Alþýðublaðið - 12.03.1940, Blaðsíða 1
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
UTSTJÓBI: F. B. VALDEMARSSON
XXI. ÁlGANGm
ÞRIÐJUDAGUR 12. MARZ 1040.
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
60. TÖLUBLAÐ
Mssar byriaðir að slá af krofunum ?
Samnlngaumleitun n m
taaldlð átram fi Hoskva.
Afstaða Flnna sterk með
tllboð Breta og Frakka um
llðveizlu f bakhðndinni.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
SAMNINGAUMLEITANIRNAR halda enn áfram í Mosk-
va. Fréttin um það, að samningamenn Finna væru
á heimleið, reyndist ekki rétt. Þeir eru enn í Moskva og
áttu viðræður við Molotov, forsætis- og utanríkismálaráð-
herra sovétstjórnarinnar, í gærkveldi, sem stóðu langt fram
á nótt.
Tanner, utanríkísmálaráðherra Finna, hefir í viðtali
við fréttaritara Reuters í Helsingfors mótmælt orðrómi
um það, að samkomulag hefði þegar náðzt. En hin langa
dvöl finnsku samningamannanna í Moskva þykir benda til
þess, að ekki sé lengur talið útilokað, að friðarsamningar
takizt. Það þykir ekki ólíklegt, að Rússar hafi séð sér þann
kost vænstan, að slá verulega af kröfum sínum með tilliti
til þess, hve seint þeim gengur sóknin á Finnlandi og þó
umfram allt vegna þess, að Finnar hafa nú opinbert tilboð
Breta og Frakka um liðvéizlu í bakhöndinni, ef stríðið held-
ur áfram. Það þykir að minnsta kosti mjög ólíklegt, að
Finnar gangi að nokkrum afarkostum undir slíkum kring-
umsrtæðum.
Vopnahlé f aðsigl 1
■ ..........
Sænsk blöð eru bjartsýnni í dag um árangur af samn-
ingunum í Moskva en nokkru sinni áður, og gera jafnvel
ráð fyrir því, að samið verði vopnahlé í dag og opinber til-
kynning jafnframt gefin út um árangurinn af för finnsku
iámningamannanna til Moskva.
En því er lýst yfir í Helsingfors, að friðarskilmálarnir
verði, ef til einhvers samkomulags kemur i Moskva, að
sjálfsögðu lagðir fyrir finnska þingið-
Svfar visa ðllnm ðslk-
nnnra á bng.
KHÖFN í moi^un- FO.
! sambandi við brezkar og
framskar blaðaárásir á Svia, er
því algerlega neitað I Stokk-
hölmá, að Svíar hafi lagt að
Finnum að semja við Rússa, eða
a'ö Þjóðverjar hafi lagt að Sví-
njnt í þessu máli. GQnther, sænski
utanríldsmálaráðherrana, hefir til-
aynnt, að sænska ríkisstjómin
háfí ékki, frá því er til oröa
kom, að Svíar Ieggðu tillögur
Rússa fyrir finnsku stjómina. haft
neitt samband við þýzku stjóm-
ina i þessu máli. Hann lýsti einn-
ig yfir þvi, að f lutningar tii Finn-
lánds hefðu ekki verið stöðvaðír
og Finnum yrði hjálpaö svo sem
vfrið hefir að undanfömu.
Gtinther sagði einnig, að hann
vonaðist til, að sambúð Svía og
Breta mundi haldast eins vin-
samleg og hún hefði verið um
langt skeið og væri enn.
Bardagarolr halda áfram
prátt fjrrir frfðarnmleit-
anlroar.
LONDON í morgun. FO.
MeÖan samkomulagsumleitun-
Molotov,
um er haldið áfram í Moskva
er barizt af sama kappi og áður
á vígstöðvunum í Finnlamdi.
Flugvélar Rússa voru á sveimi
yfir suður- og miðhluta Finn-
lands. ! Helsingfors vorU fimm
sinnum gefnar aðvaranir um
loftárásir, og rússneskar flúgvél-
ar sáust hátt í lofti yfir Helsing-
fors, en engum sprengikúlum var
varpað á borgina.
I tilkynningum Finna i gær-
kveldi var viðurkennt, að Rússum
Frb. á 4. sáðu.
Þinghúsið í Helsingfors. Þingmenn Finna hafa ekki getað komið
saman á fund þar síðan í ófriðarbyrjun. Fá þeir að minnsta kosti
fríð fyrir Ioftárásum til að ræða friðarskilmála Rússa, ef sam-
komulag næst í Moskva?
Bandamenn bjóðast til
að veita Finnum alla
|»á tajálp, sem peir geta.
—...........
Yfirlýsing Chamberlains i gær.
-—■—---*—------
LONDON í morgun. FtJ.
U YRIRSPURN um samkomulagsumleitanir Rússa og
•A Finna var borin fram í neðri málstofu brezka þings-
ins í gær og varð Chamberlain forsætisráðherra fyrir svör-
um.
Hann hóf mál sitt með því að lýsa yfir, að Bretar og
Frakkar myndu halda áfram að senda Finnum hjálp, og
ennfremur, að ríkisstjórnir Bretlands og Frakklands hefðu
tjáð finnsku stjórninni, áð þær væru reiðubúnar til þess að
veita Finnlandi aðstoð með öllum þeim meðulum, sem þær
hefðu yfir að ráða, ef Finnar færu fram á slíka hjálp.
Chamberlain tók það fram,<“
að hverskonar hjálp í garð
Finna væri í té Iátin til þess að
standa við skuldbindingar í
sambandi við áskorun Þjóða-
bandalagsins, að þjóðirnar
veittu Finnum þá aðstoð, sem
þær gætu í té látið.
Þegar Chamberlain var
spurður, hvort þetta væri ekki
sama sem styrjöld við Sovét-
Rússland, svaraði hann:
„Til þess hefir ekki komið.“
Þrjá skíðamót gverða
taáð i pessum mánuði.
ThulemötiO vlð skfOaskðlann f
Mveradðlum, landsmétiO á Ml~
ureyri og skiðawika á fsafirði.
IÞESSUM mánuði v'erða þrjú
skíðamót. Thulemótið byrjar
hér um næstu helgi og gengst
Skíðafélag Reykjavíkur fyrir
því. Verður það háð við Skíða-
skálann. Landsmót skíðamanna
verður á Akureyri og fer fram
um páskana og eins og venju-
lega verður skíðavika á ísafirði
um páskana.
Sluðavika á ísafirði um pásk-
ana, eins og undanfarin ár.
Um páskana efnir Sldða-
félag IsafjarÖar til hinnar ár-
legu skíðaviku sinnar. Hefst hún
á sídrdag og lýkur á annan í
páskum. Tilhdgun verður með
svipuðum hætti og undanfarin ár.
Þáttfakendum verður skipt í smá-
flokka, og verður hverjum flokki
fenginn reyndur, gagnkunnugur
leiðsögumaður.
Skíðaferðir verða aðallega
stundaðar á Seljalandsdal og
nálægu hálendi, en þar er talið
vera eitt bezta skíðaland hérlend-
is. Seljalandsdalurinn liggur all-
hátt og er hin mesta snjóakista.
Náttúrafegurð er þar mikil og
ednstæð og skíðabrekkur við allra
hæfí: aflíðandi, langar breikkur
fyrir óvana og byrjendur, en snar
bratti fyrir þá, sem slyngastir era
á skíðum.
Sex ár era nú liðin síðan
Skíðafélag Isafjarðar efndi I
fyrsta sinn til almennrar skíða-
viku á ísafirði. Hefir þátttaka í
þeim jafnan verið mikil og farið
sívaxandí. Fjöldi Reykvíkinga
hefir um hverja páska sótt vest-
ur, t. d. ca: 150 manns sl. ár,
og er það margt sama fölkið,
sem farið hefir ár eftir ár, og
svo mun enn reynast. Og eigi
mun það draga úr þátttöku Reyk-
víkinga, að „Esja“ verður látin
fjara í páskaferð vestur og norð-
ur. Fer skipið héðan að kvöldi
miðvikudags í nsestu viku og
kemur til ísafjarðar snemma á
skírdag. „Esja“ kemur aftur til
ísafjarðar á suðurleið annan dag
páska að kvöldi, tekur farþega
og heldur þegar til Reykjavíkur
og er væntanleg hingað snemma
á þriðjudagsmorgni.
A 1. farrými „Esju“ era ca: 80
rúm og jafnmörg á 2. farrými.
Auk þess mun verða tekið vift
farþegum í lestarrúm, og er lík-
legt að fjöldi manna kjósi þann
kostinn, enda er fargjald í lest
mjög ódýrt.
Lúðvig Guðmundsson skóla-
stjóri verður fararstjóri Reykvík-
inga nú eins og áður.
16 skíðakappar frá Siglufirði
komnir.
Með Dettifossi komu 16 Sigl-
firðingar til þess að taka þátt í
Thulemótinu. Sjö eru frá Skíða-
félagi Siglufjarðar, en níu fré
skíðafélaginu ,,Skíðaborg“. Frá
Skíðafélagi Siglufjarðar eru
þessir:
Jón Þorsteinsson, Guðmund-
ur Guðmundsson, Björn Ólafs-
son, Rögnvaldur Ólafsson, Ás-
grímur Stefánsson, Þorkell Ben-
ónýsson og Jóhannes Þórðarson.
Frh. á 4. sföu.
Málaleitun Maisky.
Chamberlain gerði þá kunn-
ugt, að fyrir 19 dögum eða 22.
febrúar s.l. hafi Maisky, sendi-
herra Sovét-Rússlands í Lond-
on, farið á fund Butlers, aðstoð-
arutanríkismálaráðherra, og
lagt fyrir hann nokkra skil-
mála, sem hann óskaði eftir að
brezka stjórnin legði fyrir
finnsku stjórnina. Að áliti
brezku stjórnarinnar hefði sam-
þykkt slíkra skilmála gert
Finnland hjálparvana og ör-
ýggislaust og hefði hún því
neitað, að koma skilmálunum á-
leiðis til finnsku stjórnarinnar.
Stuttu síðar hafði brezki sendi-
herrann í Helsingfors sagt
finnsku stjórninni frá þessu. Um
sama leyti leitaði sovétstjórnin
til sænsku stjórnarinnar sömu
Frh. á 4. sið«.
Saltliskveiðar togaranna í 4-5
vikur Þýða 1,S milljén krðna
ankna atvinnn fyrir verkamenn
---—---
Þingsályktimartillaga frá Alþýðuflokknum.
'T’ VEIR ALÞÝÐUFLOKKSMENN í neðri deild, Emil
Jónsson og Finnur Jónsson, bera fram þingsályktun-
artillögu um saltfiskveiðar togaranna.
Er þingsályktunartillagan flutt í þeim tilgangi að auka
atvinnu í landi og er á það bent, að ef togararnir færu á
saltfisksveiðar 4-—5 vikna tíma, myndi það þýða í atvinnu-
aukningu fyrir verkafólkið um 1800 þús. krónur.
Þingsályktunartillagan er svo
hljóðandi:
„Neðri deild Alþingis ályktar
að skora á ríkisstjórnina að
hlutast til um, að ísltenzkir tog-
arar fari allir á saltfisksveiðar
nu á vertíðinni að minnsta kosti
4—5 vikna tíma og að fiskur sá,
er veiðist, verði að sem allra
mestu leyti seldur úr landi full-
verkaður.“
I greinargerðinni segja flutn-
ingsmenn:
„Saltfisksveiðar og saltfisks-
xærkun hefir um mörg undanfarin
ár verið höfuðatvinnugrein fjölda
fóiks, er við sjóinn býr. Þetta
hefir að vísu breytzt nokkuð hín
síðari ár, þannig að þessi at-
vinna hefir minnkað, en öll stund
hefir verið lögð á að auka aðra
atvinnu, svo sem síldveiðar, síld-
araerkun og hraðfrystingu fisks.
Saltfisksverkun er samt sem áður
ennþá svo stór atvinnugrein, að
mikill fjöldi manns á afkomu
sína undir henni, og leggist hún
snögglega niður, er ekki annað
sýnna, en að fjöldi fólks komist
á vonarvöl.
Undanfarna mánuði hafa tog-
ararnir siglt með ísaðan fisk til
útlanda og flestir haft af því á-
gætan hagnað, en margir stór-
gróða. Er það vel farið, að nokk-
uð fáist upp í töp þeirra frá
undanfömum árum, og verður að
gera ráð fyrir, að þeir, sem
pessum málum ráða, sjái um, að
tekjunum sé þann veg varið.
Hins vegar ber þó einnig að
gæta þess, svo sem áður segir,
að þessi fyrirtæki hafa dregið
fólkið úr sveitinni til sjávarins,
og það byggir nú i ár atvinnu-
vonir sínar á saltfisksverkuninni
eins og undanfarin ár. Verður
því að teljast réttmætt, að þau
stuðli að því, eftir því sem geta
þeirra leyfir, að atvinnurekstur
þessi falli eigi með öllu niður,
enda hlyti slíkt að yerða þjóðar-
böl.
Sem dæmi þess, hve hér er
mikið í húfi, má benda á, að at-
vinnuaukningin, er af þessu
Frh. á 4. sföu.