Alþýðublaðið - 03.08.1940, Blaðsíða 3

4-
LAUGARDAGUR 3. ÁGÚST 194«.
•--------- ALÞYÐQBLAÐIÐ -------------------*
Ritstjéri: Stefán Péturssen. x
Ritstjórn: AlþýSuhúsinu við Ilverfisgötu.
Símar': 4902: Ritstjéri. 4901: Innlendar fréttir. 5821: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son (heima) Brávallagötu 59.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 eg 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
ALÞÝ0UPRENTSMIÐJAN H. F.
♦-------—---------------------------------—*
Á hverjum stendur?
ALÞYÐUBLAÐW
Morgunblaðið svíð
ur undan saltinu.
MIKIL mega rökþrot Morg-
unblaðsins vera orðin í
deilunni um skattírelsi stríðs-
gróðamannanna, þegar pað hefir
ekki lengur öðru til að veifa, en
þeim blekkingum, sem það bar á
btorð fyrir lesendur sína í gær, í
grein, sem átti að heita svar við
því, sem Alþýðublaðið sagði í
ritstjómargrein sinni um skatt-
frelsi stríðsgróðamannanna í
fyrradag.
Pað er aðallega tvennt, sem
MorgunblaðSð reynir að rugla
dómgreind manna með í sam-
bandi viðþetta mál.
Annað er það, að ekki sé að-
eins verið að krefjast þess, að
skattfrelsi togarafélaganna verði
afnumið, heldur yfirieitt „þær í-
viinauir og umdanþágur frá
skatta- þg útsvarslöglgjöfinni,
sem nú eiga sér stað“, eins og
blaðið kemst að orði til þess að
Ieiða athyglina frá skattfrelsi
togarafélaganna og rugla henni
saman við aðrar undanþágur frá
skattalöggjöfinhi. En þegar búið
er að falsa kröfu almennings
þanniig, þá er vitanlega hæguir
vandinn, að leggja þá undan-
þágui, sem veitt var frá skatta-
löggjöfinni fyrir helminginn af
stríðsáhættuþóknun sjómanna,
að jöfnu við skattfrelsi togarafé-
laganna, enda gerir Mongun-
blaðið það.
Morgunblaðið hefir heiðurinn
af því að vera eina blaðið, sem
Jeggur þannig að jöfnu milljóna-
gróða togarafélaganna, sem stór-
útgerðarmennirnir stinga í sinn
vasa hér heima í Reykjavík, án
þess að stíga nokkru sinni sjálfir
á skipsfjöl, og stríðsáhættuþókn-
unina, sem sjómenn fá fyrir það
að hætta lífi sínu og limum til
þess að boma aflanum á erlend-
an markað! Alþýðublaðið hefir
aldrei séð neitt líkt með þessu
tvennu og því síður óskað þess
eða nokkru sinni farið fram á
það, að striðsáhættuþóknun sjó-
mannanna verði skert með skatta-
álögum, umfram það, sem gert
er. Það hefir aðeins krafist þess,
að skattfrelsi togarafélaganna,
strí ðsgró ð af y rirtæk janna, væri
afnumið. Og það er sitt hvað.
Hin blekking Morgunblaðsins
er sú, að ,ekki sé hægt að afnema
skattfrelsi togaraféliaiganna, eða
„þær ívilnanir og uindanþágur frá
skatta- og útsvarslöggjöfinni, sem
nú eiga sér stað,“ eins og það
orðar það, nema með endurskoð-
un allrar skattalöiggjafarinnar.
bg í sambandi viÖ þá blekkinigu
varpar Morgunblaðið frarn þeirri
spurningu', hvað ráðherra Al-
þýðuftokksins, Stefán Jóhann
Stefánsson, hafi gert til þess að
hægt sé að afnemia þessar „íviln-
anir og unda;nþá|gur“.
Menn með óbrjálaðri dóm-
greind munu nú yfirleitt ei-ga
mtjög erfitt með að sjá, hvers
vegna ekki er hasgt að leggja
skatt á milljónagróða togarafé-
laganna fyrr en búið er að endur-
skoða alla skattalöggjöfina. En
úr því að Morgunblaðið treystir
sér ekki lengur til þess að verja
skattfrelsi togarafélaganna imeð
öðru en þeirri og því líkum
blekkingum, þá vill Alþýðublaðið
fyrir sitt leyti segja, að það er
alveg óhrætt við, að mæta Morg-
unblaðinu einmig á þeim vett-
vangi.
Það vill þá fyrst bera. þá
spurningu upp fyrir Morgunblao-
inu, hvaða ráðherra það sé, sem
endurskoðun skattalöggjafarinnar
heyrir undir, Er það ráðherra
Alþýðuflokksins, félagsmálaráð-
herrann? Nei, það er, þótt Morg-
unblaðið virðist ekki vita það,
annar ráðherra Sjálfstæðisflokks-
ins — fjármálaráðherrann. Og
eftir að búið er að fræða Morg-
unblaðið á því, ætti að mega
vænta þess, að það svaraði eftir-
farandi spurningu, ef því er svo
hugleikið, sem það lætur, að flýta
endurskoðun skattalöggjafarinn-
ar: Hvað hefir Jakob Möller gert
til þess að hraða endurskoðun
hennar?
Og þá ætti Morgunblaðinu ekki
heldur að verða skotaskuld úr
því, að svara annarri spurningu.
Það hefir, eins og því er kunnugt,
um lengri thna verið starfandi
hiilliþinganefnd í skatta- og tolla-
málurn til þess að endurskoða
skatta- og tollalöggjöfina. í henni
á Sjálfstæðisflokkurinn tvo full-
trúa, þar á meðal Magnús Jóns-
son, einni af nánustu vinum Morg-
unblaðsins. Hvað hefir hann gert
'tíl þess að hraða endurskioðun
skattalögigjafarinnar? Eru það
miáske fulllrúar Alþýðuflokksins
og Framsóknarflokksins í þeirri
nefnd, sem á stendur?
Á meðan Morgunblaðið hefir
ekki gert hreint fyrir dyrum fjár-
málaráðherrans, sem endurskioð-
un skattalöggjafarinnar heyrir
undir, og fulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins í milliþinganefndinni í
skatta- og tollamálum, sem fyrir
löngu gætu verið búnir að koma
fram með ákveðnar tillögur, ef
þeir kærðu sig nokkuð um það,
þá ætti það að fara varlega í að
saka aðra. Það getur verið g-ott
að bregða fyrir sig drættinum,
sem orðiö hefir á endurskoðun
skattalöggjafárinnar, þegar öðru
vopni er ekiki til að veifa í vöm-
inni fyrir skattfrelsi stríðsgróða-
inannanna. En það er svo bezt,
að ekki komi upp úr kafinu, að
Sjálfstæðisflokkurinn láti sér það
í raun og veru vel Hka, að end-
urskoðuninni sé endalaust frest-
að, og hafi dráttinn á henni að-
eins að yfirvarpi til þess að rétt-
læta það hneyksli, að hann skuli
berjast fyrir því að viðhalda
skattf rel si stríðsgróðamannanna,
þegar allur almenninjguf er að
sligast undir vaxandi sköttum ög
byrðum af völdum stríðsins.
AÐ er ekki nema von, að
forsprakka Sjálfstæðisflokks-
ins svíði sárt undan því, þegar
sýnt er fram á, hvernig þeir hafa
afneitað flestum stefnumálum
flokks síns, síðan þeir tóku sæti
í stjórn landsims, og gengið inn á
igömul og ný sjónarmið sam-
starfsflokkanna, eins og lýst var
í ritstjórnargrein Alþýðublaðsins
í gær um „goðann“, sem nú hefir
verið kennt „að geipla á saltinu“,
atvinnumálaráðherra Sjálfstæðis-
fipkksins, sem nú hefir fyfirskip-
að einkasölu á síld og falið hana
síldarútvegsnefnd, þrátt fyrir all-
ar svívirðingarnar, sem Sjálfstæð-
isflokksblöðin era búin að segja
um einkasölur yfirleitt og síldar-
útvegsnefnd sérstaklega. Enda
ber Morgunblaðið sig illa. Það
svíður undan saltinu.
Það birtir ekki minna en tvær
jsvargreinar í dag víð þessari einu
ritstjórnargrein Alþýðublaðsins
og eys þar úr sér fjúkyrðum um
Alþýðuflokkinn og þátt hans í
þeirri ríkisstjóm, sem nú situr,
til þess að reyna að rétta við álit
Sjálfstæðisflokksins í augum
flokksmannanna. Hér fara á eftir
niokkur orð, sem tekin eru upp
orðrétt úr anriarri svargrein
Morgunblaðsins í dag og sýna,
hve gersamlega það hefir misst
alla stjórn á sér við grein Al-
þýðublaðsins í gær:
„1 apríi 1938“, segir blaðið,
„var umboðsmanni Alþýðuflokks-
ins vikið úr stjórn landsins. Ári
síðar voru dyrnar opnaðar að
nýju. Að þessu simni var inn-
gangseyrir nokkuð dýr. Ráöherra
fiokksins gat fengið að setjast í
stól sinn, ef hann vildi lögfesta
þar, að svifta verkalýðinn hin-
um „helga rétti verkfallsins.“
AlþýðUflokkurinn „keypti sig
inn“, og allt kaupgjald verka-
lýðsins á öllu landinu var lög-
bundið — þ. e. a. s. Sjálfstæðis-
1 flokkurinn og Framsóknarflokk-
urinn á alþingi ákváðu 'kaup-
gjaldið — og Alþýðuiflokkurinn
fékk að vera með. f leiðinni var
svo fornvinuinum, stórútgerðinni,
veitt skattfrelsi til 5 ára. Einnig
í því fékk Alþýðuflokkurinn að
vera með.“
Þetta eru óbreytt orð Morgun-
blaðsins — í dag. Það vantar
ekki, að digurbarkialegEr er talað
uim afrek Sjálfstæðisflokksins og
áhrif í stjóminini, þegar á því
þarf að halda, að rétta við álit
hans bjá flokksmönnunum. En
þegar talað er í eigin hóp, er
vissan um það, öð Sjálfstæðis-
flokkurinn „ákveði“, ekki alveg
eins mikil. Það vill svo vel til, að
einuim eða tveimur dögum áður
en Morgunblaðið birti þessi borg-
imniannlegu ummæli um alræði
Sjálfstæðisfl-okksins og áhrifa-
leysi Alþýðuflokksins í stjórn-
inni, var einn af forsprökkum
hans, Björn ólafssiom störkaup-
maður, búinn að láta frá sér
fara eftirfarandi andvarp um
ssarf Sjðlfstæðisflokksins í stjórn-
inni. Er hægt að lesa það í.nýj-
asta heftínu af „Frjálsri verzlun"
Undir fyiSrsögninni „Að ári
iiðnu“, þ. e. a. s. eftir eins árs
þátttöku Sjálfstæðisflokksins í
stjórn:
„Ef stjórnarsamvinnan
hefði komið aðalbaráttumál-
um flokksins í höfn, að und-
anteknum verzlunarmálun-
um, þá mætti segja ,að flokk-
urinn þyrfti ekki að kvarta,
ógi verzlunarstéttin mætti,
eftir atvikum, sætta sig við
sitt hlutskipti í svipinn. En
þeir munu nú margir kjós-
endur flokksins, sem spyrja
sjálfa sig, hvað unnizt hafi í
sambúðinni. Og um þessar
mundir hlakka andstæðing-
arnir yfir því í blöðum sín-
um, að flokkurinn hafi engu
komið fram. Hann hefir har-
izt fyrir lækkun ríkisút-
gjalda, afnámi óþarfa ríkis-
stofnana og embætta. Hann
hefir barizt fyrir lagfæring
skattakerfisins, sem komið er
út í hinar svörtustu öfgar.
Hann hefir kvartað undan
misrétti núverandi kjör-
dæmaskipunar, og hann hef-
ir efst á stefnuskrá sinni at-
hafnafrelsi einstaklingsins og
frjálsa verzlun. Engu af
þessu hefir flokkurinn komið
áleiðis með stjórnarsamvinn-
unni, svo teljandi sé. Allt
stendur þetta í stað, óleyst
verkefni, nægilegt haráttu-
efni næsta kjörtímabil.
Þegar líður að næstu kosn-
ingum verður flokkurinn að
koma fram fyrir kjósendur
og viðurkenna, að honum
hafi tekizt fáu að breyta af
því, sem hann gagnrýndi
mest meðan hann var í
stjórnarandstöðu. Það er ekki
ólíklegt, að andstöðuflokk-
arnir hafi einmitt ætlazt til,
að hann kæmist í þessa að-
stöðu fyrir að skapa frið inn-
an lands um stundarsakir.
Slíkur friður getur því stund-
um verið dýrkeyptur. Sam-
vinnan hefir breytt aðstöðu
flokksins úr sókn í vörn, en
frá vörn er skammt til und-
anhalds. En undanhald er
ekki leiðin til sigurs.“
Þessi orð Bjöms Ólafssonar
stórkaupmanns sýna, hvemig sál-
arástand Sjálfstæðisflokksins er
nú hið innra, þrátt fyrir hin dig-
urbarkalegu umimæli Mopgun-
blaðsins í dag. Betri staðfestingu
en þau gat ALþýðublaðið ekki
fengið á grein sinni imi „goð-
ann“, sem nú loksins hefir verið
„kennt að geipla á saltinu".
Og að endingu aðeins þetta:
Morgunblaðið segir, að Sjálf-
stæðisflokkurinn og Framsóknar-
flokkurinn hafi á alþimgi ákveðið
kaupgjaldið. Ef það hefði sagt,
að þessir flokkar hefðu í samein-
ingu „ákveðið“ að neita verzlun-
arfólkinu um dýrtíðaruppbót á
laun sin, þá hefði það verið satt,
þvf enginn stjórnarilokkanna ann-
ar en A1 þýðuflokkurinn greiddi
atkvæði heill og öskiptur méð
henni. Era hitt er ekkert annað
en ein af hinum mörgu Moigun-
blaðslygum. Sjálfstæðisflokkurinn
og Framsóknarflokkurmn ætluðu
sér að banna alla kaupuppbót
fyrir verkamenn vegna gengis-
lækkunariranar og dýrtíðarinnar,
sem gengislækkunin hlaut að
\hafa í för með sér. En Alþýðu-
fiokkurinn knúði það fram, að
ákvæði um kaupuppbót vora sett
inn í gengislöjgin. Á sama hátt
knúði Alþýðuflokkuriran þaðfram,
að kaupuppbótin var stórhækkuð
og veitt öllum félagsbuftdnum
verkamönnum um nýjár í vetur,
eftir að dýrtíðin af völdum stríðs-
ins var farin að gera veralega)
vart við sig. Og Sjálfstæðisflokk-
urinn greiddi því aðeiras þess
vegna atkvæði sitt, að hann) ótt-
aðist verkfallssamtök verkalýðs-
ins að öðram kosti.
Það geta menn bezt séð á því,
hve frakkur bann var að spilla
því, að verzlunarfólkið feng!
kaupuppbót, meðal annars með
því, að láta einn af þingmönn-
um sínum, sem úrslitin ultu á,
vanta við atkvæðagreiðsluna um
frumvarp verzlunarfólksins I
efri deild. Hann vissi að verzlun-
arfóikið átti engin verkfallssam-
tök.
Að Verzlunarfólkinu var neitað
ttm dýrtíðarappbót — það hefir
Sjálfstæðisflokkurinn alténd haft
fram með stjómarsamvinnunni,
þó að Birni Ólafssyni og mörgum
fliokksmanninum þyki magur ár-
angurinra að öðra leyti.
Akranes-Sfígnaskarð - Borgarnes.
Milferöir fjóra daga vikunnar.
Upplýsingar í Borgarnesi:
Bifreiðastöð Finnboga Guðlaugssonnr.
í Reykjavík hjá STEINDÓRI.
\
Magnús Gunniaugssen,
Akranesi.
Þingvallaferðir í ágústmánuði
Til Þragvalla kl. IOV2 árd., 2¥2 og 7 síðd. Frá Þingvöllum kl. 1 e.
h., 5:1/2 og 8V2 síðd. daglega. Aukaferðir laugard. og sunnudaga.
Steindór, sími 1580.