Alþýðublaðið - 05.02.1940, Side 1
RITSTJÖBI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ARGANQUR.
MANUDAGUR 5. FEBR. 1940.
29. TÖLUBLAÐ
Finnskur hermaður á verði í Viborg, á bak við Mannerheimlínuna.
MðrgbúsíVlborgíbJðrtu
báll eftlr loftárás í gaer
---1--- •
50 sprengjum var varpað niður yfir borgina.
Frá fréttariíara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
T5 ÚSSAR gerðu ægilegar ioftárásir á margar finnskar
^ t borgir í gær og segir í tilkynningu finnsku stjórnar-
innar, að um 100 manns hafi beðið bana af völdum þeirra
og um 200 særst.
Hroðalegastar voru loftárásirnar á Viborg og taldist
syó tily að um 50 sprengjum hefði verið varpað niður yfir
hana. Þar á meðal voru margar íkveikjusprengjur. Hæfðu
árásarflugvélarnar flestar stærstu byggingar borgarinriar,
þar á meðal dómkirkjuna. Kviknaði í mörgum þeirra og
voru þær enn að brenna í gærkveldi. Miklar skemmdir
* urðp einnig á verkamannahverfum borgarinnar.
Mikill meirihluti, eða um fjórir fimmtu hlutar borgarbúa,
hafa þ'egar fyrir löngu verið fluttir burt vegna loftárásarliætt-
unnar. Líkur eru til að manníjónið h’efði annars orðið miklu
meira.
Biissar fg nýjao llðstyrk
i Kyrjðlanesi.
Rússar héldu áfram árásum
sínum á Mannerheimvíggirð-
ingarnar í gær, en öllum á-
hlaupum var hrundið. Finnar
halda því fram, að um 1000
menn hafi fallið af liði Rússa.
Nú telja menn líklegt, að Rúss-
ar muni halda áfram áhlaup-
um sínum á Mannerheimvíg-
girðingarnar, þar sem fréttzt
hefir, að þeir dragi enn að sér
nýtt og óþreytt lið.
ENNTAMÁLARÁÐ
Iaúk á laugardaginn við
úthlutun til skálda, lista-
manna og fræðimanna. En
því var eins og kunnugt er
falin þessi úthlutun af al-
þingi.
TII skálda og listamanna:
Forseti finnsku verkalýðsfé-
laganna, Vusra, segir í yfirlýs-
ingu, sem hann hefir nýlega
gefið út, að finnsku verkamönn-
unum sé vel kunnugt um kjör
og aðbúnað rússneskra verka-
manna og hafi enga löngun til
þess að vera í sporum þeirra.
Hinir heimsfrægu fimisku í-
þróttamenn Nurmi og Máki
fengu stórkostlegar móttökur
'er þeir komu til New York í
gær. Þeir ætla að sýna íþróttir
í Bandaríkjunum til ágóða fyr-
ir Finnland. FÚ.
Davíð Stefánsson 2400; Elín-
borg Lárusdóttir 800; Guðfinna
Þorsteinsdóttir 500; Guðmundur
Böðvarsson 800; Guðmundur
Friðjónsson 2400; Guðm. Uaga-
lín 3000; Guðm. Ingi Kristjáns-
son 500; Guðm. Kamban 1800;
Frh. á 4. síSu.
Vilbjálmir fyrrver-
andi Þýzkaiands-
keisari vili iáta
hjáipa Fmnnm.
OSLO í gæi’kveldi. FÚ.
ILHJÁLMUR fyrrverandi
Þýzkalandskeisari, sem
ekki hefir látið hafa neitt leftir
sér varðandi stjórnmál frá því
hann afsalaði sér völdum, hefir
í einkabréfi skrifuðu 16. janúar
komizt svo að orði, að hinir
glæsilegu sigrar Finna hafi eytt
„gloríu bolsévismans“.
Styrjaldarþjóðirnar ætti að
hætta að berjast, segir Vil-
hjálmur fyrrverandi keisari, og
heita kröftum sínum Finnum til
hjálpar.
Finnski ráðherrann Mantere
talaði á fjölmennum fundi 1 Os-
lo í gær. Hann lét í ljós von-
brigði yfir því, hversu fáir sjálf
boðaliðar kæmu frá Svíþjóð og
Noregi.
Finnar geta ekki varið land
sitt til lengdar, sagðí hann,
nema þeir fái herafla frá öðr-
um þjóðum sér til aðstoðar. Það
væri. „stærðfræðilega ógerlegt",
að Finnar gætu varizt, án að-
stoðar annarra þjóða. Þess
vegna byggjust Finnar við, að
allar frelsiselskandi þjóðir
kæmu þeim til hjálpar, annars
vofir ógnaröld bolsévismans
ekki aðeins yfir Finnlandi, held-
ur og yfir nágrannalöndum
Finnlands.
Hverfisstjórar Alþýðuílokks-
félagsins.
Af sérstökum ástæðum verður
fundinum, sem átti að verða
þriðjudaginn 6. p. m., frestað til
þriðjudagsins 13. þ. m.
Sigurður Helgason,
Grundarstíg 10, hefir lokið laga
prófi með fyrstu einkunn, 126,1
stig.
Styrkjnm til skálda, listamanna og
fræöimanna var úthintað á laugard.
------<►-----
Skáldastyrkur Halldórs Kiljans Laxness
var lækkaður úr 5000 kr. niður í 1800.
styðja áfram komm-
ðnista í Hafnarfirði.
Samþyktu að vera áfram i
klofnmgssambanðinu<
v
ERKAMANNAFÉLAG-
IÐ HLÍF í Hafnarfirði
hélt framhaldsaðalfund
sinn í gær. Var fimdurinn
illa sóttur. Aðalefni fundar-
ins voru lagabreytingar og
voru þær flestar eða allar
felldar.
Ein lagabreytingin, sem bor-
in var fram, var á þá leið, að
taka upp hlutfallskosningar í
félaginu, en hún var felld,
enda þarf ákveðna atkvæðatölu
til þess að lagabreyting sé gild,
meirihluti atkvæða er ekki
nógur.
Þá var fellt með 38 atkvæð-
um gegn 29 að láta kosningu á
stjórn fara fram í skrifstofu fé-
lagsins milli funda.
Þau tíðindi gerðust á fundin-
um, að samþykkt var að vera
áfram í klofningssambandi
kommúnista. Hefir þar með
verið staðfest að sjálfstæðis-
flokkurinn hefir enga ákveðna
stefnu í afskiptum til komm-
únista. Með þessari samþykkt
er því slegið föstu, að hann vill
áfram styðja kommúnista í
klofningstilraunum þeirra í
verkalýðssamtökunum.
í Hafnarfirði er ákveðin
samvinna um þetta milli þing-
manns kjördæmisins og þeirra,
sem fylgja honum og kommún-
ista. Þeir einu, sem greiddu at-
kvæði gegn þessu, voru Alþýðu-
flokksmenn.
Flngvélin TF Orn
sennilega ónýt.
■p LUGVÉLIN TF. Örn, en
henni hvolfdi á Slterja-
firði á laugardaginn, eins og frá
hefir verið sagt hér í blaðinu,
er að öllum líkindum ónýt.
Þó hefir ekki farið fram fulln-
aðarrannsókn á skemmdunum
ennþá.
Flugvélin var dregin á land í
gærmorgun og kom þá í ljós, að
hún var mjög mikið brotin og
bjóst flugmaðurinn, Örn John-
son við, að hún væri ónýt.
Flugvélin er vátryggð hjá
Sjóvátryggingafélaginu fyrir 55
þúsund krónur.
Samningar byrjaðir
um flngsamgðngnr
miili Norðnr-Amer-
ika og Norðnrlanda.
KHÖFN í morgun. FÚ.
Spkraskýlið í Sand-
gerði er nú Sullbúið.
ÞaH getuir teklð á nxóti tíu sjúkl*
ingum f eimu, ef þðrf krefur.
C TJÓRN Rauða Kross
^ íslands bauð í gær
blaðamönnum að skoða hið
myndarlega sjúkraskýli, sem
félagið hefir látið reisa í
Sandgerði. Voru með í för-
inni auk blaðamanna margir
læknar, m. a. læknar úr
Keflavík, stjórn Rauða
Krossins, Sigríður Eiríks-
dóttir, formaður hjúkrunar-
kvennafélagsins — o. fl.
Rauði Krossinn er alþjóðleg-
ur félagsskapur, eins og kunn-
ugt er, og vinnur áhugastarf í
hjúkrunar- og líknarmálum. —
Þetta hefir Rauði Kross íslands
líka gert hér og ekki sízt með
þessu sjúkraskýli í Sandgerði.
Miklir erfiðleikar voru á því áð-
ur en sjúkraskýlið var byggt
að koma sjómönnum í Sand-
gerði til skjótrar hjálpar, ef
þörf krefði. Félagið byrjaði
fyrir 10 árum starf sitt í Sand-
gerði með því að senda þangað
hjúkrunarkonu og við það kom
enn betur í Ijós þörfin fyrir
sjúkraskýli. Þess vegna réðst
félagið, þrátt fyrir féleysi, í
byggingu þess og er það nú loks
orðið fullgert að öllu leyti.
Stendur það á ágætum stað, svo
að segja umkringt af vinnu-
stöðvum og ,,bröggum“ sjó-
mannanna og því mitt á meðal
þeirra. Það er hið myndarleg-
asta hús að innan og utan og
getur tekið við 10 mönnum í
einu ef þörf krefur. Auk sjúkra-
stofanna og annars, sem venju-
lega tilheyrir sjúkrahúsum, eru
í kjallara hússins steypuböð og
auk þess finnsk gufubaðstofa og
hvíldarherbergi. Börn í Sand-
gerði fá þarna ókeypis bað, en
sjómenn hafa notað böðin mjög
mikið.
Menn geta skilið þörfina fyr-
Frh. á 4. síðu.
Myndin var tekin í gær, þegar flaggað var á bústöðunum. Hér
sjást nokkur hús, en þau eru alls 10, öll af sömu gerð.
Hinir nýju verbamannabústaðir.
Lottárásir ð nin skip við
Englandsstrendnr i íyrradag
------»------
Að minnsta kosti fiórnm virðlst hafa vtrið sðkkt,
en flmm irásarllngvélar vorn lika skotnar niðnr
" ♦ --——
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
TÓLF ÞÝZKAR SPRENGJUFLUGVÉLAR gerðu loftárásir á
samtals níu skip á siglingaleiðum við austurströnd Eng-
lands á laugardaginn og voru flest þeirra brezk, en eitt belgiskt
og eitt norskt. Svo virðist að þehn hafi tekizt að sökkva að
minnsta kosti fjórum þeirra, þar á meðal norska skipinu, sem
ekki er tenn kunnugt, hvað hét.
Samkvæmt tilkynningu Breta tókst að skjóta niður fimm
af hinum þýzku flugvélum.
FULLTRÚAR frá flugmála-
félögum Norðurlanda hafa
nú byrjað á samningum við ut-
anríkismálaráðuneyti Banda-
ríkjanna um væntanlegar flug-
samöngur milli Norðurlanda og
Amcríku með lendingarstöð á
íslandi.
Eitt af hinum brezku skipum,
„Killdale“, 3600 smál., sendi,
samkvæmt FÚ.-skeyti, út neyöar-
skeyti um, að það væri að
sökkva. Tveim björgunarbátum
var hmndið á flot, og tókst að
bjarga 15 mönnum af áhöfninni,
6 fórust. Þá var gerð loftárás á
smáskipið „Udale“. Var skotið af
vélbyssum á skipið og skipstjór-
inn, sem var á stjórnpalli, beið
bana, en 3 menn særðust.
Þá var gerð tilraun til að
sökkva litlum togara, 200 smál.
að stærð, „Rose of England". —
Frh. á 4. síðu.