Alþýðublaðið - 16.04.1940, Blaðsíða 3
ALÞÝ&«miLAeiO
—---------- IIÞfSUBLáill —:—♦
Ritstjóri: F. R. Valdemarsson.
í fjarveru lians: Stefán Pétursson. Símar 4902 og 5021 (heima).
Ritstjórn: Aijjýðuhúsinu viS Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Sellandsstíg 16. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu gengið inn frá Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2,50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H . F .
4--------------------------------------------♦
Sökin hjá okkur sjálfum.
ÞRIÐJUÐAG 16. APRÍL 1940
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna í Reykjavík.
Fimdnr
verður haldinn miðvikudaginn 17. þ. m. kl. 8V2 e. h. í Al-
þýðuhúsinu (gengið inn frá Hverfisgötu).
FUND AREFNÍ:
Fyrirtæki fulltrúaráðsins.
Önnur mál. STJÓRNIN.
‘E,NGUM mun blandast hug-
•*** ur um þaS hér í Reykja-
vík, að árás Þýzkalands á Dan-
mörku og hernám landsins muni
hafa afgerandi áhrif á eitt
atærsta mál okkar Reykvík-
inga. Það er kunnugt, að mikið
af efninu til hitaveitunnar átti
að kaupa í Danmörku og ann-
an hluta þess frá Þýzkalandi.
Nokkuð af þessu er þegar komið
hingað, en mestan hluta þess
vantar enn. Það, sem komið er,
raægir ekki nema að örlitlu leyti
til framkvæmdanna.
Eftir samkomulag, sem tókst
í haust fyrir atbeina samninga-
nefndar þeirrar, er fór héðan til
Bretlands, um að Bretar tepptu
ekki flutning hingað á efni og
Mutum til hitaveitunnar frá
Þýzkalandi, — urðu menn
vongóðir um það að takast
mætti, þrátt fyrir alla erfið-
leika og svart útlit, að ljúka
hitaveitunni nokkurn veginn á-
tilsettum tíma, eða fyrir áramót.
Nú eru þessar vonir að engu
orðnar, eða að minnsta kosti sjá
leikmenn í þessum málum ekki
annað, eins og stendur.
Þó að Danir eða Þjóðverjar
gætu afhent efnið eða hlutina
til hitaveitunnar, virðist engin
leið að hægt sé að koma þeim
ár höfnum Danmerkur eða
Þýzkalands, þar sem bæði þessi
lönd eru nú girt margföldum
tundurduflabeltum á allar hlið-
ar og þeirra er gætt af brezkum
herskipum, brezkum kafbátum
og brezkum flugvélum, og Ólík-
legt, að Bandamenn fáizt til þess
að veita nokkrar undanþágur
frá viðskiptabanninu við Þýzka-
land, eins og nú er komið.
Þetta er því hið erfiðasta mál
fyrir okkur. Margur mun segja,
að það sé ekki mikið á móti
því, sem bræðraþjóðir okkar á
Norðurlöndum verða nú að þola
og margar fleiri. Það er hverju
orði sannara, en þetta nýja áfalí
1 hitaveitumálinu minnir óþægi-
lega á þá óstjórn, sem var á
öllum undirbúningi málsins af
hálfu meiríhlutans í bæjarstjórn
Reykjavíkur. Sökin liggur að
verulegu leyti hjá okkur sjálf-
um.
Það er áreiðanlegt, að við
Reykvíkingar fáum að súpa
seyðið af þeirri óstjórn mörg
ár eftir að hitaveitan er fullgerð.
Það verðum við að gera með
greiðslum okkar fyrir heita
vatnið, sem kemur til með að
kosta okkur mörgum milljónum
króna meira en þurft hefði að
vera, ef bæjarstjórnarmeiri-
hlutinn hefði ekki fengið þá
flugu í höfuðið, að gera hita-
veitumálið að pólitísku upp-
sláttarmáli fyrir sig.
Öllum er kunnugt um það,
ai í mörg ár var bárizt urn
þetta mál. í mörg ár streyttist
íhaldið á móti því. Loks, þegar
það lét undan almenningsálit-
inu, tók það málið svo pólitískt,.
að einstaka forsprakkar þess
töldu framkvæmd þess sitt
einkamál og ráku það sam-
kværnt því. í undirbúningnum
var viðhaft hið mesta þukur.
Engir máttu koma nærri því,
nema þessir sjálfútvöldu menn.
Það hefir vitanlega haft þau á-
hrif, að engir aðrir en þessir út-
völdu íhaldsmenn bera ábyrgð á
því, hvernig fór. Næstum því
svo árum skipti ferðuðust svo
þessir menn erlendis, leituðu
vítt og víða og ferigu engu á-
orkað. Jafnvel tillaga, sem kom
fram frá lcunnum Alþýðuflokks-
manni, var ekki rædd, vegna
þess að hún kom frá' öðrum en
Sj álf stæðismönnum.
Allt þetta seinkaði fram-
kvæmdum ákaflega og nú sjá
allir afleiðingarnar. Við hörm-
um þetta, allir sem búum í R-
vík, en samt sem áður er rétt
að benda á það, hvernig á því
stendur að svona er komið. Það
er ekki aðeins ófriðurinn, heldur
einnig óforsjálir og hégóma-
gjarnir valdamenn, sem eiga
sökina.
*»!=
Veðnrfrepir tíl ler-
st&ðviBna tvisvar á
lii.
HikysDíegsr riklutjéra-
ariaaar í gær.
1G' INS og að nokkru var
skýrt frá hér í blaðinu í
gær, er hætt að senda veður-
fregnir. Um þetta hafa blaðinu.
borizt eftii’farandi tilkynningar
frá ríkisstjórninni:
„Vegna ástands þess er nú
ríkir í alþjóðamálum; og
vegna hlutleysisafsíöðu ís-
lands, og í samræmi við það,
er margar aðrar hlutlausar
þjóðir hafa gert fyrir löngu,
hefir ríkisstjórnin ákveðið að
hætta að útvarpa öllum veð-
urfregnum og veðurspám og
einnig að hætta að senda þær
út frá stuttbylgjustöðinni og
loftskeytastöðinni.
Ríkisstjórnin.“
í gær sendi Veðurstofan út
svohljóðandi tilkynningu:
„Fyrst um sinn verða veð-
urspár birtar tvisvar á dag á
símastöðvum nokkurra
helztu verstöðva og kauptúna
á morgnana kl. 10, eða
skömmu þar á eftir, og gildir
sú spá fyrir hlutaðeigandi
stað og nærliggjandi svæði
SongkennslaB!
barnaskólnnnm.
/| UNDANFÖRNUM ÁRUM
^ hafa ýmsir menn hér í höM
uðstaðnum setið um hvert tæki-
færi til þess að níða i.söng-
kennsluna við barnaskólana, og
jafnvel gefið í skyn, að þeir sem
kennsluna stunda séu naumast
verkinu vaxnir. Venjulegast hafa
þetta verið illkvittnislegar dylgj-
ur. og aðdróttanir lítt viturra
manna með lélegri dómgreind og
rnjög takmarkaða þekkingu á
sviði tönlistar, en þær broslegu
fullyrðingar og ágizkanir slíkra
manna tekur vitanlega enginn til
greina né andsvara, því að eng-
um skýldi meinað að þjóna sinni
lund. En þegar jafn glöggur
maður og Emil Thoroddsen leyfir
sér að kveða upp dóm yfir störf-
um söngkennaranna, í Vviðlesn-
asta blaði þessa lands, er öhjá-
kvæmilegt annað en taka fullyrð-
ingar hans til litilsháttar athug-.
unar, og jafnframt benda hon-
um á, og öðrum þeim sem láta
sig þessi mál skipta, að álit list-
dómarans mðvíkjandi söngkennsl
unni í barnaskólunum er vasg-
ast sagt fleipur og ágizkun út
í bláinn.
Með reglugerð og lögum frá
hinu háa alþingi er svo fyrir-
Jagt, að börn fái vissa þekkingu
og lærdóm í öllum þeim fræð-
um, sem heimtuð eru til fulln-
aðarprófs úr barnaskóla. Með
fullu tilliti til þessara reglna, og
einnig þess, hversu nauðsynlegt
þykir að krefjast áf ‘érhverjum
aldursflokki ba~n~, simja for-
ráðamenn skólanna stundaskrár
nemendanna. Á þann hátt er
námsferiil barnanna afmafkaður
öll þau námsár, sem þau kunna
að dvelja i barnaskóla.
Það er, því miður, ekki á með-
færi okkar kennaranna að þoka
til svo nokkru nemi í þessum
efnum, því til þess þarf fyrst
og fremst samþykki þeirra sem
fræðslumálunum ráða og í öðru
lagi aukin fjárframlög til skól-
anna. En sízt mundurn við söng-
kennararnir hafa á móti bættum
skiiyrðum og, breyttum aðferð-
um í söngkennslu. Við þekkjum
starfið betur en spvo, að slíkt
hefidi okkur.
Sú söngkennsla, sem skólarn-
ír veita nú, fullnægir að ötlu
leyti kröfunum, sem gerðar eru
í fræðslulögunum til sérhverrar
aldursdeildar. Og á meðan sva
er, sýnist óþarfi að hefja árás
á skó’ana eða söngkennarana fyr-
ir lélega unnin störf á sviði
söngkennslunnar. Einnig er fjarri
öliu réttlæti að líkja samaft getu
og kunnáttu þeirra söngflokka,
sem valdir eru úr og síðan æfðir
íátlaust af kappi og nákvæmni,
með tilliti til þess ;að syngja
opinberlega, og aftur þeirra
barna, sem rétt hafa til eins söng-
tíma á viku.
Emil Thoroddsen veit áreiðan-
lega manna bezt hversu feikna
mikið starf liggur á bak við vel-
þjálfaða söngflokka og þá ekki
þann dag til kvölds. Kvöld
spáin verður ög birt um kl.
19, og gildir á sama hátt fyrir
næstu nótt.
Veðurstofan, 15. apríl 1940.
Þorkell Þorkelsson.“
sízt, ef um barnasöngflokk er
að ræða. Það er ekki meðfæri
nokkurs manns að ,æfa slíka
flokka, svo frambærilegir séu, á
fáum mánuðum. Það efast eng-
inn um getu, kunnáttu né dugn-
að Sigurðar Þórðarsonar söng-
stjóra. Til þess hefir hann unnið
of stóra landvinninga á sviði
hljómlistarinnar, bæði innánlands
og utan, og mætti því með sanni
l’T M síðustu mánaðamót var
^ afli á öllu landinu á ver-
tíðinni orðinn ,11850 smálestir
og er það röskum 2000 smálest-
um minna en í fyrra á sama
tíma. 31. marz í ár var salt-
fiskaflinn 6409 tonn. en 31.
marz í fyrra var hann 14004
tonn. Hinsvegar hafa fiskibátar
selt í togara.
í vikunni, sem leið, voru
stirðar sjógæftir og mjög tregur
afli í flestum verstöðvum lands-
ins. Úr einstökúrn verstöðvum
er þetta helzt:
í Þorlákshöfn og á Stokks-
eyri voru stirðar sjógæftir og
tregur afli í vikunni sem leið.
Frá Þorlákshöfn var róið fjóra
daga vikunnar og komu á land
um 15 þús. fiskar, eða um 14
skippund, og er það mjög lítill
afli. miðað við tilkostnað.
Frá Akranesi var róið þrjá
daga vikunnar. Aflinn var afar
tregur eða að meðaltali 3—4
skippund.
Frá Sandgerði var róið 4
daga vikunnar og var afli
sæmilegur. í fyrrinótt og í gær
var þar eins og víðar, af-
afspyrnurok af norðri. Tveir
bátar er lágu 1 höfninni, Magni
frá Norðfirði og Anna frá Ak-
ureyri löskuðust. Vildi það til
með þeim hætti, að Anna dró
legufærin og rak hana á Magna.
Anna brotnaði talsvert, en
Magni tiltölulega lítið.
í Vestmannaeyjum voru
stirðar gæftir í vikunni. Land-
legudagar voru tveir, en aðra
daga voru einhverjir á sjó. Afli
var mög lítill.
Frá Hafnarfirði var róið þrjá
daga vikunnar. Af4i var rýr, eða
benda öllum slóðum, hvort held-
ur þeir finnast fremur í hópá
söngkennaranna við barnaskólana
eða annarsstaÖar, á dugnað og
stálvilja Sigurðar Þórðarsonar,
og mætti ennfremur fylgja ein-
læg áskorun til þeirra, sem slík-
um titlum má titla, að taka vand-
virkni og nákvæmni söngstjór-
ans sér til fyrirmyndar í hví-
vetna, Jón Isleifsson.
5—12 skippund á bát í róðri.
í Grindavík voru stirðar
gæftir vegna útsynnings og afli
tregur.
Frá Hornafirði var róið fjóra
daga síðustu viku. Afli var treg-
ur á línu, mest 8 skippund í
róðri. Talsvert hefir verið róið
með handfæri á smærri bátum,
og hefir aflast vel.
Frá Keflavík var róið 5 daga
síðustu viku. Afli var fremur
lítill eða alls frá 5—16 skip-
pund á bát í róðri. Loðna veiðist
nú ekki lengur frá Keflavík.
Frá Hólmavík var símað í
gær, að í síðustu viku hafi tals-
verður þorskafli verið í Stein-
grímsfirði og hafi sumir wihu-
bátar frá Hólmavík tví og þrí-
dregið lóðir sínar tvo til þrjá
daga vikunnar. Síðan hefir veið-
in minkað og í gær hafa gæftir
spillst. Virðist þetta hafa verið
þorsksganga, enda hefir afli á
þessum slóðum verið mjög lít-
ill eða enginn lengi undanfarið
í vetur. (FÚ.)
NÝ LEPPSTJÓRN I OSLO
Frh. af 1. síðu.
fleyg á milli hans og hinnar lög-
legu stjórnar landsins.
Ókunnugt er með öllu, hvort
þeir menn, sem nefndir eru í
sambandi við þessa nýju lepp-
stjórn hafa raunverulega gefið
samþykld sitt til þess að ta!ka
sæti í henni. En líklegast þykir,
að þeim hafi annaðhvort verið
þröngvað til þess, eða nöfn
þeirra jafravel tekin í algerðtt
heimíidarleysi.
Minn lijartkæri eiginmaður og faðir,
Sæmundur S. Kristjánsson,
fisksali,
*
andaðist í gær, 15. apríl.
Þorgerður Sveinsdóttir. Sigurdís Sæmundsdóttir.
Jarðarför konunnar minnar,
Halldóru Þórarinsdóttur,
fer fram fimmtudaginn 18. þ. m., hefst með húskveðju á heimili
mínu, Laugaveg 3, kl. IVi eftir hádegi.
Fyrir mína hönd og barna minna.
Andrés Andrésson.
Aflinn á öllu landinu um
2000 smál. minni en í fyrra
•----♦----