Alþýðublaðið - 19.01.1940, Blaðsíða 2
FÖSTUDAGUR 19. JAN. 1940.
ALÞfÐUBLAÐIÐ
39) Um morguninn var komið gott veður, en af skipinu sást ekk-
ert. Sólin kom upp og þá kom roði í kinnarnar á prinsinum. Haf-
meyjan kyssti hann á ennið og strauk hár hans. Henni sýndist
hahn líkjast marmarastyttunni sinni, 31) Nú sá hún land fram
urídan sér, há fjöll, snævi þakin. En við ströndina voru grænir
skógar. Hafmeyjan synti með prinsinn að landi og bar hann
upp í sandinn. 32) Nú hringdu klukkurnar í stóra, hvíta húsinu
og margar ungar stúlkur komu út í garðinn. Þá synti hafmeyjan
lengra út og settist á stein. 33) Það leið ekki á löngu áður en
ung stúlka kom þangað, sem prinsinn lá. Svo sótti hún fleiri og
hún sá, að prinsinn lifnaði við og brosti til þeirra, sem umhverfis
hann voru. En hann brosti ekki til hafmeyjarinnar, því að hann
vissi ekki, að hún hafði bjargað honum. Þá varð hún sórgbitin
og hvarf í djúpið.
LITLA HAFMEYJAN H. C. ÁNDERSÉN
ÞANN 16. janúar síðastlið-
inn voru eftirtaldir ís-
l'endingar sæmdir heiðurs-
merkjum. Er venja að úthluta
heiðursmerkjum 1. desember,
en hefir dregizt í þetta sinn.
A. Stórriddarakrossi
með stjörnu:
Gunnar Gunnarsson, skáld
og sjálfseignarbóndi á Skriðu-
klaustri í Fljótsdal.
B. Stórriddarakrossi:
Ágúst H. Bjarnason, prófess-
or, dr. phil., Reýkjavík.
Gíslí Sveirísson, sýslumaður,
Vík í Mýrdal.
Gunnar Ólafsson, kaupm. og
konsú.ll, yestmannaeyjum:
Jón Hermannsson. tollstjóri,
Reykjavík.
Steingrímur Jónsson, fyrrv.
sýslum. og bæjarfógeti, Akur-
eyri.
C. Riddarakrossinum:
Erlendur Pétursson, forstjóri
og formaður K. R., Reykjavík.
Eyjólfur Jónsson, bæjarfull-
trúi og konsúll, Seyðisfirði.
Guðmundur Bergsson, fyrrv.
póstfulltrúi, Reykjavík.
Gunnar Marel Jónsson skipa-
smiður, Vestmannaeyjum.
Halldór Jónsson, prestur,
Reynivöllum, Kjós.
Haraldur Sigurðsson, yfirvél-
stjóri, Reykjavík.
Ingólfur Gíslason, héraðs-
læknir, Borgarnesi.
Jón Guðbrandsson, skrifstofu
stjóri, Kaupmannahöfn.
Jón Halldórsson, skrifstofu-
stjóri og söngstjóri, Reykjavík.
Jón Þorsteinsson, leikfimi-
kennari, Reykjavík.
María Markan, söngkona,
Vareham, Darsel, Englandi.
Páll ísólfsson, tónskáld og
organleikari, Reykjavík.
Pétur Ingimundarson, slökkvi
liðsstjóri, Reykjavík.
Sigurður Guðmundsson. skrif
stofustjóri, Reykjavík.
Sigurður Halldórsson, húsa-
UMRÆÐUEFNI
DAGSINS.
Kalt bað í sundlaugunum í
frostinu. Aðsóknin að Sund-
höllinni. Litla skíðafólkið og
strætisvagnarnir. Hvenær
lýkur formiðdagsvist? Hve
lengi ber húsbændum að sjá
um vinnustúlku, sem veik-
ist? Bílferðir forstjóra Sam-
sölunnar. Skammir og ekki
skammir um Viíhjálm Þ.
ATHUGANIR
HANNESAR Á HORNINU.
VILTU KOMA BIEÐ MÉR inn
í Sundlaugar? sagði vinur
minn við mig f gær. — Hvað að
gera? spurði ég undrandi. Hann
svaraði: Fá sér bað, ég fer núna
á hverjum degi í Sundlaugarnar.
Ég spurði hann bara að því, hvort
hann væri hringlandi snarvitlaus
að halda að ég færi inn í sund-
laugar í þessu frosti (7 gráður).
En þeir eru alls ekki fáir, sem
sækja sundlaugarnar þó að frost
sé og ég veit að þeir hafa gott af
því.
ÞAÐ GEFUR EKKI góða hug-
mynd um framtíð Sundhallarinn-
ar, að aðsókn að henni skuli fara
sífellt minnkandi og þar með
tekjurnar. Hvernig stendur á
þessu? Reykvíkingar voru búnir í
fjölda mörg ár að bíða með eftir-
væntingu eftir henni og þegar hún
kom var hún bráðmyndarleg, þó að
segja megi að á henni kunni að
vera einhverjir gallar. Það er á-
reiðanlegt, að Sundhöllin er
lieilsuverndarstöð og að allir, sem
sækja Sundhöllina, hafa mjög gott
af því auk þess sem menn geta
lært þar íþrótt íþróttanna, sundið.
BJARNI OG MAGGI eru bræð-
ur. Bjarni er 10 ára, en Maggi 6.
Jónatan faðir þeirra, sem vinnur
við skrifstofustörf, hafði um dag-
inn hvað eftir annað áminnt dreng-
ina um það, að þeir mættu ekki
fara út á tjörnina, því að ísinn
væri ótraustur. Einn daginn, þegar
Jónatan kom heim, voru strákarn-'
ir ókomnir — en litlu síðar komu
þeir, og Bjarni var eins og hund-
ur af sundi dreginn, rennblautur
upp fyrir haus, en Maggi var, þó
ótrúlegt sé, þurr. Jónatan reiddist
— tók í hnakkadrembið á Bjarna,
háttaði hann og breiddi sængina
yfir hann, en Maggi horfði á Jóna-
tan. fór svo út úr stofunni og sagði:
„Þegar þér hefir hlýnað nóg, ætla
ég að flengja þig.“ Bjarni kúrði
sig niður, en Maggi beið eftir því
að bróður sínum hlýnaði. Við og
við spurði hann: „Hefir þér nú
ekki hlýnað nóg?“ Loks þegar
honum var ’farið að leiðast hve illa
gekk, hljóp hann til, kallaði á
pabba sinn og sagði svo: „Nú er
Bjarni víst orðinn nógu heitur“-
LÍTILL SKÍÐAMAÐUR skrifar
mér á þessa leið: „Finnst þér ekki
Ijótt, Hannes minn, að Strætó skuli
neita að flytja okkur inn að Ell-
iðaám? Ég er 8 ára og ætlaði með
kunningjum mínum á sunnudaginn
inn að ám og þaðan í Ártúnsbrekk-
una og leika mér á skíðum. Við
fengum aura til að fara í strætó,
en bílstjórinn neitaði. Við vildum
þó komast inn eftir og fengum
bara prívatbíl inn eftir með því að
leggja saman aurana okkar, en svo
urðum við að ganga alla leið heim
af því að við höfðum ekki meiri
aura. Góði, skammaðu nú strætó-
kallinn fyrir mig.“
smíðameistari, Reykjavík.
Sigurður Þórðarson, tónskáld
og söngstjóri, Reykjavík.
Sigvaldi Guðmundsson, sj álfs
eignarbóndi, Sandnesi, Stranda-
sýslu.
Stefán Guðmundsson, óperu-
söngvari, Kaupmannahöfn,-
Stefán Þórarinsson, hrepp-
stjóri, Mýrum í Skriðdal.
Þórdís Carlquist, frú ljós-
móðir, Reykjavík.
Þórhallur Sigtryggsson, kaup
félagsstjóri, Húsavík.
ÞAÐ ÞÝÐIR EKKERT að
skamma strætókallinn. Hins vegar
væri það gott ef Strætisvaganfé-
lagið gæti flutt skíðafólk inn að
ám. Það er mjög vont fyrir krakka
að þurfa að kaupa sér prívatbíl
inn eftir með skíðin sín, því að
varla er hægt að ætlast til þess,
að þeir geti gengið báðar leiðir.
HÚSMÓÐIR skrifar mér alllangt
bréf um vinnukonur. Hún spyr
mig hve lengi húsbændum sé skylt
að sjá fyrir vinnukonu sinni, sem
veikist, og auk þess spyr hún hve-
nær formiðdagsvist sé lokið. Ég
skal nú játa það, að ég er ekki
neinn sérfræðingur í vinnuhjúa-
lögum, enda er vafasamt að hægt
sé að ákalla vinnuhjúalögin við-
víkjandi öllum spursmálum, er
snerta vinnustúlkur á heimilum
hér í Reykjavík. Um það atriði
hve lengi húsbændum beri að sjá
fyrir vinnustúlkm, sem veikjast
hér í bænum og sem ekki eru árs-
stúlkur, mun ekki vera nein föst
ákveðin regla. Það mun í flestum
tilfellum verða samkomulag um
það. En það er áreiðanlegða talin
siðferðileg skylda húsbænda að
sjá fyrir þeim einhvern tíma. —
Það mun algild venja hér og mun
hafa gilt mjög lengi, að formið-
dagsvist sé lokið kl. 3 á daginn. Þó
munu margar stúlkur, sem eru í
formiðdagsvist, fara út þegar þær
hafa gengið frá borðbúnaði eftir
miðdagsmat.
ÍBÚI f SOGAMÝRI skrifar mér
bréf þrungið af vandlætingasemi
yfir því, að forstjóri Mjólkursam-
sölunnar skuli láta samsölubílana
aka sér oft á dag milli skrifstofu
sinnar og heimilis. Telur íbúinn
þetta óhæfu hina mestu og alls
ekki leyfilegt. Kemur hann með
mikinn útreikning um það, hvað
þetta kosti samsöluna, auk þess
sem þetta sé að fara í kringum
bannið við notkun einkabifreiða.
ÞETTA GETUR VEL VERIÐ, en
hér er ekki um stórvægilegt atriði
að ræða. Má vera að það sé ekki
rétt gert af forstjóranum að nota
bifreiðarnar þannig, en svona eru
forstjórar og það gildir allt annað
fyrir þá en vegavinnuverkamenn-
ina, sem fá fríar ferðir heim ein-
staka sinnum um helgar til mikils
angurs og kvíða fyrir þá, sem bezt
hugsa um framtíð þjóðarinnar á al-
þingi hennar.
ÞÁ SKRIFAR útvarpshlustandi
mér skammir um Vilhjálm Þ.
Gíslason, telur útvarpshlustandinn
að hann brjóti oft þá reglu að
hætta erindum sínum á réttum
tima. Ég hefi ekki tekið eftir
þessu, en vitanlega eiga sömu út-
varpslög að gilda fyrir Vilhjálm
og aðra útvarpsræðumenn. Veit ég
og að hann vill það sjálfur, því að
þetta er hinn prýðilegasti kall og
mér finnst hann sjálfum oft ágætur
í útvarpinu, sérstaklega þó á gaml-
árskvöld og vildi ég helzt bara þess
vegna að gamlárskvöld væru
miklu oftar. Vill ekki útvarpsráð
láta Vilhjálm tala um hlaupárin
næstkomandi hlaupársdag 29. febr-
úar n. k.?
Ilannes á horninu.
Verkalýðsfélög Finnlaids
ávarpa stéttarsamtðkio
á ðllnm Narðnrlðndin.
Landssamband finnsku
VERKALÝÐSFÉLAGANNA
hefir sent eftirfarandi ágrip, und-
irritað af formanni sínum, Vuori,
til verkalýössamtakanna annars
síaðar á Norðurlöndum:
„Hin norræna verkalýðshreyf-
ing, — 1 en ' í henni er
finnska verkalýðshreyfingin einn
hlekkurinn, raunar þó sá veik-
asti — hefir á síðustu árum látið
til sín taka til varnar réttindum
smáþjóða. Eins og allir vita,
hafa Finnar núna orðið að neýð-
ast til þess að grípa til vopna í
því skyni að vernda þessi rétt-
indi. Þeir berjast ekki einungis
fyrir frelsi Finna. Árásin á Finn-
land er jafnframt árás á rétt allra
smáþjóða til þess að lifa sjálf-
stæðu lífi. Ef þessi árás heppn-
ast, ef frelsi Finnlands verður
jhneppt í fjötra, ef finnsku þjóð-
inni verður drekkt í blóði og því
sem verra er — gasi, þá er frelsi
og réttur allra smáþjóða í hættu
statt. Ef heimurinn lÉtur þetta
ske, þá er þar með öllum þeim
grundvelli raskað, sem reynt var
að byggja líf þjóðanna á eftir
heimsstyrjöldina. Og það eina,
sem eftir verður, eru rjúkandi
rústir og limlest lík í Finnlandi
og fullkomið öryggisleysi allra
smáþjóða.
Þetta vita allar þjóðir. Og
hvers vegna á þá að vera að
skrifa um þetta. Það er til þess,
að þjóðirnar geri sér þetta full-
komlega ljóst. Það eru ekki ein-
asta finnsku heimilin, sem
finnsku hermennirnir berjast fyr-
ir. Þeir vita, að það er vegna
legu landsins, að þeir hafa, fyrst-
ir Norðurlandaþjóða, orðið heims
veldisstefnunni að bráð, sem hef-
ír læst þá klóm sínum, ef til vill
a miskunnarlausari hátt en dæmi
eru til áður.
En það er líka um fleira að
ræða en þetta. Ósigur Finna
myndi tákna ósigur menningarinn
ar. Hernaðara'ðferðir og pólitískt
siðferði árásarþjóðarinnar mun
eitra allt, sem verkalýðshreyfing-
in hefir kennt okkur að líta á sem
dýrmæt menningarverðmæti.
Fihnar eru mjög þakklátir fyrir
þann siðferðilega stuðning, sem
hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa
þeim í té látið. Og enn fremur
fyrir hina fjárhagslegu aðstoð.
Þeir vita nú, að þeir eiga ágæta
vini meðal hinna Norðurlanda-
þjóðanna.
Það hefir veitt þeim hugrekki.
Það styrkir þá í baráttunni, sem
þeir verða nú að heyja gegn of-
ureflinu. Síðustu dagana hefir
meginstyrkur þeirra legið i ein-
ingu finnsku þjóðarinnar. Hin
pólitízku herbrögð árásarþjóðar-
innar hafa ekki megnað að vinna
bug á þessari einingu, þvert á
móti. Og það þarf enginn að láta
Frh. á 4. síðu.
JOHN DICKSON CARR.
. , - - . : ___ ■ ___
Morðio í vaxiflífldasafiiinfl.
S2.
Hann horfði spyrjandi á konu sína.
— Nei, hrópaði hún. — Hún bar aldrei hálsmen. Flún sagði,
að það væri komið úr móð. Ég er viss um það. Ég ætti að vita
það.
Það virtist ekki neinna upplýsinga að vænta. Við þögðum
ofurlitla sturíd og regnið buldi á húsinu. Bencolin virtist vera
að hugsa sig um. Ég sá örlítið glott leika um varir hans. Klukk-
an var að slá tólf.
— Ég held ekki, sagði Bencolin — að við þurfum að spyrja
ykkur fleiri spurninga. Lausn málsins liggur ekki hér. Það er
þýðingarlaust að reyna að kynna sér hag ungfrú Martel meira.
Ég þakka ykkur, herra minn og frú fyrir upplýsingarnar. —
Verið viss um, að ég læt ykkur vita, hvernig málið gengur.
Húsbóndinn stóð á fætur. Við fórum út í rigninguna.
X. KAFLI
SKUGGI DAUÐANS.
— Gefið mér upplýsingaskrifstofu lögreglunnar, sagði Ben-
colin. Hann stóð með símatólið í hendinni.
Það heyrðist suð, svo var svarað: Líkrannsóknarstofan hér!
— Gefið mér niðurstöður rannsókna yðar á Odette Duc-
hene, sem fannst myrt nýlega í Signu.
— Odette Duchene, endurtók maðurinn, sem svaraði. —
Fundin 19. október 1930. fundin í ánni við Pont au Change?
— Rétt.
— Brotin höfuðkúpan, sem stafar af tuttugu feta falli. En
dauðameinið er hnífsstunga í hjartað, þumlungs breið og sjö
þumlunga djúp. Þegar hún fannst, hafði hún verið dáin í 18
klukkutíma.
— Það er allt og sumt. Má ég biðja um fjórðu deild. Lu-
trelle umsjónarmann.
Hauströkkrið var þegar tekið að færast yfir. Ég hafði ekki
fengið færi á því að hitta Bencolin fyrr en þetta. Hann hafði
orðið að fara heim á skrifstofu sína stundarkorn til þess að
afgreiða ýms mál rétt eftir hádegi, og klukkan var orðin yfir
fjögur þegar ég kom á skrifstofu hans. Og ég hitti hann ekki
þá strax í stóra herberginu með grænu gluggatjöldunum, þar
sem hann stjórnar rannsóknum málanna. Hann hefir einka-
herbergi efst í húsinu, en þaðan hefir hann símasamband við
allar rannsóknardeildirnar í húsinu og lögreglustöðina, sem
er þar rétt hjá.
Ile de la Cité, sem er eyja, eins og skip í lögun. í Signu, er
um míla að lengd. Við annan endann er Frúarkirkjan, en hinum
megin er garður. Mitt á milli er bygging rannsóknarlögreglunn-
ar. Gluggarnir á deild Bencolins eru hátt uppi. Og þaðan er
hægt að sjá yfir Parísarborg,
Við sátum í skuggalegu herbergi uppi undir þaki. Bencolin
sat við gluggann með símatólið í hendinni. Ég sat beint á móti
honum. Ég heyrði draugalegar raddir starfsmannanna hér og
þar í húsinu.
Það var löng þögn, meðan verið var að ná í m^nninn, sem
Bencolin hafði beðið um. Ég sá Bencolin drepa fingrum óþol-
inmóðlega á stólbríkina og mér varð litið út um gluggann. Úti
var sv:alur stormur. Regndropar stóðu ennþá á rúðunni. Ég
gat séð ljóskerin á brúnum og götunum.
— Lutrelle umsjónarmaður hér, heyrði ég rödd hrópa.
— Lutrelle, hvað hafið þér aðhafzt í Duchéne-morðmálinu?
— Það er ekki mjög mikið. Ég heimsótti móður hennar í
kvöld og þar var mér sagt, að þér hefðuð verið þar. Náði tali
af Durrand. Hann starfar í Martel-morðmálinu, er ekki svo?
— Jú.
— Hann segir, að þér álítið, að bæði morðin standi í sam-
bandi við klúbb svartgrímumanna á Boulevard de Sebasto-
pol. Mig langar til að brjótast þar inn, en hann sagði mér, að
þér hefðuð skipað svo fyrir, að ág léti það afskiptalaust. Er
það rétt?
— Já, eins og sténdur.
Röddin var önug: — Jæja, ef það eru skipanir, þá er ekki
meira um það að segja. En ég get ekki skilið ástæðuna. Líkið
fannst við Pont au Change, við einn brúarstólpann. Þar er
straumurinn harður. Líkinu hefir vafalaust verið kastað þar.
Brúin er rétt við endann á Boulevard de Sebastopol. Það hefði
verið hægt að bera líkið beina leið frá klúbbhúsinu.
— Hafið þér tekið eftir nokkru grunsamlegu?
— Nei, við höfum yfirheyrt ýmsa, sem búa í nágrenninu.
— Hverjar eru niðurstöður rannsóknanna?
— Þar eru engar upplýsingar. Hún lá svo lengi í vatninu,
og það hefir eyðilagt öll verksummerki. En þó fundust gler-
brot í andliti hennar, og það er litað gler. Annaðhvort hefir
hún dottið út um glugga, eða henni hefir verið hent út um