Alþýðublaðið - 20.04.1940, Blaðsíða 1

B
&
RITSTJÓRI: F. R. VALÐEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKMURINN
XX. ÁRGANGUR.
LAUGARDAGUR 20. APRIL 19«
90. TÖLUBLAÐ
Bretar og Norðmenn sam-
eina lið sitt í Þrændalðgum.
---♦---
Erefar setja einnig liH á land vlð Remsdalsfjiirð.
Hákon kennflinr og
Ólafnr krónprins í
lífshættn staddir.
Loftárás á dvalarstað jeirra.
N
LONDON í morgun. FO.
ORÐMAÐUR, Olav Ritter,
sem er starfsmaður norska
útvarpsins, en nýkominn til
London, hefir skýrt ítarlega frá
árásunum á Hákon konung.
Gerðu Þjöðverjar loftárás á
srnábæ, par sem Hákon konungur
og Ólafur ríkiserfingi sátu að
miðdegisverði ásamt ríkisstjórn-
inni. Konungur og konungseini
flýðu út í skóg ásamt fylgdarlið-
inu, og urðu að kasta sér niður
í skurð, er verst gegndi, ien trén
klofnuðu og brotnuðu sem hrá-
viði, er hverri sprengikúlunni var
varpað af annari.
Telur Olav Ritter, að það hafi
gengið kraftaverki næst, að allir
skyldu sleppa lífs af. Ritter kvað
konunglnn nú á öruggum stað,
en því væri haldið algeriega
leyndu, hvar hann væri.
Sendiherra Norðmanna
visað bart frá Beriia.
LONDON í gærkVeldi. FO.
í dag fyrirskipaði pýzka ríkis-
stjórnin sendiherra Noregs í Ber-
lín og öllu starfsliði hans að
hverfa frá Þýzkalandi innan sól-
arhrings. Orsökin er talin vera
afstaða sú, sem Hákon Noregs-
konungur og ríkisstjórn Noregs
hafa tekið gagnvart Þýzkalandi.
’T ANDGÖNGULIÐ BRETA í Namsos hefir nú náð sambandi
-fi-2 við norsku hersveitirnar í norðanverðum Þrændalögum og
mynda þar samfellda herlínu frá botni Þrándheimsfjarðarins til
sænsku landamæranna.
Er búizt við öflugri sókn Breta og Norðmanna á þessum slóð-
um innan skamms með það fyrir augum að ná Þrándheimi aftur
úr höndum Þjóðverja og járnbrautinni, sem liggur þaðan til
sænsku landamæranna ög nú er á valdi Þjóðverja.
Þá hafa Bretar einnig sett lið á land í Romsdalsfirði, —
skammt niður af Álasundi, en þaðan liggur vegur yfir fjöllin
og niður í Guðbrandsdal og alla leið niður að Mjösavatni, þar
sem nú er harizt í Suður-Noregi.
Engin staðfesting hefir komið*- '
Brezk og frönsk herskip í Norðursjó. í baksýn lengst tii vinstri hið
stóra flugvélamóðurskip Bi-úta „Ark Royal,“ sem Þjóðverjar
þóttust liafa sökkt í september, en er nú við Noreg.
á fregninni um það, að Bretar
hafi sett lið á land sunnan við
Bergen.
Samfelid herlfna efnnii
I snðnr Hiregi
1 Suður-Noregi halda bardag-
arnir áfram, án pess að til nokk-
urra stærri tíðinda hafi dregið.
En Þjóðverjar virðast nú leggja
höfuðáherzlu á pað, að ná El-
verum á sitt vald. En Norðmenn
verjast par vasklega enn, og er
i fyrsta sinn í bardögunum í
Suður-Noregi að myndast nokk-
urn vegin samfelld herlína, sem
.liggur í vestur frá Elverum, yfir
Hamar, tekur síðan aftur við
vestan við Mjösavatnið og nær
paðan í Suðvestur allt til Spe-
rillen, litils porps rétt norðan við
Hönefoss, sem er við Bergens-
brautina skammt upp af Oslo.
Þýzkar hernaðarflugvélar flugu
margsinnis yfir Svipjóð í gær, og
var skotið á pær af loftvarna-
byssum.
Sátiatilraunir í deilunni milii
áfgerðarmanna og sjémanna.
----*--
Vinnustöðvun óhjákvæmileg ef þær mistakast.
A
Vandamál Sumargjafar verð
saá
MMrl piirf fyrir starfsenai félags*
íms em mekkrBi símiii áðnr.
C UMARDAGURINN fyrsti
er á fimmtudaginn kem-
ur. Þessi dagur hefir nú í 16
ár verið helgaður börnunum
hér í Reykjavík og víðar um
land, og fer vel á því.
Barnavinafélagið Sumargjöf
hefir haft alla starfsemi þessa
dags með höndum og árangur-
inn af samíökum þess við allan
almenning hefir verið glæsileg-
ur. Félagið hefir um mörg und-
anfarin ár rekið barnaheimili
’við sívaxandi aðsókn og aukinn
rekstur, hlúð að fátækum börn-
um, gefið þeim hvíld og frið og
sólskinsstundir á sumrum.
Það er fyrst og fremst barna-
vinurinn Steingrímur Arason,
sem hefir lagt grundvöllinn að
þessu starfi og unnið bezt að
því, þó að ýmsir ágætismenn,
eins og Arngrímur Kristjánsson
Frh. á 2. síðu.
FUNDI peim, sem sátta-
semjari hélt í gær með
fulltrúum sjómanna og útgerðar-
manna, varð ekkert endanlegt
samkomulag. Sáttasemjari hefir
borið fram pá ósk við aðila, að
ekki yrði látið koma til vinnu-
stöðvunar fyrr en útséð væri um
pað, hvort samkomulag gæti
tekizt.
Fulltrúar sjómanna lýstu pvi
yfir, að prátt fyrir það, Jdó að
frestur sá, sem útgerðarmönnum
var gefinn, væri útrunninn kl. 12
á miðnætti í nótt, teldu peir með
tilliti til pess ástands, sem nú er
rikjandi, ekki rétt að neita að
verða við þessum tilmælúm
sáttasemjara, ef sáttatilraunirnar
gætu leitt til samkomulags, svo
að ekki þyrfti að koma til vinnu-
stöðvunar.
En pað er víst, að sjómenn
gera sér pað ekki að góðu að
sigla áfram á hættusvæðunum,
án pess að kröfum peirra sé
sinnt. Og vinnustöðvun er pví
fyrirsjáanleg, ef þessar síðustu
sattatifraunir mistakast.
Eins og kunnugt er eiga allar
starfsstéttir sjómanna í pessu
stappi, og er pessi deila pví mjög
margpætt. Kröfur félaganna voru
endanlega sendar til útgerðar-
'eianna í samningsformi 15. p. m.
Að líkindum verður fyrst og
fremst snúið sér að pví að ná
samningum um áhættupöknun á
flutningaskipunum.
Er vonandi, að pví verði hrað-
að eins og mögulegt er, að koma
samkomulagi á.
Auk peirra samkomulagsatriða,
sem áður hefir verið skýrt nokk-
uð frá um áhættupóknanir, laun
og kjör, hafa sjómenn afhent út-
gerðarmönnum uppkast að sam-
komulagi um aukið öryggi vegna
stríðshættu. I pessu uppkasti seg-
ir meðal annars:
1 sérhverju skipi, sem siglir á
hinu meira stríðsáhættusvæði,
skal hver skipverji hafa í sinni
umsjá gasgrímu til afnota í gas-
árásum. — Á hverju skipi, er
siglir um stríðsáhættusvæði, skal
á stjórnpalli koma fyrir skýli til
hlífðar fyrir pá, er á stjórnpalli
verða að vera. Skal skýli petta
svo traust, sem auðið er, svo
pað veiti nokkra hlífð fyrir skot-
um úr vélbyssum eða öðru pess
háttar. — Á skipum, par sem í-
búð skipverja er frammi í skip-
inu, skulu skipverjar, er skipin
sigla um stríðsáhættusvæðin, fá
vistlegan svefn- og dvalarstað
miðskips eða aftur í.
Þessar kröfur sjómanna um ör-
yggi um borð í ;skipunum er
nauðsynlegt að nái fram að
ganga.
Fyrrveranfii forsæt-
isráðherra Jdoósiav-
ín tekinn fastur.
O TOYADINOVITCIí, fyrrver-
^ andi forsætisráðherra Júgó-
slavíu, hefir verið tekinn fastur
að afstaðinni húsrannsókn. Var
bréfasafn gert uppíækt á heimili
hans, og er talið hafa leitt það
í Ijós, að hann hefði gerzt sekur
mn c'öglegar fyrirætlanir.
Stoyadinovitch er talinn hafa
staðið Þjóðverjum mjög nærri.
Bróðir hans var einnig handtek-
inn.
Deilar á alplngi
m útsvarsfrelsi
tosarafélaganna
Saltfiskveiðar eða afoðm
útsvarsfrelslsins.
M OKKRAR UMRÆÐUR
urðu í gær í neðri deild
alþingis um útsvarsskyldu
togaraf élaganna.
Ólafur Thors taldi pað svik við
togaraútgerðina, ef lögunum værí
breytt og togurum gert skylt að
greiða útsvör, par sem togara-
félögunum hefði verið gefið á
sínum tíma útsvarsfrelsi í 5 ár,
en nú væru aðeins liðin 2 ár
síðan.
Entil Jónsson kvaðst viður-
kenna pað, að í lögunum fælist
útsvarsfrelsi fyrir togarana í 5
Ár. Menn vildu fara aðra leið í
þessum málum af brýnni nauð-
syn , sem skapast hefir vegna
styrjaldarástandsins. Að pví var
stefnt mjög ákveðið, að togar-
arnir fæm á saltfisksveiðar, og
var talað við útgerðarmenn um
pað mál. Útgerðarmenn höfðu
góð orð um pað, að skipin færu
á saltfiskveiðar og einn eða tvæir
gerðu slíkar tilraunir. En strax,
þegar afli varð tregur í einn eða
tvo daga, putu togararnir heim
og hættu. AÖeins skip Bæjarút-
gerðarinnar í Hafnarfirði hafa
Frh. á 2. síðu.