Alþýðublaðið - 15.11.1940, Blaðsíða 1

RITSTJORI: STEFAN PETURSSON
XXI. ARGANGUR
FÖSTUDAGUR 15. NÖV. 1940.
271. TÖLUBLAÐ^l
m m
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
Alþýðosambandsþingið í gær:
Ein af flugvélum brezka flotans um borð í beitiskipinu „Sussex.£<
SMrnnar á sjö stöðnm
eftir n$ja loftðrás á Taranto
— --«»—.....
Láflausar loftárásir á bækistöðvar
ítala á Suður-Ítalíu og Albaníu.
"D REZKAR sprengjuflug-
vélar gerðu í fyrinótt
nýja loftárás á Taranto, hafn
arborgina á Suður-Ítalíu þar
sem árásin var gerð á her-
skipaflota ítala á mánudags-
kvöldið. Ægilegar spreng-
ingar urðu víðs vegar um-
hverfis flotahöfnina og stór-
brunar brutust út á sjö stöð-
um.
Það voru flugvélar úr brezka
flughernum, Royal Air Force,
en ekki eins og á mánudags-
kvöldið af flotanum, Fleet Air
Arm, sem gerðu þessa árás.
Loftárásir hafa verið gerðar
síðasta sólarhringinn á marga
aðra þýðingarmikla staði á Suð-
ur-ítalíu og Albaníu, þar á með-
al á herskipahöfnina Bari, hafn-
arborgirnar Durazzo og Valona
og auk þess á herskipahöfnina
Cagliari á eyjunni Sardiníu og
hina víggirtu hamraeyju Pan-
tellaria, suðvestur af Sikiley.
Heyrzt hefir, að yfirmanni
herskipahafnarinnar í Taranto
hafi verið stefnt fyrir herrétt
eftir hina örlagaríku loftárás á
ítalska flotann þar á mánudags-
kvöldið. Það kemur greinilega
í ljós á Ítalíu, meðal annars í
blaðagreinum Signor Gaydas,
Fit. á 4 .sfðu.
Operettan „Litli dýr-
lingnrinn“ spd i
Reykjivik.
OPERETTA verður sýnd hér
í vetur eins og undan-
farna vetur, og hefir verið val-
in að þessu sinni óperettan
„Fröken Nitouche“, sem verður
látin heita á íslenzku „Litli
dýrlingurinn.“
Höfundar textans eru tveir
Frakkar, Henri Meilhac og Al-
bert Milland. Músikin er eftir
F. R. Hervé.
Æfingar eru hýlega byrjaðar
og er búizt við, að sýningar
byrji í janúarmánuði. Það eru
Leikfélag Reykjavíkur og Tón-
listarfélagið, sem gangast fyrlr
sýningu þessari.
Textann hefir Jakob Jóh.
Smári íslenzkað.
Leikstjóri verður Haraldur
Björnsson, en söngstjóri dr. Ur-
bantschitsch. Aðalhlutverkin
leika Sigrún Magnúsdóttir og
Lárus Pálsson. Önnur hlutverk
leika Gunnþórunn Halldórs-
dóttir, Brynjólfur Jóhannesson,
frh. á 4. síðu. j
Umræðurnar um frv. sambands
stjérnar stóðu langt fram á nðtt
----♦>--
Og hófust affur klukkan 10 I morgun.
D UNDUR ALÞÝÐUSAMBANDSÞINGSINS stóð yfir í
gær frá kl. 2 og fram yfir miðnætti. Var svo að segja
eingöngu rætt um frumvörpin til Iaga fyrir Alþýðusam-
bandið og Alþýðuflokkinn. Tóku margir fulltrúar til máls og
er nokkuð skoðanamunur meðal fulltrúanna um það, hvort
breyta skuli lögum sambandsins.
Magnús H. Jónsson.
Ólafur Friðriksson.
IGÆR kvað lögmaður upp
dóm í máli, sem risið hefir
milli Stýrimannafélags íslands
og Stríðstryggingafélags ís-
lenzkra skipshafna eða til vara
Tryggingarstofnunar ríkisins
út af slysabótum vegna drukkn
unar 1. stýrimanns á Súðinni,
Vilhjálms Þorsteinssonar. Var
stríðstryggingarfélaginu gert
að greiða Stýrimannafélaginu
kr. 18 000,00 og kr. 1000,00 í
málskostnað.
Málavextir eru þeir, að 11.
apríl síðastliðinn, kl. 23,30,
drukknaði Vilhjálmur Þor-
steinsson í höfninni í bænum
Runcorn í Englandi.
Höfnin var þá í algeru
myrkri vegna loftárásahættu,
svo að ekki sá handaskil.
Reis málið út af því, hvort
þetta slys heyrði undir lög nr.
37 1940 um stríðstryggingar.
Segir þar, að með stríðsslysum
f fundarbyrjun í gær voru
samþykkt nokkur kjörbréf og
hefir nú fjölgað nokkuð á þing-
inu. Þá var fjórði ritari þings-
ins kosinn Ragnar Jóhannesson.
Framsögniætnrnar.
Kl. 21/2 hóf Ingimar Jónsson
skólastjóri framsöguræðu sínaum
frumvarpið til lagá fyrir Alþýðu-
sambandið. Stöð ræða h:ans í
rúman hálftíma.
Siðan flutti Jónas Guðmunds-
son framsöguræðu sína um frum-
varp til laga fyrir Alþýðuflokk-
inn, og stóð hún einnig í rúman
hálftíma. Var ákveðið að ræða
bæði frumvörpin saman.
Það kom fram í ræðum beggja
framsögumannanna, að þeir eru
því ákveði'ð fylgjandi, að frum-
vörpin verði samþykkt á þinginu
og sú skipting gerð, sem þar er
gert ráð fyrir.
sé „átt við öll slys, sem verða
beinlínis af völdum styrjaldar
eða borgaraóeirða, þar sem
vopnum er beitt“. í 15. gr.
reglugerðar frá 1. marz s.l.,
sem sett var samkvæmt lögum
þessum, segir, að til stríðsslysa
teljist hvers konar heilsutjón,
sem sé slys skv. 7. grein reglu-
gerðar frá 21. febr. 1939 um
slysatryggingar „og orsakast af
hernaðarlegum aðgerðum í
stríði eða borgaraóeirðum“.
Aðalstefndi í máliwu hélt því
fram, að myrkvun sú, er slys-
inu olli, yrði ekki talin til hern-
aðaraðgerða í skilningi lag-
anna, en dómarinn leit svo á,
að myrkvun vegna loftárása-
hættu eins og um ræðir í máli
þessu, yrði að telja hernaðar-
lega varnarráðstöfun og því
framangreint slys stríðsslys,
sem aðalstefndum beri að bæta.
Frh. á 4. síðu.
í aðalatriðum byggist skoðun
beggja á eftirfarandi:
Upphaflega, um og eftir 1915,
var stofnað til verkalýðissamtaka
hér á landi sem pólitískra sam-
taka. Það voru eingöngu jafnáð-
armenn, sem voru að mynda
flokk, og höfuðverkefni þeirra
var að skapa samtök fyrir verka-
lýðinn og gera þau samtök, sem
þá voru til, að virkum baráttu-
(samtökum hans. Allt var gert til
þess að ná sem flesfum inn í
samtökin, svo að þau gætu verið
nógu sterk. Allir aðrir en Alþýðu-
flokksmenn sýndu þessum sam-
tökum fullan fjandskap. Vitan-
lega mæddi allt starfið á Alþýðu-
flokksmönnum, og af eðlilegum
ástæðum urðu verkalýðsfélögin
því alveg eins pólitísk félög, enda
kom'u þau atvik fyrir, að mönn-
um var vikið úr félögunum, sem
voru andvígir flokknum og höfðu
sýnt það í verki. Bn þegar fjölg-
aði í verkalýðsfélögunum sýndi
það sig, að þetta skipulag var
ekki fullnægjandi. Bar mjög á
þessu eftir 1930, eða eftir að
samtökin fóru að verða fjölda-
samtök, en þó kom þetta enn
skýrar í ljós, þegar löggjafar-
valdið viðurkenndi verkalýðs-
samtökin með vinnulöggjöfinni
o'g gerði þar með öllum verkalýð
raunveruiega að skyldu að vera
í verkalýðsfélögum. Það er bæði
hagsmunamál fyrir verkalýðssam-
tökin og Alþýðuflokkínn, að
þessu skipulagi sé nú breytt. Þar
með rnunu kraftar samtakanna
notast betur, og vitanlega verður
Alþýðuflokkurinn sami verkalýðs-
flokkurinn og áður, og það er ó-
hjókvæmilegt, að hann verði
flokkur Alþýðusambandsins, þó
að skipulagslegur aðskilnaður
verði gerður. I
UmræSnrnar.
Eftix að framsöguræðurna,,
höfðu ve ið fluttar talaði Magnús
H. Jónsson, formaður Hins ís-
lenzka prenla afélags. Hann lýsti
sig andvígan skipu’agslegum að-
skilnaði alþýðusamtakanna og
Alþýðuflokksins. Skoðun hans er
sú, að ef breyiingamar yrðu sam-
þykk ar, væiu verkalýðssamtökin
að afsala sér valdinu yfir þeim
Frh. á. 4. síðu.
Þýðingarmlkill dém»
nr fyrir sjófarendur.
Stríðstryggmgafélagið dæmt til að
greiða Stýrimannafélaginu 18 þus. kr.