Alþýðublaðið - 04.10.1940, Blaðsíða 2

Föstudaginn 4. okt. 1941.
ALS»YÐyBLAÐIÐ
>ooooooooooo<
Mnnið
hina miklu
verðlækkun
á sykri og kornvörum.
Gjörið haustinnkaupin
yðar í
BEEKMU
Áavallagöíu 1. Súni 1678
TjarnarMðin
Sími 3570.
xxxxx»ooc>oo<
S
Snnnudagsins
#
Svið,
Lifur og hjörtu.
Kálfakjöt.
Svínakótelettur.
Buff.
Gullace.
Dilkakjöt.
©kaupíélaqiá
Kjötbúðirnar.
ST. FKÓN NR. 227.
Hlutaveltan verður á sunnu-
d»ginn kemur. Áríðandi að öll
félagssystkini safni munum og
þeim sé skilað til Gríms í Nor-
dalsíshúsi fyrir' laugardags-
kvöld.
Berklavarnardagur SÍBS.
Sunnndaginm október n. k<
( SKEMTANIR í KVIKMYNDAHÚSUM BÆJARINS:
Kl. 2 í Nýja Bíó:
1. Einsögur: Hermann Guðmundsson.
2. Erindi um Palestínu: Mágnús Jónsson prófessor.
3. Gampnvísur: Alfreð Andrésson.
4. Stutt ávarp: Forseti S.Í.B.S.
Kl. 3 í Gamla Bíó:
1. Hljómsveit undir stjórn Bjarna Böðvarssonar spilar
og syngur.
2. Danssýning, stepp og akrobaf 'ur Elly Þor-
loksson.
3. Einsöngur: Pétur Jónsson.
4. Ræða: Jónas Sveinsson læk
KI. 4:
Lúðrasveit, undir stjórn Karls O.
ur á Austurvelli.
*y.x leik-
Merki dagsins og blaðið „Berklavöm" verður selt í bænum.
Aðgöngumiðar fyrir fullorðna kr. 2.00 og börn kr. 0.75 — fást
í Bókaverzlun S. Eymundssonar og Hljóðfæraverzlun Sig-
ríðar Helgadóttur — og svo víð innganginn.
Sýnið samhug yðar með Sambandi ísl. berklasjúklinga með
með því að sækja skemmtanir þess og kaupa merki og blað
berklavarnardagsins.
Reykjavík - Akarejri
Mraðferóir alla ídaga.
Bifreiðastoð Akureyrar. Bifreiðastöð Steindórs.
g. U. Oemlii dansarnir
Laugard. 5. okt. kl. 10 e. h. í Alþýðuhúsinu við Hverfis-
götu. — Áskriftarlisti og aðgöngumiðar frá kl. 2. — Sími
4900. — Aðeins. dansaðir gömlu dansarnir.
Harmonikuhljómsveit félagsins (4 menn).
LÁNTAKAN
Frh. af 1. síðu,
fé, en hér er um að ræða.
Jón Axel Pétursson lýsti af-
stöðu Alþýðuflokksins til þessar-
ar Iántöku. Saigði hann, að flokk-
urinn teldi sjálfsagt að hækka
lánsupphæðina, ef vel gengi um
sölu þessara skuldabréfa, enda
myndi það og vera ætlan bæjar-
ráðs. „Pað er nauðsynlegt fyrir
Reykjavíkurbæ að losa sig við
meira af sfculldum sínum en hægt
væri með því að taka þessi tvö
lán upp á 3 milljónir króna“.
J. A. P. taldi rétt að bæjar-
stjórnin gerði sér grein fyrir þvi
í sambandi við umræðurnar um
þetta mál, hvers vegna bærinn
yrði nú að ráðast í þessa lántoku
og hvers vegna skuldabagginn
hvíldi svo þungt á bæjarsjóði,
eins og raun væri á.
Ástæðan er vitanlega sú, að
ineðan gjaldþol bæjarbúa var
mikið lét bæjarstjóm Undir höfuð
leggjast að nota það, Enn frem-
ur að ekki var ráðist gegn at-
vinnuleysinu og afleiðingum þess
á sín'um tíma. Súpum við hú
seyðið ar framtaksleysi og sof-
andahætti fyrri ára í atvinnumál-
*m bæjarbúa. Það sýnir sig líka
nú, að þau bæjarfélög, sem fóru
að tiljögum Alþýðuflokksins um
framkvæmdir og öfiun atvinnu-
tækja, standa sig nú margfalt
betur en Reykjavík. Þau höfðu
hug og kjark t'il að gera víðtækar
ráðstafanir, hvorttveggja skarti
me'irihlutann í bæjarstjórn
Reykjavíkur.
Það er sjálfsagt að geta þess,
að við síðustu fjárhagsáætlun
samþykkti bæjarstjórn þó lioks að
hefjast handa, en það var stöðv-
að af öðrum aðilum til stórskaða
fyrir bæjarfélagið og jafnvel
tandið í heild.
BREZKA STJÖRNIN
Frh. af 1. síðu.
friðinn og síðan, að Bretum
mætti auðnast að sigra í styrj-
öldinni. ,,Þér gerðuð allt, sem
þér gátuð fyrir sigurinn,11 seg-
ir Churchill í bréfi sínu.
LEIFTURSTRIÐIÐ
Frh. af 1. síðu.
Það, sem mest er um vert, er
það, að fiugvélaframleiðslan' er
mkiu meiri en sem töpunum
n'emur, og það er í öllu falli
rneira en hægí verður að segja
um hina þýzku framleiðslu, enda
er það deginum ljósara, úr því
að Hitler hefir orðið að fá fluig-
vélar og flugmenn að láni hjá
Mussolini.“
Arið 1936
spáði ónafngreind kona her-
námi Breta hér og fjölmörgu
fleiru, sem þegar er komið á
daginn. Ágrip af riti þessu, sem
um langt skeið hefir verið nær
ófáanlegt, verður selt í bænum
á rnorgun. — Ágripinu fylgir
viðauki með nýjum spádómum
konunnar og vitrunum, frá í
sumar.
Sölubörn komi í Hafnarstræti
21 kl. 10 í fyrramálið. — Verð-
laun.
Það bezta er alðrei of gott.
Nýtt dilkakjöt.
Nautakjöt af ungu.
Kálfakjöt.
Grænmeti, lækkað
verð.
Kaupið í matinn þar,
sem úrvalið er mest.
Jén Mafhiesen.
Símar 9101 og 9202.
Afwinsaa
Glaðlynd og trúuð stúlka
getur fengið atvinnu við
iðnað. Uppl. í síma 5336.
Auglýsið í Alþýðublaðinu.
Bjöm Guðfiiinsson;
Ókjrrrð I „musterinu44.
-----♦----
Svar fll ÁrmanDS HaUdérssonar.
-----»•—.-
En skjóttu geiri þínuim þangað,
sem þörfin meiri fyrir er.
Slgurður Breiðfjörð.
RMANN HALLDÓRSSON,
kennari við Kennaraskólainn,
sendir mér kveðju guðs og sina í
Alþýðublaöinu 28- f. m. Tilefni
þess er greinarkorn mitt um
„miusterisstefnuna", sem birtist í
Alþýðiublaðmu 21. f. m.
Grem Ármanns er eins konar
skinnbandshugleiðing, og skortir
þar auðvitað ekki gyilinguna,
þótt hún reynist haldlítil, þegar
við er kiomið.
Þykir mér leiðinlegt — Ár-
rnanns vegna —, að vopnaburð-
iu.r hans skuli ekki vera riddara-
legri en raun ber vitni, þar sem
hann gerist þó eins konar „roust-
erisriddari“ í þessu stríði. Samt
verð ég að játa, að honum er
mikil vorkunn, þar sem hann á
slæman málstað að verja og er
í mestu rökþrotum.
í fyrrnefndri gr-ein minni hafði
ég viikið að því, að útgáfufélög
þau, sem fyrir voru, þegar Land-
náma var stofnuð, hefðu átt að
geta gefið út rit Gunnars Gunn-
arssionar v-ið tiltölulega lágu
verði. Þessu svarar Ármann
meðal annars þannig: „En rit ís-
lenzkra höfunda hafa fæst verið
gefin út af þéim.“ Satt er það,
að fæst slíkra rita hafa veriö gef-
in út af þessum félögum, en til
þess liggja m. a. þau einföldu
rök, að félögin eru öll svo ung,
að tæplega væri sanngjarnt að
ætlast til þess, að þau hefðu af-
fcastað miklu á þessu sviði. Virð-
ist hér anda heldur köidu í ©airð
Máis og menningar, sem þegar
hefur gefið út úrval úr Ijóðum
Steþhans G., hina ágætustu bók,
og von er á fyrra bindi rita Jó-
hanns Sigurjónssonar í imUsf. Þá
hefur Mál og menning talið, að
fært viæri að halda áfram á sömu
braut, þar sem ráðizt heíur verið
í útgáfu Arfs íslendinga, sem er
stórútgáfa.
.Ármann Halldórsson er annars
í 'dálitlum, vandræðum með ut-
gáfu Arfs fslendinga. Samanburð-
urinn við útgáfu Landnámu er ó-
þægilegur. En Ármann virðist
vera bókbindari í bezta lagi, og
gerir hann sér því lítið fyrir oig
skellir honum umsvifalaust í
skrautband! Mundu félagar Máls
Og roenningar vafalausti þ-akka
hionum vel fyrir þessa greiða-
sem-i, ef hann gyldi kostnaðinn
við bandið.
En skinnbandsráð Ánnanns eru
ekki einhlit. Niðurstaðan — að
dómi sjálfs hans — verður þrátt
fyrir allt sú, „að hvert bindi Arfs-
ins verður að minnsta kosti 1/4
stærra en hvert bindi Landnámu",
pg „ekki er fyrir það að synja,
að gert er ráð fyrir því, að Arfur
íslendinga verði nokkru ódýr-
ari en útgáfa Landnámu".
Hefir Ármann þannig sianjiað,
að kleift er „hinum yngri útgáfu-
félögum" að gefa út stór ritsöfn
ísilenzkra manna við tiltölulega
lágu verði. En það hafði hiann
einmitt ætlað að afsanna.
Ég þakka Ármanni fyrir allan
útreikninginn og læt hamn svo ein-
an um það, hvort hann leggur í
aðra skirinbandsglímu við Arfinn
eða stingur upþ á því, að hann
verði bundinn í hákarlsskráp.
En sikinnbandshugleiðingum Ár-
manns er ekki lokið, þó að Arf-
inum sleppi. Uppeldisfræðingun-
inn „iðar blátt áframj í síkinn.iln(u“.
Hann segir: „Verð' þessara bóka
(þ. e. útg. Landnámu) liggur að
allverulegu leyli I biandiniu11. (Let-
urbr. mín). Og enn segir hann.:
„Þar sem, við töldum litla eigsn
í safninu óbundnu, kusum við
heldur að geta boðið það í
bandi“. (Leturbr. mín). Að sjálf-
sögðu er Ármanni heimiit að hafa
þá s'koðun, að aðaleignin í rit-
safni Gunnars Gunnia'rssonar sé
fóljgin í handiniu. Hins vegar býst
ég viö, að allur þorri manna líti
talsvert öðrum augum á það mál.
Árm-ann gefur þóískyn.að stjórn-
endur Landnámiu séu í þessum
efn'urn sömu sfcoðunar og liann,
þar sem hann segir: „ . . . við
tö'ldum litla eign í safninu ó-
bundnu“. Það liiggur því beint
við að spyrja þá stjórinendur
Landnámu, sem eru jafnframt í
stjórn Máls og menningar, hvort
þeir telji ekki, að lítil eigi verði
þá í Arfi íslendinga óbundnum.
Ármann minnist á íslendinga’
sagna útgáfu Sigurðar Kristjáns-
sonar til samanburðar við útgáfu
Landnámu. Segir hann þar meðal
annars: „Njála kostaði þó 1,75
árið 1906, þegar tímakiaup verka-
manna hér í Rey-kjavík var kr.
0,25. Það kostaði verkamajnn 7
klukkustunda vinnu að eignast
hana“. Rétt er nú það. En hve
langan tíma tæki þá verkamann
nú að eignast skraiutútgáfu Land-
námu, þegar hann hefur ekki at-
vinnu neraa með höppum og
glöppum? Það er hálfnapurt að
miða kaupgetu v-erkama'nma við
stundafjölda, þegar vinna fæst
ekki nema af skornum skammti.
í gr-ein minni um „musteris-
stefniuna“ taldi ég m .a. „hugs-
anlegt, að þeir, sem skraiutútgáf-
una vilja fá, greiddu enn hærra
fyrir hana, t. d. kr. 50—60 á ári,
en jafnframt væri svo gefin út
ódýrari útgáfa fyrir almenning".
Af einhverjum ástæðum smeyg-
ir Ármann sér hjá að ræða þessa
tillögu, en hann segir hins veg-
ar: „Til slíkrar útgáfu mætti
spara á tveimur fcostnaðarliðum.
I fyrsta lagi mætti mota ódýrari
pappír og í öðr'u lagi sleppa
bandi“. Ánægður er Ármann þó
ekki m-eð þessa tillögu sína, og
gengur hann sjálfur af henni
dauðri í næstu línuim.