Alþýðublaðið - 04.03.1940, Blaðsíða 2

MiNODAGUR 4. MARZ 1940.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RAUÐt; SKÓRNIR,
46) —■ Nú hefi ég þjáðst nóg fyrir rauðu skóna, nú fer ég í kirkju.
En þegar hún kom í kirkjuna dönsuðu rauðu skórnir á undan
henni og hún varð hrædd og snéri við.
47) Alla vikuna var hún sorgbit-
in og grét, og á sunnudaginn á-
kvað hún að fara til kirkju.
48) Og svo fór hún til kirkju.
en þegar hún kom að kirkju-
hliðinu, sá hún rauðu skóna
dansa á undan sér. Þá varð hún
sorgbitin og snéri við.
49) Og hún fór á prestssetrið og
bað um vinnu. Og prestskonan
kenndi í brjósti um hana og
tók hana til sín. Og hún var
dugleg og hugsunarsöm.
50) Hún hlustaði á, þegar
presturinn las upp úr biblíunni.
Og öllum féll vel við hana.
Orðsending
til kaupenda út um land.
Munið, að Alþýðublaðið á að greiðast fyrirfram
ársfjórðungslega. — Sendið greiðslur yðar á
réttum gjalddögum, svo sending blaðsins trufl-
ist ekki vegna greiðslufalls.
Þeár, sem óska, geta fengið blaðverðið krafið
með póstkröfu. 4
I|r bátnr i Niarðvík.
l^YRIR NOKKRU hljóp af
stokkunum nýr bátur frá
skipasmíðastöð Péturs Wige-
lund í Njarðvík og er það þriðji
báturinn, sem smíðaður var þar
á síðastliðnu ári. Báturinn er 67
smálestir að stærð, 72 fet á
lengd, 17 fet á breidd og 9 feí
á dýpt. Vélin er þriggja sylindra
Alfa-diselvél frá Burmeister &
Wain. af nýjustu gerð, og er
áætlaður hraði bátsins um 10
mílur. Báturlnn er aliur úr ©ik,
og eru í honum vistarverur fyrir
16 menn og að öðru leyti er út-
búnaður allur hinn vandaðasti.
Kostnaðarverð á bátnum tilbún-
um á veiðar verður um 140 þús.
kr. þar í innifalinn styrkur frá
fiskimálanefnd. Eigendur eru
C amvinnuútgerðarfélag Kefla-
\ ,*kur. Stjórn þess skipa Dani-
val Danivalsson, Kristinn Jóns*
ccn, Valgarður Þorkelsson,
Guðni Guðleifsson og Jón G.
Pálsson. Skipstjóri er fyrst um
sinn Guðmundur Guðjónsson.
Báturinn hlaut nafnið Keflvík-
ingur, og er gert ráð fyrir að
Griðasan
laað, sei
iningarinn sið Finn
n Rðssland brant.
AÐ er nauðsynlegt, að a|h
menningur fái að vita,
h\ernig ekki-árásar-samningurinn
milli Sovét-Rússiands og Finn-
lands hljóðar, sem Rússar hafa
nú upphafið með þeirri tylli-
ástæðu, að Finnar hafi brotið
hann fyrst.
Samningurinn var undirritaður
í Helsingfors 21. jan. 1932 af
þeim. A. S. Yrjö Koskinen, þá-
verandi utanríkismálaráðherra,
sem seinna varð sendiherra i
Moskva fyrir hönd Finnlands, og
fyrir hönd Rússlands af ráðherr-
anum J. Maisky, sern nú er
sendiherra í London.
í formála samningsins er sagt,
að markmið hans sé „óskin um
aö sty.ðja að því, að efla friðinn",
og sannfæringin um að „friðsam-
leg lausn sérhverra deiíumála
milli finnska lýðveldisins og Sov-
étríkjanna sé báðum samnings-
aðilum í hag og muni stuðla að
vinsamlegri samvinnu og góðu
nábýli milli þessara landa.“
Hér fara á eftir þær greinar
samningsins sem máli skipta.
1. grein: Samningsaðilarnir á-
byrgjast gagnkvæmt, að ekki
verði hröflað við núverandi
landamærum millí finnska lýð-
veldisins og Sovétríkjanna, sem
ákveðin voru í friðarsamningn-
um, sem lokið var í Dorpat 14.
okt. 1920, og er sá samningur
hínn óbrey.tanlegi grundvöllur
sambúðarinnar og þessi riki
skylda sig til þess að forðast
allar árásir hvort gegn öðru.
Til árása telst sérhvert ofbeld-
isverk, sem skerðir friðhelgi yfir-
ráðasvæðis annars hvors samn-
ingsaðilans og stjórnarfarslegt
sjálfstæði, jafnvel þótt það sé
framið án stríðsyfirlýsingar og
komizt sé hjá hinum ytri tákn-
um stríðsins.
2. grein: Ef annar samningsa'ð-
ili verður fyrir árás eins eða
fleiri annara ríkja, skuldbindur
hinn samningsaðilinn sig til að
gæta hlutleysis meðan á deilunni
stendur.
Ef annar samningsaðilinn byrj-
ar árás gegn þriðja ríki, geíur
hinn samningsaðilinn sagt upp
þessum samningi fyrirvaraiaust.
3. grein: Báðir samningsaðilar
skylda sig til þess að taka ekki
þátt í neinum samningi eða sam-
komulagi, sem bersýnilega er
hann fari á veiðar einhvern
næstu daga.
Yrjö Koskinen,
sendiherra Finna í Moskva fram
að ófriðarbyrjun.
Maisky,
áður sendiherra Rússa í Hel-
singfors, nú sendiherra þeirra
í London.
f jandsamleg hinum samningsaðil-
anum og stríðir gegn þessum
samningi formlega eða efnislega.
5. grein: Samningsaðilarnir lýsa
því yfir, að þeir skuli alltaf leit-
ast við að ley.sa í anda réttlæt-
isins öll deilumál, hverrar teg-
undar eða uppruna sem vera
skal, sem kunna að koma upp
milli þeirra, og skuldbinda sig
jafnframt til þess að leysa þau
einungis eftir friðsamlegum leið-
um. Með þetta markmið fyrir
augum skuldbinda samningsaðil-
arnir sig til þess að láta gerðar-
dóm gera út um allar deilur,
sem upp kunna að koma milli
þeirra, éftir að þessi samningur
hefir verið undirskrifaður, svo
fremi sem ekki hafi tekist að
jafna þær eftir venjulegum samn-
ingaleiðum. Réttindi, skipun og
vinnubrögð gerðardómsins skulu
ákveðin með sérstökum viðbótar-
samningi, sem telst hluti af þess-
ttm samningi, og skulu samnings-
aðilarnir gera þenna viðbótar-
JÖHN DICKSON CARR:
—■■■■■,_ _____________
Nofðin í ¥axmyndasafBiDn.
85.
— Og þetta allt gæti ég sparað yður, Martel liðsforingi,
ef þér vilduð ennþá einu sinni taka á yður áhættu og vogun
spiíaraannsins.
RÖddin var ennþá hásari en áður.
— Ég skil yður ekki ennþá, herra minn.
— Jæja, lofið mér þá að útskýra málið fyrir yður. Hafið þér
saltsýruna við hendina.
Röddin: Hún er hér í skrifborðsskúffunni minni, í ofurlítilli
flösku. Ég útvegaði mér þessa flösku í síðasta mánuði. . . • •
— Takið upp flöskuna, herra liðsforingi og setiið hana á
borðið. Gerið eins og ég segi, takið hana upp og setjið hana á
borðið. Þar getið þér fengið skjótan, heiðarlegan dauðdaga.
Horfið nú á flöskuna stundarkom.
Það varð þögn. Bencolin kipraði saman augnalokin og glott
lék um varir hans. Hver dráttur í andliti hans bar vott um skap-
festu.
— Þér horfið .á flöskuna. Ef þér rennið niður einum dropa,
dettið þér dauður niður. Það lítur svo út, sem þér hafíð stytt
yður aldur af sorg vegna hinna hörmul*gu örlaga dóttur yíar.
Jæja, hafið þér svo ekki hjá yður spilastokk? Ég er ekki að
gera að gamni mínu, það megið þér vera viss um. Þér hafið
spilin, Það er gott. Jæja, herra minn, nú kem ég með uppá-
stungu mína.
— Þér dragið tvö spil og látið auðnu ráða. Fyrra spilið
dragið þér fyrir mig, en hitt fyrir yður. Þér eruð þarna ein-
samall, er ekki svo? Það er ágætt. Svo segið þér mér í símann,
hvaða spil þér dragið.
— Chaumont átti ervitt með að ná andanum. Allt í einu
skildi ég, hvað um var að vera.
Bencolin hélt áfram: — Ef spilið, sem þér dragið fyrir mig,
er hæri*a en spilið, sem þér dragið fyrir yður, þá skuluð þér
læsa niðri flöskuna með eitrinu og bíða eftir lögreglunni. Þá
verðið þér að þola allar hörmungarnar, sem yfirheyrslan og
dómurinn valda yður, hneykslxð og aftökuna. En ef yðar spil er
hærra en mitt, þá drekkið þér eitrið. Og ég legg það við dreng-
skap minn, að aldrei framar skal verða á þetta mál minnst. Þér
hafið alla ævi verið fjárhættuspilari, liðsforingi. Þorið þér að
hætta á þetta? Munið, að ég tek yður trúanlegan. Engnn annar
en þér fær að sjá spilin, sem þér dragið.
Nú varð löng þögn. Ég hugsaði mér gamla manninn sitjandi í
hinu skuggalega bókasafni «ínu, starandi á eiturflöskuna.
Klukkan tifaði.
— Jæja, herra, sagði röddin. Röddin var þurrleg og var
rétt að hún hevrðist: — Jæja, herra, ég tek tilboði yðar. Bíðið
andartak meða>i ég 1 spilát.
samning svo fljótt sem unnt er
og að minnsta kosti áöur en
þessi samningur hefir veri'ð und-
irritaður af viðkomandi þjóðum.
Þetta eru aðalatriði samnings-
ins. En með samkomulagi 7. apríl
1934 ákváðu Finnland og Rúss-
land að fnamlengja samninginn
tíl 31. des. 1945.
Samningurinn er ótvíræður, og
það er ekki hægt að hártoga
hann.
Aöeins ef annar aðillinn réðist
á þriðja ríki átti hinn aðilinn
rétt á þvi að segja upp samn-
; ingnum fyrirvaralaust. Þegar
Sovét-Rússland réðist á Pólland
í septembermánuði, gat Finnland
sagt samningnum upp, en notaði
sér ekki þann rétt.
Krafa Rússa um mikilsverða
hernaðarlega staði á finnsku
landsvæði braut í bága við 1.
grein samningsins.
Árásin á Finnland braut í bága
við 1. og 5. grein samningsins.
Fyrir þeirxi fullyrðingu, að
Finnar hafi rofið landamærafrið-
helgina, finnst ekki skuggi sönn-
unar, og öll heilbrigð skynsemi
mælir gegn því, að til þess
nokkur líkindi, því að það er
með öllu óhugsandi, að Finnar
hafi viljað egna Rússa. 5. grein
samningsins skyldaði Rússa til
þess að leysa allar deilur ein-
ungis eftir friðsamlegum leiðum.
Finnska stjómin hefir borið á-
sökunina tll baka og boðizt til
að leggja málið undir rannsókn
og dóm hlutlausrar nefndar.
Yfir höfuð hefir finnska stjórn-
in alltaf verið viljug á að jafna
deiluna samkvæmt 5. grein samn-
ingsins. Hvorki samkvæmt orða-
lagi sínu né efni gaf sáttmálinn
Sovét-Rússlandi rétt til þess að
á eigin spýíur að ógilda samning-
inn, aðeins vegna eigin ásakana,
sem ekki gátu staðizt.
Aðeins frá rökfræðilegu sjónar-
miði, án nokkurrar tilfinninga-
semi er hægt að bera fram sem
óhrekjanlega staðreynd, að Finn-
land hefir haldið samninginn, en
Sovét-Rússland rofið hann.
Útborgan ellilaaia
ofi ðrorknbéta.
ÞAÐ er á hverju hausti aug-
lýst, bæði í blöðum og út-
varpi, hvenær úthlutun fer fram
á ellilaunum og örorkubótum. —
Þar er tekið fram, að þ&ð fólk
verði þeirra fy.rst og fremst að-
njótandi, sem aldrei hefir þegið
styrk, er orðið óvinnufært og
nógu gamalt til þess að fá elli-
laun, og eftir þvi meíra, sem
menn eru ver farnir, allt að full-
tpn lífeyri, og er þetta sam-
kvæmt lögum.
En svo virðist kioma annað í
Ijós við úthlutun þessara styrkja.
Dæmi em til þess, aö menn á
áttræöisaldri, sem em eignalitlir
eða eignalausir, sem aidrei hafa.
noáð styrks og em að pína sig
til þess að lifa utan bæjarkass-
ans áfram, fá sendar heim þetta
52 kr. og allt niður í 2 kr., en
48 kr. em teknar upp í sjúkra-
samlagsgjald. Af öðrum vom
jafnvel tekin ellilaunin við sið-
ustu úthlutun, er áður hafa notið
þeirra, þótt ástæður séu sam-
bærilegar við ástæður þeirra,
sem úthlutun hafa hlotið, og
einnig óbreyttar frá fyrra ári.
Sama gildir um örorkubætur,
þó að um sé að ræða menn, sem
hafa 100 °/o örorku eftir læknis-
vottorði, hafa aldrei þegið styrk
og ættu því samkvæmt lögum
að fá fullan lífeyri. Slíku fólki
er úthlutað 100 kr. Af því er
haldið eftir 48 kr. í sjúkrasam-
lagsgjald. Hins vegar er úthlut-
unin miklum mun ríflegri ti!
þess fólks, sem hefir verið og
er að meira eða minna leyti á
bænum. Þannig virðist því meg-
inákvæði laganna, að þeir, sem
ekkí hafa hlotið sveitarstyrk,
' skuli fy,rst og fremst njóta elli-
og örorkutrygginga, vera alger-
lega snúið við i framkvæmdinni,
AfleíÖingin er sú, að það fé, sem
á að ganga til elli- og örorku-
trygginga, rennur að mestu i
bæjarkassann, en eftir standa hin
i- óvínnufæm og ellihmmiu gamal-
menni og öryrkjar styrklausir og
styfklitlir, lifandí við fátækt og
þröngan kost.
Það má e. t. v. segja, að þess-
ar aðfarir séu mannlegar, en
göfugmannlegar em þær ekki,
Lögin em brotin á tvennan
hátt. ! stað samvizkusamlegrar
úthlutunar í samræmi við lögin
er níðst á þessum vesalingum,
sem Am að baslast áfram án
þéss að þiggja bæjarstyrk. I
öðm lagi era lögin brotin með
þvi að halda eftir sjúkrasamlags-
gjaldi, þó aldrei nema bæjarráð,
tíæjarstjórn og aðrir slikir geri
samþykktir þannig útbúnar, áð
þær notast sem heimild fyrir
bæjarstjórn til þess að halda
þessu gjaldi eftir og það eins
hjá fólki 67 ára og eldra; því
samkvæmt lögum em allar slíkar
samþy.kktir ógildar, nema þær
séu stáðfestar af ráðherra.
Nú vildi ég skora á þing Og
stjóm að endurbæta lögin þann-
ig, að ekki finnist á þeim slík
glufa, að kleift sé fyrir þá menn,
sem hafa þessa úthlutun á hendi,
að smjúga þar í gegn frá þvi ao
framkvæma hinn upphaflega að-
altilgang laganna og þar með
að tryggja það, að lögin séu
ekki brotin á þessu fólki, sem
ekki getur borið hönd fyrir höf-
uð sér.
G. Ölafsson,
Útbreiðið Alþýðublaðift!
Marie Augustin stundi þungan: — Þér eruð djöfull í manns-
mynd .... þér eruð _____
Hún titraði frá hvirfli til ilja. Allt í einu rak faðir hennar upp
gjallandi, óhugnanlegan hlátur, sem lét hræðilega í eyrum. —
Hann horfði með mikilli hrifsingu á Bencolin.
Klukkan tifaði, ennþá féll einn kolamoli á gólfið og úti á
götunni heyrðist 1 bílhomi.
— Ég er tilbúinn, herra, sagði röddin.
— Nú dragið þér fyrir mig — og þér vitið, hvað er undir
því kömið:
— Það varð þögn ofurlitla stund.
— Yðar spil, herra minn, er tígulfimm.
— Ó, sagði Bencolin, — það ef ekki hátt spil, liðsforingi. Það
ætti. ekki að vera vandi fyrir yður að vinna þetta spil. Hugsið
nú um það, sem ég hefi sagt yður og dragið fyrir mig. Hann
horfði á mig og glotti háðslega.
Klukkan tifaði. Vagnaskrölt heyrðist úti fyrir. Augustin gamli
stiklaði fram og aftur um gólfið.
— Jæja, liðsforingi? sagði leynilögreglumaðurinn og hækk-
aði röddina ofurlítið.
Þá heyrðist röddin í símanum. Chaumont var náfölur í and-
liti.
— Spilið mitt, herra minn.
Röddin skalf ofurlítið.
— Spilið mitt er spaðaþristur. Ég skal bíða eftir lögreglunni.
ENDIR.