Alþýðublaðið - 20.03.1940, Side 1
Alþýðnblaðið kem-
ur næst ðt ð lang-
ardagínn.
SITSTJéRÍ: F. R. VALÐEMAESSON ÚTGEFANDI: ALÞfBUFLOKKUMNN
XXI. ÁRGANGUR MIÐVIKUDAGUR 20. marz 1940.
67. TÖLUBLAÐ
IQHPOM
€S$EN
Cafa/s)
BELGfEN
UHavre
MAINZ
REiMS
MANNHE/M
MtTZ ' Tgm
STRASBOUR6+3
NKR/6
BELFORT
95°|o sjómanna samþykktu að segja
upp samningum við útgerðarmenn.
-——.■» --
Jafnframt var stlórnnm félaganna gefin heimild tll
vlnnustffOvunar, ef viðunandi lausn fengist ekkí.
-—.■»--—■—- •
Samningum var sagt upp í dag með mánaðar fyrirvara.
bjiðverjar neyddu Finna til
að semja frið við Bússa.
Þýzki sendiherrann í Helsingfors af-
henti Tanner úrslitakosti þ. 11. marz.
--------4--—----
LONDON í gærkveldi. FÚ.
FRANSKA blaðiS „Paris Soir“ birtir _í dag fregn frá frétta-
ritara sínum í Finnlandi, þess efnis, að það sé nú uppvíst
orðið, að Þjóðverjar hafi kúgað Finna til að biðja um frið. I
fyrirsögn greinarinnar segir „Þýzkaland stakk rýting í bak Finn-
Iands.“
S’einni hluta dags hinn 11. marz. segir í greininni, afhenti
þýzki sendiherrann í Helsingfors Tanner utgnríkisráðherra til-
PP ALNING atkvæða i allsherlaratkvæða-
greiðslu stéttarfélaga sjómasina hófst
í dag kl. 1® í skrifstofu Vélstjórafélags Is-
lands í Ingélfshvoli og var henni lokié kl.
tæplega 1.
Aikvæóagreióslan hófst S. þ. m. og
var EokiÓ í morgun um EeiÓ og byrjaó var
aS telja.
iúmiega SSfó allra þeirra^ sem þátt
téku í afkvæóagreióslunni og skiluóis gild-
um atkvæðum, sögóu já viö spurningun-
um og verður því samningum ailra stétt-
arfélaga sjómanna viS útgeröarmenn sagt
upp í dag meö eifis mánatlar fyrirvara.
Alls greiddu atkvæði 767 sjómenn, þar af 63, sem í
öðrum stéttarfélögum eru, en þeim, er efndu til at-
kvæðagreiðslunnar, en einnig þeir vinna nú á skipunum.
Kort af sunnanverðum Norðursjó og löndunum umhverfis hann.
Efst til hægri sést Suður-Jótland. Langa eyjan við vesturströnd
þ’ess (rétt niður af Esbjerg á kortinu og beint á móti landamærum
Danmerkur og Þýzkalands, sem sýnd eru með punktalínu) er eyjan
Sylt, sem Bretar gerðu loftárásina á í gærkveldi.
kynningu frá þýzku stjórninni. Voru Finnum í þessari tilkynn-
ingu settir þeir úrslitakostir, að þeir yrðu að semja frið, því að
öðrum kosti myndi Þýzkaland skerast í leikinn með Rússum
með öllum herafla sínum. Sama dag tilkynnti rússneski sendi-
herrann í Stokkhólmi sænsku stjórninni þessa ákvörðun Þjóð-
verja ásamt orðs'endingu rússnesku stjórnarinnar.
Hrlkaleg loftárás Breta
á eyjuna Sylt i gærkveldi
---» .
Svarið við loftárás Þjóðverja á Scapa FIow.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
"O RETAR svöruðu í gærkveldi síðustu Ioftárás Þjóðverja
á herskipalægi þeirra í Scapa FIow með ógúrlegri loft-
árás á bækistöð þýzka loftflotans á eyjunni Sylt við Norður-
sjávarströnd Suður-Jótlands, en þaðan er talið að flestar
þýzku loftárásirnar hafi verið gerðar á siglingar Breta og
hlutlausra þjóða í Norðursjónum.
Loftárásin er sögð hafa verið hin grimmilegasta, sem
Bretar hafa gert síðan stríðið hófst. Hún byrjaði kl. 8 í gær-
kveldi og stóð í sjö klukkustundir samfleytt. Margar flug-
vélar tóku þátt í henni og létu sprengikúlunum rigna bæði
yfir flugvélastöð Þjóðverja og olíugeyma á eyjunni og á
Hindenburggarðinn, sem tengir eyjuna við land.
,,Arbeiderbladet“ í Oslo birti
16. marz athugasemdir við ræðu
þá, er prófessor Koht, utanríkis-
málaráSherra Noregs, hafði hald-
ið dagirni áður, og fórust pví
orð á þessa leið:
„Það er nú greinilega upplýst,
að Þýzkaland her sökina á ó-
förum Finna. Rússland var að
vísu árásaraðilinn, en það voru
Þjóðverjar, sem brutu vörn Finna
á bak aftur.“
LONDON í morgun. FÚ.
Ð lokinni ræðu, sem Cham-
berlain flutti í gær um
stríðið á Finnlandi og stuðning
Bandamanna við Finna fóru
fram umræður í neðri málstofu
brezka þingsins.
Gagnrýni kom fram á hend-
ur stjórninni og var það aðal-
lega Hore-Belisha, fyrrverandi
hermálaráðherra, sem gagn-
rýndi hana. Kvaðst hann verá
þeirrar skoðunar, að stjórnin
hefði átt að vera ákveðnari í
framkomu. Bandamenn væru
ekki nógu ákveðnir og skjótráð-
ir, og það hefði komið í ljós hér.
Attlee, leiðtogi jafnaðar-
manna, var hins vegar sömu
skoðunar og nokkrir íhalds-
menn, sem fluttu ræður, að ó-
gerlegt hefði verið að segja,
Segir finnska stjðrnin
af sér?
BERLIN í imorgun. FO.
„Dagens Ny,heter“ í Stokkhólmi
flytur pá fregn, að talið sé víst,
að núverandi stjórn Finnlands
muni segja af sér þegar er frið-
arsamningurinn við Rússa hefir
verið fullgiltur.
hvort unnt hefði verið að gera
meira fyrir Finnland en gert
var.
Sir Roger Keyes, sem varði
stjórnina, sagði að það hefði
verið vitfirring að senda herlið
yfir Noreg og Svíþjóð. eftir að
Norðmenn og Svíar neituðu um
leyfi til slíkra herflutninga.
Chamberlain sagði, að mun-
urinn á Bretum og Þjóðverjum
væri sá, að Bretar héldu al-
þjóðalög, en Þjóðverjar skeyttu
ekki um þau. Hann kvað merg
málsins þann, að Svíar og Norð-
menn hefðu neitað um leyfi til
herflutninganna, og það hefði
ráðið ákvörðunum Finna.
Chamberlain neitaði því, að
stjórnin hefði verið hikandi og
sein að taka ákvarðanir.
Úrslit atkvæðagreiðslunnar ♦
urðu þessi:
I. SPURNING var svohljóð-
andi:
„Samþykkir þú að segja upp
gildandi samningum og sam-
komulagi um stríðsáhættu-
þóknun og stríðstryggingu
vegna yfirstandandi Norður-
álfuófriðar dagsettum 7. til 13.
október 1939?“
Já sögðu 700, nei sögðu 34.
II. SPURNING var svohljóð-
andi:
„Samþykkir þú að gefa
stjórn stéttarfélags þíns umhoð
til þess að ákveða fyrir félagsins
hönd að hefja vinnustöðvun, ef
stjórn félagsins telur vinnu-
stöðvun nauðsynlega vegna
þess, að atvinnurekendur vilji
ekki ganga að þeim samningum
um stríðsáhættuþóknun og
stríðstryggingu sem stjórn
stéttarfélags þíns telur viðun-
andi?“
Já sögðu 662, nei sögðu 69.
III. SPURNING var svohljóð-
andi; ;íf!l|
„Samþykkir þú að gefa
stjórn stéttarfélags þíns umboð
tii þess að taka ákvörðun fyrir
hönd félagsins um vinnustöðv-
un, ef hún telur að viðunandi
lausn fáist ekki á greiðslu kaups
sjómanna í erlendum gjaldeyri
í sambandi við samninga um
stríðsáhættuþóknun og stríðs-
tryggingu?“
Já sögðu 685 og nei 41.
24 seðlar voru auðir og ó-
gildir.
Þannig hafa um 95% gildra
atkvæða sagt já við spurningun-
um.
Við talningu atkvæðanna voru
sladdir fulltrúar frá öllum stéttar-
samtökum sjómanna: Sjómanna-
félagi Reykjavíkur, Sjómanonafé-
lagi Hafnarfjarðar, Sjómarmafé-
lagi Patreksf jarðar, Vélstjörafélagi
íslands, Stýrimannafélagi íslands,
Frk. á 4. síðu.
Múgur og margmenni safnaðist
saman á ströndinni Danmerkur
megin við landamærin á Suður-
Jótlandi, sem eru beint á móíi
eyjunni. Heyrðu þefr ógurlegar
sprengingar hvað eftir annað og
sáu reykjarmekki og eldsúlur
stiga upp frá eyjunni. Þykir víst,
að sprengikúlumar hafi valdið
miklu tjóni á flugskálum og
sprengikúlnabirgðum Þjóðverja
og kvelkt í olíu- og benzíngeym-
um þeirra.
Þjóðverjar skutu ákaft af loft-
varnahyssum slnum, en sam-
kvæmt tilkynningu brezka flug-
málaráðuneyíisins komu allar
brezku fiugvélarnar heilu og
höldnu heim, að einni undantek-
inni, sem taiið er að hafi verið
skotin niður.
Chamherlain gaf skýrslu í
brezka þingirai í gær um loftárás
Þjóðverja á herskipalægið í
Scapa Flow á laugardaginn.
Hann sagði, að tjón hefði að-
eins orðið á einu herskipi, enda
hefði ekki verið varpað nema 20
sprengikúlum niður yfir höfniiná.
En hins vegar hefði yfir 500 í-
kveikjusprengjum verið varpað
niður inni yfir Orkneyjum sjálf-
um, og hefði einn óbreyttur borg-
ari beðið bana, en sjö særzt, þar
af tvær konUr.
TUÍ IKILL f jöldi manna býr
^ sig nú undir ferðalag
með Esju í kvöld og fara
tveir hópar, stærri hópurinn
á skíðaviku ísafjarðar, en
Sntnner Welles fer
heimleiðis i kvðld.
Hasn segist efeki vita
um neina (riðarferevfingn
LONDON í (morgun. FÚ.
UMNER WELLES, einkaer-
indreki Roosevelts, lagði af
stað frá Rómaborg til Genúa í
gærkveldi, og leggur af stað það-
an I kvöld á hafskipinu „Conte
di Savoia“.
Sumner Welles hitti ekki Mus-
solini eftir viðræðufundimn í
Brennerskarbi, en Welles fór í
tvær óformlegar heimsóknir til
Ciano greifa, ítalska utanríkis-
málaráðherrans.
hmn fer á landsmót skíða-
manna, sem háð verður á Ak-
ureyri.
Esja leggur héðan í kvöld al-
M. á 4. sf*u.
Brezka stjórnin sðknð um
hik í FianWsmkloHuifl.
-----»----
Uíiiræður í neðri málstof u þingsins i gær
Frh. á 4. stSu.
FpMi manna foýr sig f
skfðaferðir nm hátíðina
Esja fer fullskipuð af farþegum vestur
og norður i kvöld.