Alþýðublaðið - 12.08.1940, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MáNUDAGUR 12. ÁGCST l§4f
Mngvallaferðir í ágústmánaði
Til Þiagvalla kl. IOV2 árd., 2Vz og 7 síðd. Frá Þingvöllum kl. 1 e.
h., 5V2 og 8V2 síðd. daglega. Aukaferðir laugard. og sunnudaga.
Steíndór, sími 1580.
Nýkomið:
Stoppugarn
Sirs
i Kjólatau köflótt
Flónel
Blúndur mislitar
Krókapör svört
„ i: Teygjur sívalar
Ermablöð
Léreft, mislitt
Tvistur
Terzl. Dyngja,
Laugavegi 25. ,
Háskðlans.
ALAUGARDAGINN var
dregið í sjötta flokki
Happdrættis Háskólans og
komu upp þessi númer:
15 000 kr.
19831
5000 kr.
i 15321
2000 kr.
2463 9571 15098
1000 kr.
4723 5313 13013
500 kr.
•649 757 3253 4643 5550
13262 14228 16258 19619 22313
23178
200 kr.
r 91 235 417 3596 4788
5571 6126 6288 6364 6722
7557 7626 8049 8200 10680
10733 10924 11089 11174 11281
11420 11675 11912 13721 14149
14637 16203 16591 16715
19900 20105 20196 20483 20515
21081 22132 22352 22765 23100
23807
100 kr. ‘
75 128 214 386 424
786 809 897 908 954
1030 1075 1086 1131 1233
1270 1358 1601 1615 1725
1777 1828 1868 1941 2036
2077 2104 2158 2288 2297
2414 2476 2744 2766 2813
2896 2943 2953 2988 3151
3234 3258 3527 3578 3581
3712 3782 3802 3838
3867
3932
3954
4002
4024 4029 4086 4136 4172
4180 4226 4229 4469 4504
4634 4691 4805 4836 4847
4889 5131 5148 5271 5366
5462 5606 5784 5935 5977
6007 6069 6084 6207 6283
6322 6431 6437 6500 6528
6554 6641 6788 6907 6945
7054 7130 7186 7356 7411
7415 7421 7532 7664 7670
7722 7765 7834 8207 8288
8347 8479 8589 8692 8703
8910 8931 8982 9127 9177 9192
9261 9532 9605 9873 9905
9959 9993 10025 10305 10372
10375 10796 10817 10967 10991
11320 11456 11483 11506 11507
11551 11554 11618 11773 11876
11969 12093 12374 12467 12728
12734 12750 12803 13020 13212
13354 13408 13342 13549 13461
13466 13483 13549 13825
13895 13941 14101 14116
14124 14128 14222 14225
14360 14404 14493 14556 14575
14645 14812 15005 15068 15070
15129 15155 15183 15331 15525
15721 15787 15827 15910 16091
16114 16129 16374 16487 16573
16578 16658 16780 16791 16902
17023 17243 17264 17368 17480
17484 17689 17704 17826 17963
18187 18217 18264 18267 18445
18474 18585 18617 18621 18666
18776 18867 18924 18950 19053
19073 19089 19155 19182 19234
19267 19336 19355 19632 19672
19823 19848 20035 20053 20165
20277 20372 20374 20464 20469
20618 20767 20726 20977 21006
21054 21115 21135 21314 21386
21503 21651 21670 21753
21844 21984 22045 22077 22374
22380 22480 22542 22768 22923
22937 22968 22991 23106 23250
23361 23465 23546 23731 23782
23783 23794 23864 24005 24006
24140 24211 24476 24580 24743
24804 24903 /
(Birt án ábyrgðar.)
Siflurður Pétorsson
skipstjóri á Golifossi
sextogur í dag.
—o---
EINN af merkisberum ís-
lenzkrar sjómannastéttar, Sig
urður Pétursson skipstjóri á GulÞ
foss er sextugur í dag. Hann
dvelur nú ásamt skipi sínu. og
skipshöfn fjarri ættlandinu og
ástvinunum og er ekki um £>að vit-
að hve lengi það verður. Þeir,
sem trúa á glptu einstakara
manna og skipa, munu pó álíta
að áður en langt um líður, muni
gipta pessa skipstjóra og skips-
Ins hans leiða það farsællega í
höfn heimalandsins.
Island nútímans án Gullfoss,
eða Gullfoss án íslands til lengd-
ar er óhugsanlegt, frá sjónarmiði
okkar sem vorum unglingar, þeg-
ar Gullfoss hóf ferðir sínar og
Sigurður skipstjóri á fyrsta póst-
og farþegaskipinu. Skipstjórinn á
Gullfossi, en svo hefir Sigurð-
ur venjulegast verið nefndur, hef-
ir ve'ið fyrirmynd sinnar stéttar.
Einstök árvekni og samvizkusemi,
samfara ljúfmennsku hefir ein-
kennt störf hans, að ógleymdri
þeirri giptu, sem bonum hefir
fylgt, hvort heldur það hefir ver-
ið við að stjórna skipinu um
vandfarnar Ieiðir í voridum veðr-
um, eða leysa úr hinum ótrú-
legustu verkefnum sem stundum
bíða manns í hans stöðu.
Hugheilar hamingjuóskir lands-
manna fylgja þessum sómamanni
í sjómannastétt á sextugsafmæl-
inu, með fyrirbænum um að
„Skipstjóranum. á Gullfossi“,
skipshöfn hans og skipi megi sem
fyrst takast að komast heilum
á húfi í heimahöfn.
Jón Axel Pétarsson.
Sveinn Sœmnndsson
fertngur í dag.
SVEINN SÆMUNDSSON yf-
irlögregluþjónn er fertug-
ur í dag.
Hann hefir að makleikum hlot-
ið almenna viðurkenningu fyrir
dugnað og árvekni í störfum
sínum. Sveinn er mikill að vall-
arsýn, rammur að afli og hið
mesta karlmenni. Hann er bók-
hneigður og gáfaður, enda marg-
fróður og víðlesinn. — Menn sem
sækja störf sín af jafnmiklum
dugnaÖi og samvizkusemi og
Frh. á 4. síðu.
KNATTSPYRNUMÓT ÍSLANDS
HELDUR ÁFRAM í KVÖLD KL. 8.30.
Keppa nú K.R. og Víkingur
Detti verðar spennandi leiknr.
FSrum ðll út á voll.
UM BAQINN OG VEGINN
Bréf frá móður um fátæktina í Reykjavík, skortinn á sumum
heimilum og of lág barnameðlög. — Hirðusemi og hirðuleysi.
Verkamaður um Krísuvík og Krísuvíkurveginn.
ATHVGANIR HANNESAR Á HORNINU. ------------
MÓÐIR SKRIFAR MÉR langt
bréf út af einni setningu,
sem nýlega féll hér í dálkinum
mínum og var á þá IeiS, að líkast
juiiiiuui 05 v ui a jpa iciu, au uivaðL .
til væri enginn svangur hér í I
Reykjavík um þessar munðir, sem
betur færi. Út af þessu segir Móð-
ir: „Ég er fædd og uppalin hér í
Reykjavík og ég verð að segja, að
því miður er mér kunnugt um, að
þeir eru allt of margir, sem eru
svangir hér í þessari borg.“
„ÞEIR, SEM LÍÐA SKORT, jafn-
vel nú, þegar mikið virðist um
vinnu og sæmilegt kaup er hægt
að fá þó að dýrtíðin sé hins veg-
ar mikil, eru einmitt þeir, sem
ekki geta unnið, gamla fólkið,
sjúklingarnir, einstæðu mæðurnar,
-fólkið, sem hefir þurft að leita á
náðir bæjarins. — Það er ekki til-
gangur minn að fara að þylja fyrir
þér eða öðrum raunir mínar. En
ég vil segja þér, að ég hefi nú verið
sjúklingur í 4 ár og hefi orðið að
þiggja af bænum í 3 ár. Oft hefi
ég verið svöng þessi ár og þó hefi
ég sparað og skorið allt við nögl
eins og ég frekast hefi haft vit á.
Ég segi þér það alveg satt, að það
er miklu sjaldnar að ég fer södd að
hátta á kvöldin.“
„ÉG VIL LÍKA SEGJA ÞÉR
það, að ég get ekki sagt að ég geti
farið út fyrir hússins dyr fyrir
fataleysi. Ég fór til eins fátækra-
fulltrúans og bað hann um kápu,
en ég fékk það svar að ég yrði að
skrifa fátækranefndinni um það.
Það er ef til vill rétt og verð ég
að gera það. Að lokum vil ég segja
það, að ég hefi aldrei kviðið vetr-
inum eins og nú. Við fáum 40 krón-
ur á mánuði með barninu, en hver
getur látið barn lifa af svo litlu
fé?“
ÞETTA ER EIN MYNDIN úr lífi
okkar ágæta höfuðstaðar, þessari
mynd eigum við aldrei að gleyma.
Það er áreiðanlegt, að einmitt því
fólki, sem gert er að umtalsefni hér
í þessi bréfi, líður illa. Það vantar
mat og það vantar föt. Styrkurinn,
sem þessu fólki er veittur, er of
lítill. Vinnufærum mönnum ætti
hins vegar ekki að þurfa að greiða
styrk yfir sumarmánuðina, þegar
allmikil vinna er.
VEGFARANDI skrifar mér:
„Lengi hafa íslendingar fengið
orð fyrir óþrifalega umgengni úti
við, kringum híbýli sín. Ösku-
haugarnir gömlu fram undan bæj-
ardyrunum nálega á hverju byggðu
bóli á landinu bera þess ljósan vott.
Samt var þakkarvert að bera ösk-
una og annað sorp á einn stað, þó
að látið væri í hlaðvarpann, —
heldur en að dreifa því í kringum
bæinn. Algengt var líka áður fyrr
— að menn gengu til álfreka undir
bæjarveggina, eða önnur útihús, þó
að nú sé það orðið fátítt.“
„SKORTUR á þrifnaði úti við hjá
mörgu fólki nú á dögum á rætur
sínar í fortíðinni. Hann lýsir sér
ekki einungis í námunda við bæ-
ina og á almanna færi, heldur líka
úti á víðavangi. Þar, sém margt
fólk kemur saman eða gengur um
úti á bersvæði, kastar það venju-
lega frá sér bréfsneplum, ýmis
konar matar eða tóbaksumbúðum,
og lætur það eiga sig. Viðskiln-
aður á tjaldstæðum er sums stað-
ar hörmulegur.“
„í SUMAR HEFIR FJÖLDI
manna unnið að hitaveitu frá
Reykjavík og upp í Mosfellssveit.
Mikið sement er notað í hitaveitu-
stokkinn. Það er flutt á ákvörð-
unarstaðinn í bréfpokum, sem er
fleygt jafnóðum og ur þeim er los-
að. Liggja þeir á víð og dreif með-
fram allri steinsteypurennunni,
sums staðar í haugum svo hundr-
uðum eða þúsundum skiptir. Fjúka
þeir þaðan í allar áttir, eftir því.
sem vindurinn blæs. Þetta er til
stórra lýta og óþrifnaðar. Þjóð-
vegurinn, sem liggur víðast hvar
skammt frá hitaveitunni, fær sinn
skerf af bréfpokafokinu. Engin
fyrirhöfn væri fyrir þá, sem losa
sementið úr pokunum, að stinga
þeim jafnóðum ofan í stóra striga-
poka og flytja þá svo burtu, eða
þá hreint og beint að brenna sam-
stundis bréfpokunum, áður en þeir
blotna. Það væri miklu betra, en
að nota þá eins og gert er, sem
auglýsingu um sóðaskap manna úti.
á víðavangi.“
„BRÉFPOKAR undan sement-
inu eru góð uppkveikja, ef þeir
eru þurrir og geta því komið sér
vel þar, sem eldiviðarskortur er. Ef
hér væru til vélar, sem ynnu úr
úrgangspappír og tuskum, ýmsa
nytsama hluti, mættí gera sér
,,mat“ úr sementsumbúðunum, en
nú er ekki því að heilsa. En til
þess samt að reyna að hafa þeirra
einhver not, mætti gera tilraun
með að fóðra með þeim útveggi á
timburhúsum."
VERKAMAÐUR SKRIFAR:
„Fyrir skömmu birti Árni Óla eina
af sínum fróðlegu ferðalýsingum.
Var þessi grein um hinn nýja
Krísuvíkurveg. En það kveður þar
við sama tón og gert hefir í
Morgunblaðinu frá því að byrjað
var að tala um þessa vegarlagn-
ingu, og er það mikill galli á
greininni. — Þó myndar Árni sér
nú ýmsa loftkastala í sambandi.
við jarðhitann við Kleifarvatn, sem
Morgunblaðið liefir ekki gert áð-
ur, og með því er formandi að
leggja þangað veg úr Hafnarfirði,
en hann má helzt ekki ná lengra.“
„ÁRNI SEGIR: „Að öllu athug-
uðu virðist þarna vera framúr-
skarandi baðstaður, og ekki ólík-
legt að með tíð og tíma verði reist
þarna stórt gistihús fyrir baðgesti.
Og ennfremur að þarna rísi upp
heilsuhæli, sem keppt gæti við
frægustu heilsuhæli á meginlandi
álfunnar. Heilsuhæli með brenni-
steinsböðum, og hveraleðjuböðum,
þar sem þúsundir manna gætu
fengið bót. Og engin goðgá er •
það, að vera svo bjartsýnn, að spá
því, að hróður þess berist um víða
veröld og að þangað sæki fólk úr
öllum álfum og löndum hins
menntaða lieims. Þegar svo er kom-
ið, þá hefir Krísuvíkurvegurinn
ekki orðið of dýr, og hann þarf
þá ekki að ná lengra heldur en til
Krísuvíkur." Því ekki að eiga að-
gang að þessari paradís einnig
austan að frá?“
„ÞAÐ VÆRI ÓÞÆGILEGUR
KRÓKUR fyrir þá, sem búa aust-
an fjalls (t. d. í Þorlákshöfn, en.
ýmsir hafa gert sér hugmyndir um
að þar muni rísa upp allmikil
borg), að þurfa að fara fyrst til
Reykjavíkur og svo hálfa leið í átt-
ina heim aftur til að komast í para-
dísina við Kleifarvatn. Það er eitt-
hvað bogið við það að vilja ekkí
láta þenna veg komast í samband
við Suðurlandsláglendið, sem er
þó aðalatriðið. En hann kemst það
nú samt vonandi eftir fá ár, og
hann mun þá verða talinn mikil
samgöngubót jafnt af Morgun-
blaðsmönnum og öðrum. Og þó að
vegurinn verði nokkuð dýr, miðað
við gamla tímann, þá gengur það
fé að mestu leyti til þeirra, sem
vinna við vegagerðina, það er
verkamannanna, og þegar er ver-
ið að fárast yfir því hvað þessi
vegur verði dýr, er eins og sé ver-
ið að telja þetta eftir þeim.“
„EN KOSTNAÐURINN, sem
leiðir af þessari vegarlagningu.
verður nú meiri en í fljótu bragði
er hugsað. T. d. er varla annað-
Frh. á 4. síðu.