Alþýðublaðið - 09.02.1940, Page 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR. FÖSTUDAGUR 9. FEBR. 1940. 33. TÖLUBLAÐ
Alþýðuflokkurinn á Englandi
hefir birt friðarskilmála sína.
Enginn friður hugsanlegur fyrr en Hitler hefir ver
ið steypt og Pólland og Tékkóslóvakía eru frjáls
-- ♦---______
Rfkjasamband framtfðarskipnlag Evrópn
Majór Attlee
form. enska Alþýðuflokksins
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
A LÞÝÐFLOKKURINN Á ENGLANDI gaf í gær út
ávarp, þar sem hann setur fram kröfur sínar í sam-
bandi við friðarsamningana að stríðinu loknu.
Flokkurinn lýsir því yfir, að hann telji frið ekki hugs-
anlegan fyrr en þýzku nazistastjórninni hefir verið steypt
og hinar undirokuðu þjóðir „þriðja ríkisins“, Tékkar Sló-
vakar og Pólverjar, hafa aftur fengið frelsi sitt.
Hinsvegar tekur hann það fram, að hann muni berj-
ast gegn því, að Þýzkaland verði svift þýzkum löndum eða
liðað sundur í fleiri en eitt ríki. Öryggi og framtíð þýzku
þjóðarinnar verði að tryggja jafnvel við komandi friðar-
samninga og þeirrar frönsku.
Flokkurinn telur, að stefna heri að ríkjasambandi í
Evrópu til þess að afstýra stríði í framtíðinni.
Mikið a! vörnm
með Goðafossi í
gær frá Ameríkn
GOÐAFOSS kom hingað í
gær klukkan 1 úr Ame-
ríkuferð. Var hann með allmik-
ið af vörum. Ennfremur komu
með honum tveir farþegar, Hall-
dór Kjartansson kaupmaður og
Mr. Taylor.
Mr. Taylor er amerískur rit-
höfundur, sem ætlar að dvelja
hér á landi um tíma og skrifa
um ísland.
Vörurnar voru aðallega mat-
vörur, svo sem haframjöl, rúg-
mjol, baunir, kaffi og sykur.
Ennfremur hænsnafóður, járn-
Frh. á 4. siðu.
¥ T T AF ummælum í blaði
kommúnista í dag um
Barða. Guðmundsson þjóð-
skjalavörð og afstöðu hans til
styrkveitinga til listamanna
í Menntamálaráði, snéri Al-
þýðublaðið sér til þjóðskjala-
varðarins í morgun og spurði
hann, hvað hæft væri í um-
mælum blaðsins.
Barði Guðmundsson svaraði:
„Ég vil fyrst og fremst taka
þáð skýrlega fram, að ég hefi
ekki óskað eftir að koma frarn
neinum upplýsingum í Þjóðvilj-
nnum unr afstöðu mína til styrk-
vejtinga menntamálaráðs. — Að
vísu er það rétt, aö ég átti tal
i síma viö Einar Olgeirsson í
gær og lýsti yfir undrun minni
)dir hinum ruddalegu árásum
blaðs hans á menntamálaráð og
í ávarpinu, s'em vakið hefir
mjög mikla athygli, er það tekið
fram, að ekki sé hægt að semja
frið upp á loforð ein. Það nægi
ekki að Tékkóslóvakíu og Pól-
landi sé lofað frelsi á ný. Þýzki
herinn verði að hverfa á burt
úr þessum löndum, fyrr sé eng-
inn friður mögulegur,
Annað ávarp frá Jafn-
aðarmannaflobki Þýzka-
lands.
Jafnaðarmannafloklmr Þýzka-
lands, sem nú hefir aðalbækistöð
sína landfbótta í París, gaf einnig
í gær út ávarp um stríðið.
Hann lýsir þvi yfir, að skilyrð-
ið fyrir friði og frelsi sé fyrst og
fremst það, að nazistastjómmni
verði steypt á Þýzkalandi og
lýðræðisstjórn stofnuð þar á ný.
þakkaði honum fyrir, að ég hafði
ekki farið varhluta af því góð-
gæti, því að vitaö væri, áð fæstir
liefðu sóma af því að vera lofaðir
í Þjóðviljanum.
En úr því að þessum veitingar-
málum hefir verið hreyft, þá vil
ég segja það, að mér er ljúft
að viðurkenna það, að ég met
þá báða mikils sem rithölunda,
Halldór Kiijan Laxness og Þór-
fierg Þórðarson.
Annars er það að segja um
starfsemi menntamálaráðs, að
það hefir ætíð talið sér skylt að
gæta hins fyllsta hlutleysis í veit-
ingurn sínum, enda hafa aldrei
komið fram opinberlega kvartanir
yfir gerðum þess, fyrr en nú.
Það sem Alþýðublaðið hefir sagt
um þessi mál, tei ég fyllilega
réttmætt, Frh. á 4. síðu.
Tíundi k«er porps-j
búi var sketinn!
LONDON í gærkveldi. FÚ.
REGNIR hafa borizt J;
um fjöldainorð í þeim
I hluta Póllands, sem Þjóð- <|
verjar ráða yfir.
I; í þorpi einu skutu tveir j|
1; Pólverjar, sóm þýzka lög- j!
;; reglan elti. á lögreglu- !|
;; menn. í hefndarskyni var 1;
]; tíundi hver þorpshúi skot- l;
;; inn. !;
í öðru þorpi, nálægt !;
j: Krakau, voru 72 Pólverjar ;j
j; skotnir fy.rir sömu sakir. * ;j
i;
HAsrannsékn hjá
vérzlnnarfnilMa
so vétstjórnarinna r
í París
OSLO í morgun. FB.
ÚSRANNSÓKN, sem lög-
reglan í París gerði ný-
lega í skrifstofmn verzlunar-
fulltrúa sovétstjórnarinnar, hef-
ir vakið mikið umtal.
Húsrannsóknin var vandlega
undirbúin og komu alít í einu
í skrifstofurnar 100 óeinkennis-
klæddir franskir lögrteglumenn,
kyrrsettu í bili alla starfsmenn,
opnuðu skjala- og peninga-
skápa, og tóku á brott með sér
ýms plögg.
Síarfsmönnunum var ekki
sleppt, fyrr en búið var að gera
húsrannsókn í einkahíbýlum
þeirra,
Rússneski sendiherrann 1
París hefir mótmælt húsrann-
sókninni og telur hana brot á
alþjóðalögum, en franska
stjórnin neitar að taka mótmæl-
in til greina og segir, að það
hafi verið fyilstu ástæður fyrir
hendi til þess að gera þær hús-
Frb. á 4. slðti.
Stýrkveitingar leutuiia
ráðs til skálda oglistamaooa
Vlðtal við Barða Guðmundsson i rnorgun
Rússar hafa ekki tekið marga finnska fanga. En hér er mynd af einum þeirra dauðum í snjón-
um. Rússar skildu hann eftir, þegar þeir urðu að flýja undan Finnum, bundu hendur hans
á bak aftur og skutu hann, þannig lá hann í snjónum, þegar finnskur hermaður kom að honum.
Mannerheimlínan hvergl rof
in þrátt fyrir látiaus áhlaup
'Em Msiir haSa sétt fram elnn hálfan km. og
Flnnar orðíð að yflrgefa 1 eða 2 varnarstððvar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun. *
SAMKVÆMT síðustu fregnum frá Helsingfors hefir
Rússum hvergi tekizt að rjúfa Mannerheimlínuna,
þrátt fyrir látlaus áhlaup. En það er viðurkennt af Finn-
um, að þeir hafi orðið að yfirgefa eina eða tvær varnar-
stöðvar í fremstu röð víggirðinganna, í 30—40 kílómetra
fjarlægð frá Viborg, og hafi Rússar þokað vígstöðvum sín-
um þar fram, á svæðinu framan við Mannerheimlínuna,
um IV2 kílómetra.
Þessi sókn, sem nú er búin að standa í ellefu daga sam-
fleytt, hefir kostað Rússa ógurlegt manntjón og mikið af
hergögnum. En þeir hafa mörgum herfylkjum á að skipa
á Kyrjálanesinu, og þykir augljóst að þeir muni ætla sér
að halda áhlaupunum áfram til þess að þreyta Finna, sem
ekki geta teflt fram nýju og óþreyttu liði í hverri viður-
eign eins og Rússar.
Yfir 6000 danskir
verkamenn bjóðasttii
að fara tii Flnnlands.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
FIR 600 verkameim, bæSi
karlar og konur, ha£a
gefið sig fram til vinnuþjón-
ustu í Finnlandi, og cru þess
meira að segja dænú, að nýgift
hjón bjóðast til að fara bæði
til Finnlands og ganga í þjón-
ustu hins opinbcra.
Einn af kunnustu yngri rit-
Frh. á 4. síða.
Brezka verkalýðssendinefnd-4 ’
in, sem fór til Finnlands og ann-
arra Norðurlanda er nú komin
heim til Englands aftur, og
hefir formaður hennar, Sir
Walter Citrine lokið miklu lofs-
orði á vörn finnsku þjóðarinn-
ar.
Annar nefndarmaður, Noel
Baker, komst svo að orði, að
Finnar væri yfirnáttúrleg þjóð.
Hann kveðst aldrei hafa séð
hermenn nokkurrar þjóðar, sem
stæðust samanburð við finnsku
hermennina.
Nefndarmenn. kváðust hafa
verið sjónarvottar að mörgum
loftárásum og eyðileggingar-
verkum Rússa. Segja þeir, að
flugmenn þeirra hafi varpað
sprengikúlum á hvað sem var,
án nokkurs tillits til, hvort um
hernaðarlega staði var að ræða
eða ekki. Það, sem Finnar mest
þarfnast, sagði hann, er flugvél-
ar og aftur flugvélar, og sjálf-
boðaliðar í ílugherinn.
Karlakór Iðnaðarmanna
endurtekur Bellmannshljóm-
leika sína í kvöld kl. 7,15 i
Gamla Bíó. Söngstjóri er Páll
Halldórsson,
HæstaréttardóKisr í iorfl-
un út af ráðningasamningi.
—--- 4- --—
Héraösdémiiplnii var émerktnr.
-m- MORGUN var kveðinn upp
J[ dómur í Hæstarétti í málinu
Ingibjörg Bjarnadóttir gegn
Gunvter E. Limkær út af ráðn-
ingarsamningi.
Segir svo í dóminum:
„Aðilja greinir á um það, hvort
stefnda hafi ráðist til áfrýjanda
óákveðinn tíma eða eitt ár.
Stefnda kemst svo að orði í
greinargerð sinni í héraði um
ráðningarkjörin: „Aftalen blev
som flg. 110 Kr. pr. Mdr. samt
fri Station og Hen- og Hjem-
rejsen betalt paa II. Klasse paa
1 Aar.“ Nánar skýrir hún þetta
þannig, að ráðningartíminn hafi
verið óákveðinn, en að hún hafi
því að eins átt rétt á að fá heim-
fararkostnað greiddan, að starfs-
tíminn yrði eitt ár. Finna það í
Kaupmannahöfn, Ludvig Mel-
chior, er hafÖi milligöngu um
ráðningu stefndu til áfrýjanda,
hefir hins vegar vottað það, að
umsaminn ráðningartími hafi
verið eitt ár. Þar sem það er
mjög ósennilegt, að áfrýjandi
hefði gengist undir að bera
kostnað af för stefndu út hingað,
ef starfstíminn skyldi vera óá-
kveðinn, og með því, að umsögn
stefndu sjálfrar um þetta atriði
ráðningarsamningsins er ekki
skýr, svo og með skírskotun til
framangreinds vottorðs firmans
Ludvig Melchior, þá þykir mega
telja víst, að staðhæfing áfrýj-
anda um ráðningartímann sé rétt.
Var stefndu því óheimilt að láta
af starfi sínu hjá áfrýjanda þann
15. apríl 1938.
í héraði hafði áfrýjandi uppi
Frh. á 4. síðu.