ þessa eða hina nóttina, eru
kallaðir til skrafs og ráðagerða og
jafnvel aðgerða, þegar vanda ber
að höndum, sem viðkomandi er
talinn færari um að leysa, heldur
en sá, sem þá er á vakt. Þótt lækn-
ir sé að vinna alla nóttina, þykir ,
samt sjálfsagt að hann haldi á-
fram næsta dag, eins og ekkert
hafi í skorizt. Þetta aukna vinnu-
álag væri hægt að bæta upp með
því að borga sómasamlega fyrir
það og sjá fyrir nauðsynlegum
hvíldartíma.
1954 tók Læknafélag Reykjavík-
ur (L.R.) upp skipulagða baráttu
fyrir bættum kjörum spítalalækna.
Á árunum 1955—1958 voru öðru
hverju haldnir fundir með fulltrú-
um ríkisstjórnar og Reykjavíkur-
borgar annars vegar og launanefnd
ar L.R. hins vegar. Auk þess rit-
aði stjórn L.R. stjórnarnefnd rík-
isspítalanna 5 bréf um þessi mál.
f apríl 1958 tókst samkomulag um
lágar greiðslur fyrir næturvaktir
á sjúkrahúsum og öðrum heil-
brigðisstofnunum. Námu greiðsl-
urnar kr. 150,00 fyrir 18 klst. vakt
eða rúmar 8.00 kr. fyrir hverja
klst., en áður höfðu þessar nætur-
vaktir alls ekki verið greiddar á
nokkurn hátt. Læknarnir skoðuðu
þetta náttúrulega sem málamynda
greiðslur fyrir þessa aukavinnu,
en ekki sem framtíðarfyrirkomu-
lag. Samt hefir þessi greiðsla ekki
hækkað síðan 1958 nema með
"isitöluálagi. Sunnudaga — og
sðrar helgidagavaktir hafa aldrei
verið greiddar á nokkurn hátt.
1958 fékkst siglingastyrkur á 4
ára fresti fyrir deildarlækna og
bílastyrkur kr. 750,00 til 1000,00
á mánuði fyrir nokkra læknanna,
og hefir hann eigi hækkað síðan.
Vinna lækna á þeim stofnun-
um, sem hér um ræðir, hefir auk-
izt mjög með hverju ári, og er það
bein afleiðing af stórstígum fram-
íörum læknisfræðinnar. Sjúkling-
unum fjölgar stöðugt en legutími
þeirra á spítölunum styttist, flókn
ari viðfangsefni eru tekin fyrir,
tímafrekari aðgerðir, heldur en áð
ur var. Þetta veldur svo aftur því,
að vinna við hvern sjúkling eykst
stöðugt og vindur þessu fram með
ári hverju.
Vegna aukinnar spítalavinnu
hafa flestir þessara lækna orðið
að hætta algerlega eða minnka
mikið við sig önnur launuð störf,
svo sem vinnu á lækningastofum
og fyrir sjúkrasamlög. Sú litla
hækkun, sem orðið hefir á föstu
laununum hin síðari árin, hefir
því hvergi nærri vegið upp á móti
því sem minnkað hefir frá sjúkra-
samlögum og einkasjúklingum.
31. janúar 1961 ritaði stjórn L.
R. stjórnarnefnd ríkisspítalanna
bréf, þar sem mál þessi voru reif-
uð, fcant á leiðir til þess að bæta
í jrr læknanna og óskað eftir við-
•i'ðurr. nir. málið. Ekki var bréfi
arað 15. júní 1961 var
því ritað annað bréf, þar sem bent
var á mikilvægi málsins og ítrek-
uð ósk um viðræður. Ekkert svar.
Var þá gripið til þess ráðs að rita
heilbrigðismálaráðherra, sem þá
var Jóhann Hafstein, og óska þess,
að hann skipaði nefnd til við-
ræðna við launanefnd L.R. Ráð-
herrann skipaði þegar nefnd og
hófust viðræður í október 1961 og
voru allmargir fundir haldnir
fram að jólum. Ekkert jákvætt
skeði og þegar fyrir áramót fór
þeim læknum fjölgandi, sem sögð
ust mundu segja upp stöðu sinni
og hverfa til annarra starfa líf-
vænlegri, eða þá með minna vinnu
álagi. Á síðasta fundi fyrir jól
kom fram, að ríkisstjórnin mundi
ekki veita fastlaunalæknum kjara-
bætur fyrr en búið væri að ganga
frá samningum milli Sjúkrasam-
lags Reykjavíkur og heimilis-
lækna. Biðum við því með upp-
sagnir um sinn. í lok ársins 1961
gerði sjúkrasamlagið bráðabirgða-
samning við heimilislækna. Á
fundi launanefndar L.R. og full-
trúa Reykjavíkurborgar og ríkis-
stjórnar í febrúar 1962 gáfu hin-
ir síðarnefndu vilyrði um, að hug-
myndir um kjarabætur fastlauna-
lækna mundu koma fram, þegar
sjúkrasamlagið hefði endanlega
samið við heimilislækna. Sá samn-
, ingur var gerður um mánaðamótin
marz—apríl. f byrjun apríl var
enn haldinn fundur, en fulltrúar
ríkisstjórnar og Reykjavikur
höfðu þá engar tillögur fram að
færa og kváðust ekki vita hvort
eða hvenær það yrði.
Stjórn L.R. hafði jafnóðum til-
kynnt hlutaðeigandi læknum,
hvernig samningaviðræður gengu,
og þegar hér var komið, sýndist
ástæðulaust að halda þessum gagns
lausu viðræðum áfram. Var þetta
tilkynnt heilbrigðismálaráðuneyt-
inu með bréfi L.R. 13. apríl 1962,
og jafnframt tilkynnti læknafélag-
ið að eins og málum væri nú kom-
ið mundi læknafélagið ekki hafa
frekari afskipti af þessu máli.
Eins og að framan getur höfðu
viðkomandi læknar hver um sig
talag um að segja upp störfum
sinum allt frá desember 1961. Og
þegar hér var komið í apríl 1962,
scgðum við allir: „Nú segi ég
upp“. Uppsagnir voru með lögleg-
um fyrirvara, sem eru þrír mán-
uðir og skyldu gilda frá 1. ágúst
1962. Heilbrigðisstjórnin notfærði
sér strax „rétt“ sinn til ag fram-
lengja uppsagnarfrest um þrjá
mánuði til 1. nóvember, eins og
það var orðað: „vill því með leng
ingu á uppsagnartímanum auka
möguleika á samkomulagi milli
aðila um ágreiningsatriði áður en
í algert óefni er komið“.
Heilbrigðisstjórnin hefur nú
samt ekki notað þessa lengingu
á uppsagnartímanum betur en svo,
að enginn fundur var haldinn fyrr
en í byrjun ágúst og kom þar ekk
ert tilboð fram frá ríkisstjórninni.
Er því vandséð, hvers vegna okk-
ur hefur verið haldið í nauðung-
arvinnu í þrjá mánuði, nema til
þess að draga málið á langinn, en
lög kunna það að vera.
Síðan við sögðum upp stöðum
okkar, hefur það gerzt, að launa-
kjör ríkisins hafa verið numin úr
gildi, en Alþingi hefur samþykkt
lög um kjarasamninga, sem koma
til framkvæmda 1. júlí 1963. Vissu
lega er þess að vænta, að þessi
skipan verði til bóta fyrir opin-
bera starfsmenn. En þessi lög
snerta ekkert okkar mál nú. Fyrstu
tillögurnar, sem launanefnd L.R.
gerði fyrir okkar hönd voru að
vísu miðaðar við framtiðarskipu-
lag, enda hafði þá enginn minnzt
á kjaradóm. Þær voru miðaðar
við það, að hægt væri að lifa
af störfum á þessum stofnunum,
og að hægt væri að bæta þjónust
una fyrir sjúklin.gana. Þetta mun
r,ú því miður verða að bíða um
sinn. En nú erum vig að krefjast
bóta fyrir vangoldna aukavinnu.
svo sem vaktavinnu, helgidaga
vinnu og margs konar aðra vinnu,
sem Iæknar hafa í æ rfkari mæli
innt af höndum af þegnskap ein
um saman, án þess að krefjast
greiðslu fyrir þar til nú, þegar
undan er skilin málamynda greiðsl
an fyrir næturvaktir.
Hieilbrigðisstjóminni mun ekki
enn vera orðig ljóst, að á síðari
árum hefur verið að rísa upp hér
nýr starfshópur, sem sé spítala-
læknar. Fram til þessa hafa lælcn-
ar við sjúkrahús hér í bæ haft
lífsviðurværi sitt af því að vera
heimilislæknar, en nú er svo kom-
ið, að mikill meiri hluti spítala-
lækna eru hættir ag geta sinnt
heimilislæknisstörfum og margir
þeirra geta alls ekki haft neinn
privatpraxis og er þróunin mjög
ör í þá átt. Spítalavinna er sem
sagt orðin fullkomin dagvinna,
auk þess tíma sem fer í að kynna
sér nýungar í læknisfræði. Þetta
á einnig svo að vera, nema við
sættum okkur ekki við að dragast
mjög aftur úr öðrum þjóðum á
þessu sviði.
Þessi greinargerð skal ekki höfð
lengri að sinni. Við skulum bíða
með að ræða um þær umbætur
á spítalaþjónustunni, sem fyrir
okkur vakir, svo sem eins og að
aðstandendur sjúklinga geti feng
ið tíma og tækifæri til að ræða
við læknana um batahorfur sjúkl
inga, eða um bætta eftirmeðferð
sjúklinga, eftir að þeir eru út-
skrifaðir af spítala, og þó ekki
alltaf orðnir frískir. Við skulum
líka leiða hjá okkur að sinni að
tala um heilbrigðisstjórnina okk
ar, bæði fyrr og síðar, og hvernig
hún hefur rækt störf sín með til-
liti til nútíðar og framtíðar. —
Kannske gefst tilefni til þess síð-
ar.
Friðrik Einarsson.
Fangelsisdómar
Framhald af 16. síðu
14.224,00. Hann
gerðist einnig sekur f marz og
apríl s.l. um ökugjaldssvik, sem
r. ámu samtals kr. 2,052,000 svo og
um hilmingu.
Hafþór seldi í maí s.l. 4 tékka,
sem hann vissi að voru falsaðir,
samtals að fjárhæð kr. 5.554,00.
Kristján sveik í marz og apríl
s. l. út samtals kr. 2,300,00 með því
að gefa út 3 tékka á ávísanareikn-!
ing, sem var ekki til og enn frem- j
ur ók hann bifreið í júlí 1961 •
þreyttur og „þunnur“ eftir undan-
farandi áfengisneyzlu.
Sigurvin og Sigurður brutust.
inn í verzlun í Njarðvík í janúar
s.l. og slógh þar eign sinni á pen-
ingakassa, sem í voru kr. 2,000,00
og 20 dollarar.
Sigurvin og Sigurpáll Eiríkur j
tóku í apríl s.l. bifreið að ófrjálsuj
og ók hinn fyrrnefndi henni undir í
áhrifum áfengis og án þess að
hafa ökuréttindi. Við ákvörðun
refsinga ákærðu var meðal annars
tekið tillit til fyrri refsidóma og
brota þeirra. Hlutu þeir þessar
refsingar: — Eg,gert Böðvars og
Stefán Ingvi fangelsi í 15 mánuði
hvor, Hafþór fangelsi í 7 mánuði.
Kristján fangelsi í 6 mánuði, Sig-
urvin fangelsi í 5 mánuði, Sigur- j
páll Eiríkur fangelsi í 4 mánuði.
ailir óskiiorðsbundig svo og Sig-
urður fangelsi í 10 mánuði skilorðs
bundið í 3 ár. Kristján var sviptur
leyfi til að stjórna vélknúnu öku-
tæki í 6 mánuði og Sigurvin svipt-
ur réttindum til að öðlast leyfi til
að stjórna slíku tæki æfilangt. —
32 aðilar, einkum kaupendur fals-
aðra tékka. gerðu í málinu fébóta-
kröfur og voru þeim tijdæmdar
=amtals kr 79.814.30 Af þessari
upphæð voru Eggert Böðvars og
Stefán Ingvi dæmd’r til að greiða
ssmtals kr 70,617.30
Loks voru ákærðu dæmdir til að
greiða allan kostnað sakarinnar,
þar á meðal fjórir þeirr'a máls-
varnarlaun verjenda sinna.
Lifrúður
Framhald af 16. síðu
ir, að hún hefur framleitt
kirkjurúður að beiðni páfans
í Róm.
— Langafi okkar, dr. H. Oidt
mann, sem var læknir, byrjaði
á því í tómstundum sínum að
búa til litrúður, og síðan tók
vig því maður fram af manni
í ættinni í 110 ár. Verksmiðja
þessi var gereyðilögð í síðasta
stríði. Þá tókum við Ludovicus
okkur til og byggðum hana á
ný, Ludovicus sér um rekstur-
inn heima, en ég fer með rúð-
urnar til viðskiptavina víðs veg
ar um heim og sé um uppsetn-
ingu. Tvær íslenzkar listakon-
ur hafa teiknað rúður og unnið
að þeim á vinnustofum okkar,
Gerður Helgadóttir og Nína
Tryggvadóttir. Þær hafa báðar
teiknað glugga fyrir þýzkar
kirkjur, og Gerður er einmitt
um þessar mundir ag vinna að
gluggum í aðra þýzku kirkjuna,
gat þess vegna ekki komið því
við að vera vig uppsetnin,guna
hér í Kópavogskirkju. Auk
glugganna í þessa kirkju höf-
um við framleitt glugga í Skál-
holtskirkju, Saurbæjarkirkju á
Hvalfjarðarströnd, og nú kom
um við einnig með rúður eftir
Nínu Tryggvadóttur, sem við
setjum upp í Þjóðminjasafninu
hér. Þegar ég var hér síðast
á ferð, kynntist ég Gunnlaugi
Blöndal Iistmálara og spurði
hann, hvort hann væri ekki
fáanlegur til að mála rúður,
sem við framleiddum síðan. —
Gunnlaugur hafði áhuga á
þessu. En sökum vanheilsu gat
hann ekki komið þessu í verk.
Er mikill skaði að fráfalli þessa
stórsnjalla málara.
— Hvað verðið þið lengi að
setja rúðurnar í Kópavogs-
kirkju?
— Eg býst við, að þag taki
okkur tvær vikur, ef veður
hamlar ekki.
voru allir bátar héðan í höfn á
ísafirði, vegna óveðurs.
Fékk Jón þá Vilmund Reimars-
son til þess að fara með sig til
ísafjarðar og freista þess að fara
af stað á báti sínum, Sædísi, til
móts við Gissur hvíta. Hélt Vil-
mundur af stað með Jón og tókst
að draga Gissur hvíta heilu og
höldnu til hafnar á ísafirði í gær-
dag.
Kveikfu bál
Framhald af ’6. síðu
mótorbátsins Særúnar, sem var að
koma frá Reykjavík á leið til Bol-
ungarvíkur, og reyndu þeir að
vekja athygli skipverja á Særúnu
á sér, með því að kveikja bál á
þilfari Gissurar hvíta, en af ein-
hevrjum ástæðum var ekki eftir
þeim tekið.
Þar sem þeir lágu við stjóra
undir Miðleiti, varð þeim tíðrætt
um, með hvaða hætti þeir gætu
gert vart við sig. Greip formaður
þá til þess ráðs að fara í gúmbát,
sem þeir höfðu meðferðis, og
freista þess að ná landi í fjörunni
fyrir ofan þá. Eftir mikið volk
tókst formanni að ná landi, þótt
aðstæður væru mjög erfiðar, stór-
grýti í fjöru og haugasjór. Náði
Jón svo til Bolungarvíkur aðfara-
nótt mánudags, hrakinn og renn-
votur. Ætlaði hann sér að fá bát
héðan til þess að fara og draga
skip sitt og menn til hafnar, en þá
Hansína
Framhald af 16.. síðu
henni til mín og ná í hana
aftur. Þá bölvaði hann og þá
var nú gaman!“
— Megum við taka af þér
mynd?
— Fyrir hvern er það?
— Þag er fyrir Tímann.
— Ö-ö-ö-ö-ö-ö
— Nú er það ekkiTillt í lagi?
— Hver sendi ykkur hingað?
— Hann Indriði G.
— Ö-ö-ö-ö-ö-ö, er það ekki
sá, sem skrifaði 65 úr budd-
unni?
Nú beið RE, Ijósmyndari
ekki lengur boðanna, heldur
gægðist yfir skilrúmig og
smellti af. Um leið tók Hansína
eitt af sínum frægu stökkum
og nef RE slapp naumlega við
kjaft hennar og fréttamaður-
inn kom fyrir hreina guðsmildi
niður á réttan enda fyrir utan
dyrnar. Það var heldur engin
furða þótt Hansínu brygði við,
þegar ljósglampinn lýsti upp
andlit Ijósmyndarans ....
Kasmír
átekta með frekari aðgerðir í deil
unni út af Kasmír, á meðan Ind-
verjar eiga í stríði við Kínverja
út af öðrum landamærum Ind-
lands. Sagt er að bæði Bretar og
Eandaríkjamenn hafi beint þeim
tilmælum til stjórnar Pakistans,
að hún skapi Indverjum ekki frek
ari vandræði á meðan á landa-
mærastríðinu stendur.
Forseti Indlands er sagður hafa
í dag ritað Aýub Khan forseta
Pakistans bréf, og fjalli þag um
afstöðu Pakistans gagnvart landa
mæradeilu Indlands og Kína. Vit
að er, að herlið það, sem Indverj
ar hafa haft við landamæri Pak-
istan, hefur nú verið flutt á brott
sem liðstyrkur til herja Indverja
annars staðar við landamæri lands
ins.
Kristmann
mesta náð er ekki það að vera
elskaður, heldur hitt að geta sjálf
ur unnað. Hafir þú eitt sinn öðl-
azt þann fjársjóð, ertu ríkur sem
guðirnir, og ekkert getur svipt
þig auði þeim. Einnig þá gjöf hef
ég hlotið, hún býr méi í hjarta,
og ljómi hennar skín um alla til-
veruna . . . “
Á kápu bókarinnar er mynd af
Kristmanni og Steinunni, undir-
rituð þessum orðum: „Við hlið
mér situr ísold hin gullna — og
fortíð, nútíð og framtíð sættast
í hinu ævarandi augnabliki ham-
ingjunnar".
ÞAKKARAVÖRP
Hjartanlega þakka ég þeim öllum, sem minntust
mín af hlýjum hug á sjötugsafmæli mínu.
Freysteinn Gunnarsson.
Systir mín,
GUÐNÝ BJÖRNSDÓTTIR HANSEN,
Kleppsvegi 34, lézt í Landakotssjúkrahúsi 22 október.
JarSarförin hefur farið fram.
Sigmar Björnsson.
Hjartkæri maðurinn minn og faSir okkar,
GUNNARGUNNARSSON
Vegamótum,Stokkseyri,
andaðist í sjúkrahúsi Selfoss mánudaginn 29. okt.
Ingibjörg SlgurSardóttir
og börn hins látna.
*’ í lí I N V.. mRVyilrudaginn 31. október 1962
15