Alþýðublaðið - 07.02.1940, Page 1
tJTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOEKUEXNN
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
XXI. ARGANGUR.
MIÐVIKUDAGUR 7. FEBR. 1940. 31. TÖLUBLAÐ
SJóornsta átl af Sand«
gerðl seint i gærkveldi.
----———
Það sásf til S eða 9 skipa, senni*
lep irezkra togara, sem kafbáts
árás virðist hafa verið gerð á.
—.—.—«—--
SVO VIRÐIST, sem sjóorusta hafi verið háð í gærkveldi
klukkan tæplega 8 skammt undan Sandgerði og að
þar hafi átzt við 8 eða 9 togarar annarsvegar og kafbátur
hinsvegar,.
Mzk ioftáras ð
norskt skíp. |
ÍBðfoia flýöi f björg- i
nnarbötana, en fimm
menn förnst.
OSLO í morgun. FÚ. jj
ÍÐASTLIÐINN Iaugar- ij
dag gerðu þrjár !;
þýzkar flugvélar árás á 1;
j; eimskipið „Tempo“ frá 1;
!; Oslo. Eiuifremur var skot- ;j
!; ið af vélbyssum hinna ;j
ij þýzku flugvéla. Þetta gerð- jj
;j ist, er skipið var á siglinga- jj
leið, við austurströnd j!
Bretlands. j!
Áhöfnin, 14 menn, fór í !l
j! björgunarbátana. Annar !;
jl þcirra, 'en í honum var !;
j; skipstórinn og 6 menn, ;j
!; náði sambandi við brezkan
björgunarbát, sem tók við j
mönnunum. Hinum bátn- j!
um hvolfdi nokkur hundr- j!
j uð metra frá landi og fór- !;
ust fimm menn, sem í hon- l;
;! um voru. I;
Athygli
skal vakin á því, a'ð afgreiðslu
fyrir almenning á skömmtunar-
skrifstofu Reykjavíkurbæjar er
Jokið í þessari viku. Þeir, sem
éíga erindi við skrifstofuna, þurfa
því að fá sig afgreidda fyrir
næstu helgi.
Síðdegis í gœr, eða undir
kvöld, eftir að farið var að
skyggja,. sáu Sandgerðisbúar
Ijós rétt fyrir utan á, að því er
þeim taldist til, 9 skipum. Virt-
ust þetta vera brezkir togarar
að veiðum. Um kl. 7,50 í gær-
kveldi heyrðu Sandg'erðisbúar
allt í einu allmikla skothríð og
er þeir fóru að gæta að, sáu
þeir að kastljós, fremur dauf,
sem st'efndu lágt, léku um tvo
togara af þeim 9, er þeir töldu
vera þarna.
Samtímis því, að skothríðin
hófst, slokknuðu öll Ijósin á
togurunum, en það sást þó, að
þeir settu á fulla ferð, en héldu
þó fram og aftur á litlu svæði.
Þeir kvteiktu og við og við á
Ijósunum, en slökktu þau jafn-
harðan aftur. Jafnframt dundi
við hörð skothríð og voru hljóð-
in af skotunum mjög misjöfn,
eins og skotið væri af mjög ó-
líkum byssum.
Skothríðin stóð ekki lengi og
er henni var Iokið, kveiktu
togararnir aftur á ljósunum og
fóru saman í þéttan hnapp. —
Voru þeir þannig nokkra stund,
en sundruðust svo aftur og var
eins og þeir færu aftur að veiða.
Mönnum ber ekki saman um
það í Sandgerði hvort ljósin á
togurunum voru 8 eða 9 áður
en skothríðin hófst, en 'eftir að
henni var lokið, voru þau níu.
Eru leiddar getur að því, að
þýzkur kafbátur hafi ráðizt á
hóp brezkra togara og að annað
hvort hafi hann gefizt upp við
árásina, eða togararnir hafi
sökt honum.
Márásiroar á brezk skip
undanfarið aðeins byrjnn,
segir pýzknr flotaforinqi.
Búlzt við að árásirnar á flutninga-
skip muni fara barðnandi’ með vorinu.
KAUPMANNAHÖFN í gærkveldi. FÚ.
HÍTTSETTUR ÞÝZKUR FLOTAFORINGI hefir látið svo um
mæít, samkvæmt því sem Kaupmannahafnarblaðið „Ber-
lingske Tidende“ skýrir frá í dag. að loftárásir Þjóðverja á hrezk-
ar flutningaskipalestir undanfarna daga séu aðeins lítið sýnis-
horn af því, sem í væfndum sé af slíkum hernaðaraðgerðum. Af
þessu þykjast menn mega ráða, að m'eð vorinu muni Þýzkaland
Ieggja enn meiri stund á þessa hernaðaraðferð.
Fregnir um skipatjón af
völdum styrjaldarinnar eru sí-
fellt að berast.
Norskt vélskip, sem var á leið
i'rá Portúgal til Noregs, „Sego-
via“ að nafni, og sænskt gufu-
skip. sem hét ,,Andalusia“, hafa
hvorugt komið fram, og ætla
menn að bæði hafi farizt. Á
Frh. á 4. síðu.
ísalög hafa nú um lengri tíma valdið stórkostlegum samgönguvandræðum og flutningateppu
í Eystrasalti. dönsku sundunum og Kattegat, eins og sagt hefir verið frá í fréttunum undan-
farnar vikur. Hér er mynd frá Eystrasalti. Þrjú skip sjást frosin föst 1 ísnum.
Allt efni til hitaveitunnar fær
að faraóhindrað til landsins.
-----4---
Bretar munn ekkert hald leggja á hessar
vðrnr pé að pær séu af pýzkum uppruna.
Frakkar hafa yfir
vopnnm.
Þelt telja Maginotlin-
nna óvlnnandi.
LONDON í morgun. FÚ.
RAKKAR hafa nú yf-
ir 6 milljónir manna !;
undir vopnum, að því er !;
einn þeirra sérfræðinga |
sagði, sem er í hernaðar-
legri nefnd franskri, ný- \
kominni til Englands.
Hann kvað Maginotlín- <!
una hafa verið mikið end- |!
urbætta síðan styrjöldin !;
byrjaði og nú væri raun-
verulega um þrjár víggirð- !;
ingar að ræða. Fyrir frani- J
an fremstu röð víggirðing-
anna væri gaddavírsgirð- ;
ingar og væri vírinn sam-
tals 15 000 km. á lengd.
Maginotlínan hefði kost-
að meira en 100 orustu-
skip, en hún væri svo öfl-
ug, að Þjóðverjar gætu
ekki unnið á henni með
skotum úr stærstu fall-
byssum sínum.
O ÍKISSTJÓRNIN fékk í gær tilkynningu frá Sveini
Björnssyni sendiherra í Kaupmannahöfn, um að nú
væri tryggt, að engar hömlur yrðu settar á það, að efni
til hitaveitunnar yrði flutt til landsins.
Ranði krossinn kall-
ar f dag.
Eins og kunnugt er, er hér aðallega um þýzkar vör-
ur að ræða, og Bretar hafa lýst yfir því, að þeir myndu
leggja hald á allar útflutningsvörur frá Þýzkalandi. Hafa
þeir síðan 4. desember framkvæmt þessa ákvörðun sína
og þar með stöðvað að miklu leyti útflutningsverzlun
Þjóðverja.
Nú hafa, samkvæmt tilkynningu sendiherra íslands í Kaup-
mannahöfn til ríkisstjórnarinnar tekist samningar við Breta um
að allt efni til hiíaVeitunnar, þó að það sé af þýzkum upp-
runa, megi flytja til landsins, án íhlntunar brezkra herskipa.
Rauði kross íslands
hefir merkjasölu á göt-
um bæjarins í dag. Á-
góðanum af þessari merkja-
sölu verður varið til þess
að halda uppi ýmis konar
starfsemi félagsins og hrinda
nýrri af stað, eins og skýrt var
frá hér í blaðinu í gær. Bæjar-
búar! Styrkið þessa starfsemi,
kaupið merki dagsins.
Bléðngir bardagar
noréan við Ladoga.
—-————------
Leifarnar af 18. herfylki Rússa verj-
ast ennþá, en eru innikróaðar.
--- ■». —-
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
RIMMILEGIR BARDAGAR standa enn yfir á norð-
urbökkum Ladogavatns. Sú fregn er bórin til baka
að leifarnar af 18. herfylki Rússa hafi gefizt upp í Kitela,
þar sem þær eru inni króaðar. Rússar hafa beðið mikið
manntjón, en gera ítrustu tilraunir til þess að losa sig úr
þeirri herkví, sem Finnar halda þeim í.
Þó að lítið hafi verið rætt um *
þetta mál opinberlega undan-
farið hér heima, þá hefir ríkis-
stjórnin haft það með höndum
og margir hafa óttast, að ekki
myndi fást leyfi til flutnings á
efninu og þar með myndi hita-
veitan að fullu stöðvast, þegar
greftri og öðrum undirbúnings-
framkvæmdum væri lokið. Og
málið hefir líka reynzt erfitt.
Nú er þó loksins trygging
fengin fyrir því, að efnið fæst
hingað — og að framkvæmdir
við hitaveituna geta haldið á-
fram af fullum krafti.
Þetta eru mikil gleðitíðindi.
Nú ríður á því að fram-
kvæmdum Verði hraðað eins og-
frekast er kostur, að svo margir
menn verði teknir í vinnu, sem
mögulegt er og að á tengu standi
þegar efnið kemur, sem aðallega
mun vera pípurnar. Hitaveitan
þyrfti helzt að vera fullbúin í
byrjun næsta vetrar, því að e£
við eigurn aftur að taka öðrum
ófriðarvetri, þá mun það koma
í ljós, að það verður erfiðara
en að komast yfir þann fyrsta.
Kolaverð fer síhækkandi og það
mun áreiðanlega halda áfram að
liækka, meðan á stríðinu stend-
ur.
Á Kyrjálanesi héldu Rússar
uppi stöðugum áhlaupum á
Mannerheimlínuna í gær og er
búizt við því, að þeir muni
Ieggja mikið kapp á að ná þar
einhverjum áfangri fyrir þ. 23.
febrúar, en þá eru fyrirhuguð
hátíðahöld rauða hersins um allt
Rússland, og telja mtenn ekki
nema eðlilegt að yfirherstjórn
Rússa þyki súrt í broti. ef hún
hefir ekki frá neinu öðru að
skýra en ósigrum í Finnlandi
við það tækifæri.
j En í gærkveldi hafði Finnum
enn tekizt að hrinda öllum á-
lilaupum Rússa á Mannerheim-
línuna.
ítSlsfe hergðgn i leið til
Finnlands jrtir Frabfeland
LONDON í morgun. FÚ.
í vikuyfirliti finnsku stjórn-
arinnar segir, að rússneskir flug
menn hafi vikuna, sem leið, —
varpað 6800 sprengjum yfir
Ursknrflur kauplags-
nefudar f ðeilanáli
Iðju og atvioDorek-
eoda.
, , v
A GREININGUR varð á milli
Iðju og Félags íslenzkra
iðnrekenda um kaupuppbót til
kvenna, er vinna verk í ákvæð-
isvinnu. F.Í.I. hélt því fram, að
kaupuppbótin skyldi aðeins
miðuð við fasta kaup, sem eftir
taxta Iðju er 150—160 krónur
á mánuði. Iðja hélt því fram,
að ákvæðisvinnufólkið ætti að
fá kaupuppbót af því kaupi,
sem það bæri úr býtum í á-
kvæðisvinnunni, þó það færi
fram úr kauptaxta félagsins.
Kauplagsnefnd féllst á skoðun
Iðju í þessu máli og úrskurðaði
að kaup kvenna í ákvæðisvinnu
kæmi undir 1. fl. kaupuppbótar.
Brosandi land fram-
sýning f gærkvöidú
P RUMSÝNING var í gær-
kvöldi á Lehar-operettunni
Brosandi land. Var leikhúsið
troðfullt og var óperettunni og
leikendum og söngvurum tekið
ákaflega vel. Urðu söngvararnir
hvað eftir annað að endurtaka
lögin. í lokin ætlaði fagnaðar-
látunum aldrei að linna.
Finnland og haí'i 145 manns
verið drepnir, en 189 særst.
í fregn frá París segir, að
flugvélar og önnur hergögn frá
Ítalíu á leið til Finnlands, er
stöðvuð voru í Þýzkalandi, og
endursend til Ítalíu, hefðu nú
verið send áleiðis til Finnlands
yfir Frakkland.