Alþýðublaðið - 06.03.1940, Page 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ARGANGUR. MIÐVIKUDAGUR 6. MARZ 1940. 55. TÖLUBLAÐ
Skutull lyftlst alveg upp
úr s]ó, pegar ein sprengl
ktUan sprakk við hann.
—--«----
Skipstjórinn vissi í bili ekki hvort hnn hefði
hitt skipið, eða komið niður utan við það.
---“0---
Sfmtal við skipstjérann á hádegi i dag.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ átti í dag kl. 11 Yz samtal við Lúðvík
Vilhjálmsson, skipstjórann á togaranum „Skutli“, en
þá var skipið statt undan Reykjanesi og er það væntanlegt
hingað til Reykjavíkur síðdegis í dag.
Blaðið spurði skipstjórann um nánari atvik að árás-
inni, sem gerð var á skipið undan austurströnd Englands síð-
astliðinn laugardag.
Skipstjórinn skýrði svo frá í stórum dráttum:
| Mf ■iðstððlfyrir !|
nndirróðar Rðssa ð
Norðnrlðndan. !
j| KHÖFN í morgun. FÚ. I;
REGNIE herma, að
Rússar séu nú að
!: setja á stofn hjá sér upp-
lýsingaskrifstofu varðandi ;
!i Norðurlönd.
i; Eiga þar að vera starf- ;j
andi rússneskir liðsforingj- j!
ar, sem tala Norðurlanda- j:
jj málin og hafa samvinnu j!
jj við deildir alþjóðasam- I;
j: bands kommúnista (komm !;
únistaflokkana) á Norður- ];
!; löndum. ;j
Maðnr horfinn.
UM þessar mundir er rann-
sóknarlögreglan að leita
að manni, sem ekki hefir spurst
til síðan 27. janúar síðastliðinn.
Er það Marel Einarsson, sjó-
maður. 31 árs gamall.
13. janúar síðast liðinn fór
Marel á togarann Geir og var
þar til 25. janúar. Kom hann
heim til föður síns 27. janúar
síðast liðinn og hafði þar fata-
skipti. En síðan hefir ekki til
hans spurzt.
uet rannsofcnai'rðgregtan aug-
lýsa eftir honum í utvarpið í
gærkveldi, ef ske kynni, að hann
hefði ráðið sig í vinnu í ein-
hverja verstöðina, án þess að láta
ættingja sína vita.
17 RAMHALDSAÐAL-
* FUNDUK Alþýðu-
flokksfélags Rvkjavíkur
var haldinn í gærkveldi.
Úrslit stjórnarkosningarinnar
voru tilkynnt á fundinum og
hlutu þessir kosningu:
Haraldur Guðmundsson var
kosinn formaður í einu hljóði.
Meðstjórnendur voru kosnir, en
þeir hafa ekki skipt með sér
verkum:
Arngr. Kristjánsson, Ingimar
Jónsson, Guðm. R. Oddssion,
„Árásin var gerð á skipið kl.
um 5 á laugardagsmorgun og
var þá enn dimmt af nóttu. Við
sigldum með fullum ljósum.
einnig undir bátadekki. Ég held
að skammt frá hafi verið con-
voy (kaupskipalest). — en það
er alger misskilningur, ef menn
halda að Skutull hafi siglt í con-
voy, það gerir yfirleitt enginn
íslenzkur togari mér vitanlega.
Skyndilega kom flugvél út úr
myrkrinu. Hún var ljóslaus og
flaug mjög lágt. Við vissum
fyrst alls ekki hverrar þjóðar
hún var, en okkur þótti líklegt,
að hér væri um þýzka flugvél að
ræða og hún sagði fljótt til sín.
í einu vetfangi sveif hún yfir
skipið og með fram því stjórn-
borðs megin og varpaði niður
sprengju, Þetta skipti engum
togum og ekki gátum við áttað
okkur vel á því, hve margar
sprengjurnar voru, en þær hafa
ekki verið færri en þrjár.
Undir eins og fyrsta sprengj-
an féll, slökktum við öll ljós og
sigldum með fullum hraða beint
áfram, við breyttum aldrei um
stefnu og hægðum aldrei á okk-
ur, heldur héldum áfram beint
strik og nú ljóslausir.
Við eina sprengjuna tókst
skipið alveg á loft, og vissi ég í
bili alls ekki hvort sprengjan
hafði farið í sjóinn eða hitt skip-
Guðjón B. Baldvinsson, Jóhanna
EgiLsdóttir, Sigurður Jóhannesson
í varastjóm voru kosin:
Bjarni Stefánsson, Hólmfr. Ingj-
aldsdóttir, Nikulás Friðriksson.
Endurskoðendur voru kosnir:
Jón Biynjólfsson, Jón Leós. Til
vara Pétur Halldórsson.
í prófnefndina voru kosin:
Sig. Ölafsson, Magnús Ástmars-
son, Felix Guðmundsson, Svava
Jónsdóttir, Sigr. Hannesdóttír.
I skemmtinefnd voru lcosin:
Frh. á 4. síðu.
ið sjálft, og skalf skipið allt og
nötraði. Það mun hafa skemmzt
eitthvað, en þó er það ekki lekt.
Skipið mun strax á morgun
verða tekið til skoðunar.
Srax eftir að flugvélin, sem allt
af var ljóslaus hafði varpað
sprengjum, hóf hún vélbyssu-
skothríð á skipið, en það fór á
sömu leið — ekkert skotanna
hitti. Fóru þau öll yfir skipið
aftast. í myrkrinu sáust eld-
rákirnar eftir vélbyssukúlurnar.
Ég veit ekki hve lengi árásin
stóð, en hún hefir ekki staðið
lengur en í 10 mínútur, því að
snögglega birtust okkur tvær
stórar árásarflugvélar með full-
um ljósum. Komu þær stjórn
borðsmegin að okkur og réðust
á hina þýzku flugvél, sem flýði
strax. en nokkur bardagi mun
hafa orðið milli þeirra, því að
við heyrðum skothríð frá þeim.“
Loftárásir á prjú hol-
leozk skip tíö England.
LONDON x gærkveldi. FO.
í Hollandi er vaxandi gremja
yfir árásum þýzkra flugvéla á
hollenzlc skip, og eitt af helztu
blöðunum í Amsterdam birtir í
dag ritstjórnargrein um þessa
hernaðaraðferð Þjóðverja. Segir
blaðið, að hér sé um herfilegt
brot að ræða á alþjóðalögum,
sem fjalla um siglingaréttindi
hlutlausra þjóða á ófriðartimum.
Blaðið lýsir það skoðun sína, að
sökin sé Öll Þjóðverja, og ekki
leiki nokkur vafi á því, að árás-
arflugvélarnar hafi verið þýzkar.
Þýzkar flugvélar hafa ráðizt á
þrjú hollenzk smáskip við strend-
ur Northumberlands.en þau kom-
ist heim heilu og höldnu. Áhöfnin
á einu skipinu sagði við heixn-
komuna, að skotið hefði verið af
strandvarnabyssum á flugvélina,
sem gerði árás á skipið, og hafi
hún hrapað í sjó niður.
Freyr,
3. hefti yfirstandandi ár-
gangs er nýkomið út. Efni: A.
G. E.: Stórt að vinna, Ólafur
Jónsson: Úr tilraunum og at-
hugunum, Kl. Kr. Kr.: Jarð-
x-æktin á Sámsstöðum sumarið
1939. Jón Guðmundsson: Refa-
gildrur o. m. fi.
Aðalfirndur Alþýðuflokksfélagsins:
Haraldir Saðmondsson end
nrkosinn (ormaðnr félagsins
VÍGSTÖÐVARNAR Á KYRJÁLANESI.
Lengst til vinstri, ofarl. á myndinni, sést Viborgflóinn, sem Rúss-
ar eru að reyna að komast yfir um á ís. Hei’lína Finna liggur enn
í boga, suður og austur að Ladoga, en hin nýja varnarlína, sem við
tekur ef þeir vei’ða að hörfa burt af Kyrjálanesi, liggur í noi-ður-
átt frá Viborg.
RAssar reyna að brjðtast á
is vestnr jfir Viborgtlða.
— ..-..■» .. —--
Áform þeirra eru, að komast þannig
að baki hinni nýju varnarlínu Finna,
Frá fréttai-itara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
VIBORG situr enn allt við það sama. Rússar hafa ekki
náð norðurhluta hennar enn á sitt vald, en gera nú ítrek-
aðar tilraunir til þess að koma her á ís vestur yfir Viborg-
flóann til þess að komast þaðan að baki Finnum og hinni
nýju varnarlínu þeirra, sem sögð er liggja í norður frá
Viborg, meðfram Saimaskurðinum upp að Saimavatni.
Strandvarnavirki Finna vestan við flóann og flugvélar
þeirra reyna að hindra áform Rússa með því að sprengja
ísinn, og halda Finnar því fram, að Rússum hafi hvergi
tekizt að ná fótfestu á ströndinni, en Rússar segjast hafa
náð þremur smáþorpum þar. Fjöldi rússneskra hermanna
hefir farizt í gegnum vakirnar á ísnum.
Það er talið, að Finnar áformi
að verjast í Viborg eins lengi og
auðið er, til þess að nota timann
á meðan tíl þess að búast sem
ramlegast um í hinum nýju
varnarstöðvum. Enn fremur til
þess að efla landvarnirnar við
vesturhiuta Víborgarflóa.
Það er sagt, að Finnar hafi
komið fy.rir jarðsprengjum um
gervalla Viboi’g, og þess vegna
hiki Rússar við að sækja fram
af meira krafti inn í aðalborgina.
Vðrn finna befir híeypt
kjarkl í Baikankiélirnar
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Mr. Amery, fyrrverandi ný-
lendumálaráðherra Breta, flutti
ræðu í Liondton i gær, og komst
svo að orði, að hin vasklega vörn
Finna hefði hleypt kjarki í Bal-
kanþjóðirnar til þess að standa
fast á rétti sínum. Fyrst í stað
hefði þýzk-rússneski sáttmálinn,
sagði Ameiy, haft þau áhrif í
Balkanlöndunum, að menn voru
lostnir skelfingu, en það hefði
aukið kjark manna og bjartsýni,
er Finnar tóku svo hraustlega á
móti Rússum sem reynd ber vitni
um. Ef Finnar geta varið land
sitt og sjálfstæði, hugsuðu Bai-
Frh. á 4. siðu.
ÞINGMENN Sjálfstæðis-
flokksins í efri deild
hafa nú borið fram á alþingi
frumvarp um breytingar á
lögum um gjaldeyrisverzlun
og fleira. Þetta hefir verið
um langa hríð aðalmál Sjálf-
stæðisflokksins og það var
einmitt í sambandi við þetta
mál, sem blöð flokksins þutu
upp og höfðu í hótunum, rétt
áður en landsfundur Sjálf-
stæðisflokksins kom saman
um daginn.
Bretar taka f imm
ítðisk kolaskip.
Þau voru með þýzk
kol á leið til ttalíu
Frá fréttaritara AlþýðublaSsins
KHÖFN í morgun.
AÐ er ekki annað sjá-
anlegt, en að til meiri-
háttar deilu sé að draga milli
ítala og Breta út af þeirri á-
kvörðun Breta að kolaflutn-
ingar ítala frá Þýzkalandi
sjóleiðina, yfir Rotterdam á
Hollandi, skuli stöðvaðir og
hin þýzku kol gerð upptæk.
ítalir hafa mótmælt þessari
ákvörðim og kalla hana brot á
alþjóðalögum. Gáfu þeir fímm
ítölskum kolaskipum í Rotter-
dam fyrirskipun um að freista
þess, að rjúfa bann Brfeta, en
þau voru öll tekin í gær og flutt
til brezkra eftirlitshafna.
Mr. Cross, strxðsviöskiptaráb-
herra Breta, lýstí því yfir í neöri
málstofu brezka þingsins í gær,
að ítölum hef'ði veriö tíikynnt
þaö strax fyrir þremur mánuðum,
þegar ákxæðið var að gera allar
vörur frá og til Þýzkalands upp-
tækar á höfunum, að þessir
kolafiutningar yrðu stöðvaðir, en
þeim hefði verið gefinn þriggja
mánaða frestur til þess að flytja
kolainnkaup sin til eiuhvers ann-
ars lands.
Bretar hafa sjálfir boðizt til
þess að selja Itölum kol í staö
þeirra þýzku, og brezk blöð láta
þá von í ljós, að Italir skilji
afstöðu Breta, pegar svo standi
á að brezka þjóðin heyji baráttu
upp á líf og dauða.
íslenzkri höggmynd hafnaö.
Það vekur mikla athygli, að
dómnefnd vorsýningarinnar í
jCharlottenborg í Kaupmannahöfn
hefir hafnað stórri höggmynd aí
karli og konu eftir Sigurjón Öl-
afsson. „Extrabladet" skrifax um
þetta, að nefndin hafi farið út
yfir umboð sitt með þvi að hafna
verki eftir gullmedaliuvinnanda
og tveggja ára meðlim dóm-
nefndarinnar sjálfrar. FÚ.
Sjálfir segja Sjálfstæðismenn
í blöðum sínum í gær, að frv.
þetta sé í raun og veru miðl-
unartillaga um framtíðarskipun
þessara mála.
En aðalatriði frumvaxpsins er
á þá leið. að innflytjendur, það
er heildsalarnir í Reykjavík og
Samband ísl. samvinnufélaga,
eiga að verða einráðir í inn-
flutnings- og gjaldeyrisnefnd,
neytendurnir, þ. e. allir hinir
mörgu kaupendur innfluttra
Frh. á 4. sffeu.
Slálfstæðisllokknrlnn vill
svifta neytendnr ðllua á-
hrifum á gjaldeyrisnefnd.
-— -*----
Frcunvarp lagt fram á alpingi.