Alþýðublaðið - 24.07.1940, Blaðsíða 3
ALÞÝÐUBLAÐI®
MIÐVIKUDAGUR 24. JCLÍ 114«.
2. dagnr Allsherjarmötsins.
---------
K.R. lelHIr stigakeppnina meH 97
stigum, eu tveir dagar eru efitir.
-------------..
Ritstjóri: Stefán Pétursssn.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu viS Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
urssow (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
Berin og
AÐ hefir oft verið rétti-
lega fyrir okkur brýnt
síðan stríðið brauzt út, að við
ættum að notfæra okkur betur
gæði landsins, en gert hefir ver-
ið hingað til, og lifa meira af
þess afurðum til þess að komast
hjá öllum óþarfainnflutningi,
sem vafasamt yrði líka að telj-
ast, að við ættum nokkra völ á
við þau samgönguskilyrði við
útlönd, sem stríðið væri líklegt
til að skapa.
Það verður ekki annað sagt,
en þessum tímabæru fortölum
hafi verið tekið af fullum skiln-
ingi. Ræktun og neyzla inn-
lendra matjurta hefir farið
mjög í vöxt og flestir hafa sýnt
góðan vilja á því, að notfæra
sér þann jarðargróður, sem hér
gefst, sVo sem föng eru á.
Ein tegund þess jarðargróð-
urs eru berin. Áður fyrr voru
þau aðeins „börnum og hröfn-
um að leik“ á sumrin. En nú eru
húsmæðurnar líka búnar að
uppgötva það, hvílík búnings-
bót getur verið að þeim á vetr-
um. Og fyrir aðeins örfáum
dögum hafa þær nú eignast á-
gætan leiðarvísi eftir Dr. Gunn-
laug Claessen og Kristbjörgu
Þorbergsdóttur til þess að fara
eftir við geymslu þeirra og mat-
reiðslu, Berjabókina.
En húsmæðurnar þurfa sykur
til þess að geta notfært sér ber-
in. Og þann sykur fá þær ekki
...............♦
sykurinn.
í ár, svo fremi, að ekki fari fram
frekari úthlutun á sykri í því
skyni, en hingað til hefir verið
ákveðin. Aukaskammturinn,
sem úthlutað hefir verið, er allt
of lítill. Og hinn mánaðarlegi
sykurskammtur einnig svo
knappur, að ekki er hægt að
ætlazt til, að nokkur afgangur
verði af honum til saft- eða
sultugerðar.
Dr. Gunnlaugur Claessen
gerði þetta að umtalsefni í einu
af dagblöðum bæjarins í fyrra-
dag, og hvatti til þess, a& ein-
hver frekari úthlutun færí fram
á sykri fyrir berjatímann, sem
nú fer bráðum í hönd. En þá
bregður svo einkennilega við,
að Tíminn, sem éf ’til vill allra
blaða mest hefir talað um nauð-
syn þess að notfæra sér afurðir
landsins, stekkur upp á nef sér
og bregður doktornum um það,
að hann sé að hvetja almenning
til þess að „minnka ekki sykur-
átið“! Mönnum verður, við svo
fíflslegan útúrsnúning á svo
skynsamlegri og tímabærri
bendingu, á að spyrja, hvað
blaðið hafi yfirleitt meint með
því, að vera að hvetja menn til
þess að notfæra sér gæði lands-
ins, ef það vill neita þeim um
það, sem nauðsynlegt er til þess.
Það er nú einu sinni svo með
berin, að það þarf sykur til þess,
að hægt sé að notfæra sér þau,
og meiri sykur, en hingað til
ANNAR dagur Allsherjar-
mótsins var í gær, og fór
hann fram í ágætis veðri.
Kl. 6 um daginn voru hlaupn-
ir riðlar í 200 m. hlaupi. Þegar
loks var búið að draga um þá,
svo að allir voru ánægðir, fóru
þessir tveir fram:
1. riðill:
1. Sv. Ingvarss., K.R. 24,2 sek.
2.-3. Ól. Guðm.,' Í.R. 24,8 —
2.-3. Baldur Möller, Á. 24,8 —
4. Sigurj. Hallbj., Á. 25,5 —
2. riðill:
1. Jóh. Bernhard, K.R. 24,2 sek.
2. Sig. Guðm., Sk. 24,5 —
3. Sigurg. Ársælss., Á. 25,1 —
4. Axel Jónsson, Í.K. 25,8 —
Ólafur og Baldur voru hníf-
jafnir iog urðu þeir því að
hlaupa aftur um það, hvor
hvor skyldi hlaupa til úrslita.
Það hlaup fór þannig:
1. Ól. Guðm., Í.R. 25,0 sek.
2. Baldur Möller, Á. 25,5 —
Um kvöldið var fyrst keppt í
kúluvarpi. Úrslit:
1. G. Huseby, K.R. 13,14 m.
2. Sig. Finnss., K.R. ,13,02 —
3. Kr. Vattnes, K.R. 12,72 —
4. Sv. Stefánsson, Á. 12,12 —
hefir verið úthlutað. Og það er
vonandi, að skömmtunarnefnd-
in eða stjórnarvöldin skilji það,
þó að Tíminn skilji það ekki. En
það blað virðist ekki vera ná-
lægt því eins spennt fyrir því,
að almenningur notfæri sér ber-
in, sem ekkert kosta sjálf, eins
og að hann kaupi tómata fyrir
margar krónur kílóið hjá nokkr
um helztu máttarstólpum Fram-
sóknarflokksins.
5. Ól. Guðm., Í.R. 12,00 —
6. A. B. Björnss., K.R. 11,72 —
Það hefir aldrei komið fyrir
áður, að fimm menn hafi kastað
yfir 12 metra. Keppnin var afar
spennandi milli fyrstu mann-
anna, og allt útlit er fyrir, að
svo verði fyrst um sinn, er þeir
eigast við. Á eftir kúluvarpinu
fóru fram úrslit í 200 m. hlaup-
inu.
1. Sv. Ingvarss., K.R. 23,9 sek.
2. Jóh. Bernhard, K.R. 24,1 —
3. Sig. Guðm., Sk. 24,4 —
4. Ól. Guðm., Í.R. 25,0 —
Sveinn hljóp vel að vanda, en
er greinilega ekki eins þrótt-
mikill og oft áður. Jóhann er
sterkur hlaupari, sem aldrei
hefir hlaupið eins vel og á þessu
móti. Sigurður er léttur og hefir
lítið fyrir hlaupinu. Ólafur er
helzt til stífur, en þegar hann
hefir lagað það, er góður tími
vís. Næst var keppt í 1500 m.
hlaupi:
mín.:
1. JSigurg. Ársælss., Á. 4:14,1
2. Evert Magnússon, Á. 4:23,1
3. Indriði Jónsson, K.R. 4:25,2
4. Ól. Símonarson, Á: 4:28,3
5. Óskar Sigurðss., K.R. 4:32,0
6. Árni Kjartansson, Á. 4:32,2
7. Hörður Hafliðason, Á. 4:38,9
Sigurgeir var eins og venjulega
á undan frá byrjun, svo keppnin
varð mest um seinni sætin. Evert
kom nokkuð á óvart me'ð frammi-
stöðu sinni, en hann er mjög lið-
legur hlaupari. Árangurinn er
mjög góður á okkar mælikvarða.
I llO mgrindahlaupi fór þannig:
1. Jóh. Jóhannesson, Á. 17,8 sek.
2. Sig. Nordahl, Á. 19,5 —
3. ;Guðm. Sigurjónss. Á. 20,1 —
4. Ant. B. Björnss. K.R. 20,9 —
5. Þiorst. Magnúss. K.R. 21,1 •—
Keppendur eru allir lítt vanir
grindahlaupi, nerna Jóhann.
Hástökkið fór þannig:
1. Sig- Sigurðsson, I. R. 1,70 m.
2. Sig. Nordahl, Á. 1,67 —
3. Oliver Steinn, F. H. 1,62 —
4. Gunnar Huseby, K. R. 1,53 —
Hvað sem á dynur virðist Sig.
Sig. alltaf geta stokkið hástökk!
æfingalaust.
Seinast fór fram 10 km. kapp-
ganga. Gengið var á vellinum,
25 hringi.
mín.
1. Haukur Einarss. K.R. 56:16,6
2. Jóhann Jóhanness. Á. 60:45,2
3. Ólafur Símonarson, Á. 62:26,8
4. Halldór Sigurðss. Á. 64:14,0
Áhorfendur höfðu mjög gaman
af göngunni, iog stafar það af því
að keppendur voru lítt æfðir
kappgöngumenn, nema Haukur
og Jóhann.
Eftir annan daginn standa stig-
in þannig:
K. R. 94 sig.
Ármann 63 stig.
1. R. 20 stig.
í. H. 8 stig.
Skallagrímur 7 stig.
Eftir fyrri daginn hafði K. R.
55 stig, en ekki 15 eins og mis-
ritaðist í blaðinú í gær.
Þriðji dagúr mótsins.
í kvöld verður keppt í 400
m. hlaupi; (undanrásir fara
fram kl. 6). 5000 m. hlauþi. þrí-
stökki, sþjótkasti, sleggjukasti
og 4x100 m. boðhlaupi.
Góður steinbítsriklingur
í 10 og 20 kg. böllum.
Fæst með tækifærisverði.
SENDUM! — Sími 4928.
raun í þá' átt, að græða upp
auðnina. —- Þá kom mér í hug
þessi samstæða: Þjóðlífið er í
auðn af völdum áfengisins. En
mitt upp úr þeirri auðn rís
gróðurreitur vel varinn á allar
hliðar fyrir utanaðkomandi
skemmdaráhrifum. Þetta er
Góðtemplarareglan, sem vill
reyna að græða mein þjóðlífs-
ins. — Þannig. fórust þessum
manni orð um munn, og við get-
um verið honum sammála.
Reglan rís upp úr auðninni,
líkt og gróðurreitur í eyði-
mörku. Og við þann reit hafa
vonir og þrár ferðalanganna
verið bundnar — þeir hafa
mænt eftir honum. Hillingum
vafinn hefir hann risið upp úr
eymdinni, vesaldómnum og
sortanum, lýsandi og lífgandi.
En hið sorglega hefir þó skeð
oft á tíðum, að þreyttir og þjáð-
ir ferðalangar urðu fyrir von-
brigðum. Þeir fundu ekki það,
sem þeir leituðu að, uppsprettu-
lind mannkærleikans. I fjar-
lægð var staðurinn, sveipaður
ljóma hugsjónarinnar, þess
dýrmætasta, sem lífið hafði
gefið. En þegar að var komið,
fundu menn ekki það, sem þeir
þráðu, heldur þvert á móti —
einmitt það, sem þeir héldu sig
vera að flýja, óánægju og óein-
ingu.
Það hefir öft verið þannig á-
statt, að innan Reglunnar ríkti
ekki sá andi, sem var hugsjónin
ein, heldur gætti þar margra
grasa, oft miður góðra. Hug-
sjónin fjarlægist starf þeirra,
sem ekki lifá samkvæmt henni,
því þeir hafa gleymt höfuðat-
riðunum.
Þetta er hin sorglega reynsla
liðinná ~'ára, og nú, já, einmitt
nú, ber oss hverju fyrir sig að
stuðla að því, að framtíðin beri
það með sér, að vér höfum hald-
ið brautina fram, og að vinna
fyrir málefni Reglunnar í fullri
einlægni hvert til annars. Til
þess eigum við að læra af
reynslunni og varast pað, að
missa sjónar af tilgangi Regl-
unnar.
Góðtemplarareglan vill græða
meinin, og þá fyrst þau, sem
mestri spillingu valda og mest
hætta stafar frá. Þess vegna
hefir hún tileinkað sér bindind-
isstarfið og krafizt þess, að hin-
um beizka kaleik áfengisæðisins
sé vikið frá hinni íslenzku þjóð.
Að börnin séu ekki látin gjalda
synda feðranna, heldur varin
gegn áhrifum áfengisins og öllu
því, sem eyðir viti og deyðir
baráttukraftinn til vegs og
frama. Það er vilji Reglunnar
að ala þjóðina upp í þeim anda,
sem fram kemur í orðum
skáldsins: „Syng burtu sorg
þína, en léttu ekki á samvizku
þinni með orðum, heldur með
dáð.“
Á sama hátt og við drögum
lærdóma af starfi Reglunnar á
liðnum tímum, eigum vér einn-
ig að taka við og notfæra okkur
þann arf, sem fortíðin hefir af-
hent oss nútíðarmönnum, á
hvaða sviði þjóðlífsins sem er.
Og þegar ég renni huganum
aftur í tímann, staðnæmist ég
við eina frásögn í Njálu, sem er
eins og brugðið sé kyndli inn í
svartamyrkur hernaðar og
vopnagnýs. Frásagan um það,
er Höskuldur Hvítanesgoði var
veginn árla morguns, í þá mund
er hann gekk út á akur sinn að
sá. Það ljómar ekki af því níð-
ingsverki, sem framið var af
völdum undirhyggjunnar, held-
ur af þeim orðum, sem Hösk-
uldur dó með á vörunum. Það
voru ekki formælingar um þá,
sem veittu honum banasár,
heldur auðmjúk bæn til þess
guðs, er gaf honum lífið. Á ak-
urlendi Höskuldar Hvítanes-
goða féll hans eigið blóð, í stað
frækorna, og hann mælti: „Guð
hjálpi mér, en fyrirgefi yður.“
En einmitt þetta var í fullu
samræmi við hina kærleiksríku
lífsskoðun hans og trú. Fegurra
dæmi um bróðurhug hefi ég
ekki séð í frásögur fært. Meiri
drengskap getur ekki.
Af sama toga og þessi frásögn
getur um, er hugsjón Góðtempl-
ara spunnin, því hún er í því
fólgin, að líf mannanna sé fyrst
og fremst byggt á bræðralagi,
og allir þeir, sem hafa gengizt
undir skuldbindingu Reglunn-
ar, hafa unnið þess heit við
drengskap sinn, að vera jafnan
formælendur og liðsmenn þess
kærleika, sem í bræðralaginu
felst. Ef við erum það ekki, för-
um við villir vegar, sökum
veikleika vorra.
Á þessum stað, sem við höf-
um safnazt saman á í dag, ríkir
friður. Hið vaxandi en frum-
stæða líf er að veita landinu
nýjan svip. Hér ríkir heilög
kyrrð, sem skapar nýja drauma
og nýjar þrár. Hér anda menn
að sér ilmi frá gróðri jarðar.
Við barm náttúrunnar finnur
hver og einn vonum sínum auk-
ast flug. Þeir vita, að eins og
gróður íslenzkrar moldar hefir
klætt auðnirnar, eins mun hug-
sjón vor í verki græða mein
þjóðlífsins.
Við þennan stað eru bundn-
ar framtíðarþrár. Ungir Templ-
arar í Reykjavík hafa gerzt
ráðsmenn nýs lífs, og þeir horfa
fram. Vonandi sannast á þeim,
að fögur hugsjón og dáðríkt
starf er samstæða. Það er andi
Höskuldur Hvítanesgoða, sem
svífur yfir slíku starfi og tvær
dyggðir skulu einkenna það:
kærleikur — drengskapur. Án
drengskapar enginn kærleikur,
án kærleika enginn drengskap-
ur.
Að endingu þetta: Minnumst
þess hverja stund, að okkur ber
hverjum og einum að starfa,
starfa „í trú á réttmæti og nauð-
syn hugsjónarinnar, í von um
að fyrir henni verði barizt til
sigurs, og í kærleika til starfs-
ins, kærleika til náungans,
kærléika til.Reglu vorrar og fé-
laga hennar, kærleika til allra
meðbræðra — umfram allt til
þeirra veiku, sem þurfa styrk
og vernd.“
Þetta á ekki að vera dauður
bókstafur, heldur innihald í lif-
anda lífi, sem leiða mun til far-
sældar.
Lifum og störfum í krafti
Frh. á 4. síðu.
\