Alþýðublaðið - 10.01.1940, Blaðsíða 1
RITSTJÓRÍ: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR. MIÐVIKUDAGUR 10. JAN. 1940. 7. TÖLUBLAÐ
Skotgrafir við austurlandamæri Hollands.
Hjrrrðin á vestarvigstððv-
unnm bráðnm á enda?
.— ---.. .....
Hollendingar telja að næstu vikur geti
orðið hættulegar fyrir land þeirra.
- —* —<5*—-— •
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
UTl um heim 'er nú ýmislegt talið benda til þess, að sú kyrrð,
sem hingað til hefir ríkt á Vesturvígstöðvunum, geti fyrr
en varir tekið enda.
í sambandi við það vekur sú fregn frá Amtserdamfréttaritara
Lundúnablaðsins „Daily Telegraph," sem birtist í því blaði í gær,
töluverða athygli, að Hollendingar óttist mjög, að allra næstu
vikur geti orðið hættulegar fyrir Holland.
Hollenzka stjórnin hefir, ber-
sýnilega af þeirri ástæðu, ný-
lega birt þá yfirlýsingu, að
hlutleysi landsins muni, ef á
þáð verði ráðizt, verða varið
með öllum þeim meðulum, sem
landið eigi á að skipa.
Hollendingar eru sagðir efla
landvarnir - sínar af fremsta
megni og er sérstaklega unnið
af kappi að því að grafa skot-
grafir og endurbæta gömul vígi
við þýzku landamærin.
Ræða Chamberlains
í Londen i oær.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Chamberlain forsætisráð-
h'erra flutti ræðu í dag í veizlu,
sem haldin var í Mansion House
í London.
Hann hóf máls á því, að heit-
strengja, að verja ölluin kröft-
um sínum til þess, að Banda-
menn ynni sigur í styrjöldinni.
Hann kvað .nýja árið hafa
byrjað kyrlátlega, en liann
minnti á, að oft væri kyrrt, áður
fárviðri brytist út, og það væri
ekki að vita, hvenær til hinna
stórkostlegustu átaka kæmi í
styrjöldinni.
Það hefði ekki verið um nein-
ar stórkostlegar viðureignir
að ræða í lofti eða á landi, sagði
Chamberlain, en um sjóstríðið
væri allt öðru máli að gegna.
Þar komi stöðugt til átaka og
það vséri ekki hægt að segja, að
sjóhernaðurinn hefði gengið
þannig fyrstu fjóra mánuði
stríðsins, að Bretar hefði á-
stæðu til óánægju, því að þeir
hefðu aðeins misst tæplega 1%
af smálestatölu flutningaskipa-
flota síns, og það hefði verið
þjarmað með ágætum árangri
að Þýzkalandi, sem sjóveldi.
Chamberlain sagði svo, að
þegar hann liti út fyrir mörk
síns eigin lands, sæi hann ljós-
lega, að hið illa, sem Banda-
menn ættu 1 höggi við, myndi
breiðast út, ef það væri ekki
upprætt .
Bjálp Breta tll Finna
meira en orðin tóm.
Hann talaði um kúgun þá,
sem Pólverjar og Tékkar eiga
(Frh. á 4. síðu.)
Hltler i mikilli klipn mllli
Mnssollnis og Stallns.
—--•— —
Sendiherra ítala i Berlin heimtar, að her-
gagnasendingarnar til Finnlands, sem stððv-
aðar voru á Þýzkalandi, verði látnar lausar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins, KHÖFN í morgun. ♦
SVO er að sjá, sem kastazt hafi í kekki milli Hitlers og
Mussolini út af hergagnasendingum ítala til Finnlands,
sem stöðvaðar voru á Þýzkalandi, samkvæmt beiðni eða
kröfu Stalins, núverandi bandamanns Hitlers.
Sendiherra ítala í Berlín hefir snúið sér til þýzku
stjórnarinnar og krafizt þess, að þessar hergagnasendingar
verði þegar í stað látnar lausar, og annaðhvort sendar á-
fram til Finnlands eða heim til Ítalíu aftur. Er sendiherr-
ann sagður hafa hent á það, að hvorki eigi Þýzkaland í
neinu stríði við Finnland, né Ítalía við Þýzkaland, þannig
að á nokkurn hátt sé hægt að réttlæta það, að stöðva þess-
ar hergagnasendingar.
Svar þýzku stjórnarinnar er ókomið enn, en það er nú kunn-
ugt, að 45 járnbrautarvagnar, hlaðnir ítölskum hergögnum til
Finnlands, hafa verið stöðvaðir og haldið teftir í Sassnitz á eyj-
unni Riigen, en þaðan eru stöðugar skipaferðir yfir til Trelle-
borg í Svíþjóð.
Hitler virðist út af þessu vera
í miklum vanda staddur milli
hins gamla bandamanns síns,
Mussolinis, og hins nýja, Stalins.
Það er talið alveg víst, að Stalin
hafi heimtað það, að hergagna-
sendingar ítala til Finnlands
um Þýzkaland yrðu stöðvaðar
og að Hitler hafi ekki séð sér
annað fært en að verða við
þeirri kröfu.
En með tilliti til þess, að ít-
alía hefir stöðugt verið að fjar-
lægjast Þýzkaland síðan stríð-
ið hófst, er ekki talið óhugsan-
legt, að stöðvun hergagnasend-
inganna geti haft þær afleiðing-
ar, að endanlega dragi nú sund-
ur með hinum gömlu banda-
mönnum, Hitler og Mussolini.
Hitler i ráðstefnu í
Berlin.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Hitler, sem er kominn til
Berlín frá Berchtesgaden, held-
ur mikilvæga fundi í dag með
ráðunautum sínum. Almennt er
íalið, að viðfangsefnið sé við-
horf Þjóðverja gagnvart Ítalíu
og Sovét-Rússlandi og tilraun
til að koma málum í það horf,
að báðar þessar þjóðir verði á-
nægðar. (Frh. á 4. síðu.)
Héðinn og Moskóvftar
skrfða nú saman aftur
StHIa app sameiginlegum fiisfa
við stjðrnarkossimgu í Dagsbrún!
|T OMMÚNISTAR til-
kynna í blaði sínu í dag
lista sinn við væntanlega
kosningu á stjórn Dagsbrún-
ar. Iíefir aftur tekist að
bræða saman flokksbrot
kommúnista, sem klofnuðu
um daginn, enda þykir nú
liggja mikið við að geta hald-
ið áfram stjórn í Verka-
mannafélaginu Dagshrún.
Héðinn Valdimarsson er tenn
í formannssæti, stillt af kom-
múnistum og studdur af þeim,
og af sama sauðahúsi eru aðrir,
sem í kjöri eru,
Þjóðviljinn tekur mjög á-
kveðna afstöðu með þessum
lista og hvetur alla verkamenn
til að kjósa listann og bendir
á afrek þeirra, sem skipa hann
— í stjórn Dagsbrúnar á s.l.
ári, sem verkamenn eiga þó
'ekki gott með að koma auga á.
Ekki er getið um hverjir
skipa trúnaðarráð eða trúnaðar-
mannaráð Moskóvíta, enda mun
það óþarfi.
Það fcemur glöjggt í Ijós, að
ekki er neitt regindjúp staðfest
milli Moskóvíta og Héðins, þar
sem þei-r hafa samemast um lis't-
ann ineð hinn brotthlaupna mið-
stjórnar-út-á-við-formann í æðsta
sessi. Verður og angijóst af þess-
ari uppstillingiu, að ekki eru allir
búnir að fá nóg af starfsleysi
formannsins og óstjórn á síðast
liðnum ámm, en það skal ekki
rætt frekar nú; síðar mun tilefni
gefast til þess.
Eins og getið var um hér í
þlaðinu í gær, verður mál þetta
Irætt í kvöld á fundi Málfundafé-.
iagsins Skjaldborg og ákvörðun
tekin um afstöðu AlþýÖuflokks-
verkamanna í Dagsbrún. Hafa
ýmsum verið send fundarboð,
sem enn eru ekki komnir í mál-
fundaféiagið, og er þess fast-
lega vænzt, að þeir mæti á fumd-
inum. Frh. á 4. siðu.
6 Danir lðta sbrá sig
hér af skipi sínu.
íslendingar ráðnir i staðinn.
DANSKA flutningaskipið
„Knut“ er nýfarið héðan
til útlanda. Meðan skipið dvaldi
hér létu 6 skipverjar afskrá
sig.
Vom það bæði hásetar og
Mjólknrverðiags-
nefnd ð fnndi.
Engin ákvörðun hefir
verifl tekín enn.
JÓLKURVERÐ-
LAGSNEFND sat á
fundi í allan morgun og
ræddi um breytingu á
verðlagi á mjólk.
Alþýðublaðið náði tali
af Páli Zóphóníassyni rétt
fyrir kl. 12, og skýrði hann
blaðinu frá því, að breyt-
ing á mjólkurverðinu yrði
ekki ákveðin í dag.
En búast má við því að
mjólkin hækki núna fyrir
helgina.
kyndarar, sem á skipinu voru.
í staö þeirra vom skráðir á
skipið 6 Islemdingar.
Lausn tveggja vandamála í einu:
ísframleiðslnhús bæjarins og hrað
frystihús Fiskimálanefndar.
--------«------
Togararnir verða að bíða eftir ís og end-
urbygging ísbjarnarins verður varla leyfð
f) ESSA DAGANA verð- ♦
** ur lokið við að meta
tjónið, sem varð af völdum
brunans í ísbirninum á að-
fangadag. Hefir það orðið
allmikið. Eins og skýrt var
frá um leið og skýrt var frá
brunanum, eyðilagðist húsið
svo mjög, að ekki er hægt að
halda áfram störfum í því, og
yrði að byggja húsið upp til
þess að það væri hægt að
halda áfram starfrækslu. —
Húsið er eign dánarbús Ólafs
Benjamínssonar og Geirs
Sigurðssonar fyrrv. skip-
síjóra.
Það hefir alltaf verið gert
ráð fyrir því, að húsið hyrfi
á þessum stað, og að ekki
yrði byggt á honum aftur.
Er þetta gert samkvæmt
skipulagsuppdrætti Reykja-
víkur og vitanlega heppileg-
ast fyrir útlitið við tjörnina
að þarna séu ekki neinar
byggingar.
Er gert ráð fyrir því, að hær-
inn I'eyfi engar endurbyggingar
þarna. Enn þá liggur það fyrir
— að Fiskimálanefnd er orðin
lnisnæðislaus með hraðfryst-
ingu sína hér, sem veitt hefir
svo mörgum mönnum vinnu á
undanförnum árum og horið
hefir giftudrjúgan árangur.
Á síðasta bæjarráðsfundi var
bæjarverkfræðingi falið að at-
huga og gera áætlanir um það,
hvað kostaði að koma upp ís-
framleiðsluhúsi hér í bænum.
Er orðin mjög brýn nauðsyn á
því, að komið verði upp slíku
ísframleiðsluhúsi, því að
undanfarið hafa togararnir orð-
ið að bíða eftir að fá ís hjá
Sænska frystihúsinu en ástæð-
(Frh. á 4. síðu.)
Fjárhagsáætlnn Rvlk-
nr til 1. nmræðn á
morgun.
Alþýðuflokkurinn hefir breyt-
mgartillogur sinar i undir-
búningi.
P JÁRHAGSÁÆTLUN
Reykjavíkur verður til 1.
umræðu á bæjarstjórnar-
fundi á morgun. önnur um-
ræða fer svo fram í næstu
viku. Frumvarp til fjárhags-
áætlunar verður lagt fram á
morgun, en jafnframt mun
flokkunum gefinn frestur til
að skila breytingartillögum
sínum.
Alþýðuflokkurinn hefir um
þessar mundir breytingartillög-
ur sínar í undirhúningi og
munu þær, eins og áður fyrst
og fremst miða að aukinni at-
vinnu í bænum.
Niðurstöðutölur frumvarps-
ins (tekju- og gjaldamegin) kr.
7.526,800 kr. Nemur hækkunin
um 570 þúsundum króna. —
Tekjumegin eru aðalhækkan-
irnar af útsvörum um 572 þús.
kr. og eru útsvör því áætluð
um 5292 millj. kr. og tekjur af
tekjuskatti 120 þús. kr. Þessi
tekjuliður var enginn áður.
Gjaldamegin hækka útgjöld
til fátækraframfæris um tæpar
200 þús., stjórn kaupstaðarins
um 40 þúsund, til gatna um 30
þúsund, vextir um 90 þúsund
og flestir aðrir liðir hækka um
minni upphæðir. Að sjálfsögðu
(Frh. á 4. síðu.)