Alþýðublaðið - 14.12.1940, Qupperneq 3
LAUGARDAGUR 14. DES. 1940.
*LÞYÐ?IBLA^IÐ
—— MÞYÐUBIAÐID-----------------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lau ;
AI, ÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
♦-------------------:---------------------♦
Hversvegna kloppuðu peir?
-------4-------
Verbakvennaf élaplð „Fram-
ti9in“ i Hafnarfirili 15 ára
----*----
áÐ má segjia, það sama um
Moskvakommá'nlstana á
okkar dög'um o.g franski stjióm-
vitrmguíinn Talleyrand sagði fyr-
ir h’undrað og) fimmtán árum síð-
an um bræður Luðváks sextánda
Frakkakonungs, þegar þeir komu
aftur heim til Frakfklands eftir
meira en tuttugu ára útlegð á
tímUm stjómarbyltmgarinnar
miklu og Napóleons: „Þeir hafa
ékkeri; lært, og engu gleymt.“
Moskvafcommúnistamir hafa
virkilega ekkert lært af þeim ó-
famaði, sem þeir hafa leitt ekki
aðeins yfir flokk sinn, heldur og
yfir verkalýðinn víðs vegar um
heim ©g jafnvel yfir heilar þjóðdr.
Og þeir hafa engu gleymt af
þeim sjálfsblekkingum, áróðurs-
Iygum og sundrungarbrögðum,
sem öllum heilbrigt hugsandi
mönnum er þó fyrir löngu ljóst,
að hafa fyrsit og fremst orsaka-ð
þann ófamað.
Þegar Hitler var að brjóta sér
bTaut til valda á Þýzkalandi
vissu þýzku fcommúnistannir ekk-
eri skynsamlegra en að ráðast
aftan að þýzka Alþýðuflokknum,
sem vissulega var höfuðvígi lýð-
ræðisins á Þýzkalandi á móti
nazismanum. Þá fundu kommún-
istamir upp þann vísdóm, að
það væri enginn munur á nazism-
anum og jafnaðarstefnunni. „Só-
síalfasismiran“ eins og þeir köll-
uðu jafnaðarstefnuna, væri engu
betri en Hitlerfasisminn! Þessi
visdömur hindraði þó ekki kom-
múnista í því, að taka hvað eftir
annað höndum saman við na*z-
Ssmaun í voninni um það að geta
á þann hátt ráðið niðurlögum
þýzka Alþýðuflokksins. Það var
réttlætt „fræðilega“ fyrir fylgis-
mönnunum með því, að kommún-
isitar væru að nota na-zistana til
þess að ryðja úr vegi þeim óvin-
inum, sem á augnablikinu væri
hættulegri. Siðan kæmi röðin að
nazistuiium sjálfum. Allir vita í
dag, hvemig þessi leikur endaði,
hverjir það voru, nazistar eða
koimmúnistar, sfirn „notuðu" hina,
og hvað þýzki vehkalýðurinn
hefir siðan orðdð að þola fyrir
heimsku og skepnuskap kommún-
ista.
En kommúnistar Kafa viriHlegai
ekfceri lært af óförunnm á Þýzka-
landl né annars staðar þar, atsm
þeir hafa siðan leikiB sama leflf-
tan. I dag kenna þdr, þaft afl
alveg sama, hvor nðilinn vinni
strfðið, England. eða Þýzkaland,
lýðræðið eða nazisminn. Stríðið
sé ,Auðvaldsstrið“ af heggja
hálfu (Stalin kaus þó heldur að
gera vináttusamning við Hitler,
eins og þýzku kommúnistamiT
forðum!). Það er vísdómiimnn
um „sósialfasismann" og „Hitleir-
tasismann" i n'ýrri útg-áífuj!;
Þessi gáfulega kenning <kom-
múnista um stríðið var i gær sett
fram í ritstjómargrein Þjóðviljr
ans á eftirfarandi hátt:
„Hvers vegna berjast Bretar og
Þjððverjar? Þeir berjast af því,
að Englendingar hafa sölsað
undir sig mikil lönd og i.fjöl-
mennar þjóðir og vilja halda
ránsfengnum, en Þjóðverjar vilja
líka fá að ræna löndum og þjóð-
um,‘ og auðvitað verða þedr að
leita til ránsfanga þar, sem eitt-
hvað er að hafa. Þeir vilja ræua
stóra bróður, enska ræningjann.
Þetta er allur sannleikurinn um
stríðið. Það er barátta milli
tveggja rándýra um bráð. ... “
Þannig farast Þjóðviljanium
orþ.
I stað þess að fana að stæla
við Þjóðviljann um slíkan þvætt-
ing, vill Alþýðublaðið minna
hann á stutta sögu, sem hann
sjálfur hafði eftir einum farþeg-
anum á Esjiu, þegar hún kom frá
Petsamo. Sagan er frá Kaup-
mannahöfn og er tvímælalaust
sönn, enda dvaldi maðurfnn, sem
sagði Þjóðviljanum hana, þar í
sumar og haust. Hún hljóðar
þannig:
Á sjötíu ára afmæli Kristjáns
konungs tdunda var ævisagahans
sýnd á kvikmynd í Kaupmanna-
höfn og raunar hvarvetna í Darv
mörku. Þessi mynd vakti mikinn
fögnuð meðal áhorfenda, en eitt
atrfði í henni fékk þó áberandi
mikið meira lófaklapp en nokkuð
annað. Það var verið að sýna
Kristján koming i heimsókn hjá
brezka skátahöfðingjanum Baiden-
Powell fyrfr mörgum árum síðan.
Áðuir en fconungurinn hitti sfcáta-
höfðingjann, sáust á tjaldrnu
tveir stórfr brezkir fánar úti fyrir
dvalarstað hans. Ekkert annað.
Það vörii þessir tveiT brezku fán-
ar, sem meira var klappað fyrir
en nofckru öðm á myndmni!
Hvers vegna heldur Þjóðvilj-
inn nú, að það hafi vakið svo
mikinn fögnuð Dana, þegar
brezku fánamir sáust á mynd-
inni? Það var af þvi, að Danir,
sem nú þefckja það af eigin raun,
hvað þáð er að vera undir oki
þýzka nazismans, vitia, að .það er
ekki sama, hvor vinniur petta
strfð. Þeim er það fullbomlega
Ijóst, að þvi að eins geta þeir
geri sér von um að öðlast frelsið
bg sjálfstæðið aftuT í fyrfrsjáan-
Iegri framtlð, að England vinni
striðið og steypi nazismanum af
stölf á Þýzkalandi. Það vur frels-
isþrá dönsku þjóðarinnar, sem
fékik! útrás í hinu dynjandi lófa-
klappi i Ikvikmyndahúsunum i
KaupmannahÖfn, þegar brezku
bánarnir sáust á tjaldinu. Þeir
fvoru í augum áhorfendanna tákn
frelsisins og jafnframt fyrfrheit
um það, að þjóð þeirra myndi
aftur verða leyst úr ánauð naz-
ismans. ; 1
Þjóðviljinn skildi dkki þessa
ERKAKVENNAFÉL.
„Framtíðin“ í Hafnar-
firði heldur 15 ára afmæli
sitt hátíðlegt í dag, en það
var stofnað 3. desember
1925.
Þegar verkakvennafélagið
„Framtíðin“ var stofnað, var
vinna fyrír verkakoimir í Háfrar-
firöi mikið að aukast, vegna fisk-
verfcunar og amnans. Um það
leyti og áður höfðu verkakonur
verið í verkamannafélaginu
„HIíf“ og það gert sammnga fyrir
þeirra hönd um kaup og kjör, en
þe'ta skipulag þótti ófullnægja-
andi, eins og i fleiri verkalýðsfé-
lögium, og þer- s vegna var „Fram-
tíðin“ stofnuð. Voru stofnendurn-
ir fynst og fnemst kortur úr
„Hlíf“, en auk þess allmargtar
konur, ekki höfðu verið í
neirtum samtökum áður.
Undir eins og búið var áð
sitofna félagið var hafizt handa
um að fá fasita samninga og á-
kvarðanir Um kaup verkakvennia
og vinnu'tíma og tókst það án
mikilla átaka. Vötu í fyrstu stjóm
félagsins: Sigrún Baldvinsdóittir
(Systir Jóns Báldvinssonar) for-
maður, Sigurrós Sveinsdóttir
varaformaður, Guðlaug Bach-
mann ri*ari, Jónína Sigurðardóttir
fjáTmálaritari og Guðfinna ólafs-
dóttir gjaldkeri. Voiru þessar
konur mjög samhentar um alla
stjóm á félaginu, enda náðu þær
góðum árangri og voiu studdar í
starfinu af ráðum og dáð af fé-
lagskonum öllum.
Eftir nokknr ár tók Sigurrós
Sveinsdóttir við formennsku í fé-
laginu og hefir hún verið for-
maðuir þess næstum óslitið síðan,
en nú em með henni í stjiömiinni:
Guðrún Nikulásdóttir, varafor-
maður, Guðný Guðvarðardóttir,
ritari, Guðrún Sigurðardóttir
gjaldkeri, og Þóra Stefánsdóttir
fjármálaritarf.
Það, sem mjög hefir einkennt
sögu, þótt hann flytti hana. Hann
vlssi ekfci hvemig hann löðrung-
aði sjálfan sig og allar sínar á-
róðurslygar og falskenningar
með þvi að birta hana. Þvi í
þessári litlu sögu felst sannleik-
urinn um strfðið, sannleikurinn,
sem ’ Moskvakommúnistar hafa
frá upphafi reynt að dylja af
þvf, að hann er óþægilegur fyrir
,yfirboðaran(a i Moskva siðan þeir
gerðu vináttusamninginn við
Hltler.
En ef við hefðnm jafn greáni-
legar fréttír frá öðrum þeim
þjóðuim, sem nú lifa undir oki
þýzka nazismans á meginlandi
Evrópu, þá myndum við heyra
maigar slíkar sögur. Norðménn,
Pólverjar, Tékkar, Hollendingar,
Belgiumenn og Frakkar vita jafn
vel og Danir, að það er ekki
sama hver vinniir 1 þessu strlði.
Þeir l'ifa allir i þevrri von, að
England vinni það. Þvi að undir
sfgri þess er frelsi þdrra og fram
tíð komin. Og meðal annarra
orða: Hvar heldur Þjóðviljinn,
að yfirboðarar hans i Mioskvá'
væru nú staddir ef England hefði
ekki haldið áfram striðinu gegn
hinni nazistísfcu harðstjóm?
þetta verkalýðsfélag, er frábær
myndarskapur á öllum sviðum,
festa í ákvörðunum og starfi.
|Það hefir oft staðið í samningum
við atvinnUTékendur, en aldrei
staðið mikill styr um það. Kröfur
sínar hefir fé'.agið. undirbyggt af
mikilli kostgæfni og forðast að
leggja út í nein æfintýri. Árang-
Urinn hefir orðið eftir þessu til
margs konar kjarabóta fyrir hafn-
firskar verkakonur. Myndu verka-
konur í Hafnarfirði vel finna mis-
muninn, ef verkákvennafélagsins
„Framitíðarinnar“ hætti að njóta
við. 1 . 1
Þó að mörgum beri að þakka
það, sem áunnist hefir, er áreið-
afilega engri konu einni hægt að
þakka það meira en Sigurrósu
Sveinsdóttur, enda mun leitun á
jafn áhugasamri og starfshæfri
konu í islenzkum verkalýðssam-
tökum og henni. Hún hefir til
að bera ákafa og áræði, en jafn-
frámt festu og dugnað í ríkari
mæli en flestir aðrir hafa. Þetta
kemur sér vel fyrir fátækt al-
þýðufélag, og það hefir þráfald-
tega kom'ið í ljós í starfsemi og
baTáttu verkakvennafélagsins
„ Framtíðarinnar".
Auk hinnar venjulegu verka-
lýðsmálabaráttu hefir Framtíðiin
starfað að ýmsum öðrum málum,
og má þar fremst telja straf-
rækslu dagheimilisins. Þetta dag-
heimili stofnaði „Framtíðm“ fyrir
nokkrum árum og hefir rekið það
á sumrum síðan með hinni mestu
prýði og við vaxandi vinsældir.
Verkakvennafélagið „Framtíð-
ín“ gekk þegar eftir stofnun þess
í Alþýðusamhand Islands og hefir
ætíð síðan verið einn af styrkustu
þáttum þess'. I þeim deilum, sem
komu Upp innan sambandsins
fyrir tveimur árum, stóð Fram-
tíðin heil og óskipt. Meðan hafn-
firzkir verkamenn urðu að horfa
(upp á það, að félagssfcap þeirra
væri tvístrað, og hann þar með
sviptur besta vopni sínu í lifsbar-
áttunni, rfkti alger eining innan
verfcakvenn afélagsins; öldurnar,
sem andstæðingar samtaikanna
vöktu, brotnuðu á.þessum félags-
skap verkakvenna, án þess að
vinna honum nokkuð mein. Sýnir
það ekki sízt hinn innri styrkleika
télagsins. I dag, þegar „Framtíð-
in“ heldur 15 ára afmæli sitt há-
tíðlegt, senda allir sannir verka-
lýðssinnar því hugheilar ham-
ingjnóskir og þakka því sam-
starf og s^mvinnu á þessum ár-
um og ekki mun heillaóskunum
sízt verða stefnt til hins ötula
fonnanns félagsins, Sigurrósar
Sveinsdóttur.
1 vsv.
Sfuðningsmeiiii séra
Sigurbjörns Eiiarssonar
hafa skrifstofu á kjðrdegf í
GRÆNUBORG frá kl. 10 árd.
Símar: 1015 og 2293«
t. Þ. A.
DANSLEIKUR
í Oddfellow-húsinu í kvöld, 14. des., kl. 10
Húsið opnað kl. 9,30.
DAMSAÐ UPPI 06 NIÐRI
Aðgöngumiðar á kr. 4,00 seldir í Oddfellow
kl. 7—10 í kvöld. Eftir það hœkkað verð.
Al eins fyrlr tslendinga.
Tryggið yðnr aðgang i tíma. Engin borð frátekin.
p
Nýkomið úrval af
Keramik-vornn
Vasar — Könnur — Ávaxtaföt — Kökuföt
Kertastjakar o. fl.
Fágætir manir-fátt af bverri tegnnd.
Blóm & Ávextir
r
Jólagjafir