Alþýðublaðið - 22.02.1940, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 22. FEBR. 1940.
1) Einu sinni var lítil stúlka. falleg og yndisleg, en á sumrin varð
hún alltaf að ganga berfætt. því að hún var fátæk. 2) Og á vetr-
um gekk hún á stórum tréskóm og fæturnir á henni voru rauðir
og bólgnir.
Gamall hyltingarmaö-
ur gerir npp wið Stalin.
3) í miðju þorpinu bjó gömul
kona, sem bjó til skó. Og hún
saumaði ofurlitla skó úr rauðu
efni, og þessa skó átti litla
stúlkan að fá. Litla stúlkan hét
Karen.
Póstferðir 23. febr. 1940.
Frá Reykjavík: Mosfellssvcitar-,
Kjalarness-, Reykjaness-, Ölfuss-
og Flóapóstar, Hafnarfjör'ður,
Snæfel Isnesspós tur, Breiðaf jarð-
arpóstur, Rangárvallasýslupóstur,
Vestur- og Austur-Skaftafells-
sýslupóstur, Akranes, Borgames.
— Til Rvíkur: Mosfellssveitar-,
Kjalarness-, Reykjaness-, Ölfuss-
og Flóapóstar, Hafnarf jörður,
4) Daginn, sem móðir hennar
var grafin, fékk hún rauðu
skóna og fór í þá. Það var nú
reyndar ekki sorgarlitur, en
hún átti ekki aðra skó, og svo
gekk hún berfætt í skónum.
Snæfellsnesspóstur, Breiðafjarð-
arpóstur, Borgarnes.
Trúlofun.
Síðast liðinn laugardag opin-
beruðu trúlofun sína. . Guðrún
Eggertsdóttir, Njálsgötu 33 B, og
Sigdór Heigason, Hverfisgötu
100 B.
ITtbreiðið Alþýðublaðið!
HNN þekkti, gamli, rúss-
neski byltingarmaður,
Charles Rappoport, sem þangað
til fyrir fáum árum var með- *
limur franska kommúnista-
flokksins, hefir í bréfi til rit-
stjóra enska blaðsins „Manches-
ter Guardian“ fordæmt pólitík
Stalins með hörðustu orðum.
Þessi hvassa gagnrýni er því
meira virði sem hún kemur frá
manni, sem var þekktur innan
verkalýðshreyfingarinnar löngu
áður en nokkur vissi, hver Sta-
lin var. Bréfið er svohljóðandi:
,,í fimmtíu ár, frá því árið
1883, hefi ég háð óeigingjarna
baráttu fyrir sósíalismanum, á-
samt mönnum eins og Lavroff,
George Plekhanoff, Lenin og
Karl Kautsky. Ég hjálpaði til
að stofna rússneska bylting-
arflokkinn, sem var í meiri-
hluta á stjórnlagaþinginu árið
1917, og ég mótmælti því opin-
berlega, að það væri leyst upp.
Ég hjálpaði einnig til þess að
koma fótunum undir franska
kommúnistaflokkinn, sem ég
vildi að væri óháður, og sem
meðlimur miðstjórnar hans
hafnaði ég fjárhagslegum stuðn-
ingi frá Moskva, og getur fyrr-
verandi ráðherra, herra Fross-
ard, borið vitni um það með
mér. Allt þettá mun ef til vill
veita mér rétt til þess að segja
við herra Stalin: — Þér eruð
svikari. við friðinn, mannkynið,
Rússland, sósíalismann og kom-
múnismann. Allt mannkynið
vænti af yður, að þér stydduð
að friði gegn Hitler, sem í bók
sinni „Mein Kampf“ sagðí úneð
ljósum orðum menningönni
stríð á hendur 1 nafni villifnann-
legrar kynþáttakenningar. í
stað þess að vinna að friði gegn
Hitler hafið þér lagt út í styrj-
öld með honum. Og ekki nóg
með það. Þér hröðuðuð yður til
árásar á þjóð, sem hefir í hund-
rað ár verið píslarvottur sög-
unnar, við hlið hins opinbera
illræðismanns, sem ógnar heim-
inum með eyðiléggingu.
Herrá Stalin, ég þarf ekki að
nota sterk orð um yður. í millj-
ónum eintaka af blöðum yðar,
sem ekki birta eitt orð án yðar
leyfis, beint eða óbeint (upplög
þeirra eru 38 milljónir eintaka
á dag), hafið þér lýst Hitler og
stjórn hans sem „þorpurum“,
„villimönnum“. „brennuvörg-
um“ og „friðarspillum". Þér
hafið dregið öll borgaraleg ríki
og herrana Chamberlain og
Bonnet eftir sorpræsinu vegna
þess, að þeir sömdu við þessa
„þorpara“, og þetta hafið þér
gert um mörg ár. Nú þurfum
við ekki annað en að setja nafn
Stalins í stað Hitlers, svo að Sta-
lin dæmi Stalin.
Þér svívirðið rússnesku þjóð-
ina (eða þjóðirnar, sem byggja
Rússland, og þér gerið kröfu til
að kalli yður .,föður“), svo fram-
arlega sem nokkur harðstjóri
með voldugan her að baki getur
svívirt þjóð, sem er vopnlaus og'
bundin á höndum og fótum.
Geri maður ráð fyrir því bezta,
að lokatakmark yðar hafi verið
að vinna gagn hinni sósíalist-
isku byltingu, þá hafið þér ekki
einasta framið hinn óheyrileg-
asta glæp, heldur einnig gert
stórkostlega skyssu. Ef þér hefð
uð hindrað heimstyrjöld með
því að styðja vesturveldin, hefð-
uð þér varpað hinum mesta
ljóma yfir kommúnismann. í
þess stað hafið þér kallað yfir
kommúnismann fyrirlitningu
og fordæmingu allra þjóða.
En það er nóg að þekkja for-
tíð yðar til þess að varpa frá
sér öllum vonum um góðan til-
gang yðar. Sannleikurinn er sá,
að á síðari árum hafið þér ein-
beitt kröftum yðar í þágu
heimsveldisstefnu, sem jafnvel
varpar skugga á heimsveldis-
stefnu zarsins. Bráðum munuð
þér svíkja Tyrkland og krefjast
Konstantinopel og sundanna,
eins og á tímum zarsins.
Sem rauður soldán haíið þér
drepið alla keppinauta yðar,
alla hina miklu upphafsmenn
októberbyltingarinnar 1917. Þér
hafið kvalið, rekið úr landi og
strádrepið samstarfsmenn Len-
ins, sem að lokum fordæmdu
stefnu yðar og neituðu að heilsa
yður. Þér eruð ataður blóði
milljóna bænda, sósíalista og
lýðræðissinna. Þér eruð hæfi-
legur félagi Hitlers.
Stefnu, sem byggist á ógur-
iegustu glæpum, er aðeins hægt
að viðhalda með glæp. Enginn
heiðarlegur maður getur verið
sökunautur yðar, ekki einu
sinni með þögninni. Rússneska
þjóðin öðlast ekki heiður sinn
og hamingju aftur, fyrr en hún
hefir rekið yður og klíku yðar
frá völdum.
Charles Rappoport.“
5) Þá bar þar að stóran, gamlan vagn, og í vagninum sat stór,
gömul kona. Hún leit á litlu stúlkuna og kenndi í brjósti um
hana, og hún sagði við prestinn: — Fáið mér litlu stúlkuna, og
ég skal vera góð við hana.
Orðsending
til kaupenda át um iand.
Munið, að Alþýðublaðið á að greiðast fyrirfram
ársfjórðungslega. — Sendið greiðslur yðar á
réttum gjalddögum, svo sending blaðsins trufl-
ist ekki vegna greiðslufalls.
Þeir, sem óska, geta fengið blaðverðið krafið
með póstkröfu.
Skfðafæriö
Buxur,
Feysiai*,
Legghlífar,
Baikpok&irs
Kufidaháfor.
Flesf á gaenla lág^ werHÍMu.
VefmaðarwÍírsMetM.
er komið.
Blússnr,
Weflfingar,
Mestisftisfenr,
Swefnpokar,
liulaerU m
BenediktBlöndai
á Halionsstað.
WT Ú er rétt ár libið frá því að
Benedikt Blöndal, kennari á
Hallormsstað, var til moldar
borinn.
HiS sviplega fráfall hans mun
mörgum Austfirðingum og öðr-
úm, er þekktu hann, enn í fersku
minni.
Er hann var dáinn, kom
gleggst í Ijós, að horfinn var
góður og mætur maður.
Sú ríka samúð, er hann jafnan
sýndi samferðamönnum sínum,
var nú af þeim goldin minningu
hans í sömu mynt, er birtist á
margvíslegan hátt, en öll varð
ástvinum hans hin bezta huggun
og hjálp.
Brátt kom,u í ljós óskir manna
og vilji til að geyma nafn þessa
vinsæla manns í sögu Austur-
lands, því þegar eftir útför hans
gengust samstarfsmenn hans í
Búnaðarsambandi Austurlands og
Kaupfélagi Héraðsbúa fyrir því,
að hafinn var undirbúningur að
fjársöfnun á Austurlandi í því
skyni. Vakti fyrir sumum, að
reist yrði minnismerki mn hann,
en minningarsjóður fyrir öðrum.
Árangur þessarar fjársöfnunar
varð sá, að þessi félög hafa ,safn-
að og lagt frarn nokkurt fé, er
beint er í ákveðna átt, og verður
'stofnfé í mmningarsjóð um Bene-
dikt Blöndal. Almenn samskot
hafa aftur á móti ekki verið hafín
ennþá nema á litlu svæði.
Nú hafa þó nokkrir vinir hins
látna ekki viljað sleppa hug-
myndinni um minnismerki uro
hann.
Var því á síðast liðnu sumri
stofnaður annar sjóður og sam-
tímis ákveðið að verja skyldi fé
því, er inn kæmi í þann sjóð, til
byggingar kapellu við Hallonns-
staðarskóJa. Skyldi kapellan vera
minnismerkið.
Nú er þessum sömu mönnum
kunnugt, að nemendur Benedikts
Blöndal og ýmsa aðra vini hans
víðs vegar um landið hefir lang-
að til að gefa einhverja gjöf til
minningar um hann. Er þeim nú
gefinn kostur á þessu með stofn-
un kapellusjóðsins, sem nú þegar
er hálft fjórða þúsund krónur.
Er hann ávaxtaðtur í innlánsdeild
Kaupféiags Héraðsbúa á Reyðar-
firði. Ef .einhverjir fyndu hvöt hjá
sér til að gangast fyrir samskot-
lum í nágrenni sínu, mundi það
heppilegt. Kanpfélag Héraðsbúa
veitir móttöku samskotum til
kapellusjóðsins, svo og undir-
ritúð.
*
Einhver hinna mörgu, er rituðu
eftirmæli um Benedikt Blöndal,
komst svo að orði, að skólinn á
Hallormsstað mundi bafa verið
óskabarn lians. Þessa var rétt til
getíð. Fyrir enga stofnun, er hann
vann við, haíði hann lagt jafn-
'mikið í söliurnar. Um enga stofn-
Un hafði hann dreymt fegurri
drauma. Suma þessa drauma sá
hann ræíast. En aðra á minningin
Um hann eftir að láta rætast.
Einn þessara drauma var um
kapellu við skólann. Þeir, sem
þekkfu hann bezt, munu vel skilja
þann draum. Þeim mun öllum
kunnugt, að um ekkert var hann
eins sannfærður og siöferðilegan
fijgang lífsins og óendanleik þess.
Fyrir engu bar hann eins mikia
Frh. á 4. síðu.
JOHNf DICKSON CARR:
Btorððn í faxmyndasaínmn.
57.
— Ég er hræddur um, ungfrú, að það verði ervitt, sagði
Bencolin og brosti. — Þess vegna er sennilega bezt að senda
gestina burtu, áður en þér hefjið rannsóknina, Durrand. En
það verður að halda öllu þjónustufólkinu eftir. En ungfrú
Prévost hlýtur að vera ennþá í herbergi nr. 18. Reynið nú að
hraða yður.
Durand kvaddi og benti fjórum af mönnum sínum að koma
með sér. Þann fimmta setti hann í fordyrið, en sendi þann
sjötta út á götu. Svo var þögn ofurlitla stund. Ég hallaði mér
aftur á bak í stólnum og reyndi að hagræða mér. Ég dreypti
á heitu kaffi og horfði á félaga mína. Mér var farið að líða
sæmilega. Bencolin virtist vera í þungum þönkum og barði
staf sínum í gólfið. Marie Augustin horfði á saumakörfuna
sína fremur háðslega, eins og íiún hefði aldrei haft hana til
annars en að villa mönnum sýn. Meðai okkar ríkti mikil
eftirvænting. Ekkert heyrðist nema ganghljóðið í klukkunni.
Þá varð ég allt í einu var við Augustin gamla. Gráa flón-
elsskyrtan hans náði nærri því ofan að öxlum og gerði hann
mjög skrýtinn útlits. Hann laut höfði og gráir skeggbroddarnir
iðuðu. Hann var á sífelldu iði um herbergið í rauðum inni-
skóm, sem voru honum alltof stórir, hann hélt á dökku sjali
í hendinni.
— Legðu þetta yfir herðarnar á þér, Marie, sagði hann og
sagði hann hásum rómi. — Þú færð annars kvef.
Hún virtist eiga bágt með að verjast hlátri. En hann var
mjög alvárlegur. Hann lagði sjalið á herðar henni og hlúði
a,ð henni. ITáðssvipurinn hvarf af henni. — Þetta er ágætt,
faðir minn, sagði hún hlýlega. — En vilt þú ekki fara að
hátta, faðir minn?
— Þú vilt alltaf koma mér í rúmið, vina mín. En ég vil
ekki fara 1 rúmið núna, ég ætla að vernda þig.
Bencolin fór úr frakkanum, lagði hatt sinn og staf á borðið.
tók fram stól og fékk sér sæti. Hann leit einkennilegu augna-
ráði á Augustin og það vakti athygli mína.
— Herra, sagði Bencolin. — Yður þykir mjög vænt um
dóttur yður, er ekki svo?
Hann talaði mjög hægt. En ungfrú Augustin reis upp og
greip hönd föður síns. Það var hún, sem svaraði:
— Hvað eigið þér við?
— Auðvitað þykir mér það, hrópaði gamli maðurinn. Taktu
ekki fast um hönd mína, góða mín, hún er bólgin.
— Og það er sama, hvað hún kynni að aðhafast. Þér mynd-
uð vernda hana, hvað sem á gengi? hélt leynilögreglumað-
urinn áfram rólega.
— Já, auðvitað, hvers vegna spyrjið þér?
Bencolin lagði aftur augun og virtist vera í þungum þönk-
um. Heimurinn er einkennilegur, sagði hann. — Stundum er
ég að brjóta heilann um það, hvort allir menn í heiminum
séu ekki gengnir af göflunum. Þeir haga sér að minnsta kosti
stundum svo sem þeir séu ekki með fullu viti . . .
Hann þagnaði skyndilega og strauk hönd yfir gagnaugað.
Marie lét ekki koma sér úr jafnvægi, en sagði rólega:
— Ég veit ekki við hvað þér eigið, herra minn. En mér
þætti ekki ósennilegt, að þér hefðuð eitthvað þarfara að gera
en að sitja hér og velta því fyrir yður, hversu „heimurinn
er einkennilegur“. Hlutverk yðar er að handsama morðingja.
Hann talaði í nærri því dapurlegum rómi. Bencolin starði á
tærnar á sér stundarkorn. Svo sagði hann:
— Við vitum, hvað fyrst bar við í þessu máli. Við vitum,
að Odette Duchéne var lokkuð til þessa lastabælis, og við
vitum, hver það var, sem lokkaði hana. Við vitum enn frem-
ur, að hún datt út um glugann og að Galant stakk hana til
bana, er hann komst að raun um, að fallið hafði ekki riðið
henni að fullu. En hver er hinn hræðilegi morðingi? Hver var
það, sem stakk ungfrú Martel og Galant, ungfrú Augustin?
— Ég veit það ekki. Það er í yðar verkahring en ekki mín-
um að upplýsa morðmál. Ég hefi sagt herra Marle, að ég álíti,
að það hafi verið kona.
— Og hver.var ástæðan?
Ungfrúin bandaði frá sér með óþolinmæði. — Það er ber-
sýnilegt. Sjáið þér ekki, að morðið er framið í hefndarskyni?
— Það var hefnd, sagði Bencolin, — en mjög einkennileg
hefnd. Ég veit ekki, hvort þið skiljið það, og veit ekki einu
sinni, hvort ég skil það sjáll'ur. Þetta er hinn furðulegasti
glæpur. Þér skýrið lykilþjófnaðinn á þann hátt, að stúlkan,
sem var að hefna moðrsins á Odette Duchéne með því að myrða
Claudine Martel, hafi þurft að nota lykilinn til þess að kom-
ast inn í lastabælið. Einmitt það.
Það var drepið á dyr og allir hrukku við.
— Kom inn, sagði leynilögreglumaðurinn. — Ó, gott kvöld,
liðsforingi! Þér þekkið víst alla, sem hér eru viðstaddir, er
ekki svo?
Chaumont gekk inn í herbergið. Hann var mjög fölur, en
bar sig þó vel. Hann hneigði sig fyrir samkundunni, leit