Alþýðublaðið - 13.09.1940, Blaðsíða 1
íiITSTJÓRI: STEFAN PETURSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR
FÖSTUDAGUR 13. SEPT. 1940
211. TÖLUBLAÐ
íslendlngar á Norð-
nrlðndum koma helm!
— ----+------- .
Esja fer fll Pefsame iim laiIHj-'
aœ mánnðinÐ fil aH ssekja pá.
------^------
UM HÁDEGí í dag barst sú frétt út, að nú mundi ekkert
vera lengur til fyrirstöðu því, að landar okkar komist
heim frá Norðurlöndum um Petsamo.
Það hlýtur að þýða það, að leyfi sé nú komið frá báð-
um ófriðaraðilj um fyrir íslenzkt skip til að taka landa okk-
ar í Petsamo og að leyfi sé líka fyrir hendi frá finnsku
stjórninni.
Eins og kunnugt er gáfu Englendingar leyfi sitt fyrir
um vikú — og nú mun líka í dag hafa borizt leyfi Þjóð-
verja.
Ráðið mun vera að Esja sæki landa okkar. Hún kemur
úr hringferð sinni 15. þ. m. og er líklegt að hún fari tafar-
laust áleiðis til Norður-Finnlands.
Gera má því ráð fyrir að landar okkar komi heim um
næstu mánaðamót.
Bretar greiða nú hnnðruð
þnsunda í hðsaleign hér.
-----^----
Gott samkomulag milli íslenzku og
brezku fulltrúanna i matsnefndinni.
Sjötta næturárás]Þjóðverja
á London var sú linasta.
Flugmenn peirra hafa beyg
af nýju loftvarnabyssunuTn.
----■■■♦-
JÓÐVERJAR gerðu eina loftárásina enn á London í
nótt og er það sjötta nóttin í röð, sem þeir gera loft-
árás á hana. En árásin var miklu linari en nokkur hinna
fyrri og virðast þýzku flugmennirnir, að því er brezka út-
varpið segir, hafa mikinn beyg af hinum nýju loftvarna-
byssum Breta. Lundúnabúar hafa síðustu sex sólarhring-
ana aldrei fengið eins langan svefn og í nótt.
Samtal vlð Uras-Fjeldstei fermann nefndarinnar.
NOKKRU eftir að hrezka
setuliðið kom hingað í
vor var skipuð nefnd tii að
meta leigu á húsum, sem það
kynni að taka til sinna af-
nota, spjöll á lóðum og lönd-
um o. s. fyv.
Af hálfu íslendinga voru
skipaðir í nefndina Lárus Fjeld-
sted hæstaréttarmálaflutnings-
maður, sem er formaður nefnd-
arinnar, ísleifur Árnason pró-
fessor og Kristján Bergsson. í
nefndinni eru auk þess tveir
fulltrúar Breta.
Alþýðublaðið hafði í miorgun
tal af Lárusi Féldsted og spurði
hann um starf nefndarinnar.
—Hafið þið metið mikið?
„Já, nefndin hefir haft mörg
mál til úrlausnar. Aðallega höf-
um við metið leigu á húsum,
sem Bretar hafa tekið hér“.
— Hvaða hús eru þetta aðal-
lega?
„Það eru- fyrst og fremst fiski-
þurkunar- 'og" fiskigeymsluhús,
samkomuhús 'Og skólarnir. Hins-
vegar höfum við ekíri metið mik-
. ið af venjulegum íbúðarhúsum.
Við metum venjulega mánaðar-
Iega, þvi að Bretar telja sig ekki
geta tekið húsin á> leigu yfir
langan tíma, en vilja geta sagt
þeim lausum með mánaðarfyr-
ir vara“.
— Er búið að meta leiguna fyr-
ir barnaskólana?
„Nei, en það mál erum við
einmitt nú að taka til meðferð-
ar. |
— En lóðir og lönd?
„Við höfum enn ekkert metið
af spjölium eða leigu á löndum.
En það stendur nú til að fara
að gera það. Ég býst við að
einhver breyting verði á skipun
nefndarimnar, þegar fjallað verð-
ur um það mál. Býst ég við að
Steingrímur -Steinþórsson búnað-
armálastjóri taki þá sæti í nefnd-
inni“.
— Er hér um miklar upphæðir
að ræða?
„Já, allháar upphæðir. En hve
háar þær eru yfir allan tímann,
síðan setuliðið kom veit ég ekki
nákvæmlega. Ég veit að hér er
um hundruð þúsunda króna að
ræða.
— Hvernig er samvinna við
fulltrúa Breta?
„Hún er rnjög góð. Fulltrúar
Bretar eru ekki sýtingssamir og
til engra árekstra hefir komið“.
— Bretar hafa ákveðið að
borga leigu og bætur fyrir alt?
„Já, þeir gáfu yfirlýsingu um
það er þeir komu hingað — og
út frá því er gengið“.
Þetta sagði formaður nefndar-
innar. !
Brezka setuliðið er nú að reyna
að fá leigðar íbúðir og íbúðar-
hús hér í bænum — og hefir
Frh. á 4. síðu.
Manntjónið og eignatjónið er
talið ennþá minna en í fyrrinótt,
en þá fórust 40 manns og 170
særðust. Eldur kom þó upp á
nokkrum stöðum í borginni, en
var fljótlega slökktur. Nokkur
hús hrundu í úthverfum borg-
arinnar.
loffárásir i morgnn.
Aðvaranir um loftárás hafa
verið gefnar tvívegis í London
í morgun, í fyrra sinnið kl. 6,30,
en í hið síðara kl. 8,30 og stend-
ur sú aðvörun enn yfir. Varpað
befir verið niður fleiri sprengj-
úm en Þjóðverjar hafa áður
gert í árás að degi til, en vegna
þess að lágskýjað er, er erfið-
leikmn bundið að fylgjast með
því, sem er að gerast uppi í loft-
inu. Skothríðin úr loftvarna-
byssunum er ákafari en nokkru
sinni og bardagar eru háðir
milli þýzku flugvélanna og
brezkra flugvéla, sem réðu til
atlögu við þær.
Fjölda margir Lundúnabúar
héldu áfram til vinnu sinnar í
morgun þrátt fyrir aðvaranirn-
ar.
Arásiná Berlín í fyrrinótt
Nánari fregnir eru nú feomn-
ar af Iiotárásinni á Berlín í fyrri-
nótt og var henni einkum beint
að hernaðarstöðvum í miðhliuta
borgarinnar.
Samkvæmt opinberri tilkynn-
ingu, sem út var gefin í Loindon
hófst meginárásin kl. 11,40 eftir
staðartíma og stóð í fullar tvær
klukkustundir. Hinar brezku flug-
vélar flugu inn yfir borgina í
geysimikilli hæð og köstuðu síð-
an niður svifblysum. Var síðan
tekið að varpa niður þungum
sprengjum, fyrst á fhitningastöð
járnbrautarstöðvarinnar við Pots-
damer Platz, og þar næst á An-
halterjámbrautarstöðina. Var
f jölda af þungum sprengjum varp
að niður yfir báðar þessar stöðv-
ar og næriiggjandi svæði, þar
Frh. á 2. síðu.
VEGNA misskilnings, sem
komið hefir upp út af frá-
sögnum blaða um breytingar,
sem orðið hafa á stjórn Dags-
brúnar og skipun starfsmanna
félagsins sneri Alþýðublaðið sér
í morgun til Sigurðar Halldórs-
sönar, formanns félagsins.
Hann sagði:
„Samkvæmt lögum Dagsbrúnar
| Bakteríuhern-
| aðnr Uðsigi? !|
BREZKA ÚTVARPIÐ I;
skýrði frá því |;
i; í gærkveldi, að Þjóð-
j; verjar bæru Bretum það jj
j; nú á brýn, að hafa jj
varpað niður Colorado- jl
!| sýklum úr árásarflugvél- jl
;j um sínum til þss að eyði- !;
;| leggja kartöfluuppskeru !;
;j Þýzkalands. 1;
!; Það er hins vegar kunn- I;
;j ugt, að Coloradosýkillinn ij
; \ hefir í allt sumar gert mik- :;
jj inn usla í kartöflugörðum ;j
Þjóðverja og til skamms jj
j! tíma var sagt í þýzkum jj
j! blöðum, að hann hefði bor- jj
j! izt frá Frakklandi. jj
!; Ásakanir Þjóðverja nú í jí
!; garð Breta koma því mjög j!
;; á óvart og er mönnum ekki !;
;j grunlaust, að Þjóðverjar !;
séu að skapa sér átyllu til !;
að hefja sjálfir bakteríu- !;
hernað gegn Bretlandi. |
er varaformanni skylt að taka
við störfum formanns ef hann
hættir að geta gegnt störfum sín-
Urn. Það var því ekki nema sjálf-
sagt, að ég tæki við störfúm
formanns í Dagsbrún, eftir að
Einar Björnsson hætti að geta
farið með þau. Varamaðurinn,
sem kom í stjórnina Jón S. Jóns-
son tekur því við störfum
í stjórn sem meðstjórnamdi. Störf
annara stjórnarmeðlima breytast
ekki. Hins vegar er það nú á-
kveðið að gjaldkeri geri upp við
skrifstofuna vikulega tekjur fé-
lagsins. Er féð geymt í hólfi í
bankanum, sem tveir mismun-
andi lyklar ganga að og ekki er
hægt að opna nema með báðum.
Hefir gjaldkeri annan lykilinn en
fjármálaritari hinn. Þetta er gert
til þess að hafa allt sem örugg-
ast, — og veitir ekki af, því
að allir eru sammála um það,
að fjandmenn félagsins reyni að
koma af stað tortryggni vegna
þess sem fyrir hefir komið".
— Og starfsmennirnir?
„Hjá Dagsbrún hafa unniðtveir
síarfsmenn lengi undanfarið. Þeir
Frh. á 4. síðu.
Stérkostleg loftðrás Breta í nótt
á Ermarsnndshafnir Þjóðverja.
Mörg herflutningaskip voru skotin í bál
-------«-------
Lundúnaútvarpið skýrði frá því eftir hádegi í dag, að Bretar
hefðu í nótt gert stórkostlega loftárás á hafnarborgirnar Frakk-
landsmegin við Ermarsund, Boulogne og Calais, og á Ostende í
Belgíu, þar sem Þjóðverjar hafa safnað saman miklum skipa-
flota til hinnar fyrirhuguðu árásar á England.
Sprengjunum var látið rigna yfir herflutningaskipin og
stóðu á báðum stöðum mörg þeirra í björtu báli að árásinni lok-
mni.
Brejrtlngar á st|órn og
skrifstofu Dagsbránar.
Samtafl wíð foraaamai félagsins.