Alþýðublaðið - 01.08.1940, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXL ÁRGANGUR FIMMTUDAGUR 1. ÁGÚST 1940. 175. TÖLUBLAÐ
ERLENDUR ÞORSTEINSSON
Ifiiiill I mf I Múm
„lrt“ á irlMstaðataolti.
SÍÐDEGIS' í gær kom upp
eldur í stóru tlmbtirfcúsi á
Grímssí aðaholti. Varð miki®
tjón á húsgögnum og húsinu
sjálfu, áður en tókst að kæfa
eldinn.
Þetta var húsið „Brú“, sem er
tveggja hæða timburhús með risi,
kvisti og kjallara.
Eldurinn kom upp i svefnher-
bergi á annarri hæð hússins. Á
þeirri háeð var engirrn heima,
nema þrettán ára gömul telpa,
sem gætti ársgamals bams, sem
'•svaf í svefnherberginu. Gaus upp
mikill reyk’ur og eldur í svefn-
herberginu, en telpunni tókst
með miklu snarræði að bjarga
barninu og gera aðvart um eld-
Inn.
Slökkviliðið kiom þegar á vett-
vang log tókst að ráða niðurlög-
um eldsins. Urðu þó miklar
skemmdir á húsinu bæði af eldi,
vatni og reyk. Eyðilajgðist allt,
sem í svefnherberginu var, enn-
fremur húsgögn í stofunni.
Álitið er, að kviknað hafi út frá
rafmagnsofni í svefnherberginu,
sem klæði hafði verið lagt á til
þerris, en gleymzt svo.
Bæði húsið og húsmunimir
mun hafa verið vátryggð.
Freyr,
búnaðarritið, er nýkomið út.
Efni er m. a.: Sigurður Sigurðsson,
fyrrv. búnaðarmálastjóri, eftir Á.
G. E., Framræslan eftir sama, Fóð-
urtöflur fyrir silfurrefi, eftir Krist-
inn P. Briem, Búmennska fyrr og
nú, eftir Ólaf Sigurðsson, Hellu-
landi.
Samtal við framkv.stf. síldar-
útvegsitefndar ism söluhorfur.
------------------->------
RÍKISSTJÓRNIN hefir ákveðið einkasölu á síld og hef-
ir hún falið síldarútvegsnefnd að hafa þessa einka-'
sölu á hendi. Áður hefir aðeins verið einkasala á matéssíld
og léítverkaðri Faxasíld, en nú verður einnig einkasala á
hausskorinni og slógdreginni síld.
Þessi ávörðun er bein af-
leiðing af því, að ríkisstjórn-
in hefir ákveðið að tryggja
síldarsaltendum 42 krónur á
tunnu allt að 40 þúsund
tunnur. Telur ríkisstjórnin ó-
hjákvæmilega afleiðingu
^ þessarar ábyrgðar ríkissjóðs,
að einn aðili annist sölurnar.
Önnur skilyrði ríkisstjórnar-
innar fyrir tryggingunni eru
þau, að til útgerðarmanna og
sjómanna borgi síldarsaltendur
17 kr. fyrir hráefnið í hverja
tunnu, að engir aðrir fái sölt-
unarleyfi en þeir, sem fela síld-
arútvegsnefnd sölu á síldinni og
að saltað verði af reknetabátum
og er ráðgert, að hver bátur fái
1000 tn. söltunarleyfi.
Alþýðublaðið sneri sér i
morgun til Erlendar Þorsteins-
sonar alþingismanns, framkv.-
stjóra síldarútvegsnefndar, en
hann er nýkominn frá Banda-
ríkjúhum, og spurði hann um
horfur um síldarsölu:
„Eins og axlir vka,'í‘ sagði Er-
lendur, ,, eru n« gaysirniklir erf-
iðleikar á allri síldarsölu. Það
er líka þess Vegna að síldarsölt-
un byrjar nú seinna en áður,
þrátt fyrir hinn mikla afla og
hið góða fitumagn síldarinnar.
Miklir markaðir, eins til
dæmis í Þýzkalandi og Póllandi,
hafa algerlega lokazt og það er
ákaflega miklum erfiðleikum
bundið að selja til Svíþjóðar.
Þjóðinni ættu því að vera ljós-
ir þeir erfiðleikar, sem við er
að stríða.“
— Iiefir tekizt að selja síld
til Ameríku?
„Vilhjálmur Þór hafði gert
margar tilraunir til þess og töl-
uðum við báðir við innkaupa-
félög. Við fengum tilboð á 25
þúsund tunnum af matéssíld og
10 þúsund tunnum af Faxasíld.
Tilboð þetta var lágt fyrir síld-
arútvegsnefnd og hefir hún nú
samþykkt það, Samningar eru
þó enn ekki undirritaðir. Verðið
œr íiltölulega gott fyrir okkur.“
— Hvað var mikið selt til
Ameríku í fyrra?
„Samningar voru gerðir um
sölu á sama magni, eða um 35
þúsund tunnum, en héðan var
ekki afskipað nema 16 þúsund
tunnum og því ekki meira sent
út. Nú mun að minnsta kosti
allt þetta magn verða sent vest-
ur.“
— Eru möguleikar fyrir meiri
sölu?
„Um það get ég ekki sagt að
svo komnu. Ingvar Guðjónsson,
Frh. á 4. síðu.
Jepm í klípn efíir útflntninps-
bann Boosevelts á flngvéiabenzini
Það missir við bannið þrjá fjórðu hluta
af öllu flugvélabenzíni, sem það keypti
AÐ varð kunnugt í gær, að
Koosevelt, Bandaríkja-
forseti, hefði gefið út tilskipun,
sem bannar útflutning frá
Bandaríkjunum á flugvélabenz-
íni til allra landa utan Ameríku.
Þetta bann er talið munu
kohia sérstaklega hart niður á
Japan, sem við það missir þrjá
fjórðu hluta alls þess flugvéla-
benzíns, sem það hefir hingað
til keypt.
Einn af talsmönnum japönsku
stjórnarinnar, Okuma höfuðs-
maður, gerði tilskipun Roose-
velts að umtalsefni við blaða-
menn í Tokio í gærkveldi og fór
mjög hörðum orðum um hana.
Sagði hann, að Bandaríkja-
stjórn hefði hlotið að vera það
augljóst, að útflutningsbannið
væri fjandsamleg athöfn gagn-
vart Japan, sem haft gæti mjög
alvarleg eftirköst.
Hins vegar neitaði hann því,
að bannið myndi há Japönum
hernaðarlega.
í London er sagt, að útflutn-
ingsbannið breyti aðstöðu Bret-
Frh. á 4. síöu.
Yfirmenn þýzka hersins, sem nú eiga úr vöndu að ráða:
Raeder, aðmíráll, og von Brauchitsch, marskálkur.
Þjóðverjar orðnir langeygð
ir eftir ðrðsinni ð Eniland
Nikil verðlækkun ð
hrðoifi.
Þýzka fréttastofasi segir þeim, að það
sé daglega verið að gera árás á það!
-------------------------»--------
Þýzka fréttastofan „deutsches NACH-
RICHTENBÚRO“ birti í morgun yfirlýsingu í útvarp-
Inu í Berlín, sem þykir benda á það, að Þjóðverjar séu
farnir að verða langeygðir eftir hinni margumtöluðu árás
Hitlers á England, sem sagt hefir verið, að ætti að binda
enda á stríðið, ekki síðar en um miðjan ágúst.
Segir fréttastofan í yfirlýsingu sinni, að óþolinmæði
manna eftir árásinni á England sé ástæðulaus, því á hverj-
um degi og hverri stundu sé verið að gera árás á England.
Á innrásina, sem alltaf hefir verið talað um hingað til, er
vfirleitt ekki minnzt í yfirlýsingu fréttastofunnar.
I ýfirlýsingunra er það beinlínis *
viðurkennt, að ýmsir hafi urudan-
farið verið að varpa þeirri spurn-
ingu fram, hvers vegna hin mikla
sókn Þjóðverja gegn Englandi
dragist á langinm. Segir frétta-
•$tofan í því sambandi, að Þjóð-
verjar séu staðráðnir í að halda
áfram styrjöldinni af fullum
krafti, þar til yfir ljúki, en stríðs-
aðferðin hljóti nú að vera önnur
ien í sókninni á vesturvígstöðv-
(únum í sumar. Það séu einkum
kafbátar, hraðskreiðir herbátar
og flugvélar, sem nú haldi uppi
hernaÖaraðgerðum af Þjóðverja
hálfu, en á vesturvígstöðvunum
hafi stríðsaðgerðirnar aðallega
hvílt á iandhernum.
Spurningunni: hvar gerir
Þýzkaland næstu árás sína? svar-
ar fréttastofan þannig, að það
sé á hverjum degi og hverri
stundu verið að gera árásir á
andstæðingana. Á hverjum degi
sökkvi kafbátar Þjóðverja sikip-
uim, herbátar þeirri geri áhlaup
á skip við Englandsstrendur og
fulgliðið þýzka varpi sprengjum
á hernaðarstöðvar Breta. Hinar
þýzku könnunarflugvélar séu á
stöðugu ferðalagi yfir England
Frh. á 4. síðu.
V'
ERÐLAGSNEFND ákvað á
fundi sínum í gær að
lækka útsöluverð á hráolíu um
6V2 eyri, eða ca. 20%. Verðið
var áður 3314: eyrir kg. í Reykja
vík og 3414 utan Reykjavíkur,
og verður því nú 27 aura kg. í
Rvík, en 28 úti um land.
Verð þetta er mun lægra en
olíufélögin vildu fá, en verð-
lækkunin stafar að mestu leyti
af hagkvæmum innkaupum og
lækkuðum farmgjöldum. Eru
nú komnar til landsins birgðir
af brennsluolíu, sem munu end-
ast fram í nóvember.
Benzín og steinolía komu
einnig með sama skipi, en þar
sem enn eru töluverðar dýran
birgðir fyrir hendi af þessum
olíutegundum, mun ekki vera
hægt að búast við verðlækkun á
benzíni fyrr en í fyrsta lagi í
byrjun september. Er ákveðið,
að verðlagsnefnd taki þá verð-
breytingu á þessum tegundum
einnig til athugunar.