Alþýðublaðið - 03.07.1940, Blaðsíða 2
iiIÐVIKUDAÖUR i. JÚLI 1940.
ALÞYÐUBLAOSO
Kápubúöin
á Laugavegi 35 tilkynnir:
Sel kápur, svaggera og frakka með tækifærisverði þessa
viku. Einnig nokkur stykki, sem hafa upplitast lítið eitt.
Einnig smá-gallaðar ekta kven-leðurtöskur, hanska, ferða-
blússur, ullarpeysur, sokka, sem hafa legið í glugganum,
en sér lítið á. Slæður á 2.50. Ódýrir Georgette-klútar.
Nokkrir silfurrefir með sérstöku tækifærisverði. Verð frá
kr. 150.00. Nýtízku kápur og svaggerar koma fram í búð-
ina daglega. Taubútasala í nokkra daga.
SIGURÐUR GUÐMUNDSSON.
Sími 4278.
Smásðluverð
á ensku neftóbaki má eigi vera hærra en hér segir:
Kendal Brown Snuff í 1 lbs. dósum
í Reykjavík og Hafnarfirði Kr. 14.40 dósin.
* Utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar Kr. 14.85 dósin.
Athygli skal vakin á því, að háar sektir geta legið við að
brjóta ákvæði tóbakseinkasölulaganna um útsöluverð í smá-
sölu.
Tóbakseinkasala ríkisins.
Reykjavík — Akoreyri.
Hraðterðfr alla daga
Bifrefðastðð fkurepar. BifreiðastSð Steindörs.
4-------------------------------------------—----—t
Innilegustu hjartans þakkir til allra þeirra, er minnt-
ust mín á 70 ára afmæli mínu, þann 24. júní f. m., með
heimsóknum, blómum, gjöfum og skeytum. Bið ég góðan
guð að launa þeim öllum, þegar mest á liggur.
ÞÓRHILDUR MAGNÚSDÓTTIR.
Bðrnin að Siinnoapolli.
TT GÆR kl. l.i/á fóru héðan úr
bænum börn þau að Sil-
ungapolli, er þar eiga að hafa
sumardvöl aÖ þessu sinni. Pau
eru 72 talsins. Er þetta 23. sum-
arið síðan starfsemi Oddfellowa
hófst á þessu sviöi, en það var
árið 1918 og þá uppi í Borgar-
firöi. Öll þessi ár hefir dvöl
barnanna að Silungapolli verið í
'té látin án nokkurs kostnaðar
fyrir þau eða aðstandendur
þeirra. Tíefir það ávalt verið föst
regla félagsins að taka aðeins
fátæk og veikluð börn til sumar-
dvalar, sem eftir læknisráði og
að áliti forstöðunefndar hafa haft
þess mesta þörf. Reynzla margra
ára sýnir, að börn þau, er þar
hafa dvalið, hafa hlotið þar hina
beztu heilsubót og búið að veru
sinni þar í mörg ár. Forstöðu-
konur að Silungapolli n'ú í sujnar
verða þær Vigdís Blöndal, lækn-
isfrú frá Stafholti, og ungfrú
Katrín Magnúsdóttir frá Gils-
bakka. Hafa þær gegnt þessu
vandasama starfi mörg undan-
farin sumur við ágætan orðstír.
Heimilislæknir að Silungapolli
verður nú eins og áður Árni Pét-
ursson, pg hefir hann séð um
læknisskoðun á öllum þeim böm-
um, sem sótt var um fyrir, en
að henni lokinni eru fátækustu
og veikluðustu börnin valin úr
til sumardvalar, í samráði við
læknir og fátækrafulltrúa bæjar-
ins. Framkvæmdastiórn og um-
sjón með starfinu annast nefnd
úr Oddfellowreglunni, og hefir
meirihluti þessarar nefndar starf-
að að þessum rrfelum frá upp-
hafi starfseminnar.
Barnaheimilið að Silungapolli
er talið standa jafnfætis beztu
bamaheimilum erlendis að öllu
leyti, enda ekkert til sparað, að
svo megi verða.
-------UM DAGINN OG VEGINN —-------------------
Þegar börnin lögöti af stað. Foreldrarnir og sælgætið. Samstarfið
getur komið miklu góðu til leiðar. Áframhaldandi starf nauðsyn-
legt. Ný aðferð til að safna fé. Þakkir til starfsmannanna,
-------ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU------------
EEGAR BÖRNIN voru að
leggja af stað í gærmorgun
í stórum hóp til Norðurlandsins,
tók ég eftir því, hve margt foreldr-
anna gaf börnum sínum sælgæti,
brjóstsykur, súkkulaði, gosdrykki
o. s. frv.
SKILJANEEGT er það. að for-
eldrar vilji gleðja börnin áður en
þeir skiljast við þau, en sælgætis-
gjafir þessar eru ekki aðeins dýrar
og óþarfar, heldur og hættulegar
framtíð barnsins og heilsu þess.
E>að virðist svo, sem fólk ætti að
hafa annað með aura sína að gera
um þessar mundir en að eyða þeim
fyrir einskisverðu sælgæti.
J»AÐ VAR SANNARLEGA
ánægjulegt að sjá litlu angana,
þegar þeir voru að leggja af stað
í gær. Allir voru þeir glaðir og
gátir og fullir af ferðahug. Sum
þessara barna höfðu aldrei farið
fyrr burtu, jafnvel þó að þau væru
orðin 7—9 ára gömul. Þetta gátum
við Reykvíkingar í sameiningu, þó
að þeir væru ekki margir, sem
höfðu trú á því fyrst í vor að hægt
væri að koma flestum eða öllum
börnunum burtu. Við gátum þetta,
af því að við vorum vel samtaka,
en við þurfum að gera meira.
í FVRSTA LAGI þurfum við að
kaupa alla happdrættismiðana,
sem eftir eru óseldir — og svo
þurfum við að styðja þá fjársöfn-
un, sem nú fer fram hjá einstakl-
ingum og fyrirtækjum. í öðru lagi
þurfum við að setja þessa starfsemi
i fast form og halda henni áfram.
í DANMÖRKU var og er víst
enn til stofnun, sem heitir „Börn-
enes kontor.” Hún hefir unnið að
því að koma börnum í sumardvöl
úti um sveitir' landsins og hefir
hún starfað í fjölda mörg ár. Er
starfsemin rekin óslitið allt árið.
Ein af aðferðum ,Börnenes kontor’
til að fá fé, er sú, að senda lista
í stórfyrirtæki, verksmiðjur, verzl-
unarhús og aðra vinnustaði og fá
fólk til að lofa að leggja frarn
vissan hundraðshluta af kaupi sínu
einn dag á ári.
ÞETTA ER MJÖG góð aðferð.
Engan munar um að leggja fram
10% af dagkaupi sínu einu sinni
á ári, en á þennan hátt myndi nást
miklu meira fé en með samskotum,
sem ekki eru þannig skipulögð. —
Ættu þeir, sem staðið hafa að þess-
ari starfsemi hér, að athuga þetta
vegna framtíðarinnar.
FORELDRAR BARNA, sem nú
eru farin og' eru að fara í sveit,
standa í mikilli þakklætisskuld við
það fólk, sem undanfarið hefir
sýnt dæmafáan áhuga og ósér-
plægni og laun fær það engin fyrir
þetta starf — önnur en þau, að sjá
árangur verða af því. Margt af
þessu fólki hefir eytt öllum tóm-
stundum sínum í meira en mánuð
í þetta starf, og allir hafa unnið
vel. Sérstaklega þykir mér rétt að
lofa Arngrím Kristjánsson skóla-
stjóra, sem fyrstur kom með hug-
myndina um sameiginlegt átak
allra þeirra, sem að þessum málum
hafa unnið, — og lagt hefir fram
feikna starf undanfarið.
italir búair að missa
13 kafbðta.
"EÍREZKA flotamálaráðuneytið
tilkynnir, að 4 ítölslcum
kafbátum hafi verið sökkt dag-
ana 27.—30. júní, og sé þá búið
að sökkva samtals 13 ítölskum
kafbátum, síðan Italía för í stríð-
ið. — Talið hefir verið, að ítalir
hefðu átt um 150 kafbáta.
Orustunni við Kaputzovígi er
enn ekki lokið.
Vertu ekki hrædd, litla hjörð.
--->----
Synoduserindi séra Sigurbjörns Einarssonar
flutt i Dómkirkjunni í Reykjavík þ. 28. júni 1940
G kynntist ungum, þýzk-
um stúdent. Hann dvaldi
eins og ég í námserindum í
Uppsölum. En dvöl hans varð
skemmri en mín, skemmri en
hann hafði gert ráð fyrir. Hann
var fyrirvaralaust kvaddur
heim til Þýzkalands. Hann lét
ekki neitt uppi sjálfur um á-
stæðuna fyrír þessu, en ég
komst að því síðar, hvernig
í því lá. Sú saga er bæði ljót
og sorgleg, en verður látin ó-
sögð hér, ekki vegna þess, að
hún varpi neinum skugga á
þenna ónefnda vin minn, langt
frá því, heldur af öðrum ástæð-
um.
Við kvölddum hann á braut-
arstöðinni nokkrir sænskir vinir
og 1 íslenzkur. Það var enginn
Þjóðverji, þó margir þeirra
væru ýmist staddir eða búsettir
í Uppsölum. En þessi ungi mað-
ur var útilokaður úr samfélagi
samlanda sinna, hann var raun-
verulega ekki framar viður-
kenndur sem sannur Þjóðverji.
Hann var utanveltu í hinu nýja,
sterka, alþýzka samfélagi, já,
meira en það, hann var hættu-
legur maður, þjóðarsvikari.
Hvað kom til? Var hann ó-
þjóðrækinn? Nei. Ég hefi a. m.
k., að ég held, aldrei kynnst
eins brennandi ættjarðarást
eins og einmitt hjá honum.
Var hann Gyðingur? Nei. —
Hann var af gamalli, vestfalskri
embættismannaætt. Var hann
bolsévíki? Nei. Því fór mjög
£jarri.
Hvert var þá ólán hans? Hver
yar sök hans?
Hann var kristinn, lærisveinn
og játandi Jesú frá Nazaret.
Hann var hviklaus sonur
kirkju hans og hans helgasta
meðvitund var vissan um
hjálpræðið í honum einum.
Fyrir þessa vissu lagði hann í
sölurnar heiður sinn og æru í
augum leiðandi manna lands
síns, hann þoldi það að vera tor-
tryggður sem svikari síns elsk-
aða lands, já, hann sá fram á
lífskjör, sem eru mjög á annan
veg en þau, sem unga menn yf-
irleitt dreymir um að njóta.
Fáum dögum fyrr en við
kvöddumst hafði ég fengið
fregnir af þýzkum presti, sem
ég þekkti til. Hann hafði verið
tekinn fastur og fluttur í fanga-
búðir í fjarlægum landshluta,
tekinn og fluttur burt frá konu
og 5 börnum í ómegð. Hver var
hans sök? Hún var sú, að hann
hafði á alvarlegum tímum
hvatt þjóð sína til iðrunar og
yfirbótar fyrir Guðs augliti, til
þess að hún drægi ekki yfir
sig ófrið eða annað þvílíkt böl.
Honum var hátíðlega tilkynnt,
að hinn þýzki maður hefði
einskis að iðrast og einskis að
biðja fyrirgefningar á.
Við þetta sat í það sinn. En
nokkrum dögum síðar greiddist
úr ófriðarblikunni, sem yfir
hafði vofað. Bráðabirgðastjórn
hinnar játningartrúu kirkju
skipaði svo fyrir, að sérstakar
þakkarguðsþjónustur skyldu
haldnar í kirkjunni og Guði
færðar þalckir fyrir það, hversu
vel greiddist úr. Kirkjumála-
ráðherrann, embættismaður
Hitlers, lét það boð út ganga,
að þessar guðsþjónustur skyldu
bannaðar og hver, sem stæði
fyrir þeim, skyldi lýstur í fjand-
skap við ríkið: „Það er Foring-
inn einn, sem oss ber að þakka
fyrir friðinn."
Þessi fyrirmæli veraldar-
valdsins höfðu menn Játning-
arkirkjunnar yfirleitt að engu.
Þeir fluttu sínar þakkarguðs-
þjónustur, en afleiðingin varð
afsetning og fangelsun fjöl-
margra presta. Einn meðal
þeirra var sá, sem ég var að
tala um.
Ég hefi haft samband við
aldurhniginn heiðursmann,
prest í ónefndum bæ á Þýzka-
landi. Þegar ég vissi síðast til
hafði hann 6 sinnum verið kall-
aður fyrir rétt á einu ári. í
ekkert skiptið hafa legið fyrir
neinar-kærur. Hann, þessi hálf-
sjötugi embættismaður, er
sannarlega enginn pólitízkur
undirróðursmaður. Hann hefur
þjónað Þýzkalandi með fórn-
fýsi og hoilustu og hvern dag
lífs síns hefur hann verið reiðu
búinn til þess að fórna lífi sínu
fyrir velferð þess. — En hann
er kristinn. Hann veit að hver
einasta mannvera er minni en
smá í Guðs augliti, jafnvel hinn
voldugasti foringi hinnar vold
ugustu þjóðar. Hann veit, að í
Guðs augliti eru einstaklingar,
þjóðir og þjóðflokkar jafnir,
jafnir í smæð, jafnir í sekt,
jafnir í þörfinni fyrir frelsara.
Þessi sannfæring, þessi boð-
skapur, er sök hins aldurhnigna
manns. Því hann er ófáanlegur
til þess að ganga til neins sam-
komulags um þessi meginatriði,
ófáanlegur að draga úr alvöru
þessa sannleika. Því þetta er,
skv. vitund hans og vissu, eilíf-
ur sannleikur, sem ekkert tíma-
bundið ástand, engar þarfir eða
kröfur nokkurar þjóðar, getur
haggað við. Fyrir þessa sann-
færingu og þenna boðskap þolir
hann þá opinberu minkunn,
sem er bitur og sár í meðvitund
gamals, þýzks embættismanns,
að vera kallaður fyrir rétt hvað
eftir annað, þar sem reynt er að
leiða ótvírætt í ljós hollustu-
leysi hans við þjóð sína. Því
hann lifir í Þýzkalandi Nati
onal-Socialismans.
Svo kvaddi ég minn unga,
þýzka bróður á brautarstöðinni
í Uppsölum. Honum var ekki
létt um hjartað, því hann hafði
hugsað gott til þess að fá að
dvelja í nokkrar vikur við
frjálst nám í hinu fagra, frjálsa
landi. En um leið og hann steig
upp í vagninn, leit hann upp
og mælti fram á grísku, hóg-
vært en ákveðið hina fornu játn.
ingu postulanna og frumkristn-
innar: Kyrios Jesús: Jesús er
drottinn. Hann var að fara til
Þýzkalands — National Social-
ismans, — til baráttunnar í
ofsóttri kirkju. Vel hefði hann
getað umflúið þessa baráttu, að
minnsta kosti í bili, með því
að hverfa til einhvers þess
lands, þar sem samskonar bar-
átta er enn ekki hafin. En það
vildi hann ekki, ég varð aldrei
þers var, að það hvarflaði að
honum. ,,Fái ég ekki að starfa,“
sagði hann, ',,þá skal ég biðja
og fái ég ekki að biðja, fái ég
ekki að halda lífinu, þá skal þó
dauði minn verða vitnisburður
um það, hver sé minn^ lifandi
drottinn og frelsari.“ Ég veit,
að þér, kristnir menn og konur,
sem mál mitt heyrið, munuð öll
taka undir með mér er ég segi.:
Guð blessi þann ásetning hans.
Guð gefi trú hans sigur.