Alþýðublaðið - 19.01.1940, Blaðsíða 1
ÐassbrAnarmenn!
Látið ekki drag-
ast að kjðsa. Ejðs-
ið B-listann.
RITSTJÓRX: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: AI,ÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR.
FÖSTUDAGUR 19. JAN. 1940.
15. TÖLUBLAÐ
KOSNINGASKEIFSTOFA
Alþýðuflokksverkamaima
Alþýðuhúsirm, 6.
hæð. Sími 3020.
\
Bðmlega 900 bðnir
bðnlr að kjósa.
KLÚKKAN 2 í dag,
þegar blaðið var að
fara í pressuna, voru um
250 Dagsbrúnarmenn bún-
ir að greiða atkvæði síðan
í morgun, eða rúmlega 900
síðan kosningin hófst í
gær.
Dagsbrúnarmenn! Herð-
ið sóknina. Yfir 800 eiga
enn eftir að greiða at-
kvæði. Kjósið áður en það
er um seinan. Farið eins
fljótt og unnt er á kjör-
| stísðinn, Hafnarstræti 21,
Í og kjósið B-listann.
Hæstaréttardómnr i
fnorgnn fyrir ðivnn
iið abstir, er siys
blaizt af.
W MORGUN var kveðinn upp
A í Hæstarétti dómur í málinu
\ aldstjórnin gegn Þorsteini
<íuðm\mdssyni bifreiðarstjóra
fyrir öívun við akstur, sem slys
Idauzt af.
Málavextir eru í stuttu máli
jæir, að sunnudaginn 24. júlí
s.l. ók kærði bifreiðinni S.H. 28
frá Vtgamótum í Miklaholts-
1 ireppi áleiðis að Grund í Kol-
1 ieinsstaðahreppi með 31 far-
l>ega.
Er kærði var kominn að svo-
nefndum „Stöpum“ norðan
Haffjarðarár, nam hann staðar,
fór út úr bifreiðinni og talaði
við fólk, sem var þar á ferð ríð-
andi. Bar þá á því, að kærði var
mjög ölvaður. Er hann hafði
atanzað ofurlitla stund hjá fólk-
inu, fór hann aftur inn í bílinn
og ók af stað. En rétt strax eftir
að hann fór af stað, valt bíllinn
og urðu allir farþegar undir
honum nema 2—3, sem stóðu á
burðarborði bifreiðarinnar.
Fimm menn meiddust, en þó
Frh. á 4. síðu.
Dagsbrúnarkosniisgin er á
enda klukkan ellefu í kvðld.
----»--
Hver einastl félagsmaöur. sem vlll gera
enda á vöMum Siinna rússnesku erind-
rekffl, verður að kjósa fyrlr pann tfma.
---4.--
KJéslð sem fyrst og kjðsið B^listannS
T TM 660 Dagsbrúnarmenn greiddu atkvæði um framtíð-
arstjórn félags síns í gær, þótt kosningin stæði ekki
nema sex klukkustundir og væri slitin sundur af fundi
þeim, sem Héðinn og kommúnistar boðuðu til í því skyni
að tefja hana. Það er meira en þriðjungur allra þeirra, sem
á kjörskrá eru.
Kosningin hófst aftur klukkan 9 í morgun og stendur
óslitið til klukkan 11 í kvöld. Þá er hún á enda. Eftir þann
tíma er of seint að koma á kjörstað (Hafnarstræti 21). Hver
einasti Dagsbrúnarmaður, sem vill gera enda á þeirri hættu
og þeirri smán, að erindrekar Rússa hér fari með völd í
stærsta verkalýðsfélagi landsins og noti það sem verkfæri
sitt, verður því að greiða atkvæði í dag með B-listanum,
lista lýðræðisflokkanna, og það sem allra fyrst.
var i minnlhluta á
Dagsbrúnarfundinum i gær.
Héðinn og kommúnistar
voru í algerum minnihluta
á Dagsbrúnarfundinum, sem
haldinn var í gærkveldi
klukkan 6—8. Fór því þetta
fundarhald á allt annan veg en
kommúnistar ætluðust til. Til
þess var efnt í þeim tilgangi að
tefja kosninguna og æsa upp
eigið lið og smala fylgismönn-
unum að kjörstað, þegar kosn-
ingin átti aftur að hefjast kl. 8.
Fundarboðun þessi var, eins
og áður hefir verið sagt hér í
blaðinu, algert einsdæmi og
raunverulega íreklegt ofb'eldi.
Það hefir aldrei heyrst fyrr, að
kosningu væri slitið í miðjum
klíðum af öðrum aðila, sem hef-
ir hluttöku um kosninguna, til
þess eins að halda æsingafund
út af kosningunni. Þetta var þó
ekki nema efir öðru um stjórn
kommúnista á Dagsbrún og þó
sérstaklcga um framkomu
þeirra í sambandi við kosning-
arnar í fyrra og þá ekki síður
nú. Gefst síðar tækifæri til að
ræða þau mál nánar.
Funðnr fylgismanna i-
iistans.
Fylgismenn B-listans ákváðu
undir eins og þeir fengu — af
leynifundi Iiéðins fregnir um
þetta fyrirhugaða fundahald, að
Sókn Rússa vestur að Hels-
ingjabotrd hefir mistekizt.
—--»---
Allur her þeirra hjá Salla er nú á undanhaldi.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
O ÍÐUSTU FREGNIR frá Finnlandi herma, að sókn
^ Rússa á vígstöðvunum vestan við Salla, þar sem Rúss-
i r ætluðu sé að hrjótast þvert yfir Finnland vestur að Hels-
iugjahotni, hafi nú verið stöðvuð og allur rússneski herinn
á þeim slóðum sé á hröðu undanhaldi.
ílersveitir Rússa, sem voru komnar hér um bil miðja
vegu inn í Finnland á þessari leið, voru stöðvaðar við
Jout'iijárvi rétt hjá hinni þýðingarmiklu borg, Kemijárvi,
sem. er í járnbrautarsambandi við Helsingjabotn, og hrakt-
ar aítur alla leið austur að Márkajárvi. Hafa Finnar sótt
þarna fram samtals 45 kílómetra.
Gífurlegur fögnuður var í Helsingfors í gær yfir þessari
frétt, og er talið víst, að Rússar muni ekki reyna neina frekari
spkn á þessum slóðum aftur, fyrr en eítir að ísa leysir í vor.
AnnarsstaSar en á Salla vig-
stöðvunum var lítið barist í gær
vegna hinna ógurlegu kulda, sem
nú eru í Finnlandi. En í einni
fregn segir, að um 1000 rússneskir
hermenn hafi frosið í hel á Kyrj-
'álanesi síðustu dagana.
Flugvélar Rússa halda hó á-
fram loftárásum á varnarlausa
staði á Finnlandi eins og áður,
og gerðu þeir í gær loftárásir m.
a. á Hangö og Björkö. Óvíst er
enn um tjón af þessum loftá-
rásum en Finnar segjast á síð-
asta sólarhring hafa skotið niður
11 rússneskar flugvélar.
Frh. á 4. síðu.
boða til annars fundar með
fylgismönnum B-listans í sama
húsi, einni klukkustund eða svo
— áður en fundur kommúnista
átti að hefjast.
Og fundur fylgismanna B-
listans hófst stundvíslega kl.
4,30 í gær í Nýja Bíó. Fundur-
inn varð mjög fjölmennur.
Tíminn var mjög óhentugur
fyrir verkamenn, en við því
varð ekki gert, þar sem ekki var
um annan tíma að ræða. Á þess-
um fundi mættu á 4. hundrað
manna, var húsið fullskipað
niðri og töluvert af mönnum
uppi.
Á þessum fundi töluðu Einar
Björnsson, Sigurður Halldórs-
son, Torfi Þorbjörnsson, Sveinn
Sveinsson og Arngrímur Kristj-
ánsson. Var öllum ræðumönn-
unum tekið prýðilega vel, og
var auðfundinn hinn ákveðni
vilji fundarmannanna að út-
rýma nú yfirráðum kommún-
ista úr félagsslcap verkamanna
fyrir fullt og allt.
Klukkan rúmlega 5 ¥2 var út-
runninn tími sá, er fundarboð-
endur höfðu húsið og véku þeir
því út fyrir dyrnar, en um
kl. 6 var húsið opnað fyrir
Dagsbrúnarfund. Streymdu þá
þegar allir þeir, sem á fyrri
fundinum voru inn í húsið aftur
og tóku upp salinn niðri og
nokkuð uppi, en kommúnstar
komust jafnhliða inn og á eftir.
Fundurinn hófst þegar í stað
og kom strax í ljós, að tilefni
hans var ekkert annað en það,
að ræða um kosningarnar. Er
þa§ svo sem ekki í fyrsta skipti,
sem kommúnistar leyfa sér að
eyða þannig úr sjóðum Dags-
brúnar í óþarfa og vitleysu. —
Eins og spáð var hér í blaðinu
í gær, endurtóku kommúnistar
enn lygar sínar um lækkun
kaups í Krísuvíkurvegi og
skerðingu á réttindum vega-
vinnumanna að öðru leyti.
Annars varð andúðin á kom-
múnistum og Héðni Valdimars-
syni svo áþreifanleg þegar í
byrjun fundarins, að jafnvel
þessum þaulæfðu æsingamönn-
um féllust hendur. Þó æptu þeir
— stöppuðu og skræktu, þegar
fylgismenn B-listans töluðu,
hins vegar fengu hinir að tala í
friði, enda var sá munur á, að
fylgismenn B-listans hafa aldrei
getað lært skrílsframkomu
kommúnista.
Til máls tóku af hálfu B-list-
ans: Einar Björnsson, Sigurður
Halldórsson, Torfi Þorbjörns-
son, Sveinn Sveinsson, Arn-
grímur Kristjánsson og Þórður
Gíslason. ' Kvað við dynjandi
Frh. á 4. síðu.
Hlutlaust skip að sökkva við austurströnd Englands eftir að hafa
rekizt á tundurdufl. Á neðri myndinni sést skipshöfnin í björg-
unarbátunum.
Þremur norskum skip-
um sðkkt síðustu daga
------»■..
Hafa rekizt á timdurdufl eða verið
skotin í kaf af þýzkum kafbátum.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN í morgun.
Ihfc REMUR norskum skip-
um hefir verið sökkt
síðustu dagana, annaðhvort
af þýzkum kafbátum eða af
tundurduflum, sem þau hafa
rekizt á, og er það mesta
skipatjónið, sem Norðmenn
hafa orðið fyrir í stríðinu á
svo stuttum tíma.
Eitt þessara skipa, „Fager-
Iieim“, frá Tönsberg, sökk í Bis-
kayafióa, norður af Spáni, en
ókunnugt er, hvort það var
skotið í kaf, eða það rakst á
tundurdufl. Skipið sökk á að-
eins tveimur mínútum og hafði
ekki einu sinni tíma til þess að
senda út neyðarmerki. Nokkr-
ir menn af sltipinu eru komnir
til Vigo á Spáni, en talið er, að
14 manns a£ skipshöfninni hafi
farizt.
Annað skipið, „Emil“ frá
Þrándheimi, var skotið í kaf af
þýzkum kafbáti skammt frá
Sh'etlandseyjum. Skipið var
stórt, 11 þús. smálestir, og vant-
ar enn 9 manns af skipshöfn-
inni. Nokkrum var bjargað af
brezkum togára og 8 menn kom-
ust í skipsbátnum til Shetlands-
eyja.
Þriðja skipið. sem ekki er enn
vitað hvað hét, sökk austur af
Skotlandi og er álitið, að það
hafi verið skotið í kaf. Óvíst er
enn, hvort tekizt hefir að bjarga
nokkrum af skipshöfninni.
Eimskipið Olga frá Kaup-
mannahöfn, eign útgerðarfé-
lagsins .,Progress“, hefir farizt
við Noregsstrendur. Hafði svo
mikill sjór komizt í skipið, að
drepizt hafði undir kötlunum og
eldstæðin voru orðin alklökuð.
Skipshöfninni tókst að bjarga
sér í bátana.
Daglegar appreisn-
ir í Danmðrko, segir
Atvarpið í Moskva!!
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
¥ FREGN frá Kaup-
mannahöfn segir, að
útvarpið í Moskva haldi
áfram harðvítugum árás-
um á Norðurlöndin fyrir
stuðning þeirra við Finn-
land og telur það, að með
honum séu Norðurlöndin
að ganga erindi Breta og
vinna fyrir heimsyfir-
drottnunarstefnu þeirra.
Er árásunum í dag sérstak-
lega beint gegn Dan-
mörku.
Útvarpið í Moskva held-
ur því fram í dag, að
stjórnarfarið í Danmörku
sé svo bágborið, að daglega
séu uppreisnir bældar nið-
ur með grimmd og blóðs-
úthellingum. Mönnum sé
ógnað til þess að gerast
sjálfboðaliðar í Finnlandi.
Loks er gefið í skyn, að
Rússland rnuni verða að
hlutast til um þetta ástand
til þess að bjarga hinni
kiiguðu dönsku þjóð.