Alþýðublaðið - 10.09.1940, Side 3
HM9JUÐAG-UR 1». SEPT. 1«4«
ALÞÝÖUBLABS®
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
♦-----------------------------------------------♦
Slysatryggingar í Bretavinnunni
------4.---
SAMNINGAR þeir, sem trygg-
ingarstofnun ríkisins hefir
gert við brezka setuliðið um
slysatryggingar verkamanna, sem
vinna í þjónustu þess, eiga að'
tryggja vearkamönnunum ná-
kvæmlega sömu bætur og þeim
ber að fá samkvæmt alþýðutrygg-
ángalögunum,
Eitt blað, Þjóðviljinn, hefir
kastað hnútum til ríkisstjórnar-
innar, tryggingarstófn’unarininar
i9g brezka setuliðsins fyrir þessa
samninga, iog þó að þaö sé vit-
að, að blaðið gerir það aðeins til
að reyna að gera setuliðið óvin-
sælla en það er, en eins og kunn-
ugt er, er blað þetta málgagn
bandamanns þýzka nazismans,
þykir rétt að gera þessa samn-
inga nokkru nánar að umtalsefni.
ÞaÖ var 4. júlí í sumar sem
brezka setuliðið réði fyrstu verka-
irnennina í þjónustu sína, en síð-
an hefir þeim farið sífelt fjölg-
andi, sem unnið hafa verk fyrir
þaö. Hefir þetta haft geysimikla
(atvinnu í för með sér fyrir verka-
menn og hefir það vitanlega kom
ið í góðar þarfir.
Tryggimgarstofnun rikisins varð
þegar ljóst, að nauðsyn bar til
þess að þessi stóri atvinnurek-
andi gegndi skyldum sínum gagn-
vart hinum íslenzku verkamönn-
Uln að því er tryggingar snerti
ekki siður enn íslenzkir atvinnu-
rekendur. Hófust þvi viðræðurvið
setuliðið mjög fljótt um þetta
mál.
Yfirstjórn setuliðsins féllst á að
verkamönnum þess yrðu tryggðar
samskonar bætur, ef þeir yrðu
fyrir slysum, eins og íslenzkir at-
vinnurekandur tryggja sínum
verkamönnum, þó að setuliðið
viðurkenni hins vegar ekki, að
það sé háð íslenzkum legurn.
Setuliðið taldi sig geta
fylgt öllum regluan tryggingar-
stiofnunarinnar um þessi mál. En
það hefir sjálft sína lækna bg
sín sjúkrahús. Hvort tveggja er
eins fullkomið og við íslend-
ingar höfum á að skipa, og setu-
liðið vildi sjá um aðgerðir á
verkamönnum er meiddust við
vinnu hjá því og láta þeim í
té læknisaðgerðir, lyf og umbúÖir,
■ ef þeir þyrftu á að halda vegna
slysa. Hins vegar er líklegt að
verkamenn, sem þess þurfa fari
á íslenzk sjúkrahús, enda er það
heimilt samkvæmt samningum.
Þetta taldi tryggingarstofnunin
sig geta gengið inm á, enda var
það vitanlega aðalatriðið að
verkamenn fengju þær bætur
fyrir vinnumissi og annað, sem
af slysum leiðir, sem íslenzk lög
ákveða, og það var setuliðið fúst
að samþykkja.
Setuliðið mun og að mestu
þeir urðu fyrrr, áður en samn-
ingarnir voru imdirritaðir, og
hefir ekki annað heyrst en að
verkamöinnum, sem ruotið hafa
læknishjálpar þess, líki að öllu
leyti prýðilega við það.
Eins og getið var um í til-
kynningu tryggingarstofnunarinn-
ar til verkamanna fyrir helgina,
hefir hún sína fulltrúa til að rann
saka slys, sem fyrir kunna að
jkoma í vinnu hjá setuliðinu. Var
það og nauðsynlegt, því að oft
Vill verða þvarg um það, hve
hátt skuli meta slysabætur, missi
lims eða hluta af lim, og meiri
hætta gat verið á misskilningi
tum þetta í þessu tilfelli þar sem
hér er um útlendinga að ræða,
er lítterukunnirtryggingalöggjöf
bkkar og venjum. í sambandi við
hana. En þessi fulltrúi trygging-
arstofnunarinnar ætti að geta
tryggt það, að farið verði að
öllu eftir okkar venjum um allt
er að þessu lýtur.
Vitanlega nær samningurinn
líka til fullra bóta fyrir örorku
eða dauða, sem kynni að stafa
af slysum svo og dagpeninga og
sjúkrahúsvistar í samræmi við
reglur slysatryggingarinnar.
ÞaÖ er áreiðanlega miklu frern-
Ur ástæða til að fagna þessum
samningum sem tekizt hafa fyr-
fr atbeina forstjóra tryggingar-
stofnunarinnar, Haralds Guð-
mundssionar, en að vera með get-
sakir og hnífilyrði út af þeim,
eins og málgagn kommúnjsta ger-
ir. Hjá því blaði er tilgangurinn
ekki sá að auka öryggi verka-
manna heldur einungis að blása
Upp róg um tryggingarstofnunina
og setuliðið, eins og þess var
raunar von og vísa.
austur um land til Akureyrar um
næstu helgi. Kemur við á helztu
höfnum og eftir því sem flutn-
ingur býðst. Vörnmóttaka á fimtu
dag og fram til hádegis á föstu-
dag.
MtH AM
Tvö lítil herbergi og eldhús
óskast 1. október fyrir barnlaus
hjón.
Skilvís greiðsla.
Tilboð merkt A leggist inn á
afgreiðslu blaðsins fyrir 15. þ.
leyti hafa farið að flytja verka- m-
menn, sem meiddust í vinnu hjá
því, eða gera að meiðslum, er AugplýsiS í Alþýðublaðinu.
shattalðggjafarinnar.
Eftip Jón Bllmdal.
Endnrskoðnn
BLÖÐ Sjálfstæðisfliokksins hafa
lengi undanfarið svo að
segja daglega gert skattamálin,
sérstaklega endurskoðun skatta-
löggjafarinnar og skattfrelsi út-
gerðarinnar að umtalsefni. M. a.
skrifaði prófessior Bjarni Bene-
diktssion fyrir nokkru alllanga
til varnar fyrir skattfrelsi togara-
útgerðarinnar.
1 skrifum þessum hefir því ver-
ið haldið fram að skatta- og út-
svarslöggjöfin islenzka væri kom-
in út í slíkar öfgar að það mætti
ekki dragast deginum lengur að
hún yrði tekin til gagngefðrar
endurskoðunar og áð fjarstæða
væri að afnema skattfrelsið nema
því aðeins að um ieið væri gerð
róttæk breyting á skattalöggjöf-
inni, þar sem ella, svo að segja
allar eða allar tekjur þeirra aðila,
sem nú njóta sérréttinda, yrðu
igleyptar í skatta og útsvör. Hef-
ir sú krafa hvað eftir aranað ver-
ið gerð til milliþinganefndar í
skatta- og tollamálum að hún lyki
sem fyrst gagngerðri endurskoð-
Un á beinu sköttunum, svo end-
ir væri bundinn á þetta skattar
brjálæði.
Vegna þessara siendurteknu
skrifa blaða Sjálfstæðisflokksins
og ekki síður vegna þess að sá
fio.kk.ur ber sem stendur aðalá-
byrgðina á skatta- og fjánnálum
þjóðarinnar, höfum við sem sæti
eigum í þessari milliþinganefhd
lengi verið að búast við tillög-
Um um þessi mál frá fulhrúa
flokksins í nefndinni prófessor
Magnúsi Jónssyni, en það verður
ekki dulið lengur að ekki hefir
enn bólað neitt á slíkum tillög-
Um þrátt fyrir öll hvatningar-
skrifin.
En vegna þess að ekki virðist
neitt lát á þeim þykir mér rétt,
þar sem ég á sæti í nefndinni
að gera nokkra grein fyrir af-
stöðu minni til þessara mála, þó
það geti að þessu sinni aðeins
orðið mjög lauslega og til bráða-
birgða.
Því veröur ekki neitað að beinu
skattamir hafa undanfarin ár
komist í allmikið öngþveiti. Að
öðru leytinu vegna þess að skatt-
og útsvarsstigamir hafa farið sí-
hækkandi, iog eni sumsstaðar
komnir frarn úr því, sem hægt
er að telja viðunandi fyrir skatt-
þegnana.
Að hinu leytinu vegna þess að
samtímis því sem beinu skattarn-
ir hafa hækkað á öllum þbrra
landsmanna hefir vissuin stétt-
um verið veittar mjög víðtækar
undanþágur, þ. á. m. útgerðipni
svo að segja algert skattfrelsi.
Til skýringar fyrri atriðinu skal
tekið fram að tekju og eiignar-
skatturinn hefir siðustu árin num-
ið rúmum 2 milljónum knóna, en
útsvörin mUnu vera komin upp
í ca. 10 millj. króna á öliu land-
inu. Sést því greinilega hvar að-
alþunginn hvílir og hvaðan mest
af álögunum stafar.
Er þá ekki knýjandi nauðsyn
að breyting verði gerð á þessu
skattakerfi og það sem allra
fyrst?
Ég fyrir mitt leyti hlýt að svara
þessari spurningu tvímælalaust
játandi með tilliti til núverandi
ástands.
Ég held að allur þorri manna
í öllUm flokkum — að undan-
teknum máske fáeinum mönnum,
sem einblína á sína eigin hags-
muni — séu: nú farnir að viður-
kenna að ekki nái nokkurri átt áð
hinn gífurlegi groði sem
orðið hefir af útgerðinni þetta
ár, sem liðið er síðan stríðið
hófst, verði áfram undanþeginn
sköttum og útsvörum, sem þá
hlytu enn að þyngjast á öllum
almenningi, vegna vaxandi út-
gjalda hins opinbera af völdum
dýrtíðarinnar.
En eiu þá ekki einnig allir
sammála um að gerbreyta þurfi
skatta- og útsvarslöggjöfinni um
leið og skattfrelsið er afnumið,
svro útgerðin verði ekki sliguð,
er hún kemst undir hina alimennu
skattalöggjöf, eins og blöð Sjálf-
•stæðisflokksins halda fram?
Ég er ekki eins viss um svar-
ið við Jvessari spumingu. Að vísu
skal ég fúslega viðurkenna að
rétt sé sem fyrst — en þó án
flausturs — að stefna að ýmsum
breytingum á skattakerfinu og
sjálfsagt að taka til athugunar
margskonar umbótatillögur áþví,
sem komið hafa frarn og verið
ræddar manna á meðal. T. d.
vil ég nefna, að sett séu ákveðin
takmörk fyrir því, hve langt er
hæg að ganga í útsvarsálagningu,
að afnumin séu áberandi forrétt-
indi vissra aðilja, að komið sé
í veg fyrir að miklum fjárhæð-
um sé skotið undan skatti, eins
Og vitað er um nú að á sér
stað o. fl.
En mér er næst að halda að
sem stendur sé ekki knýjandi
nauðsyn til þess að gera neina
byltingu á skattakerfinu, þó út-
gerðin verði látin koma undir
sömu lög iog aðrir. Eins og út-
litið er nú virðist mega gera sér
vonir um að skatta- og útsvars-
byrðin næsta ár þurfi ekki að
vera þyngri en það, að skatt-
greiðendunum ætti ekkiaðverum
megn að standa undír henni þó
skattar og útsvarslöggjöfinnl verð!
,ekki breytt í neimum verulegtum
atriðlum frá því sem nú er, að
að öðm leyti en því að sfcatt-
frelsi útgerðarinnar verði afnum-
ið, : : '
Eins og áður var sagt hvílir
meginþunginn af beinu sköttonum
á útsvörunum. Ástæðan til þess hve
óbærileg þau hafa verið undan-
farin ár, er hin sífelda aukning
útgjaldamna, án þess að skatt-
stiofninn, tekjur almennings, hafi
verulega aukist, eða a. sn. fc.
ekki að sama skapi. Nú eru hins-
vegar allar líkur til að sfcatt-
stofninn hafi aukist mdklum mun
meira en útgjöld bæjar- og sveit-
arfélaganna þurfa að aukast, ef
alis hófs er gætt. M. ö. o. það
ættí að vera hægt að iækka út-
svarsstigana við næstu niðurjöfn-
un svo mMð, að þeir verðl a
engan hátt óbærilegir hvorki al-
menningi eða atvinnuveguimm.
Því miður get ég ekki undir-
byggt þessa skoðun mína með
áreiðaniegum tölum, m. a. vegna
þess að hætt er að birta verzlun-
arskýrsLur og skýrslur um afla-
sölur. En rannsókn á þessu værl
tiltölulega auðvelt að gera, og
væsri vel til fallið að skattstofam
fengi allar nauðsynlegar upplýs-
imgar til þess að gera slíka at-
hugun.
Ég sagði áður „eims og útlitið
er nú.“ Vitanlega veit enginn
hvað framtíðin kann að bera í
skauti sínu, hvemig afkoma iokk-
ar kann að verða á næstunni.
En hugleiðingar þessar byggja
á því sem l>ezt verður vitað um
tekjur landsmaima á hinu liðna
striðsári.
Ég vil á engam hátt að orð mín
verði skilinn þannig að ég viljl
á niokkurn hátt draga úr eða slá
á frest skynsamlegri alhliða end-
urskoðun skattlöggjafarinnar,
heldur hefi ég aðeins viljað benda
á atriði sem virðist mikilsvert
við framhald umræðna um jæssl
mál. j
F|?rir8Igg|aiidi:
ÞVOTTAPOTTAR, mjög vandaðir, 3 stærðir.
ELDAVÉLAR fyrir kol og mó, ódýrar og vandaðar.
ELDHÚSVASKAR, þrjár teg., ódýrir.
VATNSSALERNISSAMSTÆÐUR.
HANDLAUGAR. BAÐKER.
MIÐSTÖÐVAROFNAR úr steypujárni.
ALLS KONAR KRANAR OG VENTLAR.
PÍPUR, svartar og galvaniseraðar.
Alt til hita- og vatnslagninga.
BYGGÍINGARVÖRUVERZLUN ísleifs Jónssonar,
Aðalstræti 9. — Sími 4280.
1
Epistín Norðmann:
RIDGEBÓKIN
Þættir um kontraktbridge
úr Culbertsons-kerfi
er komin út. Allir, sem bridge spila, þurfa
að eignast þessa þók. Fæst hjá öllum bóksölum.