Alþýðublaðið - 16.11.1940, Blaðsíða 3

LAUGARDAGUR 16. NÖV. 1940.
alþyðíjblaðið
----------ALÞÝÐUBLAÐIÐ---------------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lau
AI, ÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
Fulltrúar verkalýðsins.
Alþvðusambandspingið
sitja um 100 fulltrúar. Yfir-
guæfandi meirihluti þessa fólks
@riu starfandi verkamenn, sjó-
menn, verkakoniur og iðnaðar-
menn. Aðeins fáir fulltrúanna eru
starfandi í öðrúm stéttum. Flestir
þessara fulltrúa hafa lagt á sig
erfiði iog fjárhagslegt tjón við að
sækja þetta þing. Þeir hafa kom-
ið, þó að nóg væri um vinnu
heima fyrir og þótt þeir töpuðu
hundruðum króna á því að fara
hingað til þings, en ferðin öll
tekur fulltrúana utan af landi
allt að þremur vikum, og suma
meira. Hin mikla vinna um land
allt hefir valdið því, að margir
hafa þó ekki treyst sér til farar-
innar, og er það mjög skiljanlegt,
þegar tekið ér tillit til þess, að
verkalýðurinn um land allt hefir
átt við gífurlegt atvinnuleysi að
sfríða mörg undanfarin ár.
Fulltrúaniir, sem sitja þingið,
eru helztu forvígismenn samtak-
anna, hver á sínum stað, menn,
sem hafa alizt upp með samtölc-
unum, sumiT skapað þau í fyrstu
pg lifað fyrir þau, Lifandi áhugi
rlkir á sambandsþinginu og það
er auiðfundið1, að fulltrúarnir eru
sér þess vel meðvitandi, hve
rnikið veltur á því fyrir verka-
lýðshreyfinguna, að þau stórmál
verði farsællega til lykta leidd,
sem nú liggja fyrir þinginu.
Þetta eru fulltrúar verkalýðsins
í landinu. Þeir hafa ekkert annað
sjónarmið en sjönarmið' verka-
mannanna, sjómannanna, verka-
kvenanna og iðnaðarmaranan n.-i,
sjónarmið verkalýðsstéttarinnar í
heild.
Það er þess vegna alveg víst,
Það ekkert mál verður ráðið á
þingi Alþýðu. amhandsins á ann-
an veg en þann, að fulltrúarnir
séu þess fullvissir, að þeir geti
ekki unnið betur fyrir stéttar-
systkini sín.
Svo að segja hver einasti full-
trúi á sambandsþinginu er í Al-
þýðuflokknum, örfáir munu ekki
vera tengdir neinum stjórnmála-
flokki.
Formaður Prentarafélagsins
<kagði i ræðu sinni á sambands-
(þinginu í fyrradag, að alþýðan í
landinu gæti ekki búizt við neinu
góðu úr herbúðum íhalds, Fram-
sóknar eða kommúnista, og hann
bætti við: „Alþýðuflokkurinn er
eini flok'kurinn, sem við verka-
fnenn, hvaða vinnu sem við
s'Jundum, geium treyst; það hefir
reynslan sýnt.“
Þessi orð eru athyglisverð, ekki
sízt fyrir það, að þau eru mælt
af formanni bezt skipulagða
verkalýðsfélagsins i landinu, fé-
lagi, sern hefir getað trygt kjör
meðlima sinna betur en flest önn-
ur og þekkir því nákvæmle^a
alla möguleika vefkalýðsstéttar-
innar til þess að bæta kjör sín.
1 fyrradag og í gær hefir veriö
rætt á sambandsþinginu mál,
sem mikið veltuir á fyrir framtíð
verkalýðssamtakanna. Þótt menn
hafi verið nokkúð ósammála um
það, hvemig þessu máli skyldi
ráðið til lykta, þá hafa umræð-
urnar farið fram méð hinni mestu
prýði, og það hefir komið. ber-
lega í Ijös, að fulltrúamir ræddu
málin undantekmngarlaust til
þess eins að skiptast á skoöunum
með það fyrir augurn, að það
mætti verða til þes,s að hið heppi-
legasta ráð yrði tekið.
Alþýðuflokkurinn gengur ó-
frauður til baráttunnar, sem fram
Lúðrasveitin
Svanur 10 ára.
Lúðrasveitin svanur
á tíu ára starfsafmæli í
dag. Verða í sambandi við af-
mælið haldnir hljómleikar í út-
varpinu.
Lúðrasveitin „Svanur" var
stofnuð 16. nóvember 1930; en
þeir, sem gengust fyrir stofnun-
inni, voru Hallgrímur Þorsteins-
son söngkennari, dyravörður
Menntaskólans, Ágúst ólafsson
gasvirki og Óskar Þorkelssom
verzlunarmaður.
Fyrstu árin var Hallgrimur
Þorsteinsson stjórnandi lúðra-
sveitarinnar, en síðustu þrjú árin
hefir Karl O. Runólfsson tón-
skáld haft stjóm hennar á hendi,
og hefir lúðrasveitin tekið mikl-
Um framförum undir stjóm hans.
Lúörasveitin Svanur hefir
aldrei inotið neins opinbers styrks,
ein vonandi verður bætt úr því,
•enda er það ósk margria velunn-
ara lúðrasveitarinnar.
beldnr Félag Harmoniknleibara
í Oddfellow-búsinu sunnudaginn 17. nóv. kl. 22.
Dansað verðiir lappi og niðri
Hioar vinsælo HarmoaiknU]6nisveIttr
o§g hljémsveit Aage Lorange leika.
Aðgöngumiðar frá kl, 5
Ath. Fyrir kl. 9 er verð aðgöngumiða kr.
3,00, eftir pann tíma kr. 4,00.
Aðgangar að eins leyfður Sslendingnm.
Kvennadeild Slysavarnafélags íslands, Hafnarfirði.
á Hótel'Björninn í kvöld kl. 10.30.
í stjórn félagsins eru nú:
Sveinn Sigurðsson, Elias Val-
géirsfion og Hreiðar Ólafsson.
LOFTÁRÁSTN á coventry
Frh. af 1. síðti.
ur 1000 kg. af þungum sprengjum
og samtals um 30000 smál. af
eldsprengjlum, flugu svo hátt, að
enginn möquleiki e" á því, að þær
h'afi miðað á neina sérstaka staði.
Árásin er að vístu afsökuð nteð
því að Goventry sé iðnaðarborg
— þar eru m. a. flugvéla-
verksmiðjur og ein af vopnaverk-
smiðjum Vickers-Arm strong — en
tjónið var hverfartdi í verksmiðj-
hverfuinum á móti því sem varð
já íbúðarhúsUtm og inni f miðborg-
innl.
SKEMMTIATRIÐI:
Tvöfaldur kvartett syngur.
Daníel fer með nýja sprenghlægilega brandara.
Gömlu og nýju dansarnir til kl. 4.
Aðeins fyrir íslendinga.
NEFNDIN.
TilkyHBÍng
ni lfós á bifreiium.
Hérmeð er athygli stjórnenda bifreiða vakin
á því, að ljós á bifreiðum mega ekki vera þannig
stillt, að þau villi vegfarendum sýn. Mun verða
tundan er, með það fólk í fylikmg-
arbrjóstí, sem skipar þetta sam-
bandsþing. Forysta hans hefir
fundið það nú eins og oft áður,
að huigtur verkalýðsins um laud
allt er með Alþýðuflokkinum, og
hann getur því látið digurmæli
og fríunarorð andstæðingannia sér
í lé'tu rúrni liggja.
haft ríkt eftirlit með að þessu sé hlýtt, og varða
brot sektum allt að 1000 krónum.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 16. nóv. 1940.
AGNAR KOFOED-HANSEN.
— ÚTBREIÐIB ALÞÝÐUBLABIB —
jL
trú um það, að við einlægan aðila væri að semja
þar sem kommúnistaflokkurinn var. En Alþýðu-
flokkurinn má vel við það una, að augu fleiri manna
hafa nú opnazt fyrir því, að ekki er unnt að gera
neina slíka samninga við kommúnista. Þeir eru og
verða sá ofbeldisflokkur, er lýðræðissinnuð alþýða
getur ekki haft við að semja. Við skulum vænta
þess, að þeir, sem í góðri trú yfirgáfu Alþýðuflokk-
inn, hafi nú gert sér ljóst, að þeir frömdu þar mikla
yfirsjón, sem þeim ber að bæta fyrir.
IX. STARFSEMI KOMMÚNISTA.
En lík því, sem ég hefi minnzt á hér að framan,
er öll starfsemi kommúnista á undanförnum árum.
Þeir eru eini stjórnmálaflokkurinn, sem hefir staðið
í hreinni og beinni andstöðu við ríkisstjórnina. En
ekki hefir þar verið um heiðarlegan andstæðing að
xæða. Ósvífni í starfsaðferðum og algert skeyting-
arleysi um hvað satt hefir verið og hvað ósatt hefir
einkennt þessa stjórnarandstöðu. Það er í sjálfu sér
ekki nema hollt að hafa réttmæta gagnrýni af hálfu
andstöðuflokka, en á stríðstímum, hættutímum og
mestu óvissutímum verður hver íslendingur, hvort
sem hann er fylgjandi stefnu ríkisstjórnarinnar eða
ekki, að beita hóflegum baráttuaðferðum vegna al-
þjóðarheilla. Það hafa kpmmúnistar hins vegar
ekki gert. Þeir hafa látlaust haldið því fram, að ís-
lenzka ríkisstjórnin hafi vitað um fyrirhugað her-
nám Breta löngu áður en það var framkvæmt og
samþykkt það. Þetta eru helber ósannindi frá rótum.
Þeir hafa í gagnrýni sinni á viðkvæmum utanríkis-
málum ekki hikað við að skýra rangt frá í höfuð-
atriðum, og reynt að egna til andstöðu við okkur
erlent herveldi, sem hætta gæti verið á, að leiddi til
þess að sjálfræði íslenzkra yfirvalda yrði takmark-
að. Þetta er vissulega alvarlegt atriði á þeim hættu-
tímum, sem við lifum á. Hins vegar hefir ekki enn
verið leyst það mál, hvernig eigi að koma í veg
fyrir starfsemi ofbeldisflokka. Er þó ærin ástæða
til þess. Er þess að vænta, að gerðar verði þær ráð-
stafanir í þessu efni, sem nauðsynlegar eru.
X. STJÓRNMÁLAVIÐHORFIÐ.
Á tímum eins og þeim, sem nú standa yfir, er
erfitt um spádóma um framtíðina. Við vitum það
’eitt, að til þessa dags hefir tekizt að halda furðan-
lega í horfinu fyrir íslenzka atvinnuhætti og að
v.ernda þjóðina fyrir aðsteðjandi hættum. Um fram-
tíðina er allt í óvissu. Okkur er ekki ljóst hverjum
breytingum styrjöldin kann að taka og hver kunna
að verða áhrif stríðsins á íslenzkt þjóðlíf og alla
möguleika til sjálfsbjargar. Enn síður er okkur ljóst
hvernig stríðinu muni ljúka, og hver muni þá verða
örlög íslands. Hitt vitum við, að ef ofbeldisstefnan
sigrar í heiminum, þá er ekki vægðar að vænta fyrir
ísland og íslenzku þjóðina. Þá mun hún sjálf verða
ofurseld ofbeldinu eins og svo margar aðrar þjóðir.
En þrátt fyrir þessa óvissu ber okkur að hafa traust
á því, að lýðræðishugsjónin sigri í heiminum að
lokum. Öll okkar framtíðarvon er á því reist. Við
skulum ekki hika við að halda uppi fána lýðræðis-
ins og sjálfstjórnar og láta í ljós andstöðu okkar
gegn ofbeldi í öllum myndum. %
XI. NIÐURLAG.
Ég hefi hér á undan í stórum dráttum rakið nokk-
ur málefni, sem ég taldi ástæðu til að benda á sér-
staklega, vegna afskipta Alþýðusambandsins og Al-
þýðuflokksins af stjórnrnálum á síðasta kjörtíma-
bili. Sambandsþing það, er nú kemur saman, á að
leggja dóm á afstöðu okkar trúnaðarmanna alþýðu-
samtakanna í störfum okkar, og hvort við höfum
valið réttar leiðir og farið að eins og skynsamlegast
hefir verið á hverjum tíma, — hvort okkur hefir
. tekizt hvorttveggja, að verja alþýðusamtökin áföll-
um og auka einnig nokkuð styrkleika þeirra.
Um það mun verða rætt á þessu þingi. Stjórn Al-
þýðusambandsins og Alþýðuflokksins leggur störf
sín á liðnu kjörtímabili undir dóm þingsins.