Alþýðublaðið - 02.03.1940, Qupperneq 1

Alþýðublaðið - 02.03.1940, Qupperneq 1
ÁrshátlðLF. u.;j.; í Hafnarfirði er annað kvöld. EITSTJÓEI: F. B. VALDEMARSSON ÚTGEFANPI: ALÞÝÐUFLOKKUBINN XXI. ÁRGANGUR. LAUGARDAGUR 2. MARZ 1940 52. TÖLUBLAÐ. Mnnlð f árshátið F. U. J. 1 í Hafnarfirði ann- að kvöld. Kolin hækba m 33 krónnr toflnið ni með [er kolatoonið komlð m í 125 krðnnr. ONNIÐ af kolunum hækk- -®- aði í gær um 33 krónur, úr 92 kr. og upp í 125 krói’ur, Til skýringar á þessari gíf- urlegu hækkun hefir verðlags- nefnd beðið blaðið fyrir eftir- farandi: ,,Frá því laust eftir að stríðið skall á og þar til í janúar s.l. höfðu orðið litlar breytingar á flutningsgjöldum og innkaups- verði kola á erlendum markaði. Útsöluverðið á þessum tíma myndi hafa þurft að vera ná- lægt 100 kr. á tonn, ef ekki hefðu verið til gamlar birgðir, sem gerðu það að verkum, að verðinu varð haldið í 77 kr. frá 9/10—7/12, og í 92 kr. frá 8/12 —1/3. Nú hefir það gerzt hinar síð- ustu Vikur, að flutningsgjöld hafa hækkað gífurlega, þannig, að samsvarandi hækkun á út- Frumvarp til nýrra húsa~ leigulaga lagt fram á alpingi ■ O.-. "■ Óheimllt að hœkka húsaleigana frá því sem hán er, þegar lðgln ganga I glldi. Frumvarpið er undirbúið og komið fram að tilhlutun félagsmálaráðherra. F RUMVARP til nýrra húsaleigulaga er komið fram á alþingi. Hefir félags- málaráðherra Stefán Jóh. Stefánsson undirbúið frum- varpið, en allsherjarnefnd efri deildar flytur frumvarp- ið eftir ósk hans. Aðálefni frumvarpsins er þetta: Óheimilt er að hækka leigu eftir húsnæði, hvers konar sem er, frá því, sem goldið og um- samið var, þegar lögin öðlast söluverði kola, sem næst verða ! gildi. Þó er heimilt að hækka, flutt til bæjarins, er óhjá- kvæmileg. Þetta mun hafa kvis- ast mjög í bænum að undan- fömu, og með því að birgðir kolaverzlana voru orðnar mjög litlar, var óttast að þær myndu, að óbreyttu verði, algerlega seljast upp áður en nýjar birgð- 'ir kæmu. Kolaverzlanir fóru því fram á það við verðlagsnefnd að mega nú á mánaðamótunum hækka verð birgðanna til þess að sporna við því, að þær þryti Frh. á 4. síðu. eftir mati, leigu eftir húsnæði, sem af sérstökum ástæðum hef- ir verið leigt lægra en sambæri- legt húsnæði á þeim stað. Verði hækkun metin á leigu, kemur hún til framkvæmda, er leigj- endaskipti verða. Leigusala er óheimilt að segja upp leigusamningum um hús- næði, néma hann þurfi á því að halda fyrir sjálfan sig eða vandamenn sína. Þó getur hann slitið leigumála vegna vanskila Samlomulag i deilnnni við eigendur veitlngahúsanna. SfKHbarnar fá weruSegar lcjara* tiæfar, og sérstaklega pær, sem verst hðfðu kjðrin áður. C AMNING AUMLEIT AN- ÍR milli gistihúsa- og veitingastaðarekenda og starfsstúlkna byrjuðu kl. 5 í íyrradag og héldu áfram með litlum hvíldum til kl. 3 í nótt, en þá tókust samningar. Kaup stúlknanna hækkaði að allverulegu leyti og þá sérstak- lega þeirra, er verst höfðu kjörin. Aðalatriði samninganna eru: Vinnutími má vera allt að 9 klst. á dag, eða 63 klst. á viku; þar í innifaldir matmáls- og kaffitímar. Lágmarkskaup skal vera kr. 75 á mánuði, nema fyrstu 3 mánuð- ina 20°/o lægra, ef um nýjar starfsstúlkur er að ræða. Stúlkur skulu hafa frítt fæði ieða í stað þess kr. 2,00 á dag. Sé um eftirvinnu að ræða, skal hún greiðast með 50 aurum fyiir hverja byrjaða 1/2 klst. Allt kaup er 9% hærra (dýrtíð- aruppbótin) frá og með í. febr. sl. Á sama hátt hækkar fæði, ef það er greitt í peningum, samkv. dýrtíðarvísitölu Hagstofunnar, miðað við 1. feþrúar. Til greiðslu fyrir þvott á vinnu sloppum skulu stúlkum greiddar kr. 5,00 á mánuði. VALDÍS JÓELSDÓTTIR formaður starfsstúlknafélagsins. Þær stúlkur, sem unnið hafa 6 mánuði eða lengur, skulu hafa minnst 10 daga sumarfrí með fullu kaupi. f veikindatilfellum fá stúlkurn- ar fullt kaup í allt að 14 daga á ári. Atvinnurekendur skuldbinda sig til þess að hafa ekki aðrar stúlkur í þjónustu sinni en þær, sem eru í „Sjöfn“, félagi starfs- stúlkna, eða einhverju öðru lé- Iagi innan Alþýðusambands ís- lands. Frh. á 4. síðu. á húsalegu eða annarra samn- ingsrofa af hálfu leigutaka. Húsaleigunefndin, sem nú starfar, gegnir störfum fram- vegis. Eiga sæti í henni þrír menn, einn tilnefndur af hæsta- rétti, og er hann formaður, og tveir tilnefndir af ríkisstjórn- inni. Úrskurð má því aðeins kveða upp, að allir nefndarmenn séu á fundi. Heimilt er nefndinni að kalla málsaðila á sinn fund og krefja þá upplýsinga um ágrein- ingsatriði. Skylt er að leggja fyrir húsa- leigunefnd til samþykktar alla leigumála, sem gerðir eru. Skal nefndin gæta þess, að leigan sé ekki ákveðin hærri en hún áður var, og hefir hún vald til þess að úrskurða um upphæð leig- unnar, ef þörf gerist. Þá er skylt að láta nefndina meta leigu eftir ný hús og húsnæði, sem ekki hefir verið leigt áður, og er leigusala óheimilt að áskilja sér eða taka hærri leigu en nefndin metur. Skjóta má þeim úrskurði nefndarinnar til dómstólanna, hlíta skal honum unz dómur fellur. Heimilt er leigutaka, telji hann húsnæðr leigt óhæfilega hátt vegna ásigkomulags þess, að beiðast mats húsaleigunefnd- ar á húsaleigunni. Meti nefndin leiguna lægri en umsamið hefir verið, skal færa hana niður í samræmi við matið, og gildir lækkunin frá 1. næsta mánaðar eftir að matið fór fram. Utan Reykjavíkur skulu fast- eignanefndir gegna þeim störf- um, sem með lögum þessum eru lögð undir húsaleigunefndina í Reykjavík, og haga sér í störf- um sínum svo sem fyrir er mælt í lögum þessum um húsaleigu- nefndina. Ef samið hefir verið um hærri leigu en heimilt er að taka samkv. lögum, skal samningur ógildur að því er fjárhæðina snertir, og er afturkræft það, sem leigutaki kann að hafa of- greitt samkvæmt slíkum samn- ingi. Sá, sem áskilur sér hærri leigu en heimilt er samkv. lög- unum, tekur við hærri leigu eða brýtur ákvæði þeirra á annan hátt, skal sæta sektum frá 5— 2000 krónum. í greinargerðinni segir: Frv. þetta er flutt eftir tilmælum félagsmálaráðherra. — Frv. fylgdu svohljóðandi athuga- semdir. Ákvæði laga þessara eru að efni til mjög svipuð ákvæðunum í 7. gr. laga um gengisskrán- ingu og ráðstafanir í því sam- bandi, er sett voru til þess að Frfi. á 4. síöu. Svíar og Norðiena taka í InriiQD ð komiáDistno. KHÖFN í morgun. FÚ. MUGSANLEGT er tal- ið, að kommúnista- flokkurinn í Svíþjóð verði bannaður. Bönnuð hefir verið þar í landi úts'ending kommúnistiskra blaða. f Noregi er í undirbún- ingi að víkja kommúnist- um úr ýmsum verkalýðs- félögum. Bretar stððvalkola- fintninga ítaia frð Djzkaiandi ð sjðnnm . f ^ , LONDON í gærkveldi. ,FO. AÐ var tilkynnt I /dítg { Lon- don, að skip, sem flytja þýzk kol til ftallu, verði fram- vegis að fam tíl brezkm eftirlits- hafna. ítalir hafa fengið frá Þjóðverj- um 9 millj. smál. af kolum ár- lega, og var helmingurinn til tveir þriðju flutt sjóleiöis upp á síðkastið frá Rotterdam og öðr- fim höfnum í hlutlausum löndum. Það hefir alltaf staðið til, að þetta skref væri tekið, og ítölsku stjórninni var tilkynnt það fyrir þremur mánuðum, hvað til stæði. Þótti ekki fært að stöðva þessa miklu kolaflutninga til ítalíu þeg- ar, og var því frestur gefinn til þess að ítalir gætu aflað sér kola annars staðar. Frá, og með miðnætti næsta verður litið á öll þýzk kol sem finnast í skipum sem óriðarbannvöru. Stalin. VorosjiloT. Telja þeir heiðri rauða hersins bjargað mleð því að hann nái Ví- borg, klukkustundar jámbrautarferð frá rússnesku landanuerUat- um, eftir þriggja mánaða stríð? Rússar konrair inn i fit- hverfi Viirarpr aö smnan En það er barizt um - *—~— hvert fétmál. Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun. D ÚSSAR tilkynna, að þeir séu nú komnir inn í itthverfi Viborgar að sunnan, og því er ekki mótmælt af Fimt- um. En það er harizt um hvert fótmál og vamarlfna Finna er órofin. Þeir halda aðeins hægt óg hægt undan á suð- vesturenda Mannerheimlínunnar, þar sem Viborg er, í lát- lausum bardögum við rússneska herinn. Manntjón Rússa er ógurlegt, en nýjar og nýjar óþreyttar hersveitir tteka stöðugt við af þeim, sem uppgefnar eru orðnar. Talið er óhjákvæmilegt, að Rússar nái Viborg á vald sitt innan skamms. En Finnar hafa þegar búið sig undir áð taka sér nýjar varnarstöðvar fyrir norðan og vestan borg- ina. Viborg er nú mannlaus dð kalla. Næstum öll hús borgarinn- ar eru i rústum. Rússnesk sprengi kúla stórskemmdi húsið, sem þýzka ræðismannsskrifstofan var í, og sést inn 'um hrunda og hálfhmnda veggina inn í stof- urnar. , 1 Á norðurvígstöðvunum gera Rússar grimmilegar árásir á Finna, sem viðurkenna, að Rúss- ar hafi sótt fram í áttina til Rovaniemi, en þar er aðalbæki- stöð hersins í Norður-Finnlandi. Hækknn ellilanna og örorku böta i hlntfalli við djrrtfðina —...............» — Frimivarp félatfsmáftaráðherra komið fram á aftpingi. ¥ GÆR var útbýtt á alþingi * frumvarpi því um hækkun á slysabótum og uppbót á ellilaun og örorkubætur, sem félagsmála ráðherra Stefán Jóh. Stefánsson hefir undirbúið og áður var boð- að hér í blaðinu. — Fjárhags- nefnd neðri deildar flytur frum- varpið að ósk félagsmálaráð- herra. Aðalefni frumvarpsins 6r á þessa leið: Dagpeningar, örorkubætur og dánarbætur til slysatryggðra manna eða skylduliðs þeirra samkv. lögum um alþýðutrygg- ingar skulu á árinu 1940 hækka um sömu hundraðstölu og vísi- tala kauplagsnefndar hækkar um. Lífeyrissjóði íslands er heimilt að greiða á árinu 1940 uppbót á ellilaun og örorkubæt- ur, er nemi sama hundraðshluta og vísitala kauplagsnefndar hækkar um, enda greiði hlutað- Frk. á 4. síðu. Stoppa Bðssar í Viborg ? KHÖFN í morgun FÚ. RÚSSAE hafa brotizt inn í aftari 16S Man- nerheimlínxmnar, en hafa þó ekki komizt í gegnum hana. Þeir segjast nú vera aðeins í tveggja kílómetra fjarlægö frá Viborg, Af ummælum Moskva- blaðanna virðist mega ráða að þau telji áliti rauða hersins nú borgið og s* því ef til vill möguleiki á því, að taka upp friðarsama- inga, l Árshátíð glímufélagsins Ármann v»rð«r haldin í Oddfellowhöllinni ann- að kvöld, sunnudag og hefstmeð borðhaldi kl. 8 síðd. Félagsraenn eru áminntir að sækja að- göngumiða síua í skrifstofu fá- lagsins íþróttahúsinu (sími 3350) frá kl. 5—6 í dag. fþróttafélag ReykjavBtur fer í sklðaferðir að Kolviðar- 'höli í kvöld kl. 8 og í fyrramálið kl. 8 og 9. Farið verður frá Vömbílastöðinni Þróttur. Farseðl- ar seldír í Gleraugnabúðimti, Laugavegi 2. Merki skíðamóts- .ins v*rða seld við bílann*. jsf

x

Alþýðublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.