Alþýðublaðið - 15.05.1940, Page 2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUÐAQUR 15. MAI 1940.
Að oefm tilefni
skal eigendum og útgerðarmönnum skipa, sem flytja
| ísfisk til útlanda, bent á það, að heimild sú, er þéir
hafa til að ráðstafa andvirði fiskjarins til vörukaupa
u erlendis, er eingöngu bundin við þarfir útgerðarinn-
ar, og er því óheimilt að selja vörurnar öðrum, nema
með leyfi gjaldeyris- og innflutningsnefndar.
b Viðskiptamálaráðuneytið, 14. maí 1940.
Aðvðran fri Flskifélagi islands til vélbitaeigenda.
UM DAGINN OG VEGINN
Attatíu smálestir af eplum handa okkur. En við fáum víst
ekkert af niðursoðnum eða þurrkuðu mávöxtum. Takmark-
aður fréttatími hjá útvarpinu, óánægja hjá hlustendum.
Dýrt brennivín og skortur á spíritus. Óvátryggðir og ó-
tryggir bílar, sem flytja verkamenn. Klippið trén. Ný stjórn
á Arnarhóli. Englendingar eru komnir í frakka.
ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU.
Alþýðublaðið hefir verið
beðið fyrir eftirfandi
grein.
Vegna ástands þess, sem skap-
ast hefir á Nor&urlöndum er nú
algerlega ókleift orðið að afla
nauðsynlegra varahluta i mótor-
vélar þær, sem eru frá þessum
löndum og notaðar ern í islenzk-
um fiskibátum, en áður var loku
fyrir J>að skotið, að varahlutai-
fengjust hingað í þýzkar vélar.
Hvílík hætta bátaflotanum get-
ur stafað af þessu ástandi, sézt
bezt á því, að af hverju hundr-
aði mótorvéla í fiskibátum hér
á landi eru að tölu til 90 frá
Norðurlöndum og Þýzkalandi, en
95 af 100 hvað hestaaflatölu snert
ir, þar eð nær eingöngu smæstu
bátarnir hafa vélar smíðaðar í
Bandaríkjunum og Englandi.
Styrjöldin hefir ennfremur gert
allan aðdrátt á eldsneyti til mót-
orvéla mjög erfiðan og orsakað
hækkandi verðalag á því og er
þó óhætt að gera ráð fyrir enn
meiri hækkun, ef styrjöldin verð-
ur I'angvinn.
Vélbátaeigendur og þeir, sem
með mótorvélar fara, verða svo
sem þeim er unnt að koma í Veg
fyrir að J>etta verði til verulegs
tjóns fyrir bátaútveginn og skor-
ar Fiskifélag íslands því á þá:
1) að keyra vélarnar gætilega
og hindra þannig óeðlilegt véla-
slit.
2) að hirða vélarnar svo vel
sem frekast er unnt.
3) að spara eldsneytið sem
hægt er.
Mun félagið góðfúsiega veita
mönnum allar upplýsingar, erað
þessu lúta og þá aðstoð, sem
það getur i té látið og að gagni
má koma.
Útforeiðið Alþýðublaðið!
Hættjðjefa norska
fanga lansa vegna
ankinsj smáskæru-
hernaðar.
Aukið herlið Banda
manna í Narvík.
O RETAR hafa sett nýtt her-
lið á land tæplega 11 km.
fyrir norðan Narvik í Noregi.
Um leið og liðið gekk á land
héldu brezk herskip uppi stör-
skotahríð á bækistöðvar Þjóð-
verja.
Þá hafa Þjóðverjar reynt að
setja her á land á tveimur stöð-
um. Á öðr'um staðnúm lunkringdu
norskar hersveitir landgönguliö-
ið, en brezk herskip sökktu her-
flutningaskipi J>ess. Á hinum
staðnum, í Hemnes, tókst Þjóð-
verjum að koma nokkru Íioi á
land.
í útvarpinu í Oslpi í gærkveldi
kl. 9,15 var sagt að svo virtist,
sem hluti af norsku þjjþöinni
kynni ekki að meta það vinar-
bragð Hitlers að gefa norska
stríðsfanga iausa.
Alimikill hópur áf ungum
mönnum, var sagt í útvarpinu,
hefir undanfarna sólarhringa
haldið uppi smáskæruhernaði á
leiðunum frá Osio til Sarpsborg,
Roros og Hönefoss. Þetta hefir
færzt í aukana við það, að
norskír hermenn, sem heíma eiga
á þessum slóðum, hafa verið
látnir lausir. Nú hefir „verndari
Noregs“ orðið að taka þá á-
kvörðun af þessum sökum, að
hætta við að gefa marga norska
hermenn, sem eru fangar, lausa.
Þá var „unga fólkinu", eins og
útvarpið kallaði þá, sem halda
uppi.smáskæmhernaðinum, hótað
öllu illu, ef það hætti ekki upp
teknurn hætti tafarlaust.
Loks var fólk kvatt nijög til
þess að spara alian mat og siðan
lesinn upp listi yfir birgðir af
saltfiski, síld og kartöflum, sem
til væru í Oslo og umhverfi
hennar.
UM 80 tonn af nýjum eplum
eru búin aS liggja í sænska
skipinu á ytri höfnxnni um iang-
an tíma. Þessi mikli eplafarmur er
að vísu í kælirúmum, en samt sem
áður má gera ráð fyrir því að
hann fari að skemmast, ef skipið
liggur nokkuð enn hér með hann
og það er einmitt gert ráð fyrir
því að skipið verði hér enn ali-
lengi. Það munu líka nú vera at-
hugaðir möguleikar fyrir því að
kaupa þessi epli og er það miklu
fremur gert fyrir eigendur þeirra
en fyrir okkur, því að þó að okkur
þyki góð epli, þá getum við kom-
izt af án þeirra, eíns og undanfarið.
MEÐAN BEÐIÐ VAR eftir olfu-
skipiixu, sem loksins er nú komið
hingað eftir langa og stranga úti-
vist, urðu mikil vaixdræði ineð
olíu hér. Þá hljóp sænska skipið
eða eigendur þess undir bagga
með. okkur og létu okkur fá all-
mikið af olíu. Það var góður gi-eiði
og væri ekki nema sanngjarnt að
sá greiði kæmi í móti, að við
keyptum-þessi' epli af þeim, ef þau
fást fyrir skaplegt verð. Skipið er
með auk eplanna mjög mikið af
niðursoðnum ávöxtum og þurrk-
uðum. Þennan varning mun alls
ekki hægt að fá keyptan, enda
hefir lítið verið talað um það. Eft-
ir upplýsingum, sein ég fékk í gær.
eru líkur til að við kaupum eplin
ef við getum ferígið að borga þau
í sterlingspundum, og verður sá
atburður þá einhvern næsta dag.
Að sjálfsögðu er þetta svo mikið,
að epli geta farið víðast um landið.
MARGIR HAFA KVARTAÐ
undan því við mig, að tími ríkis-
útvarpsins til fréttalesturs skuli
vera svo takmarkaður, að svo að
segja alltaf skuli þurfa að fresta
lestri frétta úr fyrri fréttatíman-
um á kvöldin til seinni fréttatíma.
Þegar svo er ástatt eins og nú
finnst mönnum að fréttirnar eigi
að ganga fyrir öllu. Annars finnst
mér líka að útvarpið ætti að birta
fréttir klukkan 12 á miðnætti. Nú
eru þeir atburðir að gerast, sem
ráða örlögum mannkynsins um
margar aldir, og það er því engin
furða þó að menn krefjist góðrar
fréttastarfsemi.
BRENNIVÍNIÐ var selt dýrt
hér í bænum og víðar fyrir hátfð-
ina og um hana eftir því sem méx*
er sagt. Þegar brezka herliðið steig
hér á land á föstudagsmorgunimx
var strax ákveðið að opna ekki
Áfengisverzlunina. Var hún svo
lokuð bæði á föstudag og laugar-
dag. Þetta hafði þau áhrif, að þeir,
sem höfðu birgt sig upp seldu a;V
því er sagt er eina brennivínx
flösku fyrir 25—30 krónur og
seldu allt, er þeir áttu. Mér finnst
að Áfengisverzlunin ætti að taka
upp þetta verð núna eftir að hún
hefir nú opnað að nýju. Sagt er
að hún sé að verða I vandræðuni
með spíritus, því að hann fæst
hvergi nema ef til vill í Ameríku.
Engir munu þó fara að syrgja það
rnjög, þó að brennivínið hyrfi al-
veg. því þó að sumum þyki gam-
an að því, þá geta allir verið án
þess.
MÉR HEFIR VERIÐ SKRIFAÐ
b'réf úm það, að verkamenn, eða
réttará;. sagt bifreiðar þær, seni
aka hitaveituverkamönnum, séu
alls ekki vátryggðar. Þetta hefir
hins vegar þau áhi'if, að ef slys
verður, þá fá verkamenn ekki
bætur fyrir. Þetta er sjálfsagt að
athuga þegar í stað og láta Höj -
gaard & Schultz ltippa þessu í iag
tafarlaust. Þá segir í sama bréfi að
það sé ólöglegt að aka verkamönn-
um í bílum, sem hafa boddýin
bundin á bflana. Þetta getur hæg-
lega valdið slysum. Það verður að
bolta boddýin niður á bílana.
NÚ ER KOMINN TÍMI til að
klippa trén sín. Gætið þess að láta
klippa trén sem fyrst, svo að
dauðu greinarnar dragi ekki úr
þroska trjánna.
ÉG ÁTTI EINU SINNI nokkurn
þátt í því að lagað var allmikið tiL
á okkar gamia og góða Arnarhóli.
Nú virðist svo komið að við ráðunx
lítið yfir þessum ástsæla stað og
mér sveið það í gær er ég horfði
á aðfarirnar. að geta nú ekki kennt
neinum landa mínum um og
skammað hann. En það dugir
ekki að deila við byssukjaftinn
og því ber að þegja. — En
Frh. á 4. síðu.
Lejrndardómnr
... gðmlu ballariiuar.
— Hver hefir þá myrt þau?
— Það veit ég ekki. Ég skil ekki í J>ví. Þér vitið,
að ég var ekki í höllinni, þegar morðin voru framin.
Ég var í fangelsi. ■
— S^gið allt, sem þér vitið, annars verðið þér á-
kærður fyrir morðin. Þér vitið mikið um þetta mál, og
það er eins gott, að þ?r skýrið frá því strax.
Jé, ég veit margt. En ég fékk ekki að vita það
fy/r en fyrir nokkrum mánuðum síðan. Sonja sagði
mér frá því.
Hann skýrði frá, meðan hann klæddi sig aftur í
fötin.
—- Þér þekktuð ekki frænda minn. Hann vílaði ©kJr-
ert fyrir sér, þegar um það var að ræða, að ná jtak-
markinu. Hann hafði þekkt Sonju frá því hún var ung
stúlka og verið ástfanginn af henni. En hún elskaði
Cariovitch. Hvers vegna drap frsgndi minn hann ekki
strax? Ég skil það ekki. Hann fór á villidýraveiöar í
Indlandi og Afríku. Þar komst hann að raun um það,
fyrir fjórum árum síðan, að Sonja og maður hennar
væru bláfátæk. Sonja skrifaði honum og skýrði hon-
um frá því. Frændi minn átti mikið hlutafé í iðn-
féiagi og hefði getað útvegað Carjovitch stöðu þar. Hún
bað hann að veita Cariovitch stöðuna.
Svo að hún særði ekki Saint-Lucc, skrifaði hún
fremur kaldalega um mann sinn í bréfinu. Frændi
minn fékk nýja von — en það var árangurslaust.
Sonja elskaði mann sinn ekki rninna en áður. Hann
hafði vafalaust hugsað sér að reyna að fá Sonju til
Jxess að flýja með sér, en hann vissi, að Carlovitch
myndi ekki hika viÖ að hefna sín grimmilega, og þess
vegna var öruggast að ryðja honum úr vegi. k
Þegar um þetta var að ræða, sveifst frændi minn
einskis. Mannslíf var honum einskis virði. Hann hugs-
aði nú ráð sitt. Þegar hann kæmi til Frakklands,
ætlaði hann að bjóða hjónunum til sín, lofa verk-
fræðingnum stöðunni, en svo ætlaði hann að sæta
færi og myrða verkfræðinginn. Sonja hefir skýrt mér
frá þessu.
Þegar Carlovitch hyrfi, myndi vafalaust verða gerð
húsrannsókn í höilinni. Og hvað átti hann þá að
gera af líkinu? I veiðilöndum Afríku er það enginn
vandi. Þar eru hyenurnar. Hann valdi því þá aðferð.
Hann hafði svo oft haft með sér villidýr til Frakk-
lands. Nú tók hann með sér þrjár hýenur frá Áfríku
og ók þeim í vöruvagni frá Marseille til Versala.
Þegar heim til hallarinnar kom, geymdi hann hýen-
úrnar í kjallaranum undír þeim hluta hallarinnar, sem
ekki var búið í, en þar voru veggirnir svo .þykkir,
að enginn gat heyrt til þeirra. Sá eini, sem viisi um
hýenurnar, var Babtiste, og honum var hægt að treysta.
Er ekki svo, Babtiste?
— Jú, ég færði þeim matinn gegn um gat í veggn-
um. £g fór á mótorhjóli til Versala daglega eftir
kjöti, svo að eldabuskuna skyldi ekki gruna neitt.
. — Svo komu þau Carlovitch og kona hans, liélt
Aranc áfram. — Frændi minn reyndi fyrst að fá hana
til þess að skilja við manninn, en hún vildi það ekki
Hún elskaði ennþá manninn sinn. Hún reyndi að út-
vega honum starf og teymdi Saint-Lúce á asnaeyr-
ununi. Hún lézt óttast það, að maðurinn sinn hefndi
sín, — en vissi ekki, að á þennan hátt var hún að
dæma hann til dauða. En um J>etta leyti var hún
orðin lagsmey Saint-Luces. Carlovitch var orðinn svo
örvæntingarfullur, að hann samþykkti þetta í þeirri
von, að greifinn bjargaði þeim úr Basllnu.
Þannig var ástandið, þegar Pierre Herry kom til
hallarinnar, og var hann þá allt annað en veikominn.
Hann gat orðið mjög hættulegt vitni. Frænda minum
.datt fyrst í hug að reyna að koma honum í burtu,
og þess vegna var hann kuldalegur í viÖmóti við hann
í fyrstu. En þegar þeir voru að tala saman 'komst
frændi minn að raun um, að þessi aðferð myndi vera
heimskuleg. Ef Herry yrði yfirheyrður eftir að Carlo-
vitch var horfinn, yrðu menn undrandi yfir því, að
Saint-Luce skyldi hafa svo að segja kastað fornvitii
sinum á dyr. Það var viturlegra að bjóða honum að
gista. Þess vegna tók hann það ráð, að vera vin-
gjarnlegur við liann.
En hann hafði ekki vitað,. að Herry er irannirskarandi
heyrnargóður, og að Herrý heyrði ýlfrið í hýenunum
um nóttina. Já, hýenurnar ýlfruðu, því að þær höfðu'
ekki fengið mat í 24 klukkutíma. — Þið viíið, hvernig
á því stóð.
— Ég minnist þess, sagði Herry, og þegar ég vcit
nú, hvernig á því stendur, finnst mér það enn J>á
hræðilegra. Reyndar tók ég eftir fleiru þessa nótt.