Alþýðublaðið - 10.07.1940, Blaðsíða 3

ALÞYÐU8LAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 10. JOLÍ 1940.
M.ÞÝBÐBLAÐ1Ð
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Sírnar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5821: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
VerS kr. 2.50 á rnánuði. 10 aurar í lausasölu. ■
ALÞÝDUPRENTSMIBJAN H. F.
Pílatusarpvottur.
RÍKISSTJÓRNIN hefir nú
svarað þeirri málaleitun
Verzlunarmannafélags, Reykjavík-
»r, að ' dýrtíðaruppbóí á ,launfl
•srzlunar- og skrifstoíufólks yrði
%:rirskipuð og ákveöin með
bráðabirgða 1 ögum. Það svar er
á þá leið, eins og við mátti bú-
ast eftir þá afgreiðslu, sem frum-
varp' til laga um sama efni fékk
á alþingi í vor, að samkomulag
hafi ekki náðst um málið innan
stjórnarinnar.
Eftir slík málalok er ekki ann-
•að sjáanlegt, en að verzlunar-
fólkið verði að sætta sig við
það hróplega ranglæti, sem það
hefir verið beitt, þangað til það
getur af eigin rammleik knúið
kröfur sínar fram. Það geldur
þess nú, og einskis annars, að
það vantaði stéttarsamtökin í til
þess að gera rétt sinn gildandi
á sama hátt og aðrar stéttir laun-
þega í landinu. Þess vegna hafa
vinnuveiteiídur verzlunarfólksins
ýmist neitað að verða við sann-
girniskröfu þess eða farið í krimg
um hana með því að lækka laun-
in um leið og dýrtíðarupphötin
var veitt. Og þess vegna, og af
engu öðru, var málaleilun verzl-
unarfólksins einnig vísáð frá af
alþingi í vor.
Morgunblaðið var í gær í rit-
stjórnargrein sinni á mjög ó-
hönduglegan hátt að reyna að
þvo Sjálfstæðisflokkinn og vinnu-
veitendur verzlunarfólksins
hreina a'f þeim þætti, sem sá
tvíeini áðili hefir hingað til átt
I því, að það hefir ekki ennþá
fengið þá dýrtiðaruppbót á laun
sín, sem því ber. Morgunblaðið
minnist yfirleitt ekki á þá óbil-
girni, sem vinnuveitendurnir hafa
sýnt verzlunarfólkinu í þessu
máli. Það veltir allri sökinni á
alþingi og „meirihluta ríkisstjðrn-
arinnar“ — með því orðalagi á
víst að læða þeirri hugsun inn
hjá verzlunarfólkinu, að Sjálf-
stæðisflokksráðherrarnir hafi bor-
ið hag þess eitthvað meira fyrir
brjósti en hinir og verið ofurliði
bornir! —og gefur jafnvel í skyn,
að alþingi og „meirihluti ríkis-
stjórnarinnar" vilji með því að:
neita verzlunarfiólkinu um dýr-
tíðaruppbót neyða það til þess
að stofna með sér stéttarfélag og
ganga í Alþýðusambandið! Það
er mikið, að Morgunblaðið skuli
ekki segja, að kaupmennirnir,
sem hingað til hafa þverskallast
við kröfu verzlunarfólksins um
dýrtíðaruppbót, hafi gert það í
sama tilgangi!
Nei; það er þýðingarlaust fyr-
ir Morgunblaðið, að ætla sér að
blekkja verzlunarfólkið með öðr-
um eins þvættingi. Alþingi og
„meirihluti rikisstjórnarnnar“ hef-
ir víst engá ósk um það, frekar
en kaupmennirnir, að verzlunar-
fólkið stofni með sér stéttarfélag
og gangi í Alþýðusambandiö.
Santðl 11111 laids og skipa
hafa nú alveg veiið bðnnnð
---:—«-----
Neyðarráðstöfun vegna styrjaldarinnar.
Það er aðeins einn flokkúr á al-
þingi og í ríkisstjöminni, sem
hefir bent verzlunarfólkinu á
nauðsyn þess„ Alþýöuflokkurinn.
Maður skyldi því ætla, að hánn
hefði samkvæmt kenningum
Morgunblaðsins verið því mót-
fallinn, að verzlunarfólkið fengi
dýrtíðaruppbót á laun sín lög-
ákveðna af alþingi í vor fyrr en
það væri búið að stofna með sér
stéttarsamtök. En hver varð
reyndin? Hún varð sú, að Al-
þýðuflokkurinn var eini flokkur-
inn á alþingi, sem heill og ó-
skiptur greiddi atkvæði með
frumvarpi Verzlunarmannafélags
Reykjavíkur um lögskipaða dýr-
tíðaruppbót fyrir verzlunarfólkið!
Hinir stjórnarflokkarnir, Fram-
. sóknarflokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkurinn, voru sumpart opin-
berlega á móti því, en sumpart
leynilega, þótt einstakir þing-
menn þættust vera með því, enda
hafa báðir flokkarnir beinna
vinnuveitendahagsmuna að gæta
gagnvart verzlunarfólkinu, Fram-
sóknarflokkurinn kaupfélaganna
Sjálfstæðisflokkurinn kaupmanna.
Vísir sagði í ritstjórnargrein
sinni í gær, að „ekkert mál hefði
fengið jafn fantalega meðferð á
alþingi í manna minnum og
launamál verzlunarmanna á síð-
asta þingi“, og áfelltist harðlega
ög þö ekki nema að maklegleik-
uin þá þrjá Framsóknarmenn,
sem gengu opinberlegast ' fram
í því í efri deild að
stöðva framgang frumvarpsins
um dýrtíðaruppbót verzlunar-
fólksins með því að neita um af-
brigði f?á þingsköpum til þess
að það igæti orðið útrætt áður en
þingi var slitið. En treystir Vísir
sér til þess, að þvo flokk sinn,
Sjálfstæðisflokkinn, hreinan af
því, að frumvarpið var þannig
svæft og verzlunarfölkinu þar
með neitað um sama rétt og
öðrurn stéttum launþega? Hann
segir sjálfur, að 8 atkvæði í
efri deild hafi vérið greidd með
því, að veita afbrigði frá þing-
sköpunum til þess að frumvarpið
gæti orðið útrætt, en 3 á móti;
4 sátu hjá. Til þess að afbrigði
frá þingsköpum verði veitt þarf
hins vegar s/4 hluta greiddra at-
kvæða. Það þurftu því 9 að
greiða atkvæði með því í þessu
tilfelli í stað 8. En einn þing-
manninn vantaði í efri deild við
atkvæðagreiðsluna og það var —
Sjálfstæðismaður! Var það bara
tilviljun? Eða fyrirfram gert sam-
komulag innan Sjálfstæðisflokks-
ins til þess að hinir Sjálfstæðis-
flokksþingmennirnir gætu látizt
vera með frumvarpinu án þess,
að þurfa að óttast að það yrði
samþykkt? Eða var áhugi hans
fyrir þessu réttlætismáli verzlunar-
fólksins ekki meiri en það, að
hann léti sig vanta, þegal mest
reið á? Hvernig sem því er varið,
I> ÓST- OG SÍMAMÁLA-
^ stjórnin hefir ákveðið
að banna samtöl milli lands-
og skipa — og herða yfirleitt
mjög á notkun talstöðva.
Munu menn skilja hver á-
stæðan ér fyrir þessari
leiðu ákvörðun.
Með þessu 'cr öryggi sjómanna
minkað, og færumst við í því
efni nokkur ár aftur í tímann.
Tilkynning póst- og símamála-
stjórnarinnar er svohljóðandi;
„Með tilliti til ástandsins í
landinu eru hér með settar eftir
farandi reglur um viðskipti tal-
stöðva og loftskeytastöðva í ís-
lenzkum skipum:
1. Öll samtöl við éinstaklinga
í landi eru bönnuð.
2. .011 viðskipti við land, hvort
sem er frá talstöðvum eða loft-
skeytastöðvum, fari fram í sikíeyta
formi, ojg afrit af skeytunum
sendist póst- og símamálastjórn-
inni strax eftir hver mánaðamót.
3. Öll sSfntöl milli skipa fari að
eins fram á 188 métra ölduiengd,
en þ»ó skal 181,8 metra öldu-
lengd notuð til þiess — og ein-
ungis til þess — að kalla upp
aðrar stöðvar og tii neyðarþjón-
ustu.
4. Samtöl miiii skipa mega að-
eins innihalda nauðsyniegustu
tilkynningar, er varða beinlínis
fiskveiðarnar eða vsiglingu skips-
ins. I
Samtöi, er xela í sér áulmái,
eru stranglega bönnuð, svo og
samtöl á öörurn íungumálum en
islenzku.
6. Dulmál og símnefrii í loíí-
skeytum og talskeytum eru bönn-
uð.
7- Fuilt naxn sendanda skaí
vera undir hverju skeyti.
8. Öll loftskeytaviðskipti, nema
neyðarþjónusta og uppköliun
annara stöðva, skal fara fram á
800 metrá öldulengd, en loft-
skeytaviðskipti á 188 metra öldu-
lengd. Hins vegar á að nota 600
metra öldulengd og 181,8 metra
öldulengd til neyðarþjónustu og
til þess að kalla upp aðrar stöðv-
ar, en einungis til þess.
9- í ’nvert skiþti, sem skipatai-
stöð kallar á annað skip eða
strandarstöð, skal hún nefna
greinilega nafn skipsins, sem
hún er í, og unidæmlsbóksíaíi og
tölu.
10. Brot gegn þessum reglum
hefir í för meö sér tafarlausa
lokun stöðvarinnar, endurköllun
leyfisbréfs og sta rí sskí rteinis,
nema þyngri refsing liggi við
samkvæmt lögum.
11. Framangreindar reglur
ganga i' gildi þegár í stað.“
Stálnll
með og án sápu.
B Ó N í pökkum.
Kristalssápa 1.10 pk.
Afþurrkunarklútar
nýkomnir.
BREKKA
Ásvallagðtu 1.
Sími 1873
Sími 3570.
skýlis. Flugvellir verða að koma
hér upp, þeir eru lífsnauðsyn
fyrir flugmálin, og þau skipa æ
meiri þátt í lífl þjóðanna.
Það verðnr að gera flug
völl hér við ReykjavilL
----—♦—---
Hér eru þrjár flugvélar en enginn vollur
¥ GÆR ojg dag hara nokkroim
sinnum sveimað tvær fagur-
rauðar fiugvélar yfir bæníum.
Þetta er helmingur íslenzka
íoftfiotans, flugvéiarnar TF Örn
og TF SGL, hvortveggja ágætar
amerískar Waco-vélar fyrir fjóra
farþega og flugmann. Þann 3.
febrúar s. 1., skemmdist TF Örn
allmikið og var ákveðið að
kaupa aðra slíka, flugvéi. Sú véí
er, eins og kunnugt er komin
og er nú tilbúin til síldarleitai',
en TF Örn hefir nú verið gerð
upp sem landflugvél. Hefir „Stál-
hnsgögn" séð um endurbygging-
una undir stjórn þeirra Gunnar
Jönassonar og Bjarnar ólsen.
Vélina lagaði Brandur Tómas-
Son. TF SGL er sámskonar vél
og TF Örn var, með rúrni fyrir 4
farþega eins og áður er tekið
fram. Hefir hún fulikomin sendi-
og móttökutæki, svo að hún get-
ur alltaf haft samband við loft-
skeytastöðvar. Einnig má flytja
þá verður því ekki neitað, að á
hans atkvæði valt það, hvort
frumvarpið fengist afgreitt.
Þannig voru heilindi Sjálfstæð-
isflokksins í launamáli verzlunar-
fólksins á alþingi í vor. Það er
von að hann setji nú upp vand-
lætingarsvip og þvoi hendur sín-
ar eins og Pílatus forðuni-
einn sjúkling og tvo farþega í
vélinni.
íslendingar eiga nú fjórar flug-
vélar, þrjár landvélar og eina
sjóvél, en skilyrðin eru mjög
slæm, sérstaklega fyrir landflug-
vélarnar. Lang verstar eru þó
aðstæðurnar í Reykjavík, því að
mýrin, sem nú er notuð er alls
ófuilnægjandi. Hefir verið fund-
inn staður fyrir æskilegan flug-
völl. Er það skammt austan við
túnið, sem nú er notað. Þarf að
rækta þar landið, svo að gott,
hart tún fáist þar.
Þykir flugmönnum æskilegt, að
bærinn . kaupi túnið, og þjóðast
þeir þá til að verja sjáifboða-
iiðsvinnu til að fullgera' það.
Nú þegar er farið að vinna að
flugvelli að Egilsstöðum og á
Akureyri er verið að rannsaka
landið. Á Hornafirði ^r þegar
langt komið með byggingu flug-
Ferðafélagiðíerþrjðr
skemntiferðir m
helgiaa.
"C1 ERÐAFELAG ÍSLANDS fer
þrjár skemmtiferðir um
næstu helgi.
Þjórsárdalsferð. Á laugardag-
inn kl. 4 e. h. ekið í bílum að
Ásólfsstöðum (118 km.) og gist
þar. Sunnudagsmorgun ekið að
Hjálparfossi og síðan um Gjána
að afréttargirðingunni, en geng-
ið þaðan að Háafossi (414 fet)
og með Fossá niður fyrir Stang-
arfjall og þar í bílana. Þá verða
skoðaðar hinar fornu bæjarrústir,
sem grafnar voru upp síðastliðið
sumar. — Þjörsárdalurinn hefir
mikla fjölbreyttni og margs kon-
ar fegurð að bjóða. Þar er hæsti
foss iandsins, annar vatnsmesti
fossinn, Þjófafoss, og einn feg-
ursti fossinn, Hjálparfoss. Gjáin
er eitt af uhdrum landsins, og
hvergi er Hekla fallegri en séb
frá Ásólfsstöðum.
Þá er ráðgert að fara ferðirn-
ar, sem fórust fyrir um seinus.tu
helgi: gönguför á Hekíu og að
Hagavatni.
Hekluför. Lagt af stað á laug-
ardag síðdegis, kl. 4, og ekið
austur að Galtalæk á Landi og
gist þar. Snemma sunnudags-
morguns farið ríðandi upp fjallið
við Löngufönn, en gengið þaðan
á hæsta tind Heklu (1447 m).
Að Ilagavatni. Ekið austur að
Geysi á laugardagseftirmiðdag,
lagt af stað kl. 4 frá Steindörs-
stöð. Gist í gistihúsinu hjá Sig-
urði Greipssyni. Snemma sunnu-
dagsmorgun farið ríðandi inn
xneð Sandfelli að Fagradalsfjíalli
og að vatninu. Gengið á Fagra-
dalsfjall. Verði mögulegt, farið
út á jökul og gengið á Hagafell
og Jarlhettur. Kornið heim á
sunnudagskvöld. Áskriftarlisti á
skrifstofu Kr. ó. Skagfjörðs, Tún-
götu 5, og séu þátttakendur bún-
ir að taka farmiða fyrir kl. 7 á
föstudagskvöld.
Reykjavík — Mnfeyri.
Hraðferðir alla daga
BifreiðastSð flkureyrar. Bífreiðastðð Steiudórs.