Alþýðublaðið - 20.04.1940, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI: F. R. VALBEMARSSON
ÚTGEFANÐI: ALÞÝÐUFLOKKtJRINN
XX. ÁBGANGUK.
LAUGAEDAGUR a». APRtL lð«
»0. TÖLUBLAÐ
Bretar og Norðmenn sam-
eina lið sitt í Þrændaiögum.
—,—*—,—__ .
Brefar setja eiamg lið ú Mmú við RomsdalsfJord.
Hátoi
ODDBROr 09
króipriis í
lífstaættu stiddir.
ðlofor
Loftárás á dvalarstað peirra.
LQNDON í morgun. FO.
NORÐMAÐUR, Olav Ritter,
sftm er starfsmaður norska
útvarpsins, en nýkominn til
London, hefir skýrt ítarlega frá
árásúnum á Hákon kommg.
Gerðu Þjóðverjar loftárás á
smábæ, þnr sem Hákon konungur
<sg Ölafor ríkiserfingi sátu að
miðdegísve.rði ásamt ríkisst jórn-
inni. Konungur og konungseíni
(flýðu út í skóg ásamt fylgdarlið-
inu, og urðu að kasta sér niður
í skurð, er verst gegndi,»en trén
klofnuðu og brotnuðu sem hrá-
viði, er hverri sprengikúlunni var
varpað af annari.
Telur Olav Ritter, að það hafi
gengið kraftaverki næst, að allir
skyldu sleppa lífs af. Ritter kvað
konunglnn nú á öruggum stað,
. en þyí væri haldið algerlega
leyndu, hvar hann væri.
Senéiherra Norðmanna
visai bnrt frá BerJfn.
'T ANDGÖNGULEö BRETA í Namsos hefir nú náð sambandi
¦—é við norsku hersveitirnar í norðanverðum Þrsendalögum og
mynda þar samféllda herlínu frá botni Þrándheimsf jarðarins til
sænsku landamæranna.
Er búizt við öflugri sókn Breta og Norðmanna á þessum slóð-
um innan skamms með það fyrir augum að ná Þrándheimi aftur
úr hÖndum Þjóðverja og járnbrautinni, sem liggur þaðan til
sænsku landamæranna ög nu er á valdi Þjóðverja.
Þá hafa Bretar einnig sett lið á land í Romsdalsfirði, —
skammt niður af Álasundi, en þaðan liggur vegur yfir fjöllin
og niður í Guðbrandsdal og alla leið niður að Mjösavatni, þar
sem nú er barizt í Suður-Noregi.
Engin staðfesting hefir komið*-
á fregninni um það, að Bretar
hafi sett lið á land sunnan við
Bergen.
Brezk og frönsk herskip í Norðursjó. f baksýn lengst til vinstri hH
stóra flugvélamóðurskip tí^eita „Ark Royal," sem Þjóðverjaar
þóttust hafa sökkt í september, en er nú við Noreg.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
1 dag fyrirskipaði þýzka ríkis-
stjórnin sendiherra Noregs í Ber-
lín og öllu starfsliði hans að
hverfa frá Þýzkalandi innan sól-
arhrings. Orsökin er talin vera
afstaða sú, sem Hákon Noregs-
konungur og ríkisstjórn Noregs
hafa tekið gagnvart Þýzkalandi.
lamfeOd herOna elnnlg
i suðEir Mereil
I Suður-Noregi halda bardag-
arnir áfram, án þess að til nokk-
urra stærri tíðinda hafi dregið.
En Þjóðverjar virðast nú leggja
höfuðáherzlu á það, að ná El-
verum á sitt vald. En Norðmenn
verjast þar vasklega enn, og er
í fyrsta sinn í bardögunum i
Suður-Noregi að myndast nokk-
um vegin samfelld herlína, sem
.liggur í vestur frá Elverum, yfir
Hamar, tekur síðan aftur við
vestan við Mjösavatnið og nær
þaðan í Suðvestur allt til Spe-
rillen, litils þorps rétt norðan við
Hönefoss, sem er við Bergens-
brautina skammt upp af Oslo.
Þýzkar hernaðarflugvélar flugu
margsinnis yfir Svíþjóð í gær, og
var skotið á þær af loftvarna-
by.ssum. .•
Sáttatilraunir í deilnnni milli
litgerðarntanna ®§ sjðmanna.
---------------------<.---------------------- ' .t v
Vinnustöðvun óhjákvæmileg ef þær mistakast.
A
Snmaroja
or að lepa á barnadaninn.
elrl piirf fyrir starfsenal félags^
iiis em
O UMARDAGURINN fyrsti
*¦* er á fimmtudaginn kem-
«r. Þessi dagur hefir nú í 16
ár verið helgaður börnunum
hér í Reykjavík og víðar um
land, og fer vei á því.
. Barnavinafélagið Sumargjof
hefir haft alla starfsemi þessa
dags með höndum og árangur-
inn af samtökum þess við allan
almenning hefir verið glæsileg-
ur. Félagið.hefir um mörg und-
anfarin ár rekið barnaheimili
við sívaxandi aðsókn og aukinn
rekstur, hlúð að fátækum börn-
um, gefið þeim hvíld og frið og
sólskinsstundir á sumrum.
Það er fyrst og fremst barna-
vinurinn Steingrímur Arason,
sem hefir lagt grundvöllinn að
þessu starfi og unnið bezt að
því, þó að ýmsir ágætismenn,
eins og Arngrímur Kristjánsson
Frh. á 2. síðu.
FUNDI þeim, sém sátta-
semjari hélt i gær með
fulltrúum sjómanna og útgerðar-
manna, varð ekkert endanlegt
samkomulag. Sáttasemjari hefir
borið fram þá ósk við aðila, að
ekki yrði látið koma til vinnu-
stöðvunar fyrr en útséð væri um
það, hvort samkomulag gæti
tekizt.
Fulltrúar sjómanna lýstu því
yfir, að þrátt fyrir það, þó að
frestur sá, sem útgerðarmönnum
var gefinn, væri útrunninn kl. 12
^ miðnætti í nótt, teldu þeir með
tilliti til þess ástands, sem nú er
rikjandi, ekki rétt að neita að
verða við þessum tilmæliun
sáttasemjara, ef sáttatilraunirnar
gætu leitt til samkomulags, svo
að ekki þyrfti að koma til vinnu-
stöðvunar.
En það er víst, að sjómenn
gera sér það ekki að góðu að
sigla áfram á hættusvæðunum,
án þess að kröfum þeirra sé
sinnt. Og vinnustöðvun er því
fyrirsjáanleg, ef þessar síðustu
satlatirraunir mistakast.
Eins og kunnugt er eiga allar
starfsstéttir sjómanna í þessu
stappi, og er þessi deila því mjög
margþætt. Kröfur félaganna voru
endanlega sendar til útgerðar-
toanna í samningsformi 15. þ. m.
Að líkindum verður fyrst og
fremst snúið sér að því að ná
samningum um áhættuþóknun á
flutningaskipunum.
Er vonandi, að því verði hrað-
að eins og mögulegt er, að koma
samkomulagi á.
Auk þeirra samkomulagsatriða,
sem áður hefir verið skýrt nokk-
uð frá um áhættuþöknanir, laun
ög kjör, hafa sjómenn afhent út-
gerðarmönnum uppkast að sam-
komulagi um aukið öryggi vegna
stríðshættu. 1 þessu uppkasti seg-
ir meðal annars;
1 sérhverju skipi, sem siglir á
hinu meira striðsáhættusvæöi,
skal hver skipverji hafa í sinni
Umsjá gasgrimu til afnota í gas-
árásum. — Á hverju skipi, er1
siglir ura stríðsáhættusvæði, skal
á stjórnpalli koma fyrir skýli til
hlífðar fyrir þá, er á stjórnpalli
verða að vera. Skal skýli þetta
svo traust, sem auðið er, svo
það veiti nokkra hlífð fyrir skot-
um úr vélbyssum eða öðru þess
háttar. — Á skipum, þar sem í-
búð skipverja er frammi í skip-
inu, skulu skipverjar, er skipin
sigla um striðsáhættusvæðin, fá
vistlegan svefn- og dvalarstað
miðskips. eða aftur i.
Þessar kröfur sjómanna um ör-
yggi- um ;borð í Jskipunum er
nauðsynlegt að nái fram að
ganga.
Ffrryeraödl forsæt-
ísráðherra JAgösIav-
fn tekinn fastur.
Q TOYADINOVITCH, f yrrver-
r' andi forsætisráðherra Júgó-
slavíu, hefir verið tekinn fastur
að afstaðinni húsrannsókn. Var
bréfasafn gert upptækt á heimili
hans, og er talið hafa leitt það
í Ijós, að hann hefði gerzt sekur
um ólöglegar fyrirætlanir.
Stoyadinovitch er talinn hafa
staðið Þjóðverjum mjög nærri.
Bróðir hans var einnig handtek-
inn.
Dellnr i alplni
nn ntsvafsfrelsi
tegarafélaganna
Saltfiskveiðar eða afoáat
ötsvarsMsisins
MOKKRAR UMRÆÐUR
urðu í gær í neðri deiíd
alþingis um útsvarsskyldu
togar af élaganna.
Ölafur Thors taldi það svik við
togaraútgerðina, ef lögunum væri
breytt og toguram gert skylt aé
greiða útsvör, þar sem togara-
félögunum hefði verið gefið á
sínum tíma útsvarsfrelsi í 5 ár,
en nú væru aðeins i liðin 2 ár
síðan.
Emil Jónsson kvaðst viður-
kenna það, að í lögunum fælist
útsvarsfrelsi fyrir togarana í 5
Ár. Menn vildu fara aðra leið í
þessum málum af brýnni nauð-
syn , sem skapast hefir vegna •
styrjaldarástandsins. Að því var
stefnt mjög ákveðið, að togar-
arnir færu á saltfisksveiðar, og
var talað við útgerðarmenn um
það mál. Útgerðarmenn höfðu
góð orð um það, að skipin færu
á saltfiskveiðar og einn eða tveir
gerðu slíkar tilraunir. En strax,
þegar afli varð tregur í einn eða
tvo daga, þutu togararnir heim
og hættu. Aðeins skip Bæjarút-
gerðarinnar í Hafnarfirði hafa
Frh. á 2. síðu.