Alþýðublaðið - 27.08.1940, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐBÐ
ÞRIÐJUDAGUR 27. ÁGÚST 194t
AkraneS'Svignaskarö - Borgarnes.
Bilferðir fjóra daga viknnnar.
Upplýsingar í Borgarnesi:
Bifreiðastöð Finnboga Guðlaugssowar.
í Reykjavík hjá STEINDÓRI.
Magnús Gunnlaugsson,
Akranesi.
Reykjavlk -
Hraðferðir alla daga.
Blfreiðastoð Mnreyrar. Blfreiðastðð Stelnðórs.
Útgáfa Menningarsjóðs:
Snltnr, eftir Hnnt Hamsnn
ÞAÐ eru sennilega ekki marg-
ir erlendir rithöfundar, sem
hietið hafa jafnmiklar vinsældir
hér á landi og Knut Hamsun, og
er paö mjög að maklegleikum,
j)ví áð hann mtm tvimælalaust
vera talinn sérstæðasti iog snjall-
asti núlifandi rithöfundur Niorð-
lurlanda og pótt víðar væri leitað.
Ekki er paö pó sakir pess, að svo
rnargar bækur eftir hann hafi
verið íslenzkaðar, heldur hafa
peir, sem á annað borð eru
bænabókarfærir á Norðurlanda-
mál, lesið hann á frummálinu.
Tvær bækur hans, Pan og Vik-
toría, auk nokkurra smásagna,
hafa pó komið út á íslenzku í
alveg / óvenjulega snjallri pýð-
ingu, en pýðandinn er Jón Sig-
rurðsson frá Kaldaðarnesi, skrif-
stofustjóri alpingis. Auk pe®s
hefir ein skáldsaga Hamsuns,
Niobelsverðlaunasagan Gróður
jarðar, verið lesin í útvarpið, en
Helgi Hjörvar íslenzkaði á smekk-
legan hátt.
íslenzkir lesendur hafa beðið
með mikilli eftirvæntingu eftir
fleiri bókum Hamsuns með pýð--
ingarhandbragði Jóns Sigurðs-
sonar, og nú er pá loksins komin
íút ein í viðbót á vegum Menn-
ingarsjóðs, bókin Sultur, sem
gerði höfundinn frægan og veitti
honum brautargengi á hinum
grýtta ferli rithöfundarins.
Sultur mun sennilega ekki
verða talin meðal merkustu bóka
Hamsuns, enda pótt hún vekti
fyrst á honum athygli sem ó-
venju listfengum og frumlegum
rithöfundi. Gróður jarðar log
fieiri bækur myndu sennilega
verða taldar fremri. En ei að
síður var gaman að fá pessa bók
á ísienzku, ekki sízt, ef fleiri
bækur pessa höfundar fylgdu á
eftir, pýddar af sama manni.
í Sulti segir höfundurinn frá
pví, er hann ráfar soltinn um
göturnar í Osló, sem á peim ár-
Um hét Kristianía, og átti sjaldn-
ast pak yfir höfuðið. Bókin er
um pað, hvernig örbirgðin verk-
ar á viðkvæmar og stoltar sálir.
Hreinskilni höfundarins ér dæma-
fá; hann symr lesandanum inn í
innstu fyigsni sálar sinnar og
dregur ekki fjöður yfir neitt, og
stílsnilldin er töfrandi.
Pýðingin er eins pg bezt verð-
ur á kosið. Jón Sigurðsson er
gæddur óvenjujgóðum málsmekk
og er afar vandvirkur. Gaman
væri að eignast allar bækúr
Hamsuns í pýðingu Jóins Sig-
urðssionar, og ætti að veita hon-
um styrk til að geta gefið sig
allan við pví starfi. Það er vafa-
iaust hægt að fá nóga menm til
að veita forstöðu skrifstofu al-
pingis, en pað er sennilega ekki
nema pessi eini íslendingur, sem
er fær um að pýða rit Ham-
sUns.
Karl mfeld.
Stykkishólmsför
K. R.-inga.
Um 20 K.R.-ingar fóru um helg-
ina til Stykkishólms. Voru það 8
stúlkur og 8 piltar, sem kepptu í
íþróttum við pilta og stúlkur úr
Ungmennafél. Snæfell. Þar að auki
voru svo tilreyrandi fylgifiskar,
fararstjórar o. s. frv.
Lagt var af stað með Laxfossi
á laugardag. Var veðrið leiðinlegt,
stormur og sjóveiki töluverð. Var
haldið með bifreiðum áfram til
Stykkishólms sama dag. Daginn
eftir var enn slæmt veður, stormur
og rigning. Þá um daginn fóru
keppnirnar fram að Skildi, sem er
skammt sunnan við Stykkishólm.
Kvenþ.jóðin keppti í handknattleik
og fóru leikar svo, að K.R.-injur
sigruðu með 6:1. — í frjálsum í-
þróttum voru aðallega sýningar. I
100 m. hljóp Jóh. Bernhard á 11,5,
en Anton B. Björnsson og Þor-
steinn Magnússon á 12,4 í há-
stökki stökk Gunnar Huseby 1,60.
Þá voru einnig sýnd köst, stang-
arstökk o. fl. — Benedikt Jacobs-
son flutti fyrirlestur um íþróttir í
Ungmennaf élagshúsinu. Benedikt
G. Wáge sýndi íþróttakvikmynd
Í.S.Í. í samkomuhúsi Stykkishólms.
TUNNUR. Vil kaupa notaðar
síldartunnur. Tunnunum veitt
móttaka í pakkhúsinu við Lofts-
bryggju. Sími 1570.
ÍÞRÓTTIR
Valnr varð íslandsmeistari
eftir jafntefli við Víking.
LEIKURINN í gær var fjör-
ugur og spennandi, enda
var mikið í veði. Víkingar byrj-
uðu með marki í fyrri hálfleik,
en Valsmenn, jöfnuðu seinast í
hálfleiknum. Val var nóg að fá
jafntefli til að vinna sigur, svo
Víkingar þóttust allt hafa að
vinna.
Fyrst í fyrri hálfleik sækja
Valsmenn allhratt, en áhlaup
Víkinga eru hins vegar miklu
hættulegri. Veltur þannig á
ýmsu, lítill samleikur og hvor-
ugt liðið búið að finna sjálft sig.
Um miðjan leikinn fóru Víking-
ar að sækja sig, og tókst þá að
setja mark sitt. Ingi lék á Vals-
mann og gaf knöttinn til Ise-
barns, sem hljóp inn á og var
þar frír og skaut í horn Vals-
marksins. Seinast í hálfleiknum
jöfnuðu Valsmenn. Lolli fær
knöttinn út á opinn kant vall-
arins. Hótar hann þar með því
að vaða í mark, svo Brandur
neyðist til að hlaupa til hans.
Við það verður Sigurpáll frír,
en Lolli leikur knettinum til
hans. Skaut Sigurpáll í mark,
laglegu skoti.
Seinni hálfleikur var mun
hraðari og fjörugri en sá fyrri.
Sókn og vörn var eins á báða
bóga ■ og aldrei hvíld. Seint í
hálfleiknum settu Valsmenn
mark úr þvögu, en dómarinn
dæmdi það ógilt, af því að einn
Valsmaður stóð á marklínunni
og hlaut því að vera rangstæð-
ur. Oft lá við marki fyrir utan
þetta atvik, en alltaf var ein-
hver til að bjarga. — Hermann
stóð sig mjög vel og varði það,
sem varið varð, nema ef vera
skyldi þetta eina mark, en um
það er illt að segja nokkuð.
Aftasta vörnin, Grímar — Sig-
urður — Frímann, hafa oft leik-
ið betur, en þó ber þess að gæta,
að Víkingarnir á móti þeim,
Isebarn, Þorsteinn og Eiríkur,
eru leikmenn, sem aldrei er
hægt að vita hvað gera, fljótir
og hættulegir. Guðm. Sig. var
einn bezti og þarfasti leikmaður
Vals. Framlínan var laus og lék
ekki eins vel saman og oft áður.
— Um Edwald má segja svtipað
og Hermann, þótt það sé dálítið
veikleikamerki, hversu oft hann
slær knöttinn. Skúli lék nú bet-
ur en nokkru sinni áður, og
Gunnar var með bezta móti
líka. Um Brand er sama að segja
og venjulega, gagnlegur og alls
staðar til hjálpar, þar sem þörf
er. Vilberg leikyr framvörð
sýnu betur en hann hefir leikið
framherja. Á framlínuna hefir
áður verið minnzt, hún er eins
og sprengja, sem alltaf getur
sprungið. Ingi lék ágætlega inn-
framherja.
Úrslit mótsins eru þessi:
Unnið Jafnt Tap Mörk Stig
Valur 2 1 0 6:4 5
Vík. 1 2 0 7:4 4
K.R. 1 0 2 6:6 2
Fram 0 1 2 4:9 1
Valur er því íslandsmeistari
fyrir 1940. Afhenti forseti Í.S.Í.
bikarinn að leiknum loknum.
Kappleiknum var útvarpað.
ÁframhaldMeist
aramóts í. S. í.
Meistaramótið heldur áfram á
morgun og fimmtudag. Verður þá
keppt í þeim greinum, sem eftir
voru, þ. e. boðhlaupum, 400 og
1000 m., kappgöngu og hlaupi 10
km., hvorttveggju og fimmtar-
þraut.
Er vel farið, að þessi hluti móts-
ins skuli vera fluttur frá hinu, en
það gerir íþróttamönnum mjög
léttara um vik.
Það hefir mikið verið um kapp-
göngu rætt hin síðari ár, gérstak-
lega í sambandi við íþróttamótin.
Þykir flestum það ófögur íþrótt,
þótt eitthvað kunni hún að hafa til
síns ágætis. í Allsherjarmótinu má
telja víst, að ef til vill einn kepp-
andi hafi keppt vegna íþróttarinn-
ar, hinir vegna stiganna. Þannig
mun það hafa verið undanfarin ár,
einn, tveir, stundum enginn keppa,
aðeins til að afla félagi sínu stiga,
eða til að láta keppnina fara fram.
— Annað athugavert atriði er það,
að nær hvergi nema hér á landi
er kappganga talin með frjálsum
íþróttum, hún er alls staðar höfð
sem sérstök íþrótt, sem keppt er í
á sérstökum mótum. Er mjög at-
hugunarvert, hvort ekki ætti að
láta fara fram árlega víðavangs-
göngur eins og víðavangshlaup.
Mætti búast við að það gæti aukið
áhugann, því að fleiri sæu keppn-
irnar, og réttu aðilarnir myndu
koma í þær. — Skíðamenn gera
mikið að því að iðka göngur
og hlaup á sumrin. Skátar iðka
einnig göngur mikið. Ættu þessir
aðilar að taka saman höndum og
koma upp göngumótum, óviðkom-
andi frjálsum iþróttum.
Eftir Meistara-
mót í. S. í.
Meistaramótið er nú nær allt bú-
ið, og því hægt að fá sæmilegt yfir-
lit yfir framkvæmdir þess og hina
ýmsu aðila, sem að því stóðu.
Það er fyrst frá að segja, að
framkvæmdir mótsins voru mun
daufari en Allsherjarmótsins. Tel
ég það stafa af því, að sama félag
varð að halda þessi tvö mót með
svo stuttu milliþili. Það er hægt að
halda mót með lítilli fyrirhöfn og
án þess að gera nokkurn hlut til
þess að það fari vel fram. Það er
hægt að láta allt erfiðið, sem við
mótið er, sitja á hakanum og reyna
á einhvern hátt að drasla því af á
síðustu stundu. En með því móti er
verið að drepa frjálsar íþróttir hér
á landi, það er hægt og hægt verið
að kvelja úr þeim lífið. Þetta hefir
verið gert hér á landi undanfarin
ár. Þó vil ég alls ekki segja, að það
hafi verið gert á þessum tveimur
mótum, en engu að síður er fram-
kvæmd þeirra langt frá því að vera
fullkomin.
Starfsmannahópur sá, sem við
þessi og önnur mót í Reykjavík
starfar, virðist vera gallaður í
meira lagi, þótt margt sé þar góðra
manna. Það er að verða klassiskt
hjá þeim, sem eru skipaðir í sumar
stöður, að mæta alls ekki. Helztar
af þessum stöðum eru: hringavörð-
ur, leikboði, markdómarar og
brautadómarar. Allt eru þetta mik-
ilsverðar stöður, sem alls ekki ætti
að vanrækja. Það er algengt, að
tímaverðir athugi og taki til greina
millibil milli hlaupara, þegar þeir
ákveða tíma. Þeirra starf er aðeins
að taka tíma á skeiðúr og Iesa af úr
unum. Ef markdómurum finnst
tímarnir ekki samsvara millibilun-
um, getur hann breytt þeim. Margt
fleira mætti benda starfsmönnum
á' en allt ber það að sama tarunni.
Í.S.Í. á að halda starfsmannanám-
pkeið og fara fram á við félögin,
að þau sendi svo og svo marga full-
trúa á námskeiðin.
Um löggæzlu er sviþað að segja
og venjulega. Ákveðinn hópur
manna húkir jafnan inni á vellin-
um, rekandi nefið ofan í allt og
alla, gagnrýnandi dóinarana og
klappandi keppéndunum hátt og
lágt brosandi út undir eyru ef vel.
gengur, með hryggðarsvip, ef illa
gengur. Lögregluþjónarnir, sem.
eiga að vera inni á vellinum, eru í.'
stúkunni, áhorfendur, sem eiga að
vera í stúkunni, eru inni á vellin-
ípróttir vestan-
manna.
Margir, sem veitt hafa éanadisku
hermönnunum athygli, er þeir eru
að leikum sínum, hafa tekið eftir
því, að þeir nota við þá mikið Iít-
inn bolta og stórt, svert prik, á
stærð við hakaskaft.
Þessi áhöld eru úr þjóðaríþrótt
Canada, „Softball" (myndi þýða
„mjúki-knöttur“ orð.rétt)., Er í-
þróttin frekar ung, mun vera tekin.'
upp á síðustu öld. Húrí ér aðallega
leikin í háskólum Ameríku, þótt.
hver einasti vel fær ungur og gam-
all maður geti „slegið knött“.
Hugmyndin, sem leikurinn er
byggður á, er sú sama, sem „kýlu-
boltaleikur" íslenzku barnanna
byggist á. Knötturinn er kýldur
út, og á sá, sem kýlir, að hlaupa. .
vissan spöl, þ. e. til þriggja marka,
sem liggja á ferhyrning, og aftur á
högfstaðinn. Eftir vissum, flóknum.
reglum er svo hægt að ónýta hlaup
hans. Fyrir hvert gilt hlaup fær
lið hlauparans stig. Það lið, sem
fleiri stig fær, hefir sigrað. Út frá
þessu er til fjöldi smáleikja, allir -
ætlaðir til æfinga fyrir þennan að-
alleik. Er hann mjög spenn-
andi og hraður. Knötturinn er all-
harður, svo það getur verið sárt
að grípa hann úr háalofti. Vinsæld-
ir leiksins í Ameríku ættu að vera
trygging fyrir því, að hann hefir
eitthvað til síns ágætis. Væri sízt
illt, að hann yrði innleiddur hér á
landi.
Reiðhjólaviðgerðir eru fljót-
ast og bezt af hendi leystar í
Reiðhjólasmiðjunni Þór, Veltu—
sundi 1.