Alþýðublaðið - 04.09.1940, Síða 1
RITSTJÓRÍ: S,TEFÁN PÉTURSSON
ÚTGEFANÐI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAGUR 4. SEPT. 1940.
spor i atnaa tn form-
legrar páttökn f strfðl
---»
Hafa ábveðlð að senda Englendlng*
um 50 tundurspilfia úr flota sfinum.
Tundurspillir úr Bdndaríkjaflotan'um á leið gegmum Panamaskurðinn.
Ríkisstjómin
mótmælir
EnginH Islendingnr var
viðstaddnr réttarholdin
R“
ÍKISST J ÓRNIN bar
gær fram niótmæli
við brezka sendiherrann
hér á landi 'gegn brott-
flutningi þeirra Sigurðar
Finnbogasonar og Þórhalls
Pálsonar. Rökstnddi ríkis-
stjórnin mótmæli sín með
því, að hér gengi her-
stjórnin freklega inn á
valdsvið íslenzkra stjórn-
arvalda — og væri það
ekki í samræmi við yfir-
Iýsingar Breta eftir að þeir
hertóku landið.
Hitler etki hættsr
við ðrðs ð Engiatid
Eftirtektarverð ræða Edens.
O ANDARÍKIN hafa nú ákveðið að afhenda Bretum
hvorki meira né minna en 50 tundurspillla úr flota
sínum. Hver þeirra er 1200 smálestir að stærð. Tundurspill-
arnir verða allir afhendir innan hálfs mánaðar.
Frá þessu var skýrt í ávarpi, sem Roosevelt Bandaríkja-
forseti sendi þinginu í Washington í gær. Og fréttin var birt
samtímis bæði þar og í London.
í ávarpi Bandaríkjaforsetans er því lýst yfir, að afhending
tundurspillanna sé aðeins einn liður í víðtækum samningi, sem
Bandaríkin og Bretland hafi gert með sér. Hafa Bretar í skipt-
um fyrir tundurspillana leigt Bandaríkjunum flugstöðvar og flota-
stöðvar á eftirfarandi stöðum í nýlendum sínum í Ameríku: Ný-
fundnalandi, Bermudaeyjum, Bahamaeyjum úti fyrir austur-
strönd Norður-Ameríku, Jamaica, St. Lucia og Trinitad í Vestur-
Indium og í Guiana á norðausturströnd Suður-Ameríku. „
ANTHONY EDEN, fyrrver-
andi utanríkismálaráð-
herra Bretlands, flutti ræðu í
dag í London, sem vakið hefir
Frh. á 4. síöu.
Fréttin um |>ennan samning
vekur gífurlega athygli um allan
heiin. Allir líta á hann sem stórt
$kref í áttina til formlegrar þátt-
,töku Bandaríkjanima í stríðinu og
sem stórkostlegan hnekki fyrir
,allar árásarfyrirætlanir Hitlers á
Errgland, þar sem brezha flotan-
um hefir nú bætzt svo mi'kill
liðsauki.
Lord Lothian, sendiherra Breta
í WashLngton, sagði í ræðu, sem
hann hélt í gær, að nú væri
tryggt, að hvorki yrði brezka
fliotanmn sökkt né hann gefinn
á vald óvinarins.
Roosevelt Bandaríkjaforseti
flutti ræðu í gærkveldi og sagði
þá meðal annars, að árás Þýzka-
lands á Danmörku, Noreg, Pól-
land, Belgíu, Frakkland, Hol-
land og nú að lokum á Bretland
væri öflugasta árás og fjand-
samlegasta, sem nokkru sinni
hefði verið gerð á frelsi og
manngildi. Hánn sagði enn
fremur:
Þessi eldur, sem nú brennur
,,hár við himin sjálfan“ um
þvera og endilanga Evrópu,
brennur einnig við bæjarvegg
vor sjálfra.
Hann krafðist þess, að stofn-
aðar yrðu nýjar varnarstöðvar á
eyjunum í Atlantshafi til þess
að standast sókn hinnar þýzku
yfirdrottnunarstefnu og taldi
sjálfsagt, að þetta yrði gert í
samráði og samvinnu við Bret-
Frh. á 4. si&u.
103. TÖLUBLAÐ
^###
##############################»#4-
Sjóðþurðin í Dagsbrún:
Efiáðir bánlr að játa.
.....—..... .. i ■
Einar Bjðrnsson dró sér samtals kr.
14 415,00, Marteinn Gislason 6 291,96
------;—4-------
RANNSÓKN málsins út af sjóðþurrðinni í Verkamanna-
félaginu Dagsbrún hefir nú staðið í 6 daga og er henni
enn ekki fyllilega íokið.
Báðir mennirnir, sem handteknir voru, Einar Björnsson
og Marteinn Gíslason, hafa þó þegar játað, að þeir hafi verið
valdir að hvarfi peninganna. Hefir upphæðin, sem þeir tóku,
reynst vera kr. 20 706,96. Við rannsókn málsins hefir Einar
Björnsson játað að hafa tekið kr. 14 415,00, en Marteinn
Gíslason að hafa dregið sér kr. 6 291,96. Mun þessi fjárdrátt-
ur þeirra hafa byrjað þegar í febrúar í vetur.
Sakadómari hefir enn ekki lokið rannsókn málsins til
fulls, eftir er að fá gerða fulla grein fyrir því, í hvað þeir
Einar og Marteinn hafa eytt þessu fé. En sú rannsókn mun
þó þegar vera komin all Iangt á veg. Mun Einar Björnsson
hafa varið langsamlega mestu af fénu til að greiða skuldir
hjá ýmsum, en eftir því sem Alþýðublaðið hefir heyrt, hefir
Marteinn eytt einhverju af fénu í útgerðarbrask.
Báðir eru mennirnir enn í gæzluvarðhaldi.
Litill síarfsfrlðnr i London
igærvepaloflárásanerkja
-----4-------
ÞJÓÐVERJAR gerðu fjölda loftárása á Bretland í gær, og
voru margir loftbardagar háðir. Árásum var einnig haldið
áfram í nótt, en svo virðist sem með morgninum hafi dregið
nokkuð úr sókn Þjóðverja.
Starfsfriður var lítill í London í gær, því að loftvarnamerki
voru gefin hvað eftir annað. Þó bar allur almenningur sig vel,
og fór verzlunarfólk til starfa sinna hvenær sem nokkurt hlé
varð á árásunum.
Bretar telja sig hafa skotið
niður 55 flugvélar fyrir Þjóð-
verjum í gær, en hafa misst 23
flugvélar sjálfir.
Churchill, forsætisráðherra
BretLands, hélt fund með ráð-
herrum sínum í gær til þess að
ræða um styrjaldarhorfumair og
flutti þá skörulegt erindi um
styrjöldina eins og hún hefði orð-
‘l'ð á því rúma ári, sem liðið væri
síðan hún hófst, og hverja lær-
dóma af því mætti draga.
Hann leiddi ráðhemuium fyrir
sjónir hinar eðlilegu orsakir þess,
að fjöldi minni máttar ríkja og
stórvelda, eins og t. d. Frakk-
land, hefðu orðdð að lúta í lægra
naldi fyrir hinu þýzka herveldi.
Orsakimar taldi hann vera, í
fyrsta lagi misskilning á eðli naz-
X Frh. á 4. síðu.
Uppreisn talin yfiiv
vofandi í Rúmenín.
----4----
Métspyrnan gegii afiftendfngu
Transsylvanin éðum að magáast
FREGNIR berast stöðugt um
vaxandi ólgu og ókyrrð í
Rúmeníu. Þykir viðbúið, að
uppreisn geti brotizt út hvenær
sem er.
Dr. Maniu, leiðtogi bænda-
flokksins, er aðalhvatamaður
mótspyrnunnar gegn afhend-
ingu Transsylvaníu og flykkist
að honum fjöldi manna, sem
heldur kveðst munu berjast,
hvort heldur er gegn innlend-
um eða útlendum fjandmönn-
um, en að ríkið verði þannig
limað í sundur.
Stjórnin í Búkarest hefir hin-
ar mestu áhyggjur af þessum
máluni.