Alþýðublaðið - 15.04.1920, Qupperneq 1
Alþýðublaðið
Greiið át af A.1 þýð uflo k knum.
Pimtudaginn 15. apríl
83. tölubl.
1920
Sundruiig*?
Khöfn 13. apríl,
Símað er frá: Berlín, að heim-
sending borgaravarðliðsins orsaki
í>að, að rætt sé í bayerskum blöð
um um skilnað [við þýzka alríkiðj.
Kússar og Jap-
anar sáttir.
Khöfn 13, apríl.
Símfregn frá London hermir, að
samningar séu komnir á með
Rússum (bolsivíkum) og Japönum,
og að ráðið sé fram úr austur-
asískum málum.
Allsherjar verk-
fa.ll á I rlandi.
Khöfn 13. apríl.
Prá London er símað, að alls-
herjarverkfail sé skolJið á í írlandi
til þess að mótmæla meðferðinni
á pólitiskum föngum.
Frakkar og
Englendingar.
Khöfn 13. apríl.
Lundúnafregn segir, að svo sé
að sjá, sem samkomulag sé orðið
ineð Englendingum og Prökkum
ium Ruhr-innrásina].
Mexico.
Khöfn 13. apríl.
Reuter-fréttastofan segir, að
stjórnbyitingartilraunir séu hafnar
■á ný í Mexieo.
jlHerkileg jjármálaspeki
Hlutdrægni og iiandahóf
i öndvegi.
Lengi getur vont versnað.
Pyrir síðustu bæjarstjórnarkosn-
ingar var sagt frá því hér í blað-
inu, að einn af Sjálfstjórnarfulltrú-
unum í niðurjöfnunarnefnd hefði
lagt það til, að neíndin legði nú
einu sinni svo duglega á alþýðu
manna, að hún hefði ástæðu til
þess að kvarta. Jafnframt var bent
á það, hve bandvitlaus og óheppi-
ieg í alla staði þessi aðferð væri.
Og þá ekki síður hættuleg fjár-
hag bæjarins, auk þess sem hún
vendi menn á það, að greiða ekki
bæjargjöld. Því hvernig á sá, sem
ekki heflr nóg handa sér og sín-
um, að greiða hátt gjaid í bæjar-
sjóð ? Fjármálaspekingar Sjálf-
stjórnar svara því á þá leið, að
þeir geti svelt nokkra daga.
Því var spáð, að ekki myndi
sitja við orðin tóm, hjá þeim
háu herrum. Það hefir líka sýnt
sig. Niðurjöfnunarskráin — sú, að
dýrleik tífaldaða — ber þess ó-
rækan vott. Og hún sýnir reyndar
meira. Hún sannar beinlínis, að
ekkert er farið eftir því, þó gefnar
hafi verið upp tebjur, og að iagt
er tiltölulega vægara á gæðinga
Sjálfstjórnar, en óheyrilega hátt á
þá, sem álilnir eru andstæðingar
hennar. Og enn ber hún vott um
það, að einstakar stéttir manna
eru hreint og beint lagðar í ein-
elti, auk einstakra manna.
Eg ætla í þetta sinn að sleppa
þeim flokki iðnaðarmanna, prent-
urum, er harðast verða úti. Nefnd
manna er að rannsaka það mál,
og mun árangurinn birtur síðar.
Aðeins skal þess getið, að lagt er
alt að 8°/o á kaup sumra þeirra.
Sama má segja um símamenn,
póstmenn, mikinn hluta skrifstofu-
manna, auk fjölda einstaklinga.
Það er engu líkara, en að fjand-
inn hafi hlaupið í nefndina, og
hún orðið starblind.
Sem dæmi um ósvífið útsvar,
tekið af handahófi, skal hér sagt
frá því, að maður með um 7000
kr. laun fær 1000 kr. útsvar, og
hefir hann þó nýlokið löngu og
dýru námi. Útsvör eru lögð á
námsmenn. Ýmsar smáverzlanir
eru beittar hinu mesta ranglæti,
og menn, sem gefið hafa upp laun
sín og nefndin mátti vita, að á-
stæðulaust var að rengja, eru
hundsaðir. Eg nenni ekki að telja
dæmi upp. Þau eru óteljandi.
En einkennilegt má það heita,
að einstakir stórefnamenn era
lagðir að jöfnu við óbreytta iðn-
aðarmenn. Menn, sem t. d. hafa
ráð á því að halda tvo eða þrjá
reiðskjóta, auk tveggja bifreiða.
Og atvinnurekendur og iðnaðar-
menn, sem seztir eru í helgan
stein, en lifa af eignum sínum,
eru gerðir jafningjar óbreyttra
verkamanna I!
Hvað veldur þessari frámuna-
legu handahófs álagningu? Fyrst
og fremst skeytingarleysi og hlut-
drægni meiri hluta nefndarinnar.
í öðru lagi vanþekking á almenn-
um grundvallarreglum fjárhags-
fræðinnar. — Merkilegt fyrirbrigði,
þar sem flestir nefndarmenn eru
kaupmenn eða atvinnurekendur.
Og í þriðja lagi, það sem veiga-
mest mætti telja, ef samvizku-
samir menn íæru með niðurjöfn-
unina: Hér vantar algerlega þá
sjálfsögðu reglu, að allir, jafnt
háir sem lágir, gefi upp tekjur
sínar til útsvarsálagningar. Tekju-
skattsskráin er auðvitað til, en
hún er ekki nægileg.
Einkennilegt dæmi um handa-
hófið er það, að 15 þús. kr. erut
lagðar á einn togara, en 65 þús.
kr. á 4 togara, 2 millilandaskip,
stóreignir, fiskverzlun o. fl. Hvað
veldur þessu? Sórdrægni og lítilí
vilji meiri hluta nefndarinnar á
því að kynna sér réttar ástæður
þeirra, sem leggja á útsvör á.