Alþýðublaðið - 13.12.1940, Blaðsíða 2

ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
FÖSTUDAGUR 13. DES. 1940.
MJaðve
(úr feSeirfislctim
er |ólabók isariisni
Fæst iafá
I
Dlöðsapasafn Sígf. Sfgféssonar.
■ ■ ■ ♦------
skTásetjarinn sjálfur er oft fiull-
LORD LOTfflAN
Frh. af 1. síðu.
í lj6s harm sinn yfir því að hafa
misst þennan trygga vin sinn.
MacKenzie Kiing, forsætisráð-
herra Kanada, minntist Lord Lot-
hians einnig í ræðu í gær .og
benti á, að síðasta verk hans
hefði verið að hvetja til auk-
ins stuðnings við Bretland í stríð-
inu) í ræðunni, sem flutt var fyrir
hann í Baltimore.
Guðspekif élagar!
Septímufundur í kvöld kl. 8.30.
Axel Kaaber flytur erindi.
Skrifstofa Vetrarhjálparinnar
er í Tryggvagötu 28, sími 1267.
Þar er tekið á móti gjöfum til
starfseminnar.
Háskólafyrirlestur
verður á morgun kl. 5 í II.
kennslu Háskólans. Þórbergur Þor-
gilsson flytur fyrirlestur um
spænskt þjóðlíf.
FerH
verður á morgun til Sands, Ól-
afsvíkur og Stykkishólms. —
Vörum óskast skilað fyrir há-
degi.
,©■+0afoss‘
fsr ■■ íað kvSId (lang
ai €? i*¥old) vestur
og iiof-difir.
Sígfús Sigfússon: fslenzk-
iar þjóðsögur og sagnir —
X. b. Afreksmannasögiur.
JÓÐLEGAR SÖGUR OG
SAGNIR virðást njóía hinna
mestu vmsælda meðal íslenzkra
lesenda, ef dæma má eftir því,
hversu mikið er gefið út af siíku
tægi.
Nú hefir um alllangt skeið ver-
ið hljótt urn stærsta og fullk-omn-
ast ' aðgreinda þjóðsagnasafnið,
sem til er á íslenzku máli, þjóð-
sögur Sigfúsar Sigfússonar frá
Eyvindará. Enda hefir útgáfa
þess verið mjög hægfara. Fyrstu
þrjú bindin boimu út á Seyðisfirði
á áruilum 1923—25. Pjórða binidið
kom síðan út hjá Þorvaldi
Bjarnasyni í Hafnarfirði árið
1931. Enda hafði Alþtngi þá
veitt nokku.rn styrk til útgáfunn-
ar. Var þá skömmu síðar byrjað
að prenta 10. bindið eða Afreks-
mannasögurnar, og kom fyrri
hi'uti þess út 1933. Nú er loks
síðari hluti þessa bindis kominn
í bókaverzlanir og anun eflaust
kærkominn öllum þeim, er unna
þjóðlegum sagnafróðleilk, því að
þar er saman kominn fjj&ldinn
allur af sögnium um menn, sem
allflestir lifðu á síðast liðimni öld
og samtíöarmenn Sigfúsar ýmist
mundu eftir eða höfðu fyrstu
handar sagnir af. Þetta hefir sér-
stakt gildi fyrir þá, sem athuga
vilja hvemig sagnir myndast og
hversu fljótt mumnmælin byrja
\að færast í þjóðsagnaformið með
meiri og minni skáldlegum blæ.
Fer þetta auðvitað mikiö eftir
heimiIdaTmönnunum, sem sumir
halda sér við eins konar sikýrslw-
form, eins nákvæmt oig auðið er
að fá, en aðrir leggja aftur aðal-
óherzlu á að gera söguna sem
frásagnarverðasita með viðeigandi
stílfærslu. Þess verður vart, að
snortinn af skýrsluforminiu, enda
kveðst hann leggja á það aðal-
stumd að segjia „sem nákvæmast
frá og réltast11. Aftur rýrir þessi
tilhneiging þá vitanlega síður
gi’di sagnanna, sem sannrai þjóð-
lífsmymda, auik þess að þær hafa
að geyma allmikinin fróðleik um
einstaka menn og ættiir, sem sér-
staklega mnin Ikærkominn af-
koinendum hinna umgetmu
mann.a, sem dreifðir eru um land
allt.
Það sem því komið er mú út
af safni Sigfúsar, eru I. Sögur
um æðst'u völdin, II. Vitranasög-
’ur, III. Draugasögur, IV. Álfa
sögur og trölla, og nú loks Af-
reksmannasögíjrnar, sem eriu í
rawn og veru X. bimdið í safnintu,
en voru gefnar út nú samkvæmt
almenmri ósk kaupenda siafmsins.
— Er nú sögð von um að lögð
verði áherzla á útigáfu þess, sem
eftir er af safni Sigfúsar, og má
teljia líklegt, að alþingi veiti
framhaldsstyrk til þessa.
H.
Jólablað sjómannablaðsins Vík-
ingur
er komið út. Er það myndarlegt
að frágangi. Það flytur meðal ann-
ars: Jól, eftir séra PétUr Oddsson,
Minning skipverja á Braga, Að-
fangadagskvöld, sögu eftir Guðm.
G. Hagalín, Að heiman og heim,
eftir Þorlák Guðmundsson, Um
veðurspár, eftir Björn L. Jónsson,
Skammdegisróðrar frá ísafirði,
kvæði eftir E. Geirdal, Jólasveinar
og sæfarar, eftir Guðbr. Jónsson,
Minningargrein um Bjarna Sæ-
mundssbn, Framtíðarhreyfill fiski-
flotans, Fyrstu sjóferðir mínar, eft-
ir Sveinbj. Egilson, Fréttir í stuttu
máli, Til Bjarmalands og heim,
eftir Ásgeir Sigurðsson, afmælis-
greinar og ýmislegt fleira til fróð-
leiks og skemmtunar.
j--------UM DAGINN OG VEGINN--------------------------
I Bókaútgáfan fyrir jólin. Ferðabækurnar Marco Polo og Macellan. ;
1 ►
< Frægar sögur og myndarlegar útgáfur. Undrun nábúanna. Hnút- :
< urinn í Aðalstræti og torfærurnar á Ægisgötu. Erindi dr. Jóns I
j Helgasonar biskups. !
...... ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU. ---------------
EÐAL HINNA MÖRGU bóka,
-t-®-®- sem nú koma út, eru nokkr-
ar ferðalýsingar, en þær eru ein
vinsælasta lesning okkar íslend-
inga, að minnsta kosti yngri kyn-
sióðarinnar. Frægasta og mesta
ferðabókin er áreiðanlega Marco
Polo, gefin út af ísafoldarprent-
smiðju. Þetía er kölluð „jólabók“
þessa mikla útgáfufyrirtækis, og
hún yrði áreiðanlega kærkomin
jólagjöf bókamönnum. — Ferða-
lýsingar Marco Polo eru einhverj-
ar frægustu ferðasögur, sem ritað-
ar hafa verið og fáir trúðu höf-
undinum og töldu hann erkilyg-
ara þegar hanh skýrði frá ferðum
sínum. Þetta er mjög myndarleg
útgáfa óg prýdd fjölda mynda.
ÞÁ ER MÁGELLAN, ferðalýs-
ingar um þennan ræga sjófaranda,
sem fyrstur sigldi umhverfis
hnöttinn. Útgáfufélagið Heimnall-
ur gefur þessa þók út og er það
mynnarleg útgáfa, einnig í þessari
bók eru margar mynnir. Báðar
þessar bækur eru ágætar hvor á
sínu sviði og spái ég góðu um út-
breiðslu þeirra.
MÉR ER SAGT, að nábúar okk-
ar í tvíbýlinu undrist það
mjög, hver ósköp eru gefin .út af
bókúm hér. Segja þeir að þeir hafi
aldrei 'vitað annað eins bókaflóð
miðað við mannfjölda. Þetta er
ekki undarlegt, enda þykir sum-
um okkar nóg um. Ég hygg að
þrátt fýrir margar ágætar bækur,
sem nú koma út, þá séu gæðin
heldur rýrari en í fyrra, og veit
ég ekki hvað veldur, nema ef vera
skyldi að Norðurlandamarkaður-
inn lokaðist svo snemma á árinu,
að þýðendur hafi ekki haft úr eins
miklu að moða. En skríínast af
öllu er það,. að bókaútgáfan ber
sig og sést bezt á því, hver ósköp
við íslendingar kaupum af bókum,
og þó eru að minnsta kosti þrjú
bókaútgáfufélög, sem senda út ár-
lega góðar bækur fyrir lítið verð.
ÞAÐ ER MIKIL BÓT að því, að
lögregluþjónar stjórna umferðinni
á erfiðustu tímum dagsins þar sem
umferðin er mest. En eitt vildi ég
benda á, sem þarf að athuga. Eng-
inn lögregluþjónn er til aðstoðar I
Aðalstræti fyrir framan Silla &
Valda. Klukkan tólf á daginn lend-
ir þar stundum allt í hnút, svo að
hvorki er hægt að komast aftur á
bak eða áfram. Hafa óbreyttir
vegfarendur stundum orðið að
ganga á milli til að koma umferð-
inni í lag, þó að oftast hafi ís-
lenzkir eða brezkir bifreiðastjórar
orðið að taka þetta að sér.
ÞJESSI SÍFELLDA TRUFLUN
þarna stafar fyrst og fremst af
því, að strætisvagnar stöðvast fyr-
ir utan Matstofuna á þessum tíma,
en á sama tíma standa bifreiðar
eða jafnvel hestvagnar hinum
megin á götunni. — Það er bráð-
nauðsynlegt að lögregluþjónar séu
hafðir þarna á þessum tíma og
eins um kl. 6 á kvöldin.
ÞÁ HEFIR MÉR LÍKA blöskrað
eftirlitsleysið neðst á Ægisgötu.
Þar er verið að byggja og liggja
malar- og sandhrúgurnar þar langt
út á götuna. Við því er ekkert að
segja ef til vill meðan verið er að
byggja, en það er vítavert að leyfa
það, að stór járnstykki liggja út á
þvera götuna einmitt beint á móti
sand- og malarhrúgunum. Þarna er
öll umferð svo að segja ófær, en
um kl. 12 fara margir Vesturbæ-
ingar frá höfninni einmitt upp
þessa götu. Burt með járnstykkin
af Ægisgötunni!
ÉG VIL ÞAKKA Jóni biskupi
Helgasyni fyrir erindi hans um
menn, isem hajin þekkti hér í
bænum í sínu ungdæmi, kunnustu
mennina í ýmsum stéttum. Þetta
er mjög fróðlegt efni og skemmti-
legt og mikið verk hefir Jón
biskup Helgason unnið með öllum
fróðleik sínum um Reykjavík og
raunar margt annað. Hygg ég að
fáir embættismenn hafi unnið jafn-
mikið starf og Jón biskup Helga-
son auk embættis síns.
HIÐ ÍSLENZKA FORNRITAFÉLAG.
Nýtt bindi:
Ljósvetninga saga
með þáttum Reykdæla saga ok Víga-Skúta, Hreiðars
þáttr.
Björn Sigfússon gaf út.
XCV+284 bls., 5 myndir og kort.
Verð kr. 9.00 heft, kr. 16.00 og 18.50 í skinnbandi.
fiom út í cEa|.
Aðalútsala:
Bökaverslun Siifðsar Eyimdisonar
og Bókabúð Austurbæjar, B. S. E., Laugaveg 34.
Svart piötitjám
np. 17, 18, 10, Vyrfrliggjapidi.
J. ÞorlákssoGi & M®'rlmai&E9.
Bankastræti 11. Sian 1211.
—ÚTBREIÐIÐ ALÞÝÐUBLAÐIЗ
V