Alþýðublaðið - 12.01.1940, Síða 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ARGANGUK.
FÖSTUDAGUR 12. JAN. 1940.
9. TÖLUBLAÐ
amtök gegn óstjórn komm
únistaklíkunnar í Dagshrún
ameiginlegnr listi allra verkamanna i
Dagsbrún sem fylgja iýðræðisflokkunuisi
MIKLAR LÍKUR eru til þess að verkamenn, sem eru
andstæðingar kommúnista sameinist um sameigin-
legan lista við kosningar þær, sem standa fyrir dyrum í
verkamannafélaginu Dagsbrún. Verða því að líkindum ekki
nema tveir listar í kjöri, listi lýðræðisverkamanna og listi
kommúnista. Ætti því alls ekki að verða vandi fyrir Dags-
brúnarmenn að velja á milli.
Skemti- og fræðsln
kvöld Alpýðnflokks
A
; Maraldur fiuðmundsson flyt-
i ur erinði „London i myrkri((
Alþýðuflokksfé-
LAG REYKJAVÍK-
UR hefir fræðslu- og
skemmtikvöld annað
kvöld í Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu.
Fjölda mörg skemmti-
atriði verða á skemmti-
kvöldinu. Meðal annars
flytur Haraldur Guð-
mundsson, formaður fé-
lagsins, erindi, sem hann
nefnir: „London í myrkri.“
Eins og kunnugt er, dvaldi
hann þar í 2% mánuð.
Aliir félagar Alþýðu-
flokksfélagsins eru hvattir
til að mæta á skemmti-
og fræðslukvöldinu.
Það er vafamál, hvort mokkru
verkalýðsfélagi hefir verið jafn-
illa stjórnað, og að nokkurt fé-
lag hafi beðið annað eins afhroð
og Dagsbrún á síðast liðnu ári.
Stjóm félagsins hefir ekkert að-
hafst ákvarðanir félagsins hafa
verið brotnar, verkamenn hafa
verið beittir ýmis konar rang-
læti; þeir hafa kvartað — en
ekkert hefir verið gert til a'ð
rétta hlut þeirra.
Þetta hefir vitanlega haft þær
afleiðingar, að verkamenn hafa
í stórum hópum tapað trú og
trausti á forystu stéttarfélags
síns og þar með fjarlægst félags-
skapinn, en það veikir hann og
eyðiieggur, ef ekki verður úr
bætt í tíma.
Það er öllum Dagsbrúinarverka-
mömum ljóst, að eftir að kiomm-
únistar gerðu verkamannafélagið
Dagsbrúin að pólitískum vigvelli,
Bæjarstjórnarf undur:
Kaup vélbáta frá átlðndam
til útgerðar béðan Arbænum
-----♦——---
Samvinna bæjarins og Fiskimálanefnd-
ar um ísframleiðslu og hraðfrystihús.
fJ ARALDUR GUÐ-
11 MUNDSSON gerði
íyrirspurn um það á bæjar-
stjórnarfundi í gær hvað liði
undirbúningi bátakaupa
hingað til Reykjavíkur, sam-
kvæmt tillögu nefndar þeirr-
ar, sem vinnur að athugun
framfær*slumála Reykja-
víkur.
Borgarstjóri skýrði frá því,
að hann hefði haft tal um málið
við félagsmálaráðherra og hefði
hann snúið sér til sendiherra
í Kaupmannahöfn og beðið
hann að grenslast eftir því,
hvort möguleikar væru til að fá
keypta báta í Danmörku og með
hvaða kjörum. Hefði félags-
málaráðherra jafnframt beðið
sendiherrann að ef ekki reynd-
ist mögulegt að fá báta í Dan-
mörku, þá snéri hann sér til
bankafulltrúa um upplýsinga
úm bátakaup í öðrum löndum.
Haraldur Guðmundsson bar
fram tillögu um að kosnir yrðu
íveir menn til að starfa að und-
irbúning málsins með borgar-
stjóra, og bentu bæði hann og
Jón A. Pétursson á nauðsyn
þess, að framkvæmdum yrði
hraðað.
Var tillögunni vísað til bæj-
arráðs.
ísframleiðslu- og hraðfrysti-
hús.
Þá hóf Jón Axel Pétursson
umræður um nauðsyn þess, að
bærinn og Fiskimálanefnd
hefðu samvinnu um byggingu
ísframleiðsluhúss og frysti-
húss og bar fram tillögu um að
athugaðir væru möguleikar fyr-
ir slíkri samvinnu.
Hann skýrði frá því, að um
líkt leyti og ísbjörninn brann
hefðu borizt góðar fréttir um
möguleika fyrir sölu á hrað-
frystum fiski í Bandaríkjunum
og hefði borizt beiðni um að
senda eins mikið af þessari vöru
og hægt væri, en ströng skil-
yrði hefðu verið sett um útlit
og umbúðir vörunnar. Fiski-
málanefnd hefði einmitt verið
búin að fá góðar umbúðir, en
svo illa tókst til að þær brunnu.
Þá benti hann á það, að í hverj-
(Frh. á 4. síðu.)
eftir að þeir tóku upp þá venju
að æpa og stappa, þegar rætt
var um hrein verkalýðsmál af
rökum og alvöru, þá fór félags-
skapurinn að brotna í mola.
Slí'kt getur ekki gengið i verka-
lýðsfélagi, og þetta verður uindir
öllum kringumstæðum að kveða
niður. Þegar ekki er hægt að
ræða pólitísk deilumál án þess að
það stórskaði félagsskapinn,
verður að hætta því >og ræðá
eingöngu hin faglegu mál, þau
mál, sem snerta beint daglega
hagsmuni félagsmanna, kaup
þedrra, aðbúmað og réttindi þeirra
sem verkamanna.
AI þýðuflokksverkamenn ganga
tll þeirrar sameiginlegu baráttu,
sem stendur fyrir dyrum, með
fullri djörfung. Þeir. stefna að
því að þurka út bina kommún-
istisku óstjórn í stærsta verka-
mannáfélagi landsins; þeir stefna
að því að skapa úr brotunum
heiisteyptan hagsmunafélagsskap
verkamanma, sem sameinast um
hin beinu hagsmunamál þeirra;
þeir stefna að því að koma Dags-
brún út úr hinu kommúnlstiska
klofningssambandi, og afnema
þær lögleysur og bæta fyrir þær,
sem kommúnistastjómm hefir
komið fram í félaginu á s. 1.
tveimur árum.
En Alþýðuflokksverkamenn
stefna einnig að því að afnema
þann smánarblett af íslenzkum
verkalýðssamtökum,, að stjórn
Moskóvíta ríki í eánu helzta fé-
lagi þeirra- Fjandmenn Finnlands
og skoðanálausar eftirætur of-
beldis- og einræðisherrans austur
í Moskva, ban'damanns Hitlers,
eiga að hverfa úr íslenzkmn
verkalýðssamtökum.
Það er smíán, að þeir sfculi
ríkja yfir Dagsbrún, og sú smán
verður að hverfá.
Kiommúnistar óttast þó sam-
vinnu, sem nú er að myndast
meðal verkamanna gegn þeim.
Þeir hafa líka samið kjðrskrána
í þessum titrandi ótta. Um 700
verkarnenn, sem voru á kjör-
jslkránni í fyrra, em þar ekki nú.
Þéktir, skuidlausir Alþýðuflokks-
verkamenn eru strikaðir út af
kjiörskránni. Þá munu kommún-
istar neyðast til að ta'ka aftur inn
á kjörskrána og mun verða leitað
úrskurðar Félagísdóms í ýmsum
af þessum málum, ef annað dug-
ar ekki.
Verkamenn em beðnir að vera
á verði gegn svikum kommúnista.
Gætið að því, hvort þið eruð á
kjörskrámni, greiðið gjöld ykkar,
ef þið skuldið eitthvað.
Úrslitabaráttan við óstjórn
(kommiúnista í Dagsbrún er hafin
— og hún vinnist.
Allt rólegt enn á vesturvígstöðvunum: Þýzkir hermenn sofandi í hengirúmum sínum í einu
neðanj arðarvígi Siegfriedlínunnar.
berlii
ússa hjá Salla
Heilt hertylM Rilssa kréah lnr.1,
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
IC5 INNAR hafa nú, samkvæmt síðustu fregnum frá Hels-
ingfors, eftir margra daga látlausa orustu á vígstöðv-
unum við Salla, brotizt í gegn um herlínu Rússa á veginum
milli Salla og Kemijarvi og króað heilt rússneskt herfylki
inni- Salla er þó enn í höndum Rússa.
Rússneskar flugvélar reyna að halda uppi sambandinu
við herfylkið, sem inni er króað, og sjá því fyrir vistum.
Fljúga þær inn yfir vígstöðvarnar og varpa niður matvælum
til hins umsetna hers.
Orustan h’eldur áfram, en líkur þykja nú til, að henni muni
nú innan skamms ljúka á sama hátt og orustunum við Suomus-
salmi, með fullkomnum ósigri Rússa.
Rissar kaila tvs
ársama til vopna.
LONDON í morgun. FÚ.
Auglýsingar voru birtar í
Moskva í gær um það, að ár-
gangangarnir 1922 og 1923
væri kvaddir til herþjónustu.
Þessi nýja kvaðning í herinn er
afleiðing hrakfara Rússa í
Finnlandi að undanförnu.
Fregnir frá Kaupmannahöfn
og öðrum stöðum herma, að víð-
tæk endurskipulagning rúss-
neska hersins fari nú fram, og
fjölda handtökur eigi sér stað
dagléga.
í einni fregn segir, að Stalin
sjálfur sé farinn að hafa hönd
í bagga með herstjórninni, og
gefi fyrirskipanir símleiðis. —
Fregnir þ'essar eru þó óstað-
festar.
YflrHUBi veðnstolHBa-
« kCBHt UIB kBldaBB?
I öl!u Rússlandi em mj-ög mikl-
ir lhildar. Var 40 stiga frost í
Moskva í gær, og ebmig er sagt,
að höfnina í Odessa sé byrjað
að leggja. Valda kuldamir og
snjókomurnar miklum örðugleik-
lum í Rússlandi ofan á þá erfið-
leika, sem almenningur hefir af
styrjöldinni í Finnlandi, og skort
á ýmsum uauðsynjavömm.
Franskur tíðindamaður í Moskva
lætur það fylgja þessari veður-
frétt frá Rúsislaindi, að yfirmanni
rússnesku veðurstofunnar hafi
verið vikið úr stöðu sinni.
ío Mkar
nm 4 anra á litra.
Sarahljóða ákvorðan miólkur-
verðlagsnefudar.
Mjólkurverðlags-
NEFND samþykkti í gær-
kveldi að hækka mjólkina um
4 aura á lítrann, en um 20 aura
á lítrann af rjóma.
. Mjólkurverðlagsnefnd var sam-
mála um þessa hækkun.
Kostar mjólkin þá í búðum 44
aura í stáð 40 aura áður og
flöskumjólidn 46 aura.
Rjómi hækkar úr kr. 2,60 upp
í ikr. 2,80. Verðhækkun mjólkur-
Frh. á 4. sí&n.
Flnpélar Itala, sent far
ittu til Finna, sendar heim
.....■»—..i—
Allar frekarl hei’gafgifiasesidiifigai’
st ððvaOar sf raxviðBrennerskard
Þ
Frá fréttaritara Alþýðuþlaðsins
KHÖFN í morgun. FÚ.
AÐ hefir nú verið á-
kveðið í Berlín, að
senda ítöisku flugvélarnar,
sem fara áttu til Finnlands,
en voru stöðvaðar af þýzku
yfirvöldunum í Sassnitz á
Riigen, aftur heim til Ítalíu.
Hefir Hitler þar með orðið
við þeirri kröfu Mussolinis um,
að láta þær lausar, en jafnframt
einnig við ósk Stalins urn að
hindra, að þær yrðu sendar frá
Þýzkalandi til Finnlands.
Allar frekari hergagnasend-
ingar ítala um Þýzkaland til
Finnlands hafa síðustu dagana
verið stöðvaðar undir eins við
Brennerskarð í Alpafjöllum, á
landamærum Ítalíu og Þýzka-
lands.
Er ítölum því nauðugur einn
kostur nú, svo fremi að þeir
vilji halda áfram að styrkja
Finna með hergagnasendingum,
að láta þær fara miklu lengri
leið, annaðhvort yfir Frakkland,
eða sjóleiðina út úr Miðjarðar-
hafi.